གསར་འགྱུར།

རྒྱ་ནག་གྲོང་ཁྱེར་ཝུ་ཧན་ནས་ཐོག་མར་མཆེད་པའི་ Covid19 འམ་ཏོག་དབྱིབས་ཀྱི་རིམས་ནད་དེ་ད་ཆ་རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ཡོངས་ཙམ་མ་ཟད་འཛམ་གླིང་རྒྱལ་ཁབ་ ༡༠༠ ལྷག་ནང་ཁྱབ་གདལ་དུ་འགྲོ་བཞིན་པ་དང་དེའི་ཁྲོད་རྒྱ་གར་ནང་ད་བར་མི་ ༡༩༠ ལྷག་ལ་རིམས་ནད་ཕོག་ཡོད་པའི་གནས་ཚུལ་ཐོན་འདུག  ཛ་དྲག་གི་གནས་སྟངས་འོག་ཁ་སང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་ཏོག་དབྱིབས་རིམས་ནད་སྔོན་འགོག་གནང་ཕྱོགས་དང་འབྲེལ་བའི་གཞུང་འབྲེལ་ལས་དོན་རུ་ཁག་ཅིག་དམིགས་བསལ་ཆེད་འཛུགས་གནང་སྟེ་ཚོགས་འདུ་ཚོགས་ཡོད་པ་རེད། ཏོག་དབྱིབས་རིམས་ནད་སྔོན་འགོག་དང་འབྲེལ་བའི་ལས་དོན་རུ་ཁག་གི་ཁོངས་སུ་འཕྲོད་བསྟེན་བཀའ་བློན་ཆོས་སྐྱོང་དབང་ཕྱུག་མཆོག་དང་ཕྱི་ལུགས་༸སྐུའི་བླ་སྨན་པ་ས་འདུ་ཚང་ཚེ་བརྟན་རྡོ་རྗེ་ལགས། བོད་ལུགས་ ༸སྐུའི་བླ་སྨན་པ་ཚེ་དབང་རྟ་མགྲིན་ལགས། དབུས་བོད་ཀྱི་སྨན་རྩིས་ཁང་གི་འགན་འཛིན་བཀྲ་ཤིས་ཚེ་རིང་ལགས། འཕྲོད་བསྟེན་དྲུང་ཆེས་གཙོས་པའི་བདེ་ལེགས་སྨན་ཁང་དང་སྨན་རྩིས་ཁང་གཉིས་ཀྱི་སྨན་པ་བགྲེས་པ་ཁག་ཅིག དེ་བཞིན་ནད་རིམས་སྔོན་འགོག་གི་སྡེ་ཚན་འགན་འཛིན་སོགས་ཡོད་པ་རེད།རླུང་འཕྲིན་ཁང་ལ་འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་ཀྱི་དྲུང་ཆེ་དཔལ་ལྡན་དོན་གྲུབ་ལགས་ཀྱིས་ཚོགས་འདུ་དེའི་ཐོག་རིམས་ནད་སྔོན་འགོག་དང་འབྲེལ་གཞུང་འབྲེལ་ལས་དོན་རུ་ཁག་ནས་ནད་ཡམས་སྔོན་འགོག་ཐད་བསྐྱར་ཞིབ་དང་ལས་འཆར་གསར་པ་སྤེལ་ཕྱོགས་སོགས་ཀྱི་ཐོག་བཀའ་བསྡུར་གནང་ཡོད་པར་ངོ་སྤྲོད་གནང་སོང་། གཞི་རྩའི་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་ད་ཆ་རིམས་ནད་དེ་ཕོག་པའི་གནས་ཚུལ་གང་ཡང་བྱུང་མེད་པ་རེད། ཉེ་ལམ་དགའ་ལྡན་བྱང་རྩེ་ཏྲེ་ཧོར་ཁང་ཚན་ནས་ཡིན་པའི་དགེ་འདུན་པ་ཞིག་ཨི་ཊ་ལི་ནས་རྒྱ་གར་དུ་ཕེབས་འབྱོར་གནང་རྗེས་རིམས་ནད་ཀྱི་ནད་རྟགས་མེད་པར་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་ཡོད་ཀྱང་ད་ཆ་རང་འགུལ་ཐོག་རང་ཤག་ཏུ་ཟུར་བཞུགས་གནང་བཞིན་ཡོད་པ་རེད།སྤྱིར་རིམས་ནད་དེའི་སྔོན་འགོག་སླད་སྨན་པ་དང་ཉམས་ཞིབ་པ་ཚོས་གཙང་སྦྲ་འཕྲོད་བསྟེན་གནང་དགོས་པ་དང་། ཟས་སྤྱོད་ལེགས་པོ་བསྟེན་དགོས་པ། དེ་བཞིན་འདུ་འཛོམས་སོགས་གནང་རྒྱུ་མེད་པའི་ལམ་སྟོན་གནང་ཡོད་པ་ལྟར་རྒྱལ་ཁབ་སོ་སོའི་ནང་ཚོགས་འདུ་དང་ཟབ་སྦྱོང་། དེ་བཞིན་མང་ཚོགས་འདུ་འཛོམས་སོགས་རེ་ཞིག་མཚམས་འཇོག་གནང་ཡོད་པ་རེད། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ནས་ཀྱང་གཟའ་འཁོར་འདིའི་རེས་གཟའ་ཕུར་བུ་དང་པ་སངས་གཉིས་སུ་ལས་ཁུངས་ཁག་ལ་དུག་སེལ་དང་རིམས་ནད་ཀྱི་ནད་རྟགས་ཡོད་མེད་བརྟག་དགོས་པའི་བཀོད་ཁྱབ་གནང་ཡོད་པ་རེད།རྩ་བའི་ད་ལྟའི་ཆར་འཛམ་གླིང་ཁྱོན་ལ་རིམས་ནད་དེ་ཕོག་མཁན་མི་འབུམ་གཉིས་ལྷག་དང་འདས་གྲོངས་སུ་གྱུར་བ་ ༡༠༠༠༠ ལྷག་བྱུང་བ་དང་རྒྱ་གར་ནང་རིམས་ནད་དེའི་རྐྱེན་གྱིས་མི་བཞི་འདས་གྲོངས་སུ་གྱུར་ཡོད་པ་དང་། དེའི་ཁོངས་མི་ ༡༩ དྲག་སྐྱེད་བྱུང་འདུག རྒྱ་གར་གྱི་སྲིད་བློན་ནཱ་རེནྡྲ་མོ་དི་མཆོག་གིས་ཁ་སང་རེས་གཟའ་ཕུར་བུའི་ཉིན་མང་ཚོགས་ནས་ཡོང་རྒྱུའི་རེས་གཟའ་ཉི་མའི་ཉིན་ཕྱིར་བསྐྱོད་མི་ཆོག་པའི་བཀའ་རྒྱ་བཏང་བ་དང་ཆབས་ཅིག ལྷག་པར་དུ་ཕྱི་ཚེས་ ༢༢ ནས་བདུན་ཕྲག་གཅིག་གི་རིང་རྒྱ་གར་ནང་རྒྱལ་སྤྱིའི་གནམ་གྲུ་ཁག་འབབ་རྒྱུར་བཀག་སྡོམ་གནང་ཡོད་པ་རེད།  

བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ས་ལྷ་སའི་ཉེ་འཁྲིས་ལྷོ་ཁ་ས་ཁུལ་དུ་རྒྱ་ནག་དཔོན་རིགས་ཀྱི་འདྲ་པར་སྒྲིག་གཤོམ་དང་རྒྱ་ནག་གི་དར་དམར་ཕོན་ཆེར་འཕྱར་ཏུ་བཅུག་ནས་ས་གནས་བོད་མི་ཞིང་པ་ཚོས་དཔྱིད་ཀའི་དཔྱིད་རྨོད་མཛད་སྒོ་ཚོགས་འདུགཉེ་ཆར་རྒྱ་ནག་གཞུང་འབྲེལ་བརྒྱུད་ལམ་ཐོག་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བར་གཞིགས་ན། རྒྱ་གཞུང་གིས་དབྱེ་བའི་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཟེར་བའི་ལྷོ་ཁ་ས་ཁུལ། ཤ་སོས་གྲོང་བརྡལ་མཚོ་རྒྱལ་གྲོང་ཚོའི་ནང་ས་གནས་བོད་མི་ཚོས་འདི་ལོའི་དཔྱིད་རྨོད་ཀྱི་མཛད་སྒོ་ཚོགས་ཏེ་བོད་མི་རྣམས་ནས་ལོ་གསར་བཞིན་གཟབ་འཕྱོར་ལེགས་པོ་སྤྲས་ཏེ་གྲོ་སོ་ཕྱེ་མར་དང་ཆང་སོགས་འཁྱེར་ཏེ་མ་འོངས་ལོ་ཏོག་ཡག་པོ་ཡོང་བར་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་མཛད་སྒོ་ཚོགས་པའི་ཐོག་བོད་ཀྱི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ལམ་སྲོལ་དང་མི་འདྲ་བར་རྒྱ་ནག་དཔོན་རིག་ཚོའི་འདྲ་པར་དང་རྒྱ་ནག་གི་རྒྱལ་དར་དམར་པོ་ཕོན་ཆེར་ནམ་མཁར་འཕྱར་ཏེ་དཔྱིད་རྨོད་ཀྱི་ཐོང་གཤོལ་དང་པོས་རྨོད་གཉའ་གཅོག་འགོ་འཛུགས་བཞིན་པའི་རྣམ་པ་གསལ་འདོན་བྱས་འདུགཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡར་བཅའ་བཞུགས་རྒྱ་ནག་ཉམས་ཞིབ་པ་སྤྱི་ཟུར་འབའ་བ་སྐལ་བཟང་རྒྱལ་མཚན་ལགས་སུ་གནད་དོན་དེའི་ཐོག་ཁོང་གི་གཟིགས་ཚུལ་ཇི་ཡོད་སྐོར་བཅར་འདྲི་ཞུས་པར་ཁོང་གིས་རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་པའི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་སྲོལ་རྒྱུན་གྱི་བྱེད་ཕྱོགས་དང་མི་འདྲ་བར་ཆབ་སྲིད་རང་ལ་དམིགས་ཏེ་ཞིང་ལས་ལྟ་བུའི་ལས་དོན་ནང་དུའང་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་དམིགས་ཡུལ་འཛིན་བཞིན་ཡོད་པར་མ་ཟད། བོད་ཡིག་དང་རྒྱ་ཡིག་གཉིས་ཀའི་ཐོག་དེའི་སྐོར་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བར་པར་འཇོག་སྟངས་བཅས་ཀྱི་ནང་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་དམིགས་ཡུལ་ལ་གཞིགས་པའི་འདྲ་པར་དང་གནས་ཚུལ་བཀོད་ཕྱོགས་ལ་ཁྱད་པར་ཡོད་པ་མངོན་རྒྱུ་ཡོད་སྐོར་གསུངས་སོང་། དེ་བཞིན་བོད་ནང་གི་བེུད་རྩོམ་པ་པོ་ཚེ་རིང་འོད་ཟེར་ལགས་ཀྱིས་རང་གི་ངོ་དེབ་ཐོག་ལྷོ་ཁ་ཁུལ་གྱི་དཔྱིད་རྨོད་མཛད་སྒོའི་འདྲ་པར་སྤེལ་བ་དང་སྦྲགས། དཔྱིད་རྨོད་ཀྱི་མཛད་སྒོ་དེ་བོད་པའི་རིག་གཞུང་གི་ཆ་ཤས་ཡིན་ཀྱང་སྐར་མ་ལྔ་ཅན་གྱི་དར་དམར་འཕྱར་དུ་བཅུག་པ་དེ་ནི་རིག་གནས་གསར་བརྗེ་སྐབས་ཀྱི་བྱེད་ཕྱོགས་ཡིན་པར་གསུངས་འདུགརྩ་བའི་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་དེ་སྔོན་བོད་འབྲི་རུ་ཁུལ་དུ་བོད་མིའི་ཁང་པའི་ཐོག་དར་དམར་བསྒྲེང་འཛུགས་བྱེད་དགོས་པའི་བཙན་དཀའ་བཏང་བར་ས་གནས་བོད་མིས་ངོ་རྒོལ་ཤུགས་ཆེར་གནང་བའི་གནས་ཚུལ་ཐོན་པ་དང་། དེ་བཞིན་དེ་སྔོན་ ༢༠༡༦ ལོར་བོད་དཀར་མཛེས་ཁུལ་དུ་བོད་པའི་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་མཛད་སྒོ་ཞིག་གི་ཐོག་རྒྱ་གཞུང་གི་དར་དམར་སྒྲེང་འཛུགས་བྱེད་དགོས་པའི་བཙན་བཀའ་བཏང་བར་བོད་མིས་དང་ལེན་མ་གནང་སྟབས་བྱེད་སྒོ་དེ་ཕྱིར་འཐེན་བྱས་པའི་གནད་དོན་བྱུང་བར་མང་ཚོགས་ཁྲོད་གཞུང་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་ཤུགས་ཆེར་གནང་བའི་གནད་དོན་བྱུང་མྱོང་ཡོད་པ་རེད།

དེ་རིང་རྒྱ་ནག་གི་ས་ཡོམ་ལས་ཁུངས་ཀྱི་དྲྭ་བས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བར་དེ་རིང་སྔ་དྲོ་ཆུ་ཚོད་ ༩༌༣༣ ཐོག་བོད་ལྗོངས་གཞིས་རྩེ་གྲོང་ཁྱེར་དིང་རི་རྫོང་དུ་ས་ཡོམ་ཤུགས་ཚད་ ༥༌༩ ཅན་ཞིག་བརྒྱབས་འདུག གསར་འགོད་པས་དྷ་སར་གནས་སྡོད་ཕ་ཡུལ་དིང་རི་ནས་ཡིན་པའི་འབྲེལ་ཡོད་ཅིག་ལ་ཞལ་པར་ཐོག་ནས་བཀའ་འདྲི་ཞུས་པར་ཁོང་གིས་ས་ཡོམ་བརྒྱབ་པའི་གནས་ཚུལ་དེ་བདེན་པ་ཡིན་ཀྱང་། ད་ལྟའི་ཆར་ཁང་པ་ལོག་པ་དང་མི་ཕྱུགས་སོགས་ལ་གོད་ཆག་ཕོག་པའི་གནས་ཚུལ་གང་ཡང་བྱུང་མེད་པར་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་སོང་།

ཟླ་བ་འདིའི་ཕྱི་ཚེས་ ༢ ནས་ ༡༢ བར་ཉིན་གྲངས་བཅུའི་རིང་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཟླ་བ་ཚེ་རིང་ལགས་དང་སྤྱི་འཐུས་ཙ་ནེ་ཚང་དོན་འགྲུབ་བཀྲ་ཤིས་ལགས། སྤྱི་འཐུས་ཚེ་རིང་གཡུ་སྒྲོན་ལགས། སྤྱི་འཐུས་དོན་གྲུབ་བཀྲ་ཤིས་ལགས་བཅས་ལས་གྲུབ་པའི་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་སྐུ་ཚབ་ཚོགས་ཆུང་གིས་ཨུ་རུ་སུའི་རྒྱལ་ས་མོ་སི་ཁོ་དང་ཡུལ་དེའི་རྒྱལ་ས་རྙིང་པ་སཱན་ཕེ་ཊིར་སི་སྦག དེ་བཞིན་ཁཱལ་མུག་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་བཅས་ས་གཞུང་འབྲེལ་འཚམས་གཟིགས་དང་འབྲེལ་ཏེ་ཡུལ་དེའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་དང་གནད་ཡོད་མི་སྣ་ཁག་ལ་མཇལ་མོལ་གནང་སྟེ་བོད་དོན་ཞུ་སྐུལ་གནང་འདུགགཞུང་འབྲེལ་འཚམས་གཟིགས་གནང་བའི་ཁྲོད་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་རྣམས་ནས་ཨུ་རུ་སུའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་བརྒྱད་དང་། བློན་ཆེན་གཅིག བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་དྲུག་ཅུ་རེ་གསུམ་དང་མཇལ་འཕྲད་གནང་བར་མ་ཟད།ས་གནས་སུ་གསར་འགོད་ལྷན་ཚོགས་གནང་སྟེ་རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་དོན་ཐོག་འཁྱོག་བཤད་དྲིལ་བསྒྲགས་སྤེལ་བཞིན་པར་ཡིད་ཆེས་གནང་རྒྱུ་མེད་པ།བོད་མིའི་ངོས་ནས་མིང་དོན་མཚུངས་པའི་རང་སྲིད་རང་སྐྱོང་གི་གནས་བབས་རྩོད་ཀྱི་ཡོད་པ་སོགས་གསལ་བཤད་གནང་བ་དང་ཆབས་ཅིག་ཏུ་བོད་དོན་ངོ་སྤྲོད་དང་འབྲེལ་བའི་ཡིག་ཆ་ཁག་འགྲེམས་སྤེལ་སོགས་གནང་འདུག

བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་ Irish ཞི་བདེ་ལས་འགུལ་བ་ནོ་སྦེལ་ཞི་བདེའི་གཟེངས་རྟགས་བཞེས་མྱོང་མཁན་ལྕམ་སྐུ་ Betty Williams མཆོག་རེས་གཟའ་མིག་དམར་ཉིན་དགོངས་པ་རྫོགས་པའི་ཡིད་སྐྱོའི་གནས་ཚུལ་ཐོན་པ་དང་བསྟུན། དམ་པ་ཁོང་གི་ཚ་བོ་ Lawrence Lovell ལགས་ཀྱི་མཚན་ཐོག་ལ་ཐུགས་གསོའི་མཚམས་འཕྲིན་ཞིག་བསྩལ་འདུག༸གོང་ས་མཆོག་གིས་ཐུགས་གསོའི་གསུང་འཕྲིན་ནང་མགོན་པོ་༸གང་ཉིད་མཆོག་ནས་ལོ་མང་རིང་དམ་པ་ཁོང་དང་ནོ་སྦེལ་ཞི་བདེའི་དེད་དཔོན་རྣམས་ཀྱིས་འཛམ་གླིང་ཁྲོད་ཀྱི་རྩོད་རྙོག་རྣམས་འཚེ་བའི་ཐོག་ནས་མ་ཡིན་པར་གྲོས་མོལ་དང་ཞི་བདེའི་ཐོག་ནས་འདུམ་འགྲིག་གནང་ཕྱོགས་ཐད་ལ་ཕྱག་ལས་གནང་བའི་ཁྲོད་ལྕམ་ Betty Williams དམ་པ་མཆོག་ནི་དཀའ་ངལ་གང་འདྲ་ཞིག་ཡིན་ཀྱང་དེ་ཞི་བདེའི་ཐོག་ནས་སེལ་བར་ཆོད་སེམས་བརྟན་པོས་ཕྱག་ལས་གནང་མཁན་ཞིག་ཡིན་སྐོར་བཀའ་བསྩལ་དང་འབྲེལ། མགོན་པོ་མཆོག་ལ་དེ་སྔོན་དམ་པ་ཁོང་དང་ལྷན་དུ་མཇལ་འཕྲད་མཛད་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་ལན་མང་བྱུང་ཡོད་པར་མ་ཟད། ཁོང་གིས་ཞི་བདེའི་སྤྱི་ཚོགས་དང་རྒྱལ་ཁབ་འཛུགས་སྐྲུན་ཐོག་ཕྱག་ལས་གནང་ཁག་ལ་ཡི་རང་སྔགས་བརྗོད་ཤུགས་ཆེ་གནང་མཁན་ཞིག་ཀྱང་ཡིན་པར་བཀའ་བསྩལ་འདུག ད་རེས་དམ་པ་ཁོང་དགོངས་པ་རྫོགས་པ་དང་འབྲེལ་ཏེ་ཞི་བདེའི་ཆེད་དུ་ཕྱག་ལས་གནང་མཁན་མི་སྣ་རླབས་ཆེན་ཞིག་མེད་པ་གྱུར་ཡོད་པར་བཀའ་བསྩལ་ཏེ་དམ་པ་ཁོང་ལ་རྗེས་དྲན་ཞུ་རྒྱུ་ཡག་ཤོས་ནི་ཚང་མས་རང་ཉིད་ཀྱི་སེམས་ནང་ཞི་བདེ་སྐྲུན་པ་བརྒྱུད་ནས་ཞི་བདེ་ལྡན་པའི་ཁྱིམ་ཚང་དང་སྤྱི་ཚོགས་བསྐྲུན་རྒྱུ་དེ་ཡིན་པར་ལམ་སྟོན་བཀའ་བསྩལ་བཀྲིན་ཆེ་བ་མཛད་འདུག དེ་བཞིན་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་གིས་ཀྱང་ནོ་སྦེལ་ཞི་བདེ་གཟེགས་རྟགས་བཞེས་མྱོང་མཁན་གྱི་ལྕམ་སྐུ་ Betty Williams མཆོག་དགོངས་པ་རྫོགས་པར་ཐུགས་གསོ་དང་སྦྲགས། ཁོང་ནི་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མཆོན་མཆོག་དང་བོད་ཀྱི་དུས་ཡུན་རིང་པོའི་གྲོགས་པོ་ཞིག་ཡིན་པར་གསུངས་འདུགསྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་ལྕམ་སྐུ་ཁོང་ནི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲོད་ནས་ངོས་འཛིན་ཡོད་པའི་བྱང་ Ireland ནང་གི་ཞི་བདེ་ཀྱི་མཚོན་བྱེད་དང་། ཁུལ་དེའི་ཞི་བདེའི་ལས་འགུལ་གྱི་སྣ་འདྲེན་གྱི་ལྡེ་མུག་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་པར་འགྲེལ་བརྗོད་ཀྱིས། ད་ལན་ཁོང་དགོངས་པ་རྫོགས་པའི་གནས་ཚུལ་ཐོས་འཕྲལ་ཡིད་སེམས་རབ་ཏུ་སྐྱོ་ཞིང་ཤུལ་ལུས་སྐུ་འཁོར་ཡོངས་ལ་གདུང་སེམས་མཉམ་བསྐྱེད་ཞུས་འདུག རྩ་བའི་ལྕལ་སྐུ་ Betty Williams མཆོག་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༤༣ ལོར་དབྱིན་ཡུལ་དུ་སྐུ་འཁྲུངས་ཤིང་། ཕྱིས་སུ་དབྱིན་ཡུལ་དང་ Ireland ཁུལ་གྱི་དཀའ་རྙོག་གི་ཐད་ལ་ཕྱག་ལས་རྒྱ་ཆེར་གནང་སྟེ་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༧༦ ལོར་ Ireland ཁུལ་དུ་ཞི་བདེ་ཡི་མི་མང་ཞེས་པའི་ཚོགས་པ་གསར་འཛུགས་ཀྱིས་ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་དཀའ་རྙོག་དེ་ཞི་བདེ་ཡི་ཐོག་ནས་སེལ་དགོས་བར་སེམས་སྐུལ་ཆེན་པོ་གནང་ཡོད་པར་བརྟེན།   ལོ་དེར་ཁོང་ལ་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་སྙན་གྲགས་ཡོད་པའི་ནོ་སྦེལ་ཞི་བདེ་གཟེངས་རྟགས་ཐོབ་པ་ཡོད་དང་། ཁོང་ནི་དུས་རྒྱུན་ནས་ཞི་བདེ་གཙིགས་སུ་འཛིན་མཁན་ཞིག་ཡིན་པ་ལྟར།༢༠༠༧ ལོར་༸གོང་ས་མཆོག་གིས་བྷེལ་ཇམ་ནང་གི་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་ཚོགས་ཆེན་ཐོག་གདན་འདྲེན་ཞུས་པ་ལྟར་ཁོང་གིས་ཚོགས་ཆེན་ཐོག་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་གསུས་བཤད་གནང་ཡོད་པ་མ་ཟད། སྤྱན་ཆབ་སིལ་བཞིན་གསར་ཁང་ལ་ནམ་ཞིག་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་བོད་ནང་དུ་ཕེབས་ཐུབ་རྒྱུའི་རེ་བ་ཆེན་པོ་ཡོད་ཅེས་གསུངས་ཡོད་པ་རེད།

རྒྱ་གར་གྱི་རྒྱལ་ས་ལྡི་ལིར་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་མན་ཇུ་ཀྲི་ལའམ་བོད་སྒར་བསམ་ཡས་གླིང་དང་ལ་དྭགས་དྷརྨ་ས་ལ་གཉིས་ཀྱི་ཟ་ཚོང་མགྲོན་གསུམ་དེ་རིང་ནས་གནས་སྐབས་རིང་སྒོ་རྒྱག་རྒྱུར་ཐག་གཅོད་གནང་ཡོད་པ་རེད།རྒྱ་ནག་ནས་ཐོག་མར་མཆེད་པའི་ Covid19 འམ་ཏོག་དབྱིབས་ནད་ཡམས་དེ་འཛམ་གླིང་ཡུལ་གྲུ་གང་སར་རིམ་བཞིན་ཁྱབ་བརྡལ་འགྲོ་མུས་ཡིན་པ་ལྟར་ད་ལྟའི་ཆར་རྒྱ་གར་ནང་དུའང་ཉིན་རེ་བཞིན་རིམས་ནད་དེ་ཕོག་མཁན་གྱི་གྲངས་འབོར་ཇེ་མང་དུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་སྟབས། ཁ་སང་བོད་སྒར་བསམ་ཡས་གླིང་དུ་ས་གནས་འགོ་འཛིན་དབུ་ཞུགས་ཐོག་མི་མང་ལྷན་འཛོམས་ཀྱིས་དེ་རིང་ཕྱི་ཟླ་ ༣ ཚེས་  ༡༩  ནས་  ༣ ཚེས་  ༣༡ བར་བོད་སྒར་བསམ་ཡས་གླིང་དང་ལ་དྭགས་དྷརྨ་ས་ལ་གཉིས་ཀྱི་ཟ་ཚོང་མགྲོན་གསུམ་སྒོ་རྒྱག་རྒྱུར་སྤྱི་མོས་ཀྱིས་ཐུགས་ཐག་བཅད་ཡོད་པ་རེད།གཞི་རྩའི་རྒྱལ་ས་ལྡི་ལིའི་ས་གནས་སྲིད་གཞུང་གིས་ཀྱང་ནད་ཡམས་དེ་ཁྱབ་བརྡལ་མི་འགྲོ་བའི་སྔོན་འགོག་ཆེད་དུ་ས་གནས་ཀྱི་སློབ་གྲྭ་ཁག་དང་གློག་བརྙན་ཁང་། མི་མང་འདུ་ཚོགས་མི་ཆོག་པའི་བཀོད་ཁྱབ་གནང་ཡོད་པར་མ་ཟད། ལྷག་པར་དུ་ཁྱིམ་ཚང་སོ་སོའི་ནང་ཉེ་བའི་ཆར་ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ནས་གཉེན་ཉེ་འགྲུལ་པ་གསར་དུ་འབྱོར་བ་སོགས་ཡོད་ཚེ་ངེས་པར་དུ་ས་གནས་སྐོར་སྲུང་ལས་ཁུངས་ངམ་འབྲེལ་ཡོད་འཕྲོད་བསྟེན་ལས་བྱེད་ཚོར་བརྡ་ལན་སྤྲོད་དགོས་པའི་ལམ་སྟོན་གནང་ཡོད་པ་རེད།བོད་སྒར་བསམ་ཡས་གླིང་དང་ལ་དྭགས་དྷརྨ་ས་ལ་གཉིས་ནི་རྒྱུན་དུ་ནས་བོད་མི་དང་ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་ཡུལ་མི་ཕར་འགྲོ་ཚུར་འོང་གནང་སའི་ས་ཚིགས་གཙོ་བོ་ལྟ་བུ་ཞིག་དང་། ལྷག་དོན་བོད་མི་གནད་སྡོད་ཀྱི་ས་གནས་དེ་གཉིས་ས་ཁྱོན་ཆུང་ཆུང་དང་མི་མང་ཁྱུ་ཚོགས་མང་པོ་འཛོམས་གནང་ཡུལ་ཞིག་ཡིན་སྟབས་གལ་ཏེ་མི་གཅིག་ལ་ནད་ཡམས་དེ་ཕོག་ནས་འཁྱེར་ཡོང་ཚེ་ངལ་བ་མེད་པར་ཁྱབ་བརྡལ་མྱུར་པོ་འགྲོ་རྒྱུ་ཡིན་པར་བརྟེན་ཐུགས་ཐག་དེ་ལྟར་བཅད་གནང་འདུགཁ་སང་གི་ལྷན་ཚོགས་ཐོག་ས་གནས་འགོ་འཛིན་ཕུན་ཚོགས་སྟོབས་རྒྱལ་ལགས་ཀྱིས་ཕྱི་ཚེས་ ༡༩ སྟེ་དེ་རིང་ནས་དབུ་འཛུགས་ཀྱིས་བོད་སྒར་བསམ་ཡས་གླིང་དང་ལ་དྭགས་དྷརྨ་ས་ལ་གཉིས་སུ་ཡོད་པའི་མགྲོན་ཁང་དང་ཚོང་ཁང་། ཟ་ཁང་། འགྲིམ་འགྲུལ་ལས་ཁང་། ཇ་ཁང་། ཚོགས་སྡེ་ཁག དགོན་སྡེ་ཁག ཚོང་ལས་རྩག་རྩིག་སོགས་ཡོངས་རྫོགས་རེ་ཞིག་སྒོ་རྒྱག་རྒྱུ་ཡིན་པ་ལྟར་ཕྱི་ལོག་ནས་ཡོང་བའི་མི་གཅིག་ཀྱང་ཁས་ལེན་གནང་རྒྱུ་མེད་པར་མ་ཟད། ལྡི་ལི་ས་གནས་འགོ་འཛིན་གྱིས་བོད་སྒར་བསམ་ཡས་གླིང་སྒོ་རྒྱག་རྒྱུ་དང་ཕྱི་མི་སུ་ལའང་གཞིས་སྒར་དུ་ཕེབས་རྒྱུ་མེད་པའི་ཡིག་ཐོག་ནས་འབོད་སྐུལ་གསལ་བསྒྲགས་ཤིག་གནང་འདུག རྩ་བའི་ཁ་སང་མི་མང་གི་ཚོགས་འདུ་ཚོགས་དོན་གཞིར་བཟུང་གནང་ཚེ་ལྡི་ལི་མན་ཇུ་ཀྲི་ལ་དང་ལ་དྭགས་དྷརྨ་ས་ལ་གཉིས་རེ་ཞིག་སྒོ་བརྒྱབ་ཏེ་ཕྱི་མི་སུ་ལ་ཡང་བཞུགས་ཆོག་པའི་ངོས་བཞེས་གནང་རྒྱུ་མིན་པར་ཐུགས་ཐག་བཅད་ཡོད་ཀྱང་། ཉེ་བའི་ཆར་སློབ་གྲྭ་ཁག་གུང་སེང་བཞག་རྐྱེན་ཕྲུ་གུ་ལེན་མཁན་ཕ་མ་མང་དག་ཅིག་གིས་དེ་ལྟར་གནང་ན་སྡོད་ཁང་མ་རག་པའི་ངལ་བ་འཕྲད་ངེས་ཡིན་པའི་ཞུ་སྐུལ་ཞུས་པ་བཞིན་ས་གནས་འགོ་འཛིན་མཆོག་གིས་དཀའ་ངལ་དེ་སེལ་ཐབས་སུ་ལ་དྭགས་དྷརྨ་ས་ལའི་རྒྱུད་སྨད་གྲྭ་ཚང་གི་མགྲོན་ཁང་ནང་སྨན་ཞབས་པ་གཅིག་བཞག་པའི་ཐོག་ནས་ཕྲུ་གུ་ལེན་མཁན་གྱི་མགྲོན་ཁང་དེ་སྤྱོད་འཐུས་ཆོག་པའི་གསལ་བསྒྲགས་ཤིག་ཀྱང་གནང་འདུག

ཁ་ཉིན་ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༡༦ ཉིན་ཕ་ཡུལ་ལི་ཐང་ནས་ཡིན་པའི་བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་ཟུར་བཀྲ་ཤིས་ཕུན་ཚོགས་ལགས་རྒྱ་ནག་གིས་མནར་གཅོད་ཚད་མེད་བཏང་པར་བརྟེན་ནད་གཅོང་དུ་གྱུར་ནས་ཁ་སང་སྐུ་གྲོངས་འདུགབཀྲ་ཤིས་ཕུན་ཚོགས་ལགས་དང་ཡུལ་ལུང་གཅིག་པའི་འབྲས་སྤུངས་སྒོ་མང་གྲྭ་ཚང་གི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་ཟུར་དགེ་བཤེས་ཚེ་རིང་རྡོ་རྗེ་ལགས་ཀྱིས་རླུང་འཕྲིན་ཁང་ལ་གནས་ཚུལ་མཁོ་སྤྲོད་གནང་བར་བཀྲ་ཤིས་ཕུན་ཚོགས་ལགས་ནི་སྤྲུལ་སྐུ་བསྟན་འཛིན་བདེ་ལེགས་རིན་པོ་ཆེ་དམ་པ་མཆོག་གིས་ཕྱག་བཏབ་པའི་ཁམས་ནཱ་ལེན་དྲ་ཐེག་ཆེན་བྱང་ཆུབ་ཆོས་གླིང་གི་དགོན་པའི་དགེ་བསྐོས་ཡིན་པ་དང་། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༢ ཟླ་ ༤ ཙམ་ལ་སྤྲུལ་སྐུ་བསྟན་འཛིན་བདེ་ལེགསས་མཆོག་རྒྱ་ནག་གིས་མ་ཉེས་ཁག་གཡོགས་ཀྱིས་འབར་རྫས་གས་གཏོར་དང་འབྲེལ་ནས་འཛིན་བཟུང་བྱེད་སྐབས་བཀྲ་ཤིས་ཕུན་ཚོགས་ལགས་དོན་རྐྱེན་དེ་དང་བྲེལ་བ་ཡོད་པར་བསྙད་དེ་དཀར་མཛེས་བོད་རིགས་རང་སྐྱོང་ཁུལ་འབྲིང་རིམ་ཁྲིམས་ཁང་གིས་ཁོང་སྨན་ཁང་ནས་ཁོང་འཛིན་བཟུང་བྱས་ཏེ་ལོ་བདུན་གྱི་རིང་བཙོན་འཇུག་ཁྲིམས་ཐག་བཅད་དེ་སྡུག་སྦྱོང་མནར་གཅོད་མང་དག་ཅིག་བཏང་ཡོད་པར་བརྟེན་མཐར་ནད་གཅོང་དུ་གྱུར་ནས་སྨན་ཁང་ནས་ཤི་གྲབས་བྱེད་སྐབས་ཕྱིར་ཡུལ་མིར་རྩིས་སྤྲོད་བྱས་ཡོད་ལུགས་གསུངས་སོང་། བཀྲ་ཤིས་ཕུན་ཚོགས་ལགས་རྒྱ་ནག་གིས་འཛིན་བཟུང་བྱེད་དགོས་པའི་རྒྱུ་རྐྱེན་གང་ཡིན་གསུངས་པར་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༣ ལོ་ཉག་ཆུ་རྫོང་ནག་ནགས་ལས་ཁང་གིས་གཞུང་གི་ཐོབ་དབང་ཟེར་བའི་ཤིང་ནགས་གཅོད་འབྲེག་གི་ལས་འགུལ་ཞིག་ཨོ་ཐོག་སྡེ་དྲུག་གི་ས་གནས་སུ་སྤེལ་སྐབས་ཁོང་གིས་དབུ་ཁྲིད་པའི་ཡུལ་མི་རྣམས་ཀྱིས་བཀག་འགོག་ངོ་རྒོལ་གྱི་ལས་འགུལ་སྤེལ་ཡོད་པ་དང་། དུས་དེ་ནས་བཟུང་རྒྱ་ནག་གིས་ཁོང་འཛིན་བཟུང་བྱེད་རྩིས་བྱས་ཡོད་པ་བཞིན་ཕྱིས་སུ་སྤྲུལ་སྐུ་བསྟན་འཛིན་བདེ་ལེགས་དམ་པ་མཆོག་དང་འབྲེལ་ཡོད་ཀྱི་མི་མང་པོ་རྒྱ་ནག་གིས་འཛིན་བཟུང་བྱས་པ་ལྟར་བཀྲ་ཤིས་ཕུན་ཚོགས་ལགས་ཀྱང་གས་རྫས་ཀྱི་དོན་རྐྱེན་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པར་བསྙེད་ནས་འཛིན་བཟུང་བྱས་པ་ཞིག་ཡིན་སྐོར་ངོ་སྤྲོད་གནང་ཡོད།

ཨ་རིའི་ནང་ལོ་ལྟར་ Tibet lobby day འམ་ཨ་རི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མིར་བོད་དོན་ཞུ་གཏུག་ལས་འགུལ་ཞིག་གོ་སྒྲིག་གནང་བཞིན་པ་ལྟར་ཉེ་ལམ་ཕྱི་ཚེས་ ༡༢ ཉིན་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་དང་བོད་རང་བཙན་སློབ་ཕྲུག་ཚོགས་པ། རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་འབྲེལ་ཁང་བཅས་ཀྱིས་གསལ་བསྒྲགས་ཤིག་སྤེལ་བར་འདི་ལོའི་བོད་དོན་ཞུ་གཏུག་ཉིན་མོ་དེ་བདུན་ཕྲག་རྗེས་མའི་ཕྱི་ཚེས་ ༢༣ དང་ ༢༤ བཅས་ཉིན་གྲངས་གཉིས་ཀྱི་རིང་ཨ་རིའི་རྒྱལ་ས་ Washington DC དུ་གྲོས་ཚོས་འཐུས་མི་དང་འབྲེལ་ཡོད་ལས་བྱེད་རྣམས་ལྷན་འཛོམས་ཐོག་འཚོགས་གཏན་འཁེལ་ཡོད་ཀྱང་ཨ་རི་གཞུང་གིས་ཕྱི་ཟླ་ ༤ ཚེས་ ༡ བར་ཨ་རི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་གཙོས་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ལས་ཁུངས་ཁག་ཏུ་མི་མང་བཅར་རྒྱུ་རེ་ཞིག་སྒོ་རྒྱག་པའི་གནས་ཚུལ་ཐོན་ཡོད་སྟབས། དྲྭ་ལམ་བརྒྱུད་དེ་བོད་དོན་ཞུ་གཏུག་ལས་འགུལ་འཚོགས་རྒྱུ་ཡིན་པར་གནས་ཚུལ་སྤེལ་འདུགའཕྲོད་བསྟེན་སྔོན་འགོག་དང་བདེ་འཇགས་སྲུང་སྐྱོབ་ཐོག་ནས་བོད་དོན་ཞུ་གཏུག་ཉིན་མོ་དེ་ཨ་རིའི་རྒྱལ་ས་ Washington DC ནང་འཚོགས་མི་དགོས་པར་ཨ་རིའི་རྒྱལ་ཡོངས་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་འཐུས་མི་དང་འབྲེལ་ཡོད་ལས་བྱེད་དང་ལྷན་དུ་དྲྭ་ལམ་བརྒྱུད་དེ་འཚོགས་རྒྱུ་ཡིན་པ་བཀོད་འདུག་པ་དང་། ཐེངས་འདིའི་ཞུ་གཏུག་ཉིན་མོར་གཙོ་བོ་དོན་ཚོན་གསུམ་ཅན་གྱི་དགོས་འདུན་ཞིག་ཆེད་བཏོན་གནང་རྒྱུ་ཡིན་སྐོར་དང་། དེ་ཡང་འདི་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་དང་པོའི་ནང་ཨ་རི་གྲོས་ཚོགས་འོག་མའི་ནང་ Tibetan Policy and Support Act ཞེས་ཨ་རི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་ཁྲིམས་འཆར་གསར་པ་དེ་མང་མོས་ཀྱིས་གཏན་འབེབས་གནང་བ་ལྟར་ཁྲིམས་འཆར་དེ་གང་མགྱོགས་གྲོས་ཚོགས་གོང་མར་གཏན་འབེབས་གནང་དགོས་པ་དང་། ཨ་རི་སྲིད་འཛིན་མཆོག་གིས་དེར་མཚན་རྟགས་བསྐྱོན་ཏེ་ཁྲིམས་གཞིར་གཏན་འབེབས་ཡོང་ཐབས་གནང་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་ཞུ་དགོས་པ། དེ་བཞིན་ཨ་རི་ཕྱི་སྲིད་ལས་ཁུངས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གིས་འདོན་སྤེལ་གནང་བའི་སྙན་ཐོར་གཞིགས་ཏེ་བོད་མིའི་ཆོས་དད་རང་དབང་གཙིགས་ཆེར་འཛིན་ཐོག་བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་པ་དག་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་རྒྱུ་གཙོས་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་རྣམས་ནས་རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་བྱུས་དང་འབྲེལ་བའི་བགྲོ་གླེང་གི་གོ་སྐབས་ནམ་བྱུང་ལ་བོད་དོན་གླེང་སློང་གནང་རྒྱུ་དང་ལྷག་པར་དུ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་གཞུང་འབྲེལ་མི་སྣ་ནམ་ཐུག་ལ་བོད་དོན་གླེང་སློང་གནང་དགོས་པའི་ཞུ་སྐུལ་གནང་དགོས་པ། གཞན་ཡང་ཨ་རིའི་སྲིད་གཞུང་གིས་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་བྱ་གཞག་གི་ཆེད་དུ་ད་བར་རོགས་དངུལ་མུ་མཐུད་གནང་བཞིན་ཡོད་པ་ལྟར། ཕྱི་ལོ་༢༠༢༠ ལོར་གནང་བའི་རོགས་དངུལ་གྱི་ཚད་གཞི་ལྟར་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༡ ལོར་དེ་ལྟར་མུ་མཐུད་གནང་སྐྱོང་ཡོང་བའི་རེ་སྐུལ་བཅས་དོན་ཚན་གསུམ་ཆེད་འབུལ་ཞུས་འདུགའདི་ལོའི་བོད་དོན་ཞུ་གཏུག་ཉིན་མོ་འཆར་ཉེ་དང་བསྟུན་ཉེ་ཆར་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་གོང་མའི་འཐུས་མི་སྐུ་ ཞབས་ Jim Mcgovern ལགས་དང་སྐུ་ཞབས་ Marco Rubio ལགས་རྣམ་གཉིས་ནས་བརྙན་ཐུང་བརྒྱུད་བསྒྲགས་གནང་འདུག་པ་དང་། ཨ་རིའི་འཛིན་སྐྱོང་དང་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་རྒྱ་ནག་ཐོག་གི་ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་གཙོ་དང་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ Tom Lantos འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཚོགས་ཆུང་ཚོགས་གཙོ་སྐུ་ཞབས་ Jim Mcgovern ལགས་ཀྱིས་བོད་དོན་ཞུ་གཏུག་ཉིན་མོ་དེ་ནི་བོད་དོན་ཞུ་གཏུག་གནང་རྒྱུའི་ཆེས་གོ་སྐབས་བཟང་ཤོས་ཤིག་ཡིན་པར་ངོ་སྤྲོད་གནང་བ་དང་འབྲེལ། ལོ་ཤས་ནས་བཟུང་བོད་དོན་ཞུ་གཏུག་བརྒྱུད་དེ་བོད་མིར་ཐུགས་ཕན་ཆེན་པོ་གསོས་ཡོད་པ་དང་། ལྷག་པར་དུ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༨ ལོར་དེ་སྔ་ཁོང་གིས་ཆེད་བཏོན་གནང་བའི་ Reciprocal Access to Tibet Act ཞེས་པའི་ཁྲིམས་འཆར་དེ་ཁྲིམས་གཞིར་གཏན་འབེབ་གནང་བ་ལྟར་བདུན་ཕྲག་ཁ་ཤས་གོང་དུ་ཨ་རི་གྲོས་ཚོགས་འོག་མའི་ནང་གཏན་འབེབས་གནང་བའི་ Tibetan Policy and Support Act ཞེས་ཨ་རི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་ཁྲིམས་འཆར་གསར་པ་དེ་ཡང་གཏན་འབེབས་གནང་བ་བཞིན་བོད་དོན་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་བོད་མིའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལ་སྲུང་སྐྱོབ། དེ་བཞིན་བོད་མིའི་ཆོས་དད་རང་དབང་སྲུང་སྐྱོབ་སླད་དུ་གྲོས་ཚོགས་གོང་མ་དང་ཨ་རིའི་གཞུང་ནས་ཁྲིམས་འཆར་དེ་ཁྲིམས་གཞིར་གཏན་འབེབས་གནང་རྒྱུ་དུས་ལ་བབ་ཡོད་སྟབས་ང་ཚོ་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་དགོས་པའི་རེ་སྐུལ་གནང་འདུགདེ་བཞིན་སྐུ་ཞབས་ Rubio ལགས་ཀྱིས་ཕྱི་ཟླ་གསུམ་པའི་ཟླ་མཇུག་ཏུ་ཆེས་གནད་ཆེ་བའི་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ཐོག་ཞུ་གཏུག་ལས་འགུལ་ཞིག་འཚོགས་ཀྱི་ཡོད་པ་ལྟར་ད་བར་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་གཞུང་གིས་དྲག་གནོན་འོག་བོད་མི་ཁྲི་ཚོ་མང་པོ་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བཞིན་པ་དང་། ལྷག་པར་དུ་རྒྱ་ནག་གཞུང་དང་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པས་བཙན་གནོན་ཤུགས་ཆེར་གཏོང་བཞིན་ཡོད་སྟབས། ང་ཚོ་རྡོག་རྩ་གཅིག་ཏུ་སྒྲིལ་ནས་བོད་ཕྱི་ནང་གཉིསཀྱི་བོད་མིའི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་སྐད་ཡིག་བཅས་ལ་སྲུང་སྐྱོབ་གནང་རྒྱུར་བཞེངས་དགོས་པ་གསུངས་འདུགདེ་བཞིན་སྔ་ལོར་ཁོང་གིས་ངོ་སྤྲོད་གནང་བའི་ Tibetan Policy and Support Act ཞེས་ཨ་རི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་ཁྲིམས་འཆར་གསར་པ་དེ་གང་མགྱོགས་གྲོས་ཚོགས་གོང་མར་གཏན་འབེབས་ཀྱིས་ཁྲིམས་གཞིར་གཏན་འབེབ་ཡོང་རྒྱུར་རེ་བ་དང་ཚོགས་ཞུགས་པ་ཡོངས་ནས་བོད་དོན་ལ་སྔར་ལྷག་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་ཞི་བདེར་སྲུང་སྐྱོབ་གནང་བར་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞེས་གསུངས་འདུགཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་གཉིས་ནས་ཞུ་སྐུལ་གནང་བའི་བརྙན་ཐུང་དང་འབྲེལ་ནས་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་གི་ཚོགས་གཙོ་སྐུ་ཞབས་ Matteo Mecacci ལགས་ཀྱིས་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་རྣམ་གཉིས་ནི་བོད་དོན་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་ཤུགས་ཆེར་གནང་མཁན་གྱི་མི་སྣ་གཙོ་བོ་གཉིས་ཡིན་སྐོར་དང་། ཁོང་རྣམ་པ་གཉིས་ནས་ཚོགས་ཞུགས་པ་ཡོངས་ལ་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་འབྲེལ་བའི་དགོངས་ཚུལ་གནང་བར་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞེས་གསུངས་ཏེ་ད་ཆ་ཏོག་དབྱིབས་རིམས་ནད་རྐྱེན་པས་ལྷན་འཛོམས་ཀྱི་ཚོགས་འདུ་འཚོགས་རྒྱུར་འགོག་རྐྱེན་བཟོས་ཡོད་ཀྱང་། བདུན་ཕྲག་རྗེས་མར་ Tibet lobby day འམ་ཨ་རི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མིར་བོད་དོན་ཞུ་གཏུག་ཉིན་མོ་དེ་དྲྭ་ཐོག་ནས་ཚགས་ཚུད་ངང་འཚོགས་ཐུབ་རྒྱུར་ཐུགས་རེ་ཡོད་ཅེས་གསུངས་འདུག

འཛམ་གླིང་འཕྲོད་བསྟེན་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་ Covid19 འམ་ཏོག་དབྱིབས་རིམས་ནད་དེ་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཛ་དྲག་རང་བཞིན་དུ་ངོས་འཛིན་ཞུས་པ་ལྟར།  ད་ཆ་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཞིབ་འཇུག་པས་ནད་དུག་དེར་དཔྱད་ཞིབ་དང་སྔོན་འགོག་སླད་སྨན་ཁབ་སོགས་གསར་བཟོ་གནང་བཞིན་པའི་ཁྲོད་འདིར་ཉེ་ལམ་དཔྱད་ཞིབ་པས་རིམས་ནད་དེ་མཁའ་རླུང་ནང་དུའང་རྒྱུན་གནས་ཐུབ་སྲིད་སྐོར་གསུངས་པ་དང་ཆབས་ཅིག་ཏུ་འཛམ་གླིང་འཕྲོད་བསྟེན་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་ཀྱང་སྨན་ཁང་གི་ལས་བྱེད་ཚོས་དེ་འབྲེལ་དོགས་ཟོན་དང་སྔོན་འགོག་གནང་དགོས་པའི་ལམ་སྟོན་གནང་དུགཉེ་ཆར་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་ཏུ་གནས་ཚུལ་སྤེལ་ཁག་ལ་གཞིགས་ན། ཁ་སྔོན་རེས་གཟའ་ཟླ་བའི་ཉིན་འཛམ་གླིང་འཕྲོད་བསྟེན་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཉམས་ཞིབ་པ་ Maria Van Kerkhove ལགས་ཀྱིས་གསར་འགོད་ལྷན་ཚོགས་ཐོག་ཏོག་དབྱིབས་ཀྱི་ནད་དུག་དེ་ཧབ་ཆི་དང་གློ་རྒྱག་པའི་ཐོག་ནས་གཞན་ལ་འགོས་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་། ལྷག་པར་དུ་ནད་དུག་དེ་མཁའ་རླུང་སྟེང་དུ་དུས་ཡུན་རེ་ཞིག་རྒྱུན་གནས་ཐུབ་སྲིད་སྟབས་སྨན་ཁང་གི་ལས་བྱེད་པ་ཚོས་དེ་འབྲེལ་དོགས་ཟོན་གནང་དགོས་གལ་ཡིན་པ་སུངས་འདུགཁོང་གིས་མཁའ་རླུང་གི་རིམས་ནད་དེ་ཚ་དྲོད་ལ་གཞིགས་པའི་གནས་ཀྱི་ཡོད་པར་བརྟེན་ད་ཆ་ཚན་རིག་པ་ཚོས་དམིགས་སུ་བཀར་ནས་ནད་དུག་དེར་གནམ་གཤིས་ཚ་དྲོད་དང་། སྨུག་ཕྱིའི་འོད་སོགས་ཀྱི་ཤུགས་རྐྱེན་ཇི་ལྟར་སྤྲོད་ཀྱི་ཡོད་མེད།  ལྷག་དོན་ལྕགས་དྭངས་མ་དང་དངོས་པོ་གཞན་སོགས་ཀྱི་སྟེང་དུས་ཡུན་ཇི་ཙམ་གནས་ཐུབ་མིན་ཐོག་ཞིབ་དཔྱད་གནང་གི་ཡོད་པ་གསུངས་འདུག་པར་མ་ཟད། ཁ་རས་ N95 དེ་བརྒྱ་ཆ་ ༩༥ ཙམ་ཕྱིའི་ནད་འབུ་འགོག་སྲུང་ཐུབ་པའི་ནུས་པ་ཡོད་སྟབས་འཕྲོད་བསྟེན་གྱི་འབྲེལ་ཡོད་ལས་བྱེད་རྣམས་ནས་སྨན་ཁང་གི་ཞབས་ཞུ་བ་ཚོར་ངེས་པར་དུ་ཁ་རས་ N95 གྱོན་དགོས་པའི་བསྐུལ་མ་གནང་དགོས་པ་གསུངས་འདུག གཞི་རྩའི་ཉེ་ལམ་ཨ་རིའི་ནད་སྔོན་འགོག་འགོག་ཐབས་ལྟེ་གནས་ཀྱི་འགན་འཛིན་ Robert Redfield ལགས་ཀྱིས་ཏོག་དབྱིབས་ཀྱི་ནད་དུག་དེ་ཟངས་དང་ལྕགས་སོགས་ཀྱི་སྟེང་ཆུ་ཚོད་གཉིས་ཙམ་གནས་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་།  གཞན་ National Institute of Allergy and Infectious Diseases ཞེས་ཨ་རིའི་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་འཕྲོད་བསྟེན་ལྟེ་གནས་ཁང་གི་ཚན་རིག་པས་ཏོག་དབྱིབས་ཀྱི་ནད་དུག་དེ་ Stainless steel འམ་ལྕགས་དྭངས་མའི་ཐོག་ཆུ་ཚོད་ལྔ་ལྷག་ཙམ་གནས་ཀྱི་ཡོད་པ། དེ་བཞིན་འགྱིག་ལས་བཟོས་པའི་ཅ་དངོས་སྟེང་ནད་དུག་དེ་ཆུ་ཚོད་ ༦ ཙམ་གནས་པ།  སྦྱར་པང་སོགས་ཀྱི་སྟེང་ཆུ་ཚོད་ ༣  ལྷག་གནས་ཀྱི་ཡོད་པར་གསུངས་འདུགའཛམ་གླིང་འཕྲོད་བསྟེན་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་སྤྱི་ཁྱབ་འགན་འཛིན་ Tedros Adhanom Ghebreyesus ལགས་ཀྱིས་འདས་པའི་བདུན་ཕྲག་ནང་རིམས་ནད་དེའི་ཁྱབ་ཚད་ཉིན་རེ་བཞིན་ཇེ་འཕར་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་སྟབས། ང་ཚོས་རྒྱལ་ཁབ་ཚང་མར་ཞུ་རྒྱུར་ནད་རིམས་དེའི་དོགས་གཞི་འོག་ཡོད་པ་དང་རིམས་ནད་དེ་ཕོག་ཡོད་མེད་བརྟག་དགོས་པ་དང་།  གལ་ཏེ་རིམས་ནད་དེ་ཕོག་པའི་ནད་པ་ཐོན་ཚེ་གང་ཟག་དེ་དག་ཟུར་བཀག་གནང་དགོས་པར་མ་ཟད། གང་ཟག་དེ་དང་འབྲེལ་ཡོད་རྣམས་ལའང་ངེས་པར་དུ་བརྟག་དགོས་པ་གསུངས་འདུག