གསར་འགྱུར།

རྒྱ་གར་ནང་ད་ལྟའི་ཆར་ཉིན་རེ་བཞིན་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་ ༡༩ པ་ཕོག་མཁན་གྱི་གྲངས་འབོར་ཇེ་མང་དུ་འགྲོ་བཞིན་པ་དང་སྒོས་འདས་པའི་ཆུ་ཚོད་ ༢༤ ནང་རྒྱ་གར་ནང་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་ཕོག་མཁན་མི་གྲངས་ཁྲི་བརྒྱད་ལྷག་ཆགས་ཀྱི་འདུག དེའི་ཁྲོད་ཁ་སང་བོད་མིའི་སྒྲིགས་འཛུགས་ཀྱི་ལྟེ་གནས་གངས་སྐྱིད་དུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་རྒྱ་གར་གྱི་ཁེ་ན་རཱ་དངུལ་ཁང་དུ་ཕྱག་ལས་གནང་མཁན་ཞིག་ལ་ནད་གཞི་དེ་ཕོག་རྐྱེན་དེ་རིང་བོད་མིའི་སྒྲིགས་འཛུགས་ཀྱི་ལས་ཁུངས་ཁག་ལས་མཚའས་བཞག་པ་མ་ཟད། རྒྱ་གར་བྱང་ཕྱོགས་སུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་ཅོན་ཏ་རཱ་དང་སུ་ཇཱ་བོད་ཁྱིམ། དེ་བཞིན་ལྡི་ལི་བོད་སྒར་བསམ་ཡས་གླིང་ནང་བོད་མི་ཁག་ཅིག་ལ་ནད་དེ་ཕོག་ཡོད་པའི་གནས་ཚུལ་འཐོན་བཞིན་འདུག ཉེ་ལམ་རྒྱ་གར་བྱང་ཕྱོགས་སུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་ཅོན་ཏ་རཱ་བོད་ཁྱིམ་ནང་ཕྱི་ཕྱོགས་ནས་ཕེབས་མཁན་ལས་བྱེད་ཀྱི་སྤུན་ཉེ་འབྲེལ་བོད་མི་བཞི་དང་དེ་དག་དང་ཐད་ཀར་འབྲེལ་བ་བྱུང་བའི་ལས་བྱེད་གསུམ་དང་ཁ་ལོ་བ་གཅིག་བཅས་བཞི་ལ་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་ཕོག་ཡོད་པ་རེད། འོན་ཀྱང་ད་ལྟའི་ཆར་ཁོང་རྣམས་ལ་དམིགས་བསལ་གྱི་ནད་རྟགས་གང་ཡང་མེད་པ་རེད། དེ་བཞིན་སྦིར་དུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་སུ་ཇཱ་བོད་ཁྱིམ་དུའང་ཉེ་ལམ་ལས་བྱེད་ཅིག་དང་འབྲེལ་ཡོད་ཕྱི་ཕྱོགས་ནས་ཕེབས་པ་ཞིག་སློབ་གྲྭའི་སྒྲིག་གཞི་གཞིར་བཟུང་ཟུར་བཀག་ནང་བཞུགས་ཡོད་པ་དང་། ཟུར་བཀག་གི་དུས་ཡུན་རྫོགས་མཚམས་སུ་ཁོང་ལ་བརྟག་དཔྱད་གནང་སྐབས་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་ཕོག་ཡོད་པར་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་འདུག འོན་ཀྱང་ད་ཆར་ཁོང་ལ་གཟུགས་གཞི་བདེ་མིན་གྱི་ངལ་བ་གང་ཡང་མེད་པ་རེད་འདུགད་ཆ་ལྡི་ལི་བོད་སྒར་བསམ་ཡས་གླིང་ནང་བོད་མི་ཁག་ཅིག་ལ་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་ཕོག་ཡོད་པའི་གནས་ཚུལ་ཁྱབ་གདལ་འགྲོ་བཞིན་པ་དང་། རླུང་འཕྲིན་ཁང་ནས་གནས་ཚུལ་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་བར་བསམ་ཡས་གླིང་ནང་ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༩ ནས་བོད་མི་གསུམ་ལ་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་ཕོག་པའི་ཁྲོད་ད་ཆ་བོད་མི་གཅིག་ལ་དབུགས་གཏོང་ལེན་གྱི་ངལ་བ་ཅུང་འཕྲད་རྐྱེན་སྨན་ཁང་དུ་སྨན་བཅོས་གནང་བཞིན་པ་དང་། དེ་མིན་བོད་མི་གཉིས་དེ་ཙམ་གྱི་ཛ་དྲག་མེད་སྟབས་རང་ཁྱིམ་དུ་ཟུར་བཀག་གནང་མུས་རེད་འདུགསྤྱིར་རྒྱ་གར་ནང་དུ་དཔལ་འབྱོར་གྱི་གནས་བབས་ལ་གཞིགས་ཏེ་ད་ཆ་སྒོ་རྒྱ་བསྡམ་པའི་བཀའ་རྒྱ་གུ་ཡངས་ཀྱི་བཀའ་རྒྱ་རིམ་པ་བཞི་པར་འགྲོ་བཞིན་པ་དང་། རྒྱ་གར་དབུས་གཞུང་ནས་དེ་དང་འབྲེལ་བའི་གུ་ཡངས་ལ་ལྟོས་མེད་མང་ཚོགས་ནས་གཉན་རིམས་སྔོན་འགོག་གི་ཐབས་ལམ་རྣམས་ལག་བསྟར་གནང་དགོས་པ་གསུངས་ཡོད་པ་རེད། འོན་ཀྱང་ད་ཆ་རྒྱ་གར་ལྟ་བུའི་ནང་ཉིན་རེ་བཞིན་ནད་ཡམས་དེ་ཕོག་མཁན་གྱི་གྲངས་འབོར་ཇེ་མང་དུ་འགྲོ་བཞིན་པ་མ་ཟད། དེའི་ཁྲོད་ཉེ་ལམ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ནང་ཡོད་པའི་ཁེ་ན་རཱ་དངུལ་ཁང་གི་ལས་མི་ཞིག་ལ་ཏོག་དབྱིབས་ནད་ཡམས་ཕོག་འདུག་སྟབས་དངུལ་ཁང་དེ་ཉིན་ཤས་རིང་ལས་མཚམས་འཇོག་རྒྱུའི་གསལ་བསྒྲགས་གནང་འདུག   གནས་ཚུལ་དེ་ལྟར་ཐོན་མ་ཐག་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱིས་འདས་པའི་ཕྱི་ཚེས་ ༧ ནས་ ༡༤ བར་དངུལ་ཁང་དུ་ཕེབས་ཡོད་ཚེ་ཉུང་མཐར་རང་ཁྱིམ་དུ་ཉིན་གྲངས་ ༡༤ རིང་ཟུར་བཀག་ཐོག་བཞུགས་དགོས་པའི་བཀོད་ཁྱབ་བཏང་བ་མ་ཟད། དེ་རིང་ཉིན་འཁྱོངས་རིང་བོད་མིའི་སྒྲིགས་འཛུགས་ཀྱི་ལས་ཁུངས་ཁག་ལས་མཚམས་འཇོག་པ་དང་ལས་ཁུངས་ཁག་ལ་དུག་སེལ་གནང་ཡོད་པ་རེད།གཞི་རྩའི་འདས་པའི་བདུན་ཕྲག་ནང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ཝུ་ཧན་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་གིས་གསར་འགོད་གསལ་བསྒྲགས་སྤེལ་བའི་སྐབས་འདས་པའི་བདུན་ཕྲག་བར་དུ་བཙན་བྱོལ་བོད་མི་གནས་སྡོད་བྱ་ཡུལ་རྒྱ་བལ་འབྲུག་གསུམ་ནང་ནད་གཞི་ཕོག་པ་བོད་མི་ ༢༦༦ བྱུང་བའི་ཁོངས་ནས་ ༦ འདས་གྲོངས་གྱུར་བ་དང་། ༡༠༢ དྲག་སྐྱེད་བྱུང་བ། དེ་བཞིན་ནད་ཀྱིས་མནར་བཞིན་པ་ ༡༥༨ ཆགས་ཡོད་པ་རེད།  རྒྱ་གར་ལྟ་བུར་ཆ་མཚོན་ན་ད་བར་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་ཕོག་མཁན་ས་ཡ་བཞི་ལྷག་བྱུང་ཡོད་པའི་ཁྲོད་ས་ཡ་གསུམ་ལྷག་དྲག་སྐྱེད་བྱུང་ཡོད་པ་དང་། ཁྲི་གསུམ་ལྷག་འདས་གྲོངས་སུ་གྱུར་ཡོད་པ་རེད།

དེ་རིང་ཕྱི་ཚེས་ ༡༢ ཉིན་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་ལྕམ་སྐུ་ Nancy Pelosi མཆོག་གིས་གཙོ་སྐྱོང་གནང་བའི་ཐོག་ G7 ཞེས་འཛམ་གླིང་གི་སྟོབས་ཆེན་རྒྱལ་ཁབ་བདུན་གྱི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་འདུ་འཛོམས་ཀྱིས་དྲ་ཐོག་བརྒྱུད་གོ་ལའི་གནམ་གཤིས་འགྱུར་ལྡོག་གི་དཀའ་ངལ་དང་ལྷན་དུ་དཔལ་འབྱོར་དང་ཁོར་ཡུག་གི་དྲང་བདེན་སྤྱི་ཡོངས་ལ་དགོས་ཞེས་པའི་བརྗོད་གཞིའི་ཐོག་ལོ་འཁོར་གྱི་ཚོགས་འདུ་ཐེངས་ ༡༩ ཚོགས་པ་དང་སྦྲགས། བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་གོ་ལའི་ཚ་དྲོད་ཀྱི་ངལ་བ་སེལ་ཐབས་ལ་ང་ཚོས་ཐུགས་སྣང་མང་ཙམ་གནང་དགོས་སྐོར་བཀའ་སྩལ་སོང་། དེ་རིང་ཕྱི་དྲོ་མགོན་པོ་༸གང་ཉིད་མཆོག་གིས་ངོ་དེབ་བརྒྱུད་ G7 ཞེས་པའི་སྟོབས་ཆེན་རྒྱལ་ཁབ་བདུན་གྱི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོའི་གནམ་གཤིས་འགྱུར་ལྡོག་དང་འབྲེལ་དྲ་ལམ་གྱི་ཚོགས་འདུར་བཀའ་སློབ་སྩལ་བའི་བརྙན་ཐུང་འདོན་སྤེལ་གནང་བར་༸གོང་ས་མཆོག་གིས་གོ་ལའི་ཚ་དྲོད་ནི་ད་ཆ་དངོས་སུ་འཛམ་གླིང་སྤྱིར་དཀའ་ངལ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད་པ་མ་ཟད། ད་ཆ་གོ་ལའི་ཚ་དྲོད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་ཨེ་ཤ་ཡའི་ཆུ་བོའི་འགོ་ཁུངས་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་བོད་མཐོ་སྒང་གི་འཁྱག་རོམ་བཞུར་ཚད་མྱུར་བ་དང་། ཁ་བ་བབ་ཚད་ཀྱང་ཇེ་ཉུང་དུ་འགྲོ་ཡོད་པ། དེ་བཞིན་དྷ་རམ་ས་ལར་ལྟ་བུར་ཆ་མཚོན་ན་དེ་འབྲེལ་གྱི་གནས་སྟངས་གཅིག་མཚུངས་སུ་གྱུར་ཡོད་པ། ལྷག་པར་དུ་ཨ་ཕི་རི་ཀ་དང་རྒྱ་གར། རྒྱ་ནག་གི་ས་ཁུལ་ཁག་ཅིག་ཏུ་ཆར་པ་རྒྱུན་མི་ཆད་པ་བབས་པ་དང་། ས་གནས་ཁག་ཅིག་ལ་ཆར་པ་མེད་པར་སྐམ་པོ་གྱུར་བའི་གནས་སྟངས་སོགས་ཆགས་ཡོད་པར་བཀའ་སྩལ་དང་སྦྲགས། གང་ལྟར་གོ་ལའི་ཚ་དྲོད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་དབུལ་ཕོངས་ལ་ཧ་ཅང་ངལ་བ་འཕྲད་ཀྱི་ཡོད་པ་བཀའ་སྩལ་སོང་། དེ་བཞིན་༸གོང་ས་མཆོག་གིས་ད་རེས་སྟོབས་ཆེན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་རྣམ་པས་འགན་ཁུར་བཞེས་ཏེ་གནམ་གཤིས་འགྱུར་ལྡོག་གི་དཀའ་ངལ་སེལ་ཐབས་ལ་ཐུགས་སྣང་ཆེ་བཞེས་ཀྱིས་གྲོས་བསྡུར་གནང་བ་དེར་ཡི་རངས་བསྔགས་བརྗོད་མཛད་པ་དང་ཆབས་ཅིག ང་ཚོས་འཛམ་གླིང་གི་མི་ཐེར་འབུམ་བདུན་པོ་རྣམས་འགྲོ་བ་མི་གཅིག་གྱུར་གྱི་སྤྱི་ཚོགས་ཤིག་ཡིན་པའི་འདུ་ཤེས་འཛིན་དགོས་པ་མ་ཟད་ད་ཆ་འགྲོ་བ་མི་གཅིག་གྱུར་གྱི་བསམ་བློ་གཏོང་དགོས་པའི་དུས་ཚིགས་ཤིག་ཆགས་ཡོད་པ་རེད། གོ་ལའི་ཚ་དྲོད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་ད་ཆ་དངོས་སུ་མི་མང་པོར་ངལ་བ་བཟོད་བརླགས་མེད་པའི་འཕྲད་ཀྱི་ཡོད་སྟབས་ང་ཚོས་གོ་ལའི་ཚ་དྲོད་ཀྱི་ངལ་བ་སེལ་བར་ངེས་པར་དུ་ཐུགས་སྣང་མང་ཙམ་གནང་དགོས་ཞེས་ལམ་སྟོན་སྩལ་སོང་། གཞི་རྩའི་ད་རེས་ཀྱི་ཚོགས་འདུ་འདིའི་ཐོག་ཨ་མི་རི་ཀས་དབུས་པའི་ཉི་ཧོང་དང་འཇར་མ་ནི། ཨི་ཊ་ལི། ཕ་རན་སི། དབྱིན་ཡུལ། ཁེ་ན་ཌ་བཅས་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་རྣམས་ནས་མཉམ་ཞུགས་གནང་ཡོད་པ་རེད།

ཁ་སང་ཕྱི་ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༡༠ ཉིན་ཨ་རི་ནང་གྲགས་ཆེ་བའི་ Rolling Stone ཞེས་པའི་དུས་དེབ་ཀྱི་རྩོམ་པ་པོ་རྒན་གྲས་ལྕམ་ Alex Morris ལགས་ཀྱིས་བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་དང་ལྷན་དུ་དྲྭ་ལམ་བརྒྱུད་འདི་ལོའི་༸སྐུའི་འཁྲུངས་སྐར་དང་བསྟུན་མགོན་པོ་༸གང་ཉིད་མཆོག་གི་མཚན་སྔགས་དང་ཐུགས་སྨོན་ལས་གྲུབ་པའི་ Inner World འམ་ནང་སེམས་ཀྱི་འཛམ་གླིང་ཞེས་པའི་རོལ་དབྱངས་ཀྱི་འཁོར་ཐག་དང་ཏོག་དབྱིབས་ ༡༩ གནད་དོན་ཐོག་ལ་རྒྱལ་སྤྱིའི་འགན་འཁུར་ཞེས་པ་དང་འབྲེལ་མང་ཚོགས་ནས་གདོང་ལེན་གནང་ཕྱོགས་སྐོར་ལ་སྐར་མ་ ༡༧ ཅན་གྱི་བརྙན་ཐུང་ཞིག་འདོན་སྤེལ་གནང་འདུགབཀའ་འདྲི་དེའི་ཁྲོད་མགོན་པོ་༸གང་ཉིད་མཆོག་གི་མཚན་སྔགས་དང་ཐུགས་སྨོན་ལས་གྲུབ་པའི་ནང་སེམས་ཀྱི་འཛམ་གླིང་ཞེས་པའི་རོལ་དབྱངས་ཀྱི་འཁོར་ཐག་དང་འབྲེལ་ Alex ལགས་ཀྱིས་རོལ་དབྱངས་ཀྱི་ཐོག་ནས་འགྲོ་བ་མི་ལ་ཕན་ཐོགས་ཇི་ལྟར་ཐུབ་བམ་ཞེས་པའི་བཀའ་འདྲི་བརྒྱུད་དེ་མགོན་པོ་མཆོག་ནས་རོལ་དབྱངས་གང་ཞིག་གསན་གནང་མཛད་ཀྱི་ཡོད་དམ་ཞེས་བཀའ་འདྲི་དགོངས་སྐོར་ཞུས་པར་༸གོང་ས་མཆོག་གིས་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་གནང་སྒོའི་ནང་རོལ་ཆ་དཀྲོལ་སྲོལ་ཡོད་པ་དེ་ཡང་རོལ་དབྱངས་ཀྱི་ཆ་ཤས་ཤིག་ཡིན་པ་ལྟར། འགྲོ་བ་མི་ཙམ་མིན་པར་སེམས་ཅན་གཞན་ལའང་རོལ་དབྱངས་ཀྱི་ལམ་ནས་བདེ་སྐྱི་ཀྱི་ཚོར་བ་དང་ཞི་བདེ་སྐྲུན་གྱི་ཡོད་པར་བཀའ་སྩལ་བ་དང་འབྲེལ། མགོན་པོ་༸གང་ཉིད་མཆོག་གིས་རྟག་ཏུ་དཔྱད་སྒོམ་མཛད་ཀྱི་ཡོད་པར་བཀའ་ལན་སྩལ་བ་དང་ཆབས་ཅིག སྒོམ་སྐྱོན་པ་དེས་ནང་སེམས་ལ་ཞི་བདེ་བསྐྲུན་པར་ཕན་ཐོགས་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་དང་བསམ་བློ་རྒྱ་ཆེ་ས་ནས་གཏོང་རྒྱུའི་ནུས་པ་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་ལམ་སྟོན་མཛད་འདུག Rolling Stone གསར་ཁང་གི་ལེ་ཚན་དེའི་ནང་རྒྱལ་སྤྱིའི་དཔོན་རིགས་དང་ལྷན་དུ་མཇལ་འཕྲད་དང་འབྲེལ་ Alex ལགས་ཀྱིས་ད་བར་༸གོང་ས་མཆོག་ཨ་རིའི་སྲིད་འཛིན་རིམ་པའི་ཁྲོད་སྐུ་ཞབས་ trump དང་མཇལ་མོལ་མཛད་རྒྱུ་བྱུང་མེད་སྟབས། ཅི་སྟེ་མགོན་པོ་མཆོག་ཁོང་དང་ལྷན་དུ་མཇལ་མོལ་གནང་རྒྱུ་བྱུང་ཚེ་བཀའ་གང་བསྩལ་རྒྱུའི་དགོངས་པ་ཡོད་དམ་ཞེས་བཀའ་འདྲི་ཞུས་པར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་ཨ་རི་གཙོས་ར་ཤི་ཡ་དང་། རྒྱ་ནག རྒྱ་གར་བཅས་ཀྱི་འགོ་ཁྲིད་དང་མཇལ་མོལ་གནང་རྒྱུའི་ཐུགས་རེ་ཡོད་ཅེས་བཀའ་བསྩལ་བ་དང་འབྲེལ། རྒྱལ་སྤྱིའི་འགོ་ཁྲིད་ཚོའི་ངོས་ནས་འགྲོ་བ་རྣམས་གཅིག་གྱུར་ཡིན་པའི་འདུ་ཤེས་འཛིན་དགོས་པ་ལས་རང་ཉིད་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་གཅིག་པོའི་སླད་དུ་དགོངས་པ་བཞེས་རྒྱུ་མེད་པར་བཀའ་སྩལ་ཡོད་པ་རེད།ད་དུང་ Alex Morris ལགས་ཀྱིས་ཏོག་དབྱིབས་རིམས་ནད་ཀྱི་དུས་སྐབས་འདིར་མང་ཚོགས་ནས་གདོང་ལེན་གནང་ཕྱོགས་དང་རིམས་ནད་དེ་ཞི་སླད་ཕྱག་ལས་གནང་མཁན་དག་ལ་ལམ་སྟོན་གནང་སྐྱོང་ཡོང་བའི་གསོལ་འདེབས་ཞུས་པ་ལྟར་མགོན་པོ་༸གང་ཉིད་མཆོག་གིས་ཚན་རིག་པ་ཚོས་སྐུ་ལས་སྐྱོན་ནས་རིམས་ནད་དེ་བཅོས་ཐབས་ཀྱི་སྨན་བཟོ་བཞིན་པ་ལ་བསྔགས་བརྗོད་མཛད་དེ་མུ་མཐུད་ནས་དེ་ལྟར་གནང་གལ་ཡིན་པ་མ་ཟད། མགོན་པོ་༸གང་ཉིད་མཆོག་གིས་གལ་ཏེ་བཅོས་སུ་ཡོད་ན་ནི།། དེ་ལ་མི་དགར་ཅི་ཞིག་ཡོད།། གལ་ཏེ་བཅོད་སུ་མེད་ན་ནི།། དེ་ལ་མི་དགའ་བྱས་ཅི་ཕན།།ཞེས་པ་ལྟར་རིམས་ནད་དེར་དངངས་སྐྲག་དང་འཇིགས་སྣང་གནང་ན་ཕན་ཐོགས་གང་ཡང་མེད་སྟབས་དེར་གདོང་ལེན་གནང་དགོས་གལ་ཡིན་པར་ལམ་སྟོན་བཀྲིན་ཆེ་བ་སྩལ་འདུག Alex Morris ལགས་ཀྱི་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ལ་བཀའ་འདྲི་མཐའ་མར་༸སྐུའི་ཡང་སྲིད་ཕེབས་ཕྱོགས་དང་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་རྒྱུན་གནས་དང་འབྲེལ་བའི་སྐོར་ལ་བཀའ་འདྲི་ཞུས་པར་༸སྐུའི་ཡང་སྲིད་ཀྱི་གནད་དོན་ལས་ད་ལྟའི་སྐུ་ཐོག་འདི་འགྲོ་དོན་རྒྱ་ཆེ་བ་མཛད་ཐུབ་པར་དགོངས་བཞིན་ཡོད་པར་བཀའ་བསྩལ་བ་དང་འབྲེལ། དེ་སྔ་༸རྒྱལ་བ་སྐུ་ཕྲེང་དང་པོ་མཆོག་གིས་སྐུ་ཐོག་རྗེས་མ་དེ་ས་གནས་གང་ཞིག་ཏུ་དཀའ་ངལ་ཆེ་བ་དང་དགོས་མཁོ་ཆེ་བ་ཡོད་པ་དེར་འཁྲུངས་རྒྱུའི་ཐུགས་སྨོན་མཛད་པ་ལྟར། མགོན་པོ་༸གང་ཉིད་མཆོག་གིས་ཀྱང་ཇི་སྲིད་ནམ་མཁའ་གནས་པ་དང་འགྲོ་བ་ནམ་གནས་ཀྱི་བར་དེ་སྲིད་དུ་འགྲོ་བའི་སྡུག་བསྔལ་སེལ་ཕྱིར་ཕེབས་རྒྱུའི་ཐུགས་སྨོན་མཛད་བཞིན་ཡོད་པ་བཀའ་བསྩལ་བ་དང་ཆབས་ཅིག ༸སྐུའི་ཡང་སྲིད་དང་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་གི་བླ་བྲང་དེ་དགོས་མིན་ནི་བོད་མི་གཙོས་ཧི་མཱ་ལ་ཡའི་རི་རྒྱུད་དུ་གནས་མཁན་དང་སོག་པོའི་དད་ལྡན་པ་ཡོངས་ལ་རག་ལས་ཡོད་པ་བཀའ་སྩལ་འདུག

ཉེ་སྔོན་ཟླ་བ་ ༧ པའི་ནང་ཨ་རི་གཞུང་ནས་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བདེ་འཇགས་སླད་ཧུས་ཊོན་གྲོང་ཁྱེར་ནང་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་རྒྱ་ནག་གཞུང་ཚབ་ཁང་དེ་སྒོ་རྒྱག་བཅུག་ཡོད་པ་དང་སྦྲགས།   ཨ་རིས་བྱེད་ཕྱོགས་དེར་འཁོན་ལན་ཚུལ་དུ་རྒྱ་གཞུང་གིས་ཁྲིན་ཏུ་ནང་ཡོད་པའི་ཨ་རི་གཞུང་ཚབ་ཁང་དེ་སྒོ་རྒྱག་བཅུག་པའི་གནད་དོན་བྱུང་ཡོད་པ་རེད།   ཁ་སང་ཨ་རི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ ༡༠༠ ལྷག་གིས་དེ་གའི་ཕྱི་སྲིད་དྲུང་ཆེ་སྐུ་ཞབས་ Mike Pompeo མཆོག་ལ་ཁྲིན་ཏུ་ནང་ཨ་རི་གཞུང་ཚབ་ཁང་སྒོ་རྒྱབ་པ་དེས་བོད་དང་ཤིན་ཅང་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་སྟངས་རྒྱུས་ལོན་སླད་འགོག་རྐྱེན་བཟོ་རྒྱུ་ཡིན་པས་ཕྱི་སྲིད་དྲུང་ཆེ་ནས་དེར་ཐབས་བྱུས་ཅི་ཡོད་ཐད་འདྲི་བརྩད་ཀྱིས་ཕྱག་ཡིག་ཅིག་ཕུལ་འདུག དེ་ཡང་ཁ་སང་ཚེས་ ༡༠ ཉིན་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་འོག་མའི་འཐུས་མི་སྐུ་ཞབས་ Andy Levin ལགས་དང་།  གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་སྐུ་ཞབས་ Jim McGovern ལགས་རྣམ་གཉིས་ཀྱིས་ཕྱི་སྲིད་དྲུང་ཆེ་སྐུ་ཞབས་ Pompeo མཆོག་ལ་ཁྲིན་ཏུ་ནང་གི་ཨ་རིའི་གཞུང་ཚབ་ཁང་སྒོ་རྒྱབ་པ་དང་འབྲེལ་ཐབས་བྱུས་ཅི་ཡོད་ཐད་འདྲི་བརྩད་གནང་བའི་ཐོག་ཨ་རི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་བརྒྱ་ལྷག་གི་མཚན་རྟགས་བསྐྱོན་པས་ཕྱག་ཡིག་ཅིག་ཕུལ་ཡོད་པ་དང་།    དེའི་ནང་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་རྣམས་པས་ཐུགས་འཚབ་དང་སྦྲགས།   རྒྱ་གཞུང་གིས་ཁྲིན་ཏུ་ནང་གི་ཨ་རིའི་གཞུང་ཚབ་ཁང་སྒོ་རྒྱབ་པ་དེས་ཨ་རི་ངོས་ནས་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཟེར་བ་དང་།  སི་ཁྲོན།  ཀན་སུ་དེ་བཞིན་ཡུན་ནན་ཞིང་ཆེན་དང་།  ཤིན་ཅང་བཅས་ཀྱི་མང་ཚོགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནད་དོན་རྒྱུས་ལོན་སླད་འགོག་རྐྱེན་བཟོ་ངེས་ཡིན་པས།  ས་ཁུལ་དེ་དག་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་སྟངས་མུ་མཐུད་བརྟག་ཞིབ་སླད་ཞིབ་ཕྲའི་ཐབས་བྱུས་ཅི་ཡོད་ཐད་འདྲི་བརྩད་གནང་འདུག གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་རྣམས་པས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཡུན་རིང་ནས་བོད་ནང་གི་བོད་མིའི་གཞི་རྩའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྡོག་རོལ་བཏང་བ་མ་ཟད།  བོད་མིའི་ངོ་བོ་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་རྩ་མེད་བཟོ་ཐབས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་།   ཕྱོགས་མཚུངས་ཆབ་སྲིད་སློབ་གསོ་བསྟི་གནས་ཁང་ནང་ཡུ་གུར་ཁ་ཆེ་མི་རིགས་ས་ཡ་གཅིག་ལྷག་བཀག་ཉར་བྱས་ཡོད་པ་སོགས་ཐེར་འདོན་གྱིས།  ཕྱི་སྲིད་ལྷན་ཁང་ནས་ཁྲིན་ཏུ་གཞུང་ཚབ་ཁང་སྒོ་རྒྱབ་པ་དེས་བོད་མི་དང་ཡུ་གུར་མི་རིགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནད་དོན་རྒྱུས་ལོན་སླད་འགོག་རྐྱེན་བཟོ་འཇུག་རྒྱུ་མེད་པ་གསུངས་འདུག ལྷག་པར་དུ་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་དང་འབྲེལ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༢ ལོར་གཏན་འབེབས་གནང་བའི་ Tibet Policy Act 2002 ཞེས་ཨ་རིའི་བོད་དོན་ཁྲིམས་འཆར་ནང་གསལ་བ་ལྟར།  ཨ་རིའི་ཕྱི་སྲིད་ལྷན་ཁང་ནས་གང་མགྱོགས་བོད་དོན་འབྲེལ་མཐུད་པ་ཞིག་བསྐོ་བཞག་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་ཡང་ཞུས་འདུག གཞི་རྩའི་དབྱེ་ཞིབ་པས་ཁྲིན་ཏུར་ཡོད་པའི་ཨ་རིའི་གཞུང་ཚབ་ཁང་དེས་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཟེར་བ་དང་སི་ཁྲོན། ཡུ་ནན། དེ་བཞིན་ Guizhou དང་ Chongqing ཞིང་ཆེན་བཅས་ཀྱི་ནང་ལས་དོན་སྒྲུབ་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་།   གཞུང་ཚབ་ཁང་དེ་བོད་ཀྱི་ས་ཁུལ་ཕལ་མོ་ཆེ་དང་ཐག་ཉེ་ཤོས་ཤིག་ཀྱང་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པས།  གཞུང་ཚབ་ཁང་དེ་ནི་བོད་དང་ཤིན་ཅང་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་སོགས་དང་འབྲེལ་གནས་ཚུལ་རྒྱུས་ལོན་བྱེད་རྒྱུའི་བསྟི་གནས་ཤིག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་གསུངས་ཡོད་པ་རེད། སྤྱིར་འདས་པའི་དུས་ཡུན་ནང་ཨ་རྒྱ་གཉིས་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་རྩོད་རྙོག་དབང་གིས་ཕན་ཚུན་གྱི་གཞུང་ཚབ་ཁང་རྒྱག་རེས་དང་།   ཨ་རིའི་གཞུང་འབྲེལ་མི་སྣ་བོད་ནང་འགྲོ་སྐྱོད་ཐད་བཀག་སྡོམ།  དེ་བཞིན་ཨ་རིས་རྒྱ་ནག་གི་མཉེན་ཆས་བཀག་སྡོམ་གནང་རྒྱུ་སོགས་གང་ལྟར་ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་འབྲེལ་ལམ་ཇེ་ཞན་ཇེ་སྡུག་ཏུ་འགྲོ་བཞིན་པའི་ཁྲོད།    ཁ་སང་ཨ་རི་གཞུང་ནས་རྒྱ་ནག་གི་སློབ་ཕྲུག་དང་ཉམས་ཞིབ་པ་ ༡༠༠༠ ཙམ་ཞིག་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་དམག་དཔུང་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པ་དང་།   དེ་བཞིན་སོ་མྱུལ་གྱི་དོགས་གཞིའི་འོག་ཁོང་རྣམས་ཀྱི་མཐོང་མཆན་ཕྱིར་འཐེན་གནང་འདུག ཉེ་ལམ་ཨ་རིས་རྒྱ་ནག་ནས་སློབ་ཕྲུག་གི་མཐོང་མཆན་ལོག་སྤྱོད་ཀྱིས་ཨ་མི་རི་ཀའི་ཤེས་ཡོན་བསྟི་གནས་ཁང་སོགས་ཀྱི་ཁེ་ཕན་ལེན་གྱི་ཡོད་པས་ད་ལན་ཨ་རི་གཞུང་ངོས་ནས་རྒྱ་ནག་གི་དམག་དཔུང་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པའི་རྒྱ་རིགས་སློབ་མཐར་སོན་པ་དང་།  ཉམས་ཞིབ་པ་ཁག་ཅིག་ནས་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་དང་འབྲེལ་ཉམས་ཞིབ་དང་།  དེ་བཞིན་ཨ་རིའི་གསང་བའི་གནད་དོན་རྐུ་འཁྱེར་བྱེད་རྒྱུ་སྔོན་འགོག་སླད་ཁོང་ཚོའི་མཐོང་མཆན་བཀག་སྡོམ་གནང་རྒྱུ་ཡིན་པ་གསུངས་འདུག   འོན་ཀྱང་ཁ་སང་རྒྱ་ནག་གི་མགྲིན་ཚབ་པ་ Zhao Lijian ཡིས་ཨ་རིས་བྱེད་ཕྱོགས་དེ་ནི་ཐད་ཀར་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་སྡང་འཛིན་ཞིག་དང་མི་རིགས་དབྱེ་འབྱེད་ཀྱི་བྱ་སྤྱོད་ཅིག་ཡིན་པ་མ་ཟད།  ཡང་སྒོས་རྒྱ་རིགས་སློབ་ཕྲུག་ཚོས་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྡོག་རོལ་གཏོང་གི་ཡོད་པ་དང་ཆབས་ཅིག    པེ་ཅིན་ནས་དེའི་ཐད་ལན་འདེབས་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན་པ་བརྗོད་ཡོད་པ་རེད།        

ཁ་སང་ཨུ་རུ་སུའི་རྒྱལ་ས་མཱོ་སུ་ཀོ་རུ་ཚོགས་པའི་ཧྲང་ཧེ་མཉམ་འབྲེལ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་རྣམ་པའི་ཚོགས་འདུའི་ཐོག རྒྱ་དཀར་ནང་གི་ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་རྣམ་གཉིས་ཀྱིས་མཇའ་འཕྲད་ཀྱིས་དེང་སྐབས་ཀྱི་འཕགས་བོད་མཐའ་མཚམས་ཀྱི་དྲག་པོའི་དཔུང་འཇུག་གི་རྩོད་རྙོག་གི་སྐོར་ནས་གྲོས་བསྡུར་བྱས་ཏེ། དེ་རིང་སྔ་དྲོ་བློན་ཆེན་རྣམ་གཉིས་ཀྱིས་མཉམ་འབྲེལ་གྱི་ཐོག་ནས་བསྒྲགས་གཏམ་ཞིག་སྤེལ་ཏེ། ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་ས་མཚམས་ཀྱི་འབྲེལ་ལམ་ཇེ་བཟང་དུ་གཏོང་རྒྱུར་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་གི་ཡིན་པར་འཁོད་འདུག དེ་ཡང་བསྒྲགས་གཏམ་དེའི་ནང་དུ། ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་གཉིས་ཀྱིས་འདས་བའི་ལོ་རྒྱུས་ཁྲོད་ཀྱི་ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་དབུ་ཁྲིད་རྣམས་ཀྱིས་མཐའ་མཚམས་འབྲེལ་བ་ཇེ་ལེགས་སུ་གཏོང་ཕྱོགས་ཀྱི་དགོངས་དོན་གཞིར་བཞག་གི་ལམ་སྟོན་ཁག་ལས་བསླབ་བྱ་བླངས་ཏེ། ཕན་ཚུན་གྱི་མི་འདྲ་བའི་ཆ་དེ་འགལ་འདུའི་ངོ་བོར་འཕོ་འགྱུར་བྱེད་དུ་མི་འཇུག་པར་ཤུགས་སྣོན་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན་པ་མ་ཟད། དེང་སྐབས་ཀྱི་ས་མཚམས་ཀྱི་རྩོད་རྙོག་གི་གནས་བབ་དེ་ནི་ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་མངོན་འདོན་མིན་པར་བརྟེན། གང་མགྱོགས་གྲོས་མོལ་གྱི་ལམ་ནས་གནད་དོན་དེ་གཙང་བཟོ་བྱས་ཏེ། མཐའ་མཚམས་ཀྱི་དམག་མིའི་བར་ཐག་རྒྱང་བགྱེད་ཀྱིས་རྩོད་རྙོག་གི་སེམས་འཚབ་ཡོངས་སུ་མཇུག་སྒྲིལ་རྒྱུར་མཉམ་ལས་གནང་གི་ཡིན་པར་བསྒྲགས་འདུག དེ་བཞིན། ཚོགས་ཐོག་ཏུ། ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་གཉིས་ཀྱིས་གྲོས་བསྡུར་བྱས་པ་བརྒྱུད་ནས། ད་ཡོད་ཀྱི་རྒྱ་དཀར་ནག་གི་མཐའ་མཚམས་ཀྱི་གྲོས་ཆོད་ཁག་ལ་གུས་བརྩི་བྱེད་རྒྱུ་མ་ཟད། མཐའ་མཚམས་ཁག་ཏུ་ཞི་བདེ་ལྷིང་འཇགས་རྒྱུན་གནས་ཡོང་བར་འབད་བརྩོན་གྱིས། རྩོད་རྙོག་གི་ཉེན་དོགས་ཡོད་པའི་གནད་དོན་ཁག་གཡོལ་ཐབས་ལ་གཞོགས་འདེགས་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན་པ་ཡང་གསལ་འགྲེལ་བྱས་འདུག གོང་གི་གནད་དོན་དེ་དང་འབྲེལ་ནས། མིང་བརྗོད་འདོད་མེད་པའི་འབྲེལ་ཡོད་ཅིག་གིས་རྒྱ་གར་གྱི་གསར་ཁང་། The Hindustan times ལ་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་བ་ལྟར་ན། རྒྱ་གར་གྱིས་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་སྲིད་གཞུང་གིས་འཕགས་བོད་མཐའ་མཚམས་སུ་དམག་མི་དང་གོ་མཚོན་ཕོན་ཆེན་འགྲེམས་འཇོག་བྱེད་བཞིན་པའི་ཐད་ནས་སེམས་འཚབས་ཡོད་པའི་རྣམ་པ་རྩལ་འདོན་གནང་ཡོད་པ་དང་། མཐའ་མཚམས་ཁག་ཏུ་རྒྱ་ནག་གི་དམག་མིའི་དཔུང་འཇུག་བྱས་པ་དེ་ནི་རྒྱ་དཀར་ནག་གི་སྤྱི་ལོ་ ༡༩༩༣ དང་༡༩༩༦ ལོའི་མཐའ་མཚམས་ཀྱི་གྲོས་གཞི་དང་འགལ་ཡོད་པ་ཞིག་ལ་ངོས་འཛིན་གནང་གི་ཡོད་པར་འབྲེལ་བརྗོད་དང་སྦྲགས། མཐའ་མཚམས་ཀྱི་དམག་དཔོན་རྣམས་ཀྱི་བཀོད་འདོམ་གྱི་འོག་ནས། ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་དམག་མིའི་དཔུང་འཇུག་ལ་སྟངས་འཛིན་བྱེད་རྒྱུ་དེ་ནི་དུས་ལ་བབ་བའི་ཁ་ཚ་དགོས་གཏུག་གི་གནད་དོན་ཞིག་ཡིན་པར་གསུངས་འདུག གསར་ཁང་གིས། ད་ལྟའི་ཆར། རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་གཞུང་གིས་རྒྱ་གར་གྱི་དམག་མིས་འཕགས་བོད་མཐའ་མཚམས་ཀྱི་གཞུང་ཐིག LAC བརྒལ་ཡོད་པར་བསྙོན་འདོག་བྱེད་བཞིན་པ་རྣམས་ལ་ངོས་ལེན་མ་བྱས་པར་རྒྱ་ནག་གི་མཐའ་སྲུང་གི་དམག་མིའི་ས་མཚམས་བརྒལ་ཏེ་དཔུང་འཇུག་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཟླ་འདིའི་ཚེས་ ༧ ཉིན་མི་ལོ་ ༤༠ རྗེས་སུ་ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་བར་དུ་མེ་མདའ་འཕངས་པའི་གནད་དོན་འགོ་བརྩམས་ཡོད་པར་བསྒྲགས་ཏེ། ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་མཐའ་མཚམས་སུ། ད་དུང་མི་མཐུད་དུ་དམག་མི་དང་གོ་མཚོན་འབོར་འདྲེན་བྱེད་བཞིན་པ་མངོན་གསལ་གནང་འདུག གཞི་རྩའི་ད་ལྟའི་ཆར། རྒྱ་གར་བྱང་ཕྱོགས་ལ་དྭགས་ཁུལ་གྱི་འཕགས་བོད་ཀྱི་མཐའ་མཚམས་སུ་དམག་མིའི་འགྲན་སློང་གི་རྣམ་པ་མངོན་གསལ་ཇེ་དོད་དུ་འགྲོ་བཞིན་པ་དང་། དེ་བཞིན་ཉེ་སྔོན་ཕྱི་ཟླ་ ༨ ཚེས་ ༢༩ ཉིན་བོད་དམག་བརྒྱ་དཔོན་ཉི་མ་བསྟན་འཛིན་ལགས་མཐའ་མཚམས་སུ་འབར་རྫས་གས་འཐོར་གྱི་དོན་རྐྱེན་ཁྲོད་ནས་རྐྱེན་འདས་སུ་ཕྱིན་རྗེས། རྒྱ་གར་གྱི་དཔོན་རིགས་ནང་དུ་བོད་པའི་གསང་བའི་དམག་སྒར་གྱི་གནད་དོན་དེར་དོ་སྣང་བྱེད་མཁན་ཇེ་མང་དུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་པ་མ་ཟད། གསར་ཁང་ཁག་གིས་ཀྱང་བོད་མི་བཙན་བྱོལ་བ་རྣམས་ཀྱི་འདས་མ་ད་གསུམ་ལ་གླེང་སློང་བྱེད་ཤུགས་ཇེ་ཆེར་འགྲོ་བཞིན་པ་རེད་འདུག

སུད་སི་གྲོང་ཁྱེར་ཛུ་རིག་ནས་ཇི་ནེ་ཝ་བར་རྒྱལ་སྤྱིའི་མང་ཚོགས་ལ་བོད་ནང་གི་དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ་དང་བོད་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་དོན་གནད་ལྔ་ཞུ་སྐུལ་འོག་བོད་དོན་ཞི་བའི་གོམ་བགྲོད་གནང་མཁན་བོད་མི་དང་བླངས་པ་ལྔ་པོས་དེ་རིང་ཕྱི་ཚེས་ ༡༡ ཉིན་རྒྱལ་ས་སྦན་ནང་བདེ་འབྱོར་བྱུང་བ་དང་སྦྲགས། ཁུལ་དེའི་ནང་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་རྒྱ་ནག་གི་གཞུང་ཚབ་ཁང་གི་མདུན་དུ་ཞི་བའི་རྔམ་སྟོན་གནང་འདུག གོམ་བགྲོད་པ་རྣམས་དེ་རིང་སྔ་དྲོ་སྦན་དུ་འབྱོར་མར་ཐུག་ཏུ་ས་གནས་སུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་ Casino platz ས་ཚིགས་སུ་མཛད་སྒོ་ཞིག་ཚོགས་ཡོད་པ་དང་། སྐབས་དེར་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་སུད་ཛ་ལན་ཌིའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ལྗང་ཁུ་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཞོན་དང་གྲོས་ཚོགས་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་ཚོགས་མི་ལྕམ་སྐུ་ Lisa Mazzone ལགས་ཀྱིས་སྐུ་ཞབས་བསྟན་རྣམ་ཕུན་ཚོགས་ལགས་ཀྱིས་སྣེ་ཁྲིད་པའི་དང་བླངས་བོད་མི་ལྔས་བོད་དོན་ཞི་བའི་གོམ་བགྲོད་ཀྱི་ལས་འགུལ་སྤེལ་བར་ཡི་རངས་བསྔགས་བརྗོད་དང་འབྲེལ། བོད་ནང་གི་བོད་མིའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཆེད་དུ་མུ་མཐུད་ནས་ལས་འགུལ་དེའི་རིགས་སྤེལ་དགོས་པ་མ་ཟད་ལས་འགུལ་དེ་ལྟར་སྤེལ་བར་སེམས་ཤུགས་ནམ་ཡང་ཆགས་རྒྱུ་མེད་སྐོར་སོགས་གསུངས་འདུགལྕམ་སྐུ་ Lisa Mazzone ལགས་ཀྱིས་ད་དུང་སུད་སི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་འཐུས་མི་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་བོད་རང་དབང་ཆེད་ཞུ་གཏུག་དང་འབྲེལ་བའི་ལས་དོན་ཁག་རྒྱ་གང་ཆེ་གནང་བཞིན་ཡོད་པ་ལྟར་མུ་མཐུད་ནས་གནང་ངེས་ཡིན་པར་གསུངས་སོང་བ་དང་། ལྷག་དོན་ད་ལྟའི་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་བྱེད་སྟངས་དེ་ནི་ཧ་ཅང་སེམས་འཚབ་གནང་དགོས་པའི་གནད་དོན་ཞིག་དང་། སུད་སི་གཞུང་གིས་ཀྱང་ཚོང་འབྲེལ་ཁོ་ན་མིན་པར་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཆེད་དུ་དགོངས་བཞེས་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་གནང་བ་དང་ཆབས་ཅིག ཐེངས་འདིའི་བོད་དོན་ཞི་བའི་ལས་འགུལ་དེ་ལམ་ལྷོངས་ལྡན་པ་ཞིག་ཡོང་བར་ཐུགས་སྨོན་གནང་ཡོད་པ་རེད། དེའི་རྗེས་སུ་ལས་འགུལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་སུད་སི་རྒྱལ་ས་སྦན་ནང་དུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་རྒྱ་ནག་གཞུང་ཚབ་མདུན་དུ་དགོས་འདུན་ཁག་འགྲེམས་སྤེལ་དང་ཞི་བའི་རྔམ་སྟོན་གྱི་ལས་འགུལ་རྒྱ་ཆེ་སྤེལ་ཡོད་པ་རེད། རྩ་བའི་ཛུ་རིག་གྲོང་ཁྱེར་ནས་དབུ་འཛུགས་གནང་བའི་གོམ་བགྲོད་ལས་འགུལ་དེ་ནི་གཙོ་བོ་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་ཁྱབ་གདལ་གྱི་དུས་སྐབས་འདིར་གོ་ལའི་རྒྱལ་ཁབ་ཚོས་དམིགས་འབེན་གཅིག་གི་ཐོག་ནས་རྒྱ་ནག་ལ་གནོན་ཤུགས་སྤྲོད་བཞིན་པ་དང་བསྟུན་འཛམ་གླིང་ས་ཕྱོགས་གང་སར་གནས་སྡོད་བོད་མི་ཚོགས་སྒེར་ཁག་ནས་གཅིག་རྗེས་གཉིས་མཐུད་ཀྱིས་བོད་དོན་ལས་འགུལ་འདྲ་མིན་སྤེལ་བཞིན་ཡོད་པ་ལྟར། བོད་དོན་གོམ་བགྲོད་པ་རྣམས་ནས་རྒྱལ་སྤྱིའི་མང་ཚོགས་ལ་བོད་ནང་གི་དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ་སྤྱི་དང་སྒོས་གཞུང་ནས་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གམ་མགོན་པོ་༸གང་ཉིད་མཆོག་གི་སྐུ་ཚབ་དང་ལྷན་དུ་བོད་རྒྱ་ཞི་མོལ་ཡོང་ཐབས་དུ་གྲོས་མོལ་དབུ་འཛུགས་གནང་བར་གནོན་ཤུགས་སྤྲོད་དགོས་པ་དང་༸ཀུན་གཟིགས་༸པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་དང་སྐུ་འཁོར་ལྷན་རྒྱས་ཀྱི་གནས་སྟངས་གང་ཡིན་མངོན་གསལ་བྱེད་དགོས་པ། དེ་བཞིན་བྱ་བྲལ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གློད་བཀྲོལ་དགོས་པ། རྒྱ་ནག་ནས་འཛམ་གླིང་ཡོངས་ལ་གཉན་རིམས་ཁྱབ་བརྡལ་བཏང་བའི་འགན་འཁྱེར་འཇུག་དགོས་པ། ཨ་རིའི་སྲིད་གཞུང་ནས་བོད་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་སྲིད་བྱུས་རྩ་འཛིན་གྱིས་རྒྱ་མིའི་འགོ་ཁྲིད་རྣམས་ཨ་རིར་འགྲོ་སྐྱོད་མཐོང་མཆན་བཀག་སྡོམ་གནང་རྒྱུའི་གྲོས་ཆོད་བཞག་གནང་བ་བཞིན་སུད་སི་གཞུང་གིས་ཀྱང་དེ་མཚུངས་ཀྱི་ཁྲིམས་འཆར་གཏན་འབེབས་གནང་སྟེ་རྒྱ་ནག་གི་བྱས་ཉེས་ལ་ཁྲིམས་མཐུན་རྒོལ་ལན་གནང་དགོས་པ་སོགས་ཀྱི་དགོས་འདུན་དང་བཅས་གོ་སྒྲིག་གནང་བ་ཡིན་པ་རེད།གཞི་རྩའི་ཐེངས་འདིའི་བོད་དོན་གོམ་བགྲོད་དེ་བཞིན་ཕྱི་ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༡༨ ཉིན་སུད་སི་གྲོང་ཁྱེར་ཇི་ནེ་ཝར་ལས་འགུལ་མཇུག་སྒྲིལ་གནང་གི་ཡོད་པ་དང་། ལས་འགུལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་གོམ་བགྲོད་ཀྱི་བརྒྱུད་རིམ་ཁྲོད་སུད་སི་གཞུང་དང་རྒྱལ་ཚོགས། དེ་བཞིན་རྒྱ་ནག་གི་གཞུང་ཚབ་ཁག་དང་ཡན་ལག་ལས་ཁུངས་བཅས་སུ་ལས་འགུལ་དེའི་དགོས་འདུན་ཁག་ཞུ་གཏུག་གནང་རྒྱུ་ཡིན་པ་རེད།

དེ་རིང་ཕྱི་ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༡༡ རེས་གཟའ་པ་སངས་ཉིན་གྱི་སྔ་དྲོ་ཚོུད་ ༡༡ སྟེང་བོད་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ཉམས་ཞིབ་ཁང་གི་ཚོགས་ཁང་དུ་བོད་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ཉམས་ཞིབ་ཁང་གི་འགན་འཛིན་ཨརྱ་ཚེ་དབང་རྒྱལ་པོ་ལགས་ཀྱིས་དེ་གའི་ཉམས་ཞིབ་པས་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་ ༡༩ དང་འབྲེལ་བའི་དཔྱད་རྩོམ་ཕྱོགས་བསྡུས་གནང་བའི་དཔེ་དེབ་དབུ་འབྱེད་གནང་སོང་།

ཟླ་བ་སྔོན་མའི་ཕྱི་ཚེས་ ༥ ཉིན་དབུས་འོས་བསྡུ་ལས་ཁང་གིས་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་བཅའ་ཁྲིམས་ཀྱི་དགོངས་དོན་དང་འོས་བསྡུའི་སྒྲིག་གཞིའི་འོག་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༡ ལོའི་སྲིད་སྤྱི་གཉིས་ཀྱི་འོས་བསྡུ་ཆེན་མོ་དངོས་སུ་དབུ་འཛུགས་ཀྱིས་གསལ་བསྒྲགས་བསྐྱངས་པ་ནས་བཟུང་། ད་བར་དངོས་སུ་སྲིད་སྐྱོང་གི་འོས་གཞིར་བཞེངས་མཁན་མི་གྲངས་བདུན་བྱུང་ཡོད་པ་དང་། ཁ་སང་རེས་གཟའ་ལྷག་པའི་ཉིན་ངོ་དེབ་ཐད་གཏོང་བརྒྱུད་བཀྲ་ཤིས་སྟོབས་རྒྱལ་ལགས་ཀྱིས་ཁོང་སླར་ཡང་སྲིད་སྐྱོང་གི་འོས་གཞིར་བཞེངས་རྒྱུའི་གསལ་བསྒྲགས་གནང་སོང་། རྒྱ་གར་བྱང་ཕྱོགས་ལ་དྭགས་ནས་ཡིན་པའི་བཀྲ་ཤིས་སྟོབས་རྒྱལ་ལགས་ནི་དེ་སྔ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༦ སྐབས་སུའང་སྲིད་སྐྱོང་གི་འོས་གཞིར་བཞེངས་མྱོང་ཡོད་པ་དང་། ཁོང་ལ་སྐབས་དེར་སྔོན་འགྲོའི་འོས་བསྡུ་འོས་གྲངས་ ༣༨ ཙམ་ལས་ཐོབ་མེད་ཀྱང་། ཁོང་ལོ་ ༡༦ བར་དུ་ལུག་རྫི་དང་དེ་རྗེས་ལོ་ ༡༤ རིང་དམག་མི་ནང་ཞུགས་མྱོང་མཁན་གྱི་བོད་མི་དཀྱུས་མ་ཞིག་སྲིད་སྐྱོང་གི་ཞབས་བཀྱགས་ཆེད་བཞེངས་ཡོད་སྟབས་མང་ཚོགས་ནས་དམིགས་བསལ་ཐུགས་སྣང་གནང་ཡུལ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད་པ་རེད། ཁ་སང་ཁོང་གིས་སྐར་མ་ ༢༠ ལྷག་ཡོད་པའི་ངོ་དེབ་ཐད་གཏོང་བརྒྱུད་ཁོང་ཉིད་སླར་སྲིད་སྐྱོང་གི་འོས་གཞིར་བཞེངས་དགོས་དོན་གཙོ་བོ་ནི་བོད་ལ་སྐྱིད་པའི་ཉི་མ་ཞིག་འཆར་ཕྱིར་ཡིན་སྐོར་གསུངས་པ་དང་ཆབས་ཅིག ཁོང་ནི་བསམ་བློ་ཅན་ཞིག་ཡིན་པ་མ་ཟད་མི་མང་དང་སྐྱིད་སྡུག་མཉམ་མྱོང་གནང་མཁན་ཞིག་ཡིན་པ་སོགས་ཀྱི་དོན་ཚན་གསུམ་གྱི་ཐོག་ནས་སྲིད་སྐྱོང་དུ་བཞེངས་སྐོར་གསུངས་པ་དང་སྦྲགས། ཁོང་སྲིད་སྐྱོང་ལ་བདམས་ཐོན་བྱུང་ཚེ་ད་ལྟའི་སྲིད་སྐྱོང་གི་འོས་གཞིར་བཞེངས་མཁན་ཚོར་ཁོང་གི་བཀའ་ཤག་ནང་གོ་སྐབས་གནང་ངེས་ཡིན་པ་གསུངས་སོང་། དེ་བཞིན་ཁོང་གིས་བོད་ལ་སྐྱིད་པའི་ཉི་མ་ཞིག་འཆར་ཕྱིར་བོད་ཀྱི་བདེན་མཐའ་སེལ་དགོས་པ་དང་བོད་དོན་བདེན་མཐའ་སེལ་བར་བོད་མི་རིགས་འདི་ཤེས་ཡོན་གྱིས་ཕྱུག་པའི་ལམ་དུ་འཁྲིད་པ། ཆ་སྙོམས་ཀྱི་ཆིག་སྒྲིལ།  དེ་བཞིན་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་དེ་བདག་གཅེས་གནང་དགོས་གལ་ཡིན་པར་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་བ་མ་ཟད། ད་ལྟའི་བོད་མི་རིགས་འདི་རྒྱལ་ཁབ་དང་མི་རིགས་ཀྱི་ཆེད་དུ་དཔལ་འབྱོར་སོགས་ཀྱི་ཆ་ནས་མ་འདང་བ་མེད་པ་དང་། དེ་བཞིན་ཤེས་ཡོན་ཡར་རྒྱས་དང་རྒྱལ་ཚོགས་ལ་ཞུ་གཏུག་གནང་ཐུབ་མཁན་གྱི་མི་རིགས་ཤིག་ཆགས་ཀྱང་། ད་ཆ་བོད་སྤྱིའི་རྩ་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་གནད་དོན་ཐོག་ལ་ང་ཚོ་ཕན་ཚུན་སེམས་ཤུགས་ཆགས་པའི་གནས་སྟངས་གྱུར་ཡོད་པ་དེ་ནི་འདས་པའི་མི་ལོ་ཉི་ཤུའི་ནང་འཐུས་ཤོར་ཆེན་པོ་ཞིག་ཤོར་རྐྱེན་ཡིན་པར་གསུངས་འདུག  བསམ་བློ་གཏོང་རྒྱུ་དང་ཀུན་སློང་ཡག་པོ་ཡོད་པ་ཡིན་ན་སྲིད་སྐྱོང་ནི་གྲོང་པ་གཅིག་སྐྱོང་བ་ལས་ཀྱང་ལས་སླ་བ་ཡོད་པ་མ་ཟད་སྲིད་སྐྱོང་ཀྱི་ཞབས་སྟེགས་ལ་སློབ་སྦྱོང་དགོས་ངེས་ཡིན་ཀྱང་དེ་ལས་ལྷག་པ་ནི་བསམ་བློ་ཅན་གྱི་ཞབས་སྟེགས་ཤིག་གནད་ཆེ་བས་ད་རེས་མང་ཚོགས་ཀྱིས་བསམ་བློ་ཅན་ང་ལྟ་བུར་གོ་སྐབས་གནང་བའི་རེ་བ་ཡོད་ཅེས་གསུངས་ཡོད།བཀྲ་ཤིས་སྟོབས་རྒྱལ་ལགས་ཀྱིས་དེ་སྔ་ ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༦ ལོར་སྲིད་སྐྱོང་དུ་བཞེངས་སྐབས་སྲིད་སྐྱོང་དུ་བཞེངས་དོན་གཙོ་བོ་ནི་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་ཁོང་ལུག་རྫི་དཀྱུས་མ་ཞིག་ཡིན་ཀྱང་། བོད་མིའི་མང་གཙོ་ལམ་ལུགས་ནང་ལ་སྲིད་སྐྱོང་དུ་བཞེངས་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་ཡོད་པའི་བརྡ་ལན་སྤྲོད་ཆེད་ཡིན་སྐོར་གསུངས་ཡོད་པ་རེད། རྩ་བའི་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༡ ལོའི་སྲིད་སྤྱིའི་འོས་བསྡུ་ཆེན་མོ་དང་བསྟུན་ད་བར་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་མང་ཚོགས་ཁྲོད་དང་བླངས་ཀྱིས་སྲིད་སྐྱོང་གི་འོས་གཞིར་བཞེངས་མཁན་ཁོངས་སུ་བཀྲ་ཤིས་སྟོབས་རྒྱལ་ལགས་ཀྱིས་གཙོས་པའི་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཞོན་ཨཱ་ཙཱརྱ་ཡེ་ཤེས་ཕུན་ཚོགས་མཆོག བཀའ་ཟུར་བློ་བཟང་སྙན་གྲགས་མཆོག  བཀའ་ཟུར་རྒྱ་རི་སྒྲོལ་མ་མཆོག  བཀའ་ཟུར་འབྲོང་ཆུང་དངོས་གྲུབ་མཆོག  ཨ་རིའི་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་ཟུར་པ་ཚོགས་ཟུར་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་མཆོག བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་ཡར་རྒྱས་ཐེབས་རྩའི་འགན་འཛིན་ཟུར་པ་དབུ་དཀར་ཚང་སྐལ་བཟང་རྡོ་རྗེ་ལགས་དང་བོད་མིའི་སྤྱི་མཐུན་མཉམ་འབྲེལ་གྱི་འགན་འཛིན་ཟུར་པ་བཀྲིས་དབང་འདུས་ལགས་བཅས་མི་བརྒྱད་བྱུང་ཡོད་པ་རེད།

རྒྱ་ནག་གི་གསར་ཐོན་གྱི་གློག་བརྙན་མཱུ་ལཱན་ཞེས་པ་དེ་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲོམ་རར་ཁྱབ་བསྒྲགས་བྱས་མ་ཐག   ཧོང་ཀོང་དང་ཡུ་གུར་གྱི་ལས་འགུལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་གློག་བརྙན་དེར་སྐྱོན་བརྗོད་ཀྱིས་མི་མང་གིས་ལྟད་མོ་དེར་ལྟ་རྒྱུ་བཀག་སྡོམ་བྱེད་དགོས་བའི་རེ་སྐུལ་ཞུས་འདུག