གསར་འགྱུར།

རྒྱ་ནག་ཝུ་ཧན་གྲོང་ཁྱེར་ནས་ཁྱབ་བརྡལ་བྱུང་བའི་རྟོག་དབྱིབས་ནད་དུག་གམ་ Coronavirus ཞེས་པ་དེ་ད་ཆ་འཛམ་གླིང་སྤྱི་ཡོངས་ནང་རིམ་བཞིན་ཁྱབ་གདལ་འགྲོ་མུས་ཐོག་ཛ་དྲག་གི་གནས་སྟངས་གྱུར་ཡོད་པ་ལྟར། ནད་རིམས་དེ་ཞི་བར་སེ་འབྲས་དགའ་གསུམ་གྱིས་གཙོས་པའི་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་གྱི་ཆོས་བརྒྱུད་ཡོངས་ཀྱི་དགོན་སྡེ་ཁག་གིས་༸རྗེ་བཙུན་སྒྲོལ་མའི་མཚན་སྔགས་གསུང་འདོན་དང་འབྲེལ་ཞབས་རིམ་གསོག་སྒྲུབ་གནང་བཞིན་ཡོད་པ་རེད། གཞི་རྩའི་ནད་གཞི་དེ་དང་འབྲེལ་ཁ་སང་བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་༸སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་ནད་རིམས་ཞི་བར་མང་ཚོགས་ནས་༸རྗེ་བཙུན་སྒྲོལ་མའི་གཟུང་སྔགས་དང་ཐུབ་པའི་མཚན་སྔགས། མ་ཎི་གསོག་སྒྲུབ་དང་ལྷག་པར་དུ་དགོན་སྡེ་ཁག་ནས་འཕྲལ་དུ་སྒྲུབ་གལ་ཆེ་བའི་ཞབས་རིམ་ཁག་ཅིག་གསོག་སྒྲུབ་གནང་དགོས་པར་ལམ་སྟོན་བཀའ་ཕེབས་པ་ལྟར་བྱེས་ཀྱི་གདན་ས་སེ་འབྲས་དགའ་གསུམ་གཙོ་གྱུར་ཆོས་བརྒྱུད་ཡོངས་ཀྱི་དགོན་སྡེ་ཁག་ནས་དེ་ལྟར་༸རྒྱལ་བའི་བཀའ་བཞིན་ཞབས་རིམ་གསོག་སྒྲུབ་དབུ་འཛུགས་གནང་ཡོད་པ་དང་། དེའི་ཁྲོད་ཁ་སང་ཕྱི་ཚེས་ ༣༠ ཉིན་རྒྱ་གར་ལྷོ་ཕྱོགས་སུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་༸དཔལ་ལྡན་སྨད་བརྒྱུད་གྲྭ་ཚང་གི་མཁན་བླ་འདུས་མང་ལྷན་འཛོམས་ཀྱིས་རྟོག་དབྱིབས་ནད་དུག་ཟློག་ཐབས་ལ་དམིགས་ཏེ་༸རྗེ་བཙུན་སྒྲོལ་མའི་མཚན་སྔགས་ཀྱི་སྒོམ་བཟླས་གནང་འདུག དེ་བཞིན་ད་ལྟའི་ཆར་རྒྱ་གར་མངའ་སྡེ་བྷི་ཧཱར་གྱི་གྷ་ཡ་རྫོང་དུ་ཆགས་པའི་གནས་མཆོག་ཁྱད་པར་ཅན་རྡོ་རྗེ་གདན་དུ་སྔ་འགྱུར་རྙིང་མའི་སྨོན་ལམ་ཆེན་མོ་ཐེངས་ ༣༡ པ་འཚོགས་བཞིན་པ་དང་བསྟུན་ཁ་སྔོན་ཕྱི་ཚེས་ ༢༩ ཉིན་སྨོན་ལམ་སྐབས་རྙིང་མའི་སྨོན་ལམ་འགན་འཛིན་ཚོགས་པ་རྣམས་བཀའ་བསྡུར་གནང་མཐར་ནད་རིམས་ཞི་བའི་གཟུང་སྔགས་སངས་རྒྱས་སྨན་བླའི་གཟུངས་སྔགས་དང་དུས་འཁོར་སྣ་ཚོགས་ཡུམ་གྱི་འབྲུམ་སྲུང་། དེ་བཞིན་ལྷ་མོ་ལོ་གྱོན་མའི་གཟུངས་སྔགས། ཨོ་རྒྱན་སྨན་བླའི་གསོལ་འདེབས། གྲུབ་ཆེན་ཐང་སྟོང་རྒྱལ་པོའི་རྡོ་རྗེའི་གསུང་ས་སྐྱ་ནད་གྲོལ་མ་བཅས་སྨོན་ལམ་བྱིན་རླབས་ཅན་དེ་དག་ཕྱོགས་བསྒྲིགས་ཀྱིས་སྨོན་ལམ་ལ་ཕེབས་མཁན་གྲྭ་བཙུན་གཙོ་གྱུར་མི་སྐྱ་རྣམས་ལ་འགྲེམས་སྤེལ་གནང་ཐོག་སྨོན་ལམ་གསུང་འདོན་གནང་འདུག དེ་དང་ཕྱོགས་མཚུངས་རྡོར་གདན་དུ་འཚོགས་བཞིན་པའི་བཀའ་འགྱུར་སྨོན་ལམ་ཆེན་མོ་ཐེངས་ ༣༧ པའི་སྐབས་སུའང་༸དཔལ་རྒྱལ་དབང་ཀརྨ་པ་ཨོ་རྒྱན་འཕྲིན་ལས་རྡོ་རྗེ་མཆོག་གིས་དྲྭ་རྒྱའི་ཐོག་ནད་རིམས་དེ་ཞི་བར་གྲུབ་ཆེན་ཐང་སྟོང་རྒྱལ་པོའི་རྡོ་རྗེའི་གསུང་ས་སྐྱ་ནད་གྲོལ་མའི་སྨོན་ལམ་ལྗགས་ལུང་བསྩལ་བ་དང་།  སྨོན་ལམ་གྱི་བར་གསེང་སྐབས་ས་སྐྱ་ནད་གྲོལ་མའི་སྨོན་ལམ་གསུང་འདོན་གནང་དགོས་པར་བཀའ་ཕེབས་ལྟར་གནང་མུས་ཡིན་པ་རེད། རྩ་བའི་ཁ་སང་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་ནད་རིམས་ཞི་བར་༸རྗེ་བཙུན་སྒྲོལ་མའི་གཟུངས་སྔགས་དང་ཞབས་རིམ་གཞན་ཁག་གཅིག་འཕྲལ་དུ་གསོག་སྒྲུབ་གནང་དགོས་པར་སྤྱི་རིམ་གསལ་བསྒྲགས་ཤིག་སྤེལ་མ་ཐག་ཏུ་བྱེས་ཀྱི་གདན་ས་ཁག་ཏུ་གྲྭ་བཙུན་རྣམས་ཀྱིས་མགོན་པོ་༸གང་ཉིད་མཆོག་གི་ལམ་སྟོན་ཕེབས་དོན་བཞིན་༸རྗེ་བཙུན་སྒྲོལ་མའི་མཚན་སྔགས་གཙོ་གྱུར་འཕགས་བསྟོད། མ་ཎི། ཏཱ་རེ་འབུམ་ཐེར། ལྷ་མོའི་བསྐང་བཤགས། པཎ་གྲུབ་བསྟོད་ཆེན། བོད་སྐྱོང་འཕྲིན་བསྐུལ། དེ་བཞིན་གདུགས་ཤེར་སེང་གསུམ་གསུང་འདོན་གྱིས་ཞབས་རིམ་གསོག་སྒྲུབ་དབུ་འཛུགས་གནང་ཡོད་པ་རེད།

ཨ་རིའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཆོས་དད་རང་དབང་ལྷན་ཚོགས་སམ United States Commission on International Religious Freedom ནས་ཉེ་ཆར་ ༢༨ ཉིན་ཨ་མི་རི་ཀའི་གྲོས་ཚོགས་འོག་མའི་ནང་ Tibetan Policy and Support Act ཞེས་ཨ་རི་བོད་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་ཁྲིམས་འཆར་གསར་པ་དེ་ཚད་མཐོའི་མང་མོས་ཀྱིས་གཏན་འབེབས་གནང་བར་དགའ་བསུ་དང་སྦྲགས་ཏེ་ཁྲིམས་འཆར་དེ་གང་མགྱོགས་གྲོས་ཚོགས་གོང་མར་གཏན་འབེབས་དང་། ཨ་རི་སྲིད་འཛིན་སྐུ་ཞབས་ཌོ་ནལ་ཊམ་མཆོག་གིས་དེར་མཚན་རྟགས་བསྐྱོན་ཏེ་ཁྲིམས་འཆར་གྱི་དོན་ཚན་ཁག་བཅོས་མིན་གྱིས་ཕྱག་བསྟར་གནང་དགོས་པའི་ཞུ་སྐུལ་གནང་འདུག ཁ་སང་ཨ་རིའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཆོས་དད་རང་དབང་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་དྲྭ་གནས་ཐོག་བསྒྲགས་གཏམ་ཞིག་སྤེལ་བར་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་འོག་མས་གཏན་འབེབས་གནང་བའི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་ཁྲིམས་འཆར་དེ་རིམ་པས་གྲོས་ཚོགས་གོང་མ་དང་ཨ་རི་སྲིད་འཛིན་བརྒྱུད་དེ་ཡུལ་དེའི་ཁྲིམས་སུ་གཏན་འབེབས་ཐུབ་ཚེ་ཁྲིམས་འཆར་གྱི་ནང་གསལ་ལྟར་༸གོང་ས་མཆོག་གིས་དབུས་པའི་བོད་ཀྱི་བླ་སྤྲུལ་ཡང་སྲིད་ཀྱི་གནད་དོན་ཐོག་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་ཐེ་བྱུས་བྱེད་དབང་མེད་པ་དང་། ཨ་རིའི་ཕྱི་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ས་ལྷ་སར་ཨ་རིའི་གཞུང་ཚབ་ལས་ཁུངས་ཆེད་འཛུགས་གནང་ཐུབ་ངེས་ཡིན་པ་སོགས་ཀྱི་དགེ་མཚན་ལྡན་ཡོད་པ་གསུངས་འདུག ལྷག་པར་དུ་ཨ་རིའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཆོས་དད་རང་དབང་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་འགན་འཛིན་གྲས་སུ་ཡོད་པ་སྐུ་ཞབས་ Gary Bauer ལགས་ནས་ཨ་མི་རི་ཀའི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་ཁྲིམས་འཆར་གསར་པ་འདིས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་དེ་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་སྒོ་བརྒྱབ་ཏེ་ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཚོ་དང་འབྲེལ་ཐག་གཅོད་བཞིན་པའི་དུས་སྐབས་འདིར་ཨ་རི་གཞུང་ནས་བོད་དོན་དང་བོད་མིའི་མངོན་འདོད་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་ཡོད་པ་མངོན་གསལ་གནང་ཡོད་ཅེས་གསུངས་པ་དང་ཆབས་ཅིག ཁྲིམས་འཆར་དེ་རིམ་པས་གྲོས་ཚོགས་གོང་མར་གཏན་འབེབས་གནང་ཐོག་ཨ་རིའི་སྲིད་འཛིན་སྐུ་ཞབས་ Donald Trump མཆོག་གིས་དེར་མཚན་རྟགས་བསྐྱོན་ཏེ་ཁྲིམས་འཆར་གྱི་དོན་ཚན་ཁག་བཅོས་མིན་གྱིས་ཕྱག་བསྟར་དགོས་པའི་ཞུ་སྐུལ་གནང་འདུག དེ་བཞིན་ཨ་རིའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཆོས་དད་རང་དབང་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་འགན་འཛིན་གྲས་སུ་ཡོད་པ་འབུམ་རམས་པ་བསྟན་འཛིན་རྡོ་རྗེ་ལགས་ཀྱིས་ཨ་རི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་ཁྲིམས་འཆར་ཆེད་འདོན་གནང་མཁན་ཨ་རིའི་འཛིན་སྐྱོང་དང་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་རྒྱ་ནག་ཐོག་གི་ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་གཙོ་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་འོག་མའི་འཐུས་མི་སྐུ་ཞབས་ Jim McGovern ལགས་དང་ཚོགས་ཆུང་དེའི་མཉམ་འབྲེལ་ཚོགས་གཙོ་གྲོས་ཚོགས་གོང་མའི་འཐུས་མི་སྐུ་ཞབས་ Marco Rubio ལགས། དེ་བཞིན་ཁྲིམས་འཆར་གཏན་འབེབས་སྐབས་སུ་བོད་དོན་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་གསུང་བཤད་གནང་མཁན་གྲོས་ཚོགས་འོག་མའི་ཚོགས་གཙོ་ལྕམ་ Nancy Pelosi མཆོག་གིས་དབུས་པའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ཚོར་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུས་པ་དང་སྦྲགས། ཁྲིམས་འཆར་དེ་གང་མགྱོགས་ཁྲིམས་སུ་གཏན་འབེབས་ཐོག་ཁྲིམས་འཆར་གྱི་ནང་གསལ་ལྟར་ཨ་རིའི་ཕྱི་སྲིད་ལས་ཁུངས་སུ་ཨ་རིའི་བོད་དོན་དམིགས་བསལ་འབྲེལ་མཐུད་པ་གང་མགྱོགས་བསྐོ་གཞག་གནང་དགོས་པའང་གསུངས་འདུག ཕྱོགས་མཚུངས་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་གིས་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་འོག་མའི་ཚོགས་གཙོ་ལྕམ་ Nancy Pelosi མཆོག་གི་མཚན་ཐོག་ལ་ཕྱག་ཡིག་ཞིག་ཕུལ་ཏེ་འདས་ལོ་ནང་ཨ་རི་གཞུང་ནས་བོད་མི་སྐྱབས་བཅོལ་བ་ཨ་རིར་གཞིས་སྤོས་ཀྱི་ལས་གཞི་དང་། བོད་ནང་འདྲ་མཉམ་འགྲུལ་སྐྱོད་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་དགོས་པའི་ཁྲིམས་འཆར་གཏན་འབེབས། དེ་བཞིན་བོད་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་འབྲེལ་བའི་གྲོས་ཆོད་གཏན་འབེབས། ༸གོང་ས་མཆོག་ལ་ཨ་རིའི་གསེར་གྱི་གཟེངས་རྟགས་གཙོ་གྱུར་ཆེས་མཐོའི་གཟེངས་རྟགས་མང་དག་ཅིག་ཕུལ་ཡོད་པ་སོགས་ལུང་འདྲེན་དང་སྦྲགས། ཨ་རི་གཞུང་དང་མི་མང་ཡོངས་ནས་ད་བར་བོད་དོན་ཐོག་གཡོ་བ་མེད་པར་རྒྱབ་སྐྱོར་ཤུགས་ཆེ་གནང་བར་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞེས་གསུངས་འདུག ལྷག་པར་དུ་ཚོགས་གཙོ་མཆོག་གིས་ཐེངས་འདིའི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་ཁྲིམས་འཆེ་དེ་ཚད་མཐོའི་མང་མོས་ཀྱིས་ གཏན་འབེབས་བྱུང་བ་དེ་ནི་དྲང་བདེན་གྱི་རྒྱལ་ཁ་ཞིག་མཚོན་པ་མ་ཟད། ད་ལྟ་རྒྱ་གཞུང་གི་བཙན་གནོན་འོག་དཀའ་སྡུག་མྱོང་བཞིན་པའི་བོད་མི་ཚོར་རེ་བ་གསར་པ་ཞིག་བསྐྲུན་ཐུབ་ཡོད་པ་སོགས་གསུངས་ཡོད། གཞི་རྩའི་ཉེ་ཆར་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་འོག་མའི་ནང་གཏན་འབེབས་ཟིན་པའི་ Tibetan Policy and Support Act ཞེས་ཨ་རི་བོད་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་ཁྲིམས་འཆར་གསར་པ་དེ་རིམ་པས་ཡུལ་དེའི་གྲོས་ཚོགས་གོང་མའི་ནང་གཏན་འབེབས་གནང་གི་ཡོད་པ་དང་། ཁྲིམས་འཆར་གསར་པ་དེར་དེ་སྔ་ ༢༠༠༢ ལོར་གཏན་འབེབས་གནང་བའི་ Tibet Policy Act 2002 ཞེས་ཨ་རིའི་བོད་ཐོག་འཛིན་པའི་སྲིད་བྱུས་ནང་གསལ་བའི་དོན་ཚན་ཁག་ལ་རྒྱས་བཤད་དང་༸གོང་ས་མཆོག་གིས་དབུས་པའི་བོད་ཀྱི་བླ་སྤྲུལ་ཡང་སྲིད་ཀྱི་གནད་དོན་ཐོག་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་ཐེ་བྱུས་བྱ་རྒྱུའི་ཐོབ་ཐང་མེད་པ་དང་། བོད་ཀྱི་རང་བྱུང་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་དགོས་པ། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་འདི་བོད་མི་ཡོངས་ཀྱི་མངོན་འདོད་མཚོན་པའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཤིག་ཏུ་ངོས་འཛིན་གནང་རྒྱུ་སོགས་འཁོད་ཡོད་པ་རེད།

ཁ་སང་རེས་གཟའ་ཕུར་བུ་ཉིན་འཛམ་གླིང་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་ནས་ཁྱབ་གདལ་ཕྱིན་པའི་ཏོག་དབྱིབས་ནད་དུག་དེ་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་ཛ་དྲག་གི་རང་བཞིན་ལྡན་པའི་རིམས་ནད་ཅིག་ཏུ་ངོས་འཛིན་གནང་ཡོད་པ་གསལ་བསྒྲགས་གནང་འདུག གསལ་བསྒྲགས་དེ་ནི་ཁ་སང་འཛམ་གླིང་འཕྲོད་བསྟེན་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་འགན་འཛིན་སྐུ་ཞབས་ Tedros  Adhanom Ghebreyesus ལགས་ཀྱིས་གཙོ་སྐྱོང་འོག་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་དམིགས་བསལ་ཛ་དྲག་ཚོགས་ཆུང་གིས་རིམས་ནད་དེ་ཉེན་ཚབས་ཅན་ཞིག་ཡིན་མིན་ཐོག་དཔྱད་ཞིབ་ཀྱིས་ཚོགས་འདུ་ཐེངས་གཉིས་པ་ཚོགས་ཏེ་ཐག་གཅོད་གནང་བ་ཞིག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་ལྟར། གསར་འགོད་ལྷན་ཚོགས་ཐོག་སྐུ་ཞབས་ Tedros ལགས་ཀྱིས་རིམས་ནད་དེ་ཐོག་མར་རྒྱ་ནག་ནས་ཐོན་པ་དང་ད་ཆ་རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ནང་ཙམ་མིན་པར་རྒྱལ་སྤྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་མང་པོའི་ནང་ཆེས་མྱུར་པོ་ཁྱབ་བཞིན་པར་བརྟེན་རིམས་ནད་དེ་འཛམ་གླིང་སྤྱིའི་ཐོག་ཛ་དྲག་གི་རང་བཞིན་ཅན་གྱི་རིམས་ནད་ཡིན་པར་གསལ་བསྒྲགས་གནང་བ་ཡིན་ཅེས་གསུངས་པ་དང་ཆབས་ཅིག ད་ཆ་ཁོང་རྣམས་ཀྱི་བློ་འཚབ་ཆེ་ཤོས་གནང་གཞི་ཞིག་ནི་རིམས་ནད་དེ་འཕྲོད་བསྟེན་གྱི་མཐུན་རྐྱེན་ཆེས་ཞན་པོ་ཡོད་སའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ཏུ་ཧ་ཅང་མྱུར་པོ་ཁྱབ་གདལ་འགྲོ་རྒྱུའི་ནུས་པ་དེ་ཆགས་ཡོད་པ་གསུངས་འདུག སྐབས་དེར་ཁོང་གིས་རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་རིམས་ནད་དེ་རྩད་གཅོད་བྱས་ཏེ་ནད་གཞི་ཁྱབ་གདལ་མི་འགྲོ་བར་ལས་དོན་སྤེལ་བ་དང་དེ་བཞིན་ནད་གཞི་ཕོག་ཟིན་པ་རྣམས་འཕྲལ་མར་ཟུར་བཅད་ཀྱིས་སྨན་བཅོས་བྱས་པ་དང་དེའི་སྐོར་རྒྱལ་ཚོགས་དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ལ་དུས་ཐོག་ཏུ་ཡོངས་ཁྱབ་གནང་བ་དེར་བསྔགས་བརྗོད་གནང་ཡོད་ཀྱང་། ད་ལྟའི་ཆར་རྒྱ་ནག་ཕུད་པའི་འཛམ་གླིང་རྒྱལ་ཁབ་ ༡༨ ནང་རིམས་ནད་དེ་ཁྱབ་གདལ་འགྲོ་བཞིན་པའི་གནད་དོན་ ༩༨ ཙམ་བྱུང་ཡོད་པ་དང་དེ་དག་ཕལ་ཆེ་བ་རྒྱ་ནག་ཝུ་ཧན་གྲོང་ཁྱེར་ནས་ཕྱིར་སྐྱོད་མཁན་འགྲུལ་བཞུད་བ་བརྒྱུད་དེ་འགོས་པ་ཞིག་ཆགས་ཡོད་སྟབས། ཐེངས་འདིར་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱིས་དེ་འབྲེལ་གསལ་བསྒྲགས་བརྒྱུད་སྤེལ་གྱིས་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་མི་རྒྱལ་ཁབ་ཡོངས་ལ་ད་ཆ་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྱོན་དུ་ཁྱབ་གདལ་འགྲོ་བཞིན་པའི་རིམས་ནད་ཀྱི་གནད་སྟངས་དེ་ཆེས་ཛ་དྲག་གི་རང་བཞིན་ལ་ངོས་འཛིན་གནང་ཐོག་རྒྱལ་ཁབ་སོ་སོས་རང་ཐག་རང་གཅོད་ཀྱིས་རང་ཉིད་ཀྱི་ས་མཚམས་དེ་ཕྱི་ལ་སྒོ་མོ་བརྒྱབ་རྒྱུ་གཙོས་རྒྱ་ནག་ནས་སྐྱོད་མཁན་གནམ་གྲུ་ཡོངས་རྫོགས་བཀག་སྡོམ་དང་གནམ་ཐང་དུ་ནད་གཞི་དེ་ཕོག་ཡོད་མེད་ཀྱི་བརྟག་དཔྱད་གནང་རྒྱུ། དེ་བཞིན་རིམས་ནད་དེ་ཉེན་སྲུང་གི་ཐབས་ལམ་གཞན་འཚོལ་རྒྱུ་སོགས་ལ་འབད་དགོས་གལ་ཡིན་པའི་སྐུལ་མ་གནང་འདུག འཛམ་གླིང་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་གྲངས་ཐོ་གཞིར་བཟུང་ལྟར་ན་རྒྱ་ནག་ནང་ཁ་སང་བར་ཏོག་དབྱིབས་ནད་དུག་གློ་ཚད་རིམས་ནད་ཕོག་པའི་མི་གྲངས་ ༧༧༡༡ ཡོད་པ་དང་མི་གྲངས་ ༡༣༧༠ ཛ་དྲག་གི་གནས་སྟངས་ངང་གནས་ཡོད་པ། མི་ ༡༧༠ རྐྱེན་འདས་སུ་ཕྱིན་ཡོད་པ། དེ་མིན་འཛམ་གླིང་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་ནང་མི་གྲངས་ ༡༢༡༦༧ ལ་ནད་གཞི་དེ་ཕོག་པའི་དོགས་གཞི་ཡོད་པ་དང་ད་བར་ནད་གཞི་ཕོག་པའི་མི་ ༡༢༤ སྐོར་ཞིག་དྲག་སྐྱེད་བྱུང་སྟེ་རང་ཁྱིམ་དུ་ལོག་ཡོད་པ་འཁོད་འདུག རྩ་བའི་རྒྱ་ནག་གཞུང་འབྲེལ་གྱིས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བར་ཏོག་དབྱིབས་ནད་དུག་རྐྱེན་པས་རྒྱ་ནག་ནང་དེ་རིང་བར་མི་གྲངས་ ༢༡༣ ཙམ་འདས་གྲོངས་སུ་གྱུར་ཟིན་ཡོད་པ་མ་ཟད། མི་གྲངས་ ༩༦༩༢ ལྷག་ལ་ནད་ཡམས་དེ་ཕོག་ཡོད་པའི་གནས་ཚུལ་བཀོད་ཡོད་པའི་ཁར་ཁ་སང་ཨུ་རུ་སུ་ཡིས་རྒྱ་ནག་དང་ས་འབྲེལ་ཡོད་པའི་རང་ཉིད་ཀྱི་ས་མཚམས་དང་གྲུ་ཁའི་དགག་སྒོ་ཁག་ཡོངས་རྫོགས་ཟླ་བ་རྗེས་མའི་ཚེས་ཤར་བར་བཀག་ཡོད་པ་མ་ཟད། མཱོས་ཀོ་དང་པེ་ཅིང་བར་གྱི་མེ་འཁོར་མ་གཏོགས་གཞན་རྒྱལ་ཁབ་དེ་གཉིས་དབར་སྐྱོད་མཁན་གྱི་མེ་འཁོར་ཡོངས་རྫོགས་བཀག་སྡོམ་བྱས་གནས་སྟངས་ཆགས་ཀྱི་འདུག

ཨ་རིའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཉེས་ཡངས་ཚོགས་པས་ཨེ་ཤ་ཡའི་ཁུལ་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་མང་དག་ཅིག་གིས་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྡོག་རོལ་གཏོང་བཞིན་པ་མ་ཟད།  སྲིད་གཞུང་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་བྱེད་བཞིན་པ་རྣམས་ལ་སྡང་སྡུག་དྲག་པོ་སྟོན་བཞིན་པ་ཡོངས་གྲགས་གནང་འདུག དེ་རིང་ཨ་རིའི་ New York Post གསར་ཁང་གིས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བར་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཉེས་ཡངས་ཚོགས་པས་ཨེ་ཤ་ཡ་དང་ཞི་བདེ་རྒྱ་མཚོའི་ས་ཁུལ་ཁག་ཅིག་གི་ལོ་འཁོར་གྱི་སྙན་ཐོའི་ནང་ཨེ་ཤ་ཡའི་མི་འབོར་མང་ཤོས་ཀྱི་རྒྱ་གར་དང་རྒྱ་ནག་གཉིས་ཀྱིས་སྲིད་གཞུང་གི་དབང་ཆ་གཅིག་ཏུ་སྒྲིལ་ཏེ་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་རྣམས་ནི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བདེ་འཇགས་ལ་ཉེན་ཚབས་ཆེ་བའི་གནད་དོན་ཞིག་ལ་ངོས་འཛིན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་ལྟར། སྲིད་གཞུང་གིས་མི་མང་ལ་དམ་དྲག་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་སོང་བ་དང་ལྷན་དུ་གཞོན་སྐྱེས་རྣམས་ཀྱིས་དབུ་ཁྲིད་པའི་གཞུང་རྒོལ་གྱི་ལས་འགུལ་དེ་ཤུགས་ཆེ་རུ་འགྲོ་བཞིན་པ་མངོན་གསལ་གནང་འདུག དེ་བཞིན་ཐེངས་འདིའི་སྙན་ཐོ་ནང་ཞི་ཅིན་ཕིང་གིས་འགོ་ཁྲིད་པའི་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པས་སྲིད་གཞུང་དང་ལྟ་བ་ཐ་དད་ཡིན་པའི་མི་སེར་རྣམས་ལ་སྡང་སྡུག་དྲག་པོས་ཕམ་ཉེས་གཏོང་བཞིན་པ་མ་ཟད་སྲིད་གཞུང་གི་དབང་ཤུགས་རྒྱ་སྐྱེད་བཏང་ནས་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྩོད་ལེན་བྱེད་མཁན་རྣམས་ལ་དམ་དྲག་ཤུགས་ཆེན་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་མངོན་གསལ་གནང་འདུག གཞན་ཡང་སྙན་ཐོ་དེའི་ནང་རྒྱ་ནག་གི་གཙོ་བྱས་པའི་ལྷོ་ཨེ་ཤ་ཡིའི་ཁུལ་དུ་སྲིད་གཞུང་གིས་ཐད་ཀར་གཞུང་དང་ལྟ་བ་མི་མཐུན་པའི་མི་སེར་རྣམས་ལ་བཀག་སྡོམ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་མ་ཟད། གསར་ཁང་ཁག་ལ་ཡང་གནོད་ཤུགས་སྤྲོད་བཞིན་པ་བརྒྱུད་དེ་སྲིད་གཞུང་གི་ལངས་ཕྱོགས་ལ་རྒྱབ་འགལ་བྱེད་མཁན་རྣམས་ལ་ཁྲིམས་སྒྲིག་གསར་པ་བཟོས་ནས་ཉེས་ཆད་གཅོད་བཞིན་ཡོད་སྟབས། མི་མང་གིས་སྲིད་གཞུང་ལ་ཞི་བའི་ངོ་རྒོལ་བྱེད་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་དེ་ཡང་ཧ་ཅང་ཉུང་དུ་དྲག་འདུག་པ་དང་། བཟོ་ཚོང་ཁང་རྣམས་ཀྱང་དཔལ་འབྱོར་མཐོར་འདེགས་ཀྱི་ཆེད་དུ་ཕྱི་གསལ་ནང་གསལ་མེད་པར་བཟོས་ཏེ་མི་སུ་ཞིག་གིས་དེར་སྐྱོན་བརྗོད་བྱས་པ་ཡིན་ན་ཁྲིམས་ཐོག་ནས་ཉེས་ཆད་ལྕི་མོ་གཅོད་བཞིན་ཡོད་པ་ཡོངས་གྲགས་གནང་ཡོད། དེ་བཞིན་ཐེངས་འདིའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཉེས་ཡངས་ཚོགས་པའི་ལོ་འཁོར་གྱི་སྙན་ཐོར་རྒྱ་ནག་གི་སྤྱི་ཡོངས་ཀྱི་སྲིད་གཞུང་གི་དབང་ཤུགས་ཁྲོད་ནས་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་རྣམས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལ་རྡོག་རོལ་གཏོང་བཞིན་པ་སོགས་མཚོན་པའི་ཧོང་ཀོང་ནང་གི་སྲིད་གཞུང་གི་དམ་དྲག་དང་རྩུབ་སྤྱོད། གཞན་ཡང་བྷར་མ་ནང་གི་ཁ་ཆེ་མི་རིགས་རྣམས་ཀྱི་གནད་དོན། ད་དུང་རྒྱ་གར་ནང་གི་འདི་ལོའི་མི་སེར་ཐོབ་ཐང་ཐད་ཀྱི་ཁྲིམས་འཆར་སོགས་ཨེ་ཤ་ཡའི་ཁུལ་གྱི་སྲིད་གཞུང་མང་དག་ཅིག་གིས་དབང་ཆ་སྒེར་གཅོད་ཀྱིས་འབངས་མི་སེར་རྣམས་ལ་སྡུག་སྦྱོང་མནར་གཅོད་གཏོང་གི་ཡོད་པ་མངོན་གསལ་གནང་འདུག རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་སྲིད་གཞུང་གིས་དམ་དྲག་ཆེན་པོ་བྱས་ཏེ་ཡུ་གུར་དང་ Kazakhs སོགས་མཚོན་པའི་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་རྣམས་གང་བྱུང་དུ་འཛིན་བཟུང་གིས་བཙོན་འཇུག་བྱེད་བཞིན་པ་མ་ཟད་བཙན་དབང་གིས་རང་གི་ཡུལ་སྲོལ་གྱི་ལྟ་སྤྱོད་རྣམས་འདོར་དུ་འཇུག་བཞིན་ཡོད་པར་བརྗོད་འདུག ལྷོ་ཨེ་ཤ་ཡིའི་ཁུལ་གྱི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཉེས་ཡངས་ཚོགས་པའི་ངེས་སྟོན་པ་སྐུ་ཞབས་ Nicholas Bequelin  ལགས་ཀྱིས་སྲིད་གཞུང་གིས་དམ་དྲག་ཇི་ལྟར་བྱས་ནའང་། ད་ཆ་ལྷོ་ཨེ་ཤ་ཡའི་ཁུལ་དུ་གཞོན་སྐྱེས་རྣམས་ཀྱིས་རང་གི་ཐོབ་ཐང་གཙོས་པའི་སྲིད་གཞུང་གི་ཕྱི་གསལ་ནང་གསལ་གྱི་བྱེད་ལས། དེ་བཞིན་དྲང་བདེན་དང་ཁོར་ཡུག་གི་གནད་དོན་སོགས་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་གཙུག་ཏུ་བཟུང་ཐོག་སྲིད་དབང་ལ་ངོ་རྒོལ་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་སྐོར་གསུངས་འདུག

རྒྱ་ནག་ཝུ་ཧན་གྲོང་ཁྱེར་ནས་ཐོག་མར་ཁྱབ་བརྡལ་དུ་བྱུང་བའི་ཏོག་དབྱིབས་ནད་དུག་གམ་ Coronavirus ཞེས་པ་དེ་ད་ལྟའི་ཆར་རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ཡོངས་ཙམ་མ་ཟད་འཛམ་གླིང་ཡུལ་གྲུ་མང་དག་ཅིག་ཏུ་རིམ་བཞིན་ཁྱབ་བརྡལ་འགྲོ་མུས་ཡིན་སྟབས། ༸དཔལ་ལྡན་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་ཡིག་ཚང་གིས་མགོན་པོ་༸གང་ཉིད་མཆོག་གི་མང་མཇལ་གནས་སྐབས་རིང་མཚམས་འཇོག་གནང་འདུག གཞི་རྩའི་རྣམ་ཀུན་བཞུགས་སྒར་དུ་༸གོང་ས་མཆོག་༸སྐུ་བཞུགས་མཛད་པའི་རིང་རེས་གཟའ་ཟླ་བ་དང་ལྷག་པ། པ་སངས་ནམ་ཡིན་ལ་བོད་མིས་གཙོས་པའི་ཕྱི་རྒྱལ་ཡུལ་གྲུ་གང་ས་ནས་བཅར་བའི་མང་ཚོགས་ལ་མཇལ་མང་བསྩལ་གྱི་ཡོད་པ་མ་ཟད། དེ་བཞིན་ནང་པའི་དད་ལྡན་རྣམས་ལ་དགོས་གལ་ནམ་གཟིགས་བཀའ་ཆོས་སོགས་བཀྲིན་བསྩལ་གྱི་ཡོད་པ་དང་། དེ་དག་གི་ཁོངས་སུ་རྒྱ་ནག་དང་ལྷོ་ཤར་ཨེ་ཤ་ཡ་སོགས་གཙོ་གྱུར་ཡུལ་གྲུ་ཁག་གི་ནང་པའི་དད་ལྡན་ཕོན་ཆེ་ཡོད་པ་རེད། འདི་ག་རླུང་འཕྲི་ཁང་གིས་དེ་རིང་གནས་ཚུལ་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་བར་གཞིགས་ན། ༸དཔལ་ལྡན་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་ཡིག་ཚང་གིས་ཏོག་དབྱིབས་ནད་དུག་རྐྱེན་པས་གཟའ་འཁོར་འདིའི་རེས་གཟའ་ཟླ་བ་ནས་བཟུང་རྒྱ་ནག་སྐམ་ས་ནས་བཅར་མཁན་ཚོར་མཇལ་ཁ་བསྩལ་མཚམས་བཞག་ཟིན་ཡོད་པ་མ་ཟད། དེ་རིང་ནས་དུས་རྒྱུན་གྱི་མང་མཇལ་ཞུ་སླད་ཐོ་འགོད་གནང་རྒྱུ་རེ་ཞིག་མཚམས་འཇོག་གནང་འདུག གཞི་རྩའི་ཏོག་དབྱིབས་ནད་ཡམས་ཁྲོད་ཉེ་ལམ་རྒྱ་ནག་སྐམ་སའི་ནང་གི་དད་ལྡན་པ་ཁག་གཅིག་ནས་༸གོང་ས་མཆོག་ལ་ནད་གཞི་དེ་ཞི་བར་ཐུགས་སྨོན་སྐྱབས་འཇུག་ཞུས་ཡོད་པ་དང་།  ཁ་སང་༸གོང་ས་མཆོག་གིས་བཞུགས་སྒར་༸རྒྱལ་བའི་ཕོ་བྲང་དུ་ཐེ་ལན་ཌི་དང་ཝེ་ཏི་ནམ་གྱི་དད་ལྡན་ཁག་གཅིག་ལ་མཇལ་ཁ་བསྩལ་སྐབས་རྒྱ་ནག་ནང་གི་ནད་ཡམས་དེའི་ཆེད་ཐུགས་སྨོན་མཛད་པ་མ་ཟད། ནད་ཡམས་དེ་ཞི་བར་སྒྲོལ་མའི་གཟུངས་སྔགས་གསུང་འདོན་གནང་ཚེ་ཕན་ཕོགས་ཡོད་པར་ལམ་སྟོན་མཛད་ཡོད་པ་རེད། དེ་རིང་༸མགོན་པོ་མཆོག་གི་ངོ་དེབ་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་ཐོག་སྤྱི་རིམ་གསལ་བསྒྲགས་ཤིག་སྤེལ་གནང་བར་ཏོག་དབྱིབས་ནད་གཞི་སྔོན་འགོག་འབྱུང་བཅོས་སླད། བླ་ལྷའི་ཐུགས་དམ་དགོངས་དོན་ལྟར་ཐུབ་པའི་མཚན་སྔགས་དང་མ་ཎི་དུང་ཕྱུར།  དེ་བཞིན་སྒྲོལ་མའི་མཚན་སྔགས་ཡི་གེ་བཅུ་པ། བཀའ་འགྱུར་དག་སྒྲོག རྡོ་རྗེ་རྣམ་འཇོམས་མའི་སྒོ་ནས་རྟེན་ཁྲུས་ཡུལ་ཁྲུས་དང་། འདོད་ཁམས་བདག་མོའི་བསྐང་བ་དང་འབྲེལ་མ་མོའི་འཁྲུགས་སྐོང་། པདྨའི་མནོལ་བསངས་བཅས་འཕྲལ་དུ་བསྒྲུབ་དགོས་པ་དང་། གཟུང་སྔགས་ཁག་མང་ཚོགས་སོ་སོ་ནས་གནང་དགོས་པ། དེ་མིན་རྣམས་དགོན་སྡེ་དང་གྲོང་སྡེ་སྤྱི་ཚོགས་བཅས་ནས་རང་དོན་རང་གཅེས་ཀྱིས་འཕྲལ་དུ་བསྒྲུབ་གལ་ཆེ་བའི་འབོད་སྐུལ་གནང་འདུག བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་ནང་པའི་དད་ལྡན་པ་རྣམས་ལ་རྒྱ་ནག་ནང་གི་ཏོག་དབྱིབས་ནད་དུག་ཞི་བའི་སླད་སྒྲོལ་མའི་གཟུངས་སྔགས་གསུང་འདོན་གནང་ན་ཕན་ཕོགས་ཆེན་པོ་ཡོད་པར་ལམ་སྟོན་བཀྲིན་བསྩལ་བ་ལྟར། བྱེས་ཀྱི་གདན་ས་ཁག་ཏུ་གྲྭ་བཙུན་རྣམས་ཀྱིས་མགོན་པོ་༸གང་ཉིད་མཆོག་གི་ལམ་སྟོན་ཕེབས་དོན་བཞིན་༸རྗེ་བཙུན་སྒྲོལ་མའི་མཚན་སྔགས་གཙོ་གྱུར་འཕགས་བསྟོད། མ་ཎི། ཏཱ་རེ་འབུམ་ཐེར། ལྷ་མོའི་བསྐང་བཤགས། པཎ་གྲུབ་བསྟོད་ཆེན། བོད་སྐྱོང་འཕྲིན་བསྐུལ། དེ་བཞིན་གདུགས་ཤེར་སེང་གསུམ་གསུང་འདོན་གྱིས་ཞབས་རིམ་གསོག་སྒྲུབ་དབུ་འཛུགས་གནང་འདུག

རྒྱ་ནག་ཝུ་ཧན་ནང་ནས་ཐོན་པའི་ཏོག་དབྱིབས་ནད་དུག་གློ་ཚད་གསར་པའི་ནད་རིམས་དེ་རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ཡོངས་དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཡུལ་གྲུ་མང་པོ་ཞིག་ནང་ཁྱབ་གདལ་འགྲོ་བཞིན་པའི་ཁར། དེ་རིང་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་ཏུ་དེ་འབྲེལ་སྐོར་གནས་ཚུལ་གསར་པ་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་བའི་ནང་དུ་བོད་མདོ་སྨད་རྔ་པ་ཁུལ་དུ་ཏོག་དབྱིབས་ནད་དུག་གློ་ཚད་རིམས་ནད་ཕོག་མཁན་གཅིག་དང་དཀར་མཛེས་བོད་རིགས་རང་སྐྱོང་ཁུལ་ནང་ནད་པ་གཉིས་མང་རུ་ཕྱིན་ཡོད་པ་ར་སྤྲོད་བྱུང་འདུག རྩ་བའི་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ས་ལྷ་སའི་ནང་ཁ་ས་རང་ལོ་ ༣༤ ཅན་གྱི་རྒྱ་རིགས་ཤིག་ལ་རིིམས་ནད་དེ་ཕོག་ཡོད་པའི་གནས་ཚུལ་ཐོན་པ་དང་བཅས། ད་ཆ་རིམ་ནད་དེ་རྒྱ་ནག་གི་དབང་བསྒྱུར་འོག་ཡོད་པའི་ས་གནས་ཡོངས་སུ་ཁྱབ་གདལ་དུ་ཕྱིན་ཡོད་པ་ར་སྤྲོད་བྱུང་ཡོད་པ་དང་། དེ་རིང་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཟེར་བའི་འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་གསལ་བསྒྲགས་ཤིག་སྤེལ་སྟེ། ཟླ་བ་འདིའི་ཕྱི་ཚེས་ ༢༢ ཉིན་ཝུ་ཧན་ནས་མེ་འཁོར་བརྒྱུད་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ས་ལྷ་སར་འབྱོར་བའི་རྒྱ་རིགས་སྐྱེས་པ་དེ་ད་ཆ་ཟུར་བཅད་ཐོག་སྨན་བཅོས་བྱེད་བཞིན་ཡོད་སྟབས། གོང་ཞུས་ཉིན་མོ་དེར་ཝུ་ཧན་ནས་ལྷ་སར་མེ་འཁོར་བརྒྱུད་ནས་འགྲུལ་བཞུད་གནང་མཁན་མང་ཚོགས་གཞན་རྣམས་ཀྱིས་ངེས་པར་དུ་ལྷ་ས་འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་ལ་འབྲེལ་བ་བྱེད་དགོས་པའི་བཀོད་ཁྱབ་ཅིག་བཏང་འདུག འདི་ག་རླུང་འཕྲིན་ཁང་ལ་ལྷ་ས་ནང་གི་ས་གནས་བོད་མི་ཞིག་གིས་གནས་ཚུལ་ངོ་སྤྲོད་གནང་བར་གཞིགས་ན། བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཟེར་བའི་འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་ད་ཆ་ལྷ་སར་རིམས་ནད་དེ་ཕོག་པའི་མི་གཅིག་སླེབས་ཡོད་པ་མངོན་གསལ་གནང་ཡོད་ཀྱང་། དོན་དངོས་ཐོག་སྐབས་དེར་གོང་ཞུས་ནད་པ་དེ་དང་ལྷན་དོགས་གཞི་ཡོད་པའི་གཞན་འགྲུལ་བཞུད་བ་མི་བདུན་ལྷ་སར་སླེབས་ཡོད་པ་དང་ད་ཆ་ཁོང་རྣམས་ལ་རིམས་ནད་དེ་ཕོག་ཡོད་མེད་ཀྱི་བརྟག་དཔྱད་འགྲོ་མུས་ཡིན་ཡང་། ཕལ་ཆེར་མི་བདུན་པོ་དེ་དག་ལ་རིམས་ནད་དེ་ཕོག་ཡོད་པའི་དོགས་པ་གནང་བཞིན་འདུག དེའི་བར་ན་དེ་རིང་རྔ་བ་ཁུལ་འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་ཟླ་བ་འདིའི་ཕྱི་ཚེས་ ༢༡ ཉིན་ཝུ་ཧན་གྱི་གྲོང་ཁྱེར་ Hankou ནས་ཁྲིན་ཏུ་བརྒྱུད་ཟི་ཁྲོན་ཞིང་ཆེན་རྔ་བ་ཁུལ་གྱི་འབར་ཁམས་རྫོང་ནང་སླེབས་པའི་སྐྱེས་མ་རང་ལོ་ ༢༡ སོན་པ་ཞིག་ལ་གློ་ཚད་ཀྱི་རིམས་ནད་དེ་ཕོག་ཡོད་པ་མངོན་གསལ་གནང་འདུག་པ་དང་ཆབས་ཅིག ཞིང་ཆེན་དེའི་མངའ་ཁོངས་ཀྱི་བོད་མི་གནས་སྡོད་ཡོད་སའི་ས་ཁུལ་དཀར་མཛེས་ཁུལ་གྱི་གསེར་རྟ་རྫོང་ནང་ནད་པ་ ༡ དང་འདབ་པ་རྫོང་ནང་ནད་པ་ ༡ དེ་བཞིན་དར་རྩེ་མདོ་ནང་ནད་པ་ ༢ དང་རྟའུ་ནང་ནད་པ་ ༡ བཅས་ཁྱོན་རིམ་ནད་དེ་ཕོག་མཁན་གྱི་མི་གྲངས་ལྔ་བྱུང་ཡོད་པ་ར་སྤྲོད་གནང་འདུག སྤྱིར་དེ་རིང་རྒྱ་ནག་དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་གིས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བར་གཞིགས་ན། རྒྱ་ནག་ནང་དེ་རིང་བར་ནད་རིམས་ཕོག་ཟིན་པའི་མི་ ༧༨༡༤ ཙམ་དང་རྐྱེན་འདས་སུ་ཕྱིན་པ་ ༡༧༠ ལྷག དེ་བཞིན་རིམས་ནད་དེ་ཨ་རི་དང་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡ ཉི་ཧོང་། ལྷོ་ཀོ་རི་ཡ། ཝེ་ཏི་ནམ། ཕ་རན་སི་སོགས་འཛམ་གླིང་རྒྱལ་ཁབ་ ༢༡ ནང་དུ་ཁྱབ་གདལ་སོང་ཡོད་པ་དང་ལྷག་དོན་རྒྱ་གར་ནང་མི་རེ་ཟུང་ལ་ནད་གཞི་དེ་ཕོག་ཡོད་པར་དོགས་གཞི་ཡོད་པའི་གནས་ཚུལ་ཁག་ཅིག་ཐོན་ཡོད་པའི་ཁྲོད། དེ་རིང་རྒྱ་གར་ལྷོ་ཕྱོགས་ཀེ་ར་ལ་མངའ་སྡེའི་འཕྲོད་བསྟེན་བློན་ཆེན་ལྷན་ཁང་ནས་མངའ་སྡེ་དེའི་ནང་གི་སློབ་ཕྲུག་གཅིག་ལ་ཏོག་དབྱིབས་རིམས་ནད་དེ་ཕོག་ཡོད་པ་མངོན་གསལ་གནང་འདུག རྒྱ་ནག་ནང་གི་ནད་ཡམས་དེ་དང་འབྲེལ། དེ་རིང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྟ་ཞིབ་ཚོགས་པས་སྤྱི་བསྒྲགས་ཤིག་སྤེལ་ཏེ་རྒྱ་གཞུང་ནས་རིམས་ནད་དེ་གཅོད་ཐབས་སུ་ལག་ལེན་ཚད་ལྡན་གནང་བའི་ཐོག་ཡུལ་དེའི་མང་ཚོགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་སྲུང་སྐྱོབ་བྱ་དགོས་གལ་ཡིན་པར་ནན་བརྗོད་གནང་འདུག དེ་ཡང་དེ་རིང་ཨ་རིར་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྟ་ཞིབ་ཚོགས་པས་སྤྱིར་རྒྱ་ནག་ནང་ཏོག་དབྱིབས་ནད་གཞི་དེ་ཐོག་མ་ཟླ་བ་སྔོན་མའི་ཟླ་མཇུག་ཏུ་ཐོན་ཡོད་ཀྱང་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་རིམས་ནད་དེའི་ཛ་དྲག་གི་ཁྱབ་གདལ་ལ་སྣང་ཆུང་གིས་དེའི་སྐོར་ཕྱི་ལ་ལམ་སྟོན་གསལ་བསྒྲགས་མ་བྱས་པ་མ་ཟད། རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ནང་དུའང་ཡོངས་ཁྱབ་གསལ་བསྒྲགས་གང་ཡང་མ་བྱས་པར་བཞག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་དེའི་ཁྱབ་གདལ་མུ་མཐུད་དུ་ཕྱིན་ནས་མཐར་ཟླ་བ་འདིའི་ཟླ་དཀྱིལ་ཙམ་ལ་རྒྱ་གཞུང་གིས་གཞི་ནས་ཝུ་ཧན་གྲོང་ཁྱེར་དེ་ཕྱི་ལ་སྒོ་མོ་བརྒྱབས་ཏེ་ཕྱི་བསྐྱོད་གནམ་གྲུ་ཡོངས་རྫོགས་བཀག་སྡོམ་བྱས་ཡོད་པ་དང་དེའི་ཁྲོད་རྒྱ་གཞུང་གིས་སྤྱི་ཚོགས་དྲྭ་ལམ་ཐོག་སྔར་བཞིན་དམ་དྲག་བྱས་པ་མ་ཟད། དྲྭ་རྒྱའི་ཐོག་ཝུ་ཧན་ནད་ཡམས་སྐོར་ལ་གནས་ཚུལ་སྤེལ་མཁན་མི་སྣ་ཁག་ཅིག་འཛིན་བཟུང་བྱས་ཡོད་པའི་གནས་ཚུལ་ཐོན་ཡོད་ཀྱང་། གང་ལྟར་རྒྱ་གཞུང་གིས་ནད་ཡམས་དེའི་ནད་རྟགས་ཡོད་མཁན་ཚོར་དུས་ཐོག་གིས་འོས་ཤིང་འཚམས་པའི་སྨན་བཅོས་གོ་སྐབས་སྤྲོད་ཐུབ་མེད་པར་སྐྱོན་བརྗོད་གནང་བ་དང་ཆབས་ཅིག རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་ནད་ཡམས་དེར་གདོང་ལེན་བྱེད་སྐབས་དྲག་གནོན་བརྒྱུད་མང་ཚོགས་ཁྲོད་གཞུང་ལ་རྡང་ཟུག་གི་བློ་བསྐྲུན་པ་ལས། ཆེས་ཛ་དྲག་གི་གནས་སྟངས་དེའི་ཁྲོད་མང་ཚོགས་དང་མཉམ་ལས་བྱེད་དགོས་པ་མ་ཟད། གསར་འགོད་པའི་ལས་དོན་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་ཞུས་འདུག

ཁ་ཉིན་རེས་གཟའ་མིག་དམར་ཉིན་ཨ་མི་རི་ཀའི་གྲོས་ཚོགས་འོག་མའི་ནང་ལ་ Tibetan Policy and Support Act ཞེས་ཨ་རི་བོད་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་ཁྲིམས་འཆར་གསར་པ་དེ་ངོ་ཡོད་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ ༤༣༠ ནས་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ ༣༩༢ ཀྱིས་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་སྟེ་ཚད་མཐོའི་མང་མོས་ཀྱིས་ གཏན་འབེབས་གནང་བ་མ་ཟད། གྲོས་འཆར་དེ་ཐོག་མར་ཆེད་འདོན་གནང་མཁན་ CECC ཞེས་ཨ་རིའི་འཛིན་སྐྱོང་དང་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་རྒྱ་ནག་ཐོག་གི་ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་གཙོ་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་འོག་མའི་འཐུས་མི་སྐུ་ཞབས་ Jim McGovern ལགས་ལགས་དབུས་པའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ཁག་གཅིག་ནས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་རྒྱའི་དཀའ་རྙོག་ཞི་འགྲིག་ཡོང་སླད་བོད་མིའི་འགོ་ཁྲིད་དང་ལྷན་དུ་དོན་དམ་གྱི་གྲོས་མོལ་མ་གནང་ཐོག་བོད་ནང་གྱི་གཞི་རྩའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཁག་ཇེ་ཞན་ཇེ་སྡུག་ཏུ་བཏང་སྟེ་བོད་དེ་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྐུ་ཚབ་དང་གསར་འགོད་པར་སྒོ་བརྒྱབ་པ་སོགས་ཐེར་འདོན་གྱིས་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་ཤུགས་ཆེ་གནང་བ་དང་སྦྲགས། ཨ་མི་རི་ཀའི་ངོས་ནས་དེ་སྔ་ ༢༠༠༢ ལོར་གཏན་འབེབས་གནང་བའི་ Tibet Policy Act 2002 ཞེས་ཨ་རིའི་བོད་ཐོག་འཛིན་པའི་སྲིད་བྱུས་དེ་ནུས་ཤུགས་ཆེ་རུ་བཏང་ནས་ཨ་རི་ངོས་ནས་བོད་མིའི་རང་ཐག་རང་གཅོད་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་གཙོས་པའི་འགྲོ་བ་མིའི་གཞི་རྩའི་ཐོབ་ཐང་ཁག་སྲུང་སྐྱོབ་དང་བཞུགས་སྒར་དུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་འདི་བཞིན་བོད་མི་ཡོངས་ཀྱི་མངོན་འདོད་མཚོན་པའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཤིག་ཏུ་ངོས་འཛིན་གནང་རྒྱུ་སོགས་གསུངས་ཡོད་པ་རེད།ཨ་རིའི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་ཁྲིམས་འཆར་གསར་པ་གཏན་འབེབས་དང་འབྲེལ། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་གིས་ཁ་སང་གསར་འགོད་ལྷན་ཚོགས་ཤིག་བསྐོང་ཚོགས་གནང་སྟེ་བོད་མི་ཡོངས་ཀྱི་ངོ་ཚབ་ཞུས་ཏེ་ཨ་མི་རི་ཀའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ཡོངས་ལ་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུས་ཡོད་པ་མ་ཟད། བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྐུ་ཚབ་མཚོན་པའི་གཞུང་འབྲེལ་མ་ཡིན་པའི་ཚོགས་པ་ཁག་ནས་ཀྱང་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་འོག་མས་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་ཁྲིམས་འཆར་དེར་ཚད་མཐའི་མང་མོས་ཀྱིས་གཏན་འབེབས་གནང་བར་དགའ་བསུ་ཞུས་ཡོད་པ་རེད། འོང་ཀྱང་རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་དུས་རྒྱུན་ལྟར་ཨ་རིའི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་ཁྲིམས་འཆར་གསར་པ་གཏན་འབེབས་གནང་བ་དེ་ནི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲིམས་ལུགས་དང་འགལ་ཟླ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་མ་ཟད། རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ནང་གི་གནད་དོན་ལ་ཐེ་བྱུས་བྱས་པ་ཞིག་ཡིན་པར་བརྟེན་ཁྲིམས་འཆར་དེར་ངོ་རྒོལ་ཡོད་ཅེས་བརྗོད་འདུག ཁ་སང་རྒྱ་ནག་ཕྱི་སྲིད་ལས་ཁུངས་ཀྱི་མགྲིན་ཚབ་པ་ Hua Chunying ནས་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་དེ་ནི་ཆོས་དད་རང་དབང་དང་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས། དེ་བཞིན་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་སོགས་དང་འབྲེལ་བ་རྩ་བ་ནས་མེད་སྐོར་སོགས་འགྲེལ་བརྗོད་བྱས་པ་དང་ཆབས་ཅིག བོད་འདི་རྒྱ་ནག་དང་ཁ་བྲལ་ཐབས་མེད་པའི་ཆ་ཤས་ཤིག་ཡིན་པར་ནན་བརྗོད་བྱས་པ་དང་། ཨ་རི་ངོས་ནས་རྒྱ་ནག་ཁ་བྲལ་གྱི་ལས་དོན་སྤེལ་མཁན་ཚོར་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་བརྡ་ལན་དེ་ལྟར་སྤྲོད་རྒྱུ་མེད་པར་བརྗོད་འདུག བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་གིས་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་ཁྲིམས་འཆར་དེས་ཨ་རིའི་རྒྱབ་སྐྱོར་ཉམས་གུད་ཕྱིན་མེད་པའི་བརྡ་ལན་གསལ་པོ་ཞིག་མཚོན་པར་མ་ཟད་བཙན་བྱོལ་བོད་མི་ཚོས་ཀྱང་རྒྱ་གཞུང་གི་ལན་འདེབས་དེ་དག་རྫུན་གཏམ་དང་ཧམ་བཤད། འཁྱོག་བཤད་སོགས་ཡིན་སྟབས་ཨ་རི་ངོས་དེར་ཉན་འཇོག་མ་གནང་བར་བོད་དོན་ལ་མུ་མཐུད་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་ངེས་ཡིན་པ་གསུངས་སོང་།

མི་འགྱངས་བར་བཞུགས་སྒར་དྷ་སའི་ཁུལ་དུ་ནང་པའི་མཚོན་བྱེད་ཅན་གྱི་གླིང་ཁ་ཆེན་པོ་ཞིག་གསར་རྒྱག་བྱེད་རྒྱུ་རེད་འདུག དེ་རིང་རྒྱ་གར་གྱི་དུས་བབ་གསར་ཁང་གིས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བ་ལྟར་ན། ༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གི་བཞུགས་སྒར་དྷརྨ་ས་ལ་ནི་ད་ཆ་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྒང་ནས་ནང་བའི་གནས་མཇལ་བྱེད་སའི་གདན་ས་གལ་ཆེན་ཞིག་ཏུ་བརྩི་བཞིན་པར་བརྟེན་ས་གནས་སྲིད་གཞུང་གིས་མི་འགྱངས་བར་དྷ་སའི་ཁུལ་དུ་སྨི་གྲུ་བཞི་མ་འབུམ་གཅིག་ལྷག་གི་རྒྱ་ཁྱོན་ཅན་གྱི་ནང་བའི་མཚོན་བྱེད་ལྡན་པའི་གླིང་ཁ་ཆེན་པོ་ཞིག་གསར་རྒྱག་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན་པར་འཁོད་འདུག དེ་བཞིན་གསར་ཁང་གིས་ད་ལྟའི་བར་དུ་ཞིབ་འཇུག་བྱས་པ་ལྟར་ན། གླིང་ཁ་དེ་བཞུགས་སྒར་གྱི་དྷོ་ལ་དྷར་རི་རྩར་ཡོད་པའི་ Khaniyara ཁུལ་དུ་གསར་འཛུགས་བྱེད་འཆར་ཡོད་པ་དང་། ཁུལ་དེར་མི་སྟོང་ཕྲག་མང་པོ་འདུས་སྡོད་བྱེད་ཐུབ་པ་མ་ཟད། བཟའ་བཅའི་མཁོ་ཆོས་ཀྱང་མཁོ་སྒྲུབ་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་གླིང་ཁ་དེ་ལེགས་འགྲུབ་བྱུང་ཚེ་དེ་ནི་ཧི་མཱ་ཅལ་མངའ་ཁུལ་གྱི་ནང་པའི་ཞིབ་འཇུག་ལྟེ་གནས་ཆེ་ཤོས་ཤིག་ཏུ་འགྱུར་རྒྱུ་ཡིན་པར་ཚོད་དཔག་གནང་གི་འདུག Asian Development Bank ཞེས་པའི་ཨེ་ཤ་ཡའི་འཕེལ་རྒྱས་དངུལ་ཁང་གིས་མ་དངུལ་སྒོར་བྱེ་བ་ ༨༠ ལྷག་ཆེད་གཏོང་གིས་མ་འཛུགས་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན་པར་བསྒྲགས་ཡོད་པ་དང་། ཧི་མཱ་ཅལ་གྱི་ཀང་ར་རྫོང་དཔོན་སྐུ་ཞབས Rakesh Kumar Prajapat ལགས་ཀྱིས་གླིང་ཁ་གསར་རྒྱག་གི་ཞིབ་འཇུག་ཚོགས་ཆུང་ཞིག་གིས་ལས་གཞི་དེ་ལག་བསྟར་ཡོང་ཆེད་ཀྱི་ཕྱག་ལས་གནང་མུས་ཡིན་པར་ཡོངས་གྲགས་གནང་ཡོད་པ་རེད། རྩ་བའི་བཞུགས་སྒར་དྷརྨ་ས་ལ་ནི་རྒྱ་གར་བྱང་ཕྱོགས་ཀྱི་དྷོ་ལ་དྷར་རི་རྒྱུད་དུ་ཆགས་ཡོད་པ་དང་། ཁུལ་འདིའི་མཐོ་ཚད་ནི་རྒྱ་མཚོའི་ངོས་ནས་སྨི་ ༡༥༠༠ མ་ཟིན་ཙམ་ཡིན་པ་དང་ད་ལྟའི་ཆར་བོད་མི་དང་རྒྱ་གར་གྱི་ཡུལ་མི་ཁྲི་ལྔ་ལྷག་གི་གཏན་སྡོད་ཀྱི་གནས་མལ་ཡིན་པ་རེད། སྔོན་ཆད་དྷརྨ་ས་ལ་ནི་གདོད་མའི་ནགས་ཁྲོད་ཀྱི་ལྷིང་འཇགས་ཀྱི་ས་གནས་ཤིག་ཡིན་པ་དང་། ཁུལ་འདིར་རྒྱ་གར་ཧི་མཱ་ཅལ་གྱི་ཧི་མ་ལ་ཡའི་ཁུལ་དུ་གནས་བའི་ Pahari རིགས་རྒྱུད་ཀྱི་འབྲོག་ས་ལྟ་བུ་ལས་གཏན་སྡོད་བྱེད་མཁན་ཉུང་ངུ་ཙམ་ལས་མེད་པ་རེད། འོན་ཏེ་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༦༠ ལོ་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་རིན་པོ་མཆོག་གི་སྐུ་འཁོར་ལྷན་རྒྱས་དང་བོད་གཞུང་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་མ་སུ་རི་ནས་དྷ་སར་གནས་སྤོར་གནང་སྟེ་མགོན་པོ་༸གང་ཉིད་མཆོག་སྔོན་ཆད་རྒྱ་གར་དབྱིན་གཞུང་གི་འོག་ཏུ་ཡོད་དུས་ཀྱི་དབྱིན་ཇིའི་དམག་མི་སྡོད་སའི་ཁང་རྙིང་ཞིག་བཟོ་བཅོས་ཤིག་བྱས་རྗེས་ཁུལ་དེར་༸སྐུ་བཞུགས་མཛད་པ་ལྟར་རིམ་བཞིན་རྣམ་རྒྱལ་གྲྭ་ཚང་གསར་རྒྱག་གནང་བ་དང་ལྷན་དུ་བོད་གཞུང་དགའ་ལྡམ་ཕོ་བྲང་གི་གཞུང་འཛིན་ལས་ཁུངས་སོགས་གསར་རྒྱག་གནང་ཡོད་པ་རེད། དེ་ནས་བཟུང་བཞུགས་སྒར་དྷརྨ་ས་ལ་ནི་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྒང་ནས་དོ་སྣང་བྱ་ཡུལ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད་པ་མ་ཟད། ད་ཆ་མཆོད་མཇལ་བ་དང་ཡུལ་སྐོར་སྤྲོ་འཆམ་གྱི་ལྟེ་གནས་ཤིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད་པ་མ་ཟད། ༢༠༡༨ ལོར་རྒྱ་གར་སྲིད་གཞུང་གིས་བཞུགས་སྒར་དྷརྨ་ས་ལ་ནི་དེང་རབས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པའི་དཔེ་གསར་རང་བཞིན་གྱི་གྲོང་ཁྱེར་འཛུགས་བསྐྲུན་གྱི་ས་ཁུལ་བརྒྱ་ལྷག་གི་ནང་དུ་བདམས་ཐོན་བྱུང་ཡོད་པ་ལྟར། ཧི་མཱ་ཅལ་མངའ་སྡེས་ཀྱང་དྷརྨ་ས་ལ་ནི་མངའ་སྡེའི་རྒྱལ་ས་གཉིས་པ་ཡིན་པར་ཡོངས་གྲགས་གནང་ཡོད་པ་ལྟར། ད་ཆ་བཞུགས་སྒར་དྷརྨ་ས་ལ་ནི་རིག་གནས་སྣ་མང་གི་ལྟེ་བ་དང་། ཕྱི་གླིང་གི་མི་ཚོགས་བརྒྱ་ཁྲི་བཞི་སྟོང་གི་སྨོན་འདུན་ཀློང་གི་ཡུལ་སྐོར་སྤྲོ་འཆམ་གྱི་ལྟེ་གནས་ཤིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད་པ་རེད།

དེ་རིང་ཕྱི་ ༡ ཚེས་ ༢༩ ཉིན་བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་བཞུགས་སྒར་༸རྒྱལ་བའི་ཕོ་བྲང་དུ་ཐེ་ལན་ཌི་དང་ཝེ་ཏི་ནམ་གྱི་དད་ལྡན་ཁག་གཅིག་ལ་མཇལ་ཁ་བཀའ་དྲིན་བསྩལ་བར་རྒྱ་ནག་ཝུ་ཧན་གྲོང་ཁྱེར་ནས་ཁྱབ་གདལ་བྱུང་བའི་ཏོག་དབྱིབས་ནད་དུག་འམ་ Corona virus ཞེས་པ་དེ་ཞི་བར་དམིགས་བསལ་ཐུགས་སྨོན་མཛད་འདུག ༸དཔལ་ལྡན་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་ཡིག་ཚང་གི་རྒྱ་ཡིག་གི་ངོ་དེབ་ཐོག་བརྙན་ཐུང་ཞིག་སྤེལ་གནང་བར་༸གོང་ས་མཆོག་གིས་རྒྱ་ནག་དེ་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ཐོག་ནས་ནང་པ་ཡིན་པར་བཀའ་བསྩལ་བ་དང་འབྲེལ། དེ་རིང་འདིར་ལེགས་སྦྱར་གྱི་ཆོས་བརྒྱུད་འཛིན་མཁན་དང་པཱ་ལིའི་ཆོས་བརྒྱུད་འཛིན་མཁན་རྣམས་ལྷན་འཛོམས་བྱུང་ཡོད་སྟབས། ང་ཚོ་ཐུན་མོང་གི་ཐོག་ནས་ནད་ཡམས་དེ་ཞི་བར་སྨོན་ལམ་གསུང་འདོན་གནང་དགོས་པ་མ་ཟད་ནང་ཆོས་ལ་དད་པ་དང་རྣམ་ཀུན་གཟུངས་སྔགས་གསོག་རྒྱུའི་གོམས་གཤིས་ཡོད་མཁན་རྣམས་ཀྱི་ངོས་ནས་ཀྱང་༸རྗེ་བཙུན་སྒྲོལ་མའི་མཚན་སྔགས་གང་མང་གསུང་འདོན་གནང་དགོས་པ་དང་དེ་ལྟར་གནང་ཚེ་རིམས་ནད་དེ་ཞི་བར་ཕན་ཐོགས་ཆེན་པོ་ཡོད་པར་ལམ་སྟོན་མཛད་འདུག རྩ་བའི་ཏོག་དབྱིབས་ནད་དུག་དེའི་རྐྱེན་པས་རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ནང་དུ་ད་བར་མི་གྲངས་ ༡༣༢ འདས་གྲོངས་སུ་གྱུར་ཟིན་ཡོད་པ་མ་ཟད། མི་གྲངས་ ༦༠༠༠ ལྷག་ལ་ནད་ཡམས་དེ་ཕོག་ཡོད་པ་ར་འཕྲོད་བྱུང་ཡོད་སྟབས་ཉེ་ལམ་རྒྱ་ནག་སྐམ་ས་ཆེན་པོའི་དད་ལྡན་མང་པོ་ཞིག་གིས་དྲྭ་ལམ་བརྒྱུད་དེ་༸གོང་ས་མཆོག་ལ་ནད་ཡམས་དེ་ཞི་བར་ལམ་སྟོན་བསྩལ་གནང་ཡོང་བའི་གསོལ་འདེབས་ཞུས་ཡོད་པ་ལྟར་༸གོང་ས་མཆོག་གིས་རྒྱ་ནག་ནང་ཡོད་པའི་དགོན་པ་ཁག་དང་། དད་ལྡན་མང་ཚོགས་ཀྱི་ངོས་ནས་༸རྗེ་བཙུན་སྒྲོལ་མའི་མཚན་སྔགས་གང་མང་གསུང་འདོན་གནང་ཚེ་ནད་ཡམས་དེ་ཞི་བར་ཕན་ཐོགས་ཡོད་ཅེས་ལམ་སྟོན་བཀྲིན་ཆེ་བ་བསྩལ་ཡོད་པ་རེད། དེའི་བར་ན་བཙན་བྱོལ་བོད་མི་རྣམས་ཀྱིས་ནད་ཡམས་དེ་ཁྱབ་གདལ་བྱུང་ཟིན་པའི་རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ཁབ་སྤྱི་དང་སྒོས་བོད་ནང་ཀྱི་མང་ཚོགས་ཚོར་དངངས་སྐྲག་ཆེ་བའི་དུས་སྐབས་འདིར་གདུང་སེམས་མཉམ་བསྐྱེད་ཞུས་པ་དང་ཆབས་ཅིག སྐུལ་ལྕག་གི་ཚུལ་དུ་ཡིད་གཟབ་གནང་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་གནང་བཞིན་འདུག གཞི་རྩའི་ནད་ཡམས་དེ་དང་འབྲེལ་ཏེ་༸དཔལ་རྒྱལ་དབང་ཀརྨ་པ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་ཀྱང་རྒྱ་སྐད་ནང་དམིགས་བསལ་གསུང་འཕྲིན་ཞིག་བསྩལ་ཏེ་ང་ཚོའི་ངོས་ནས་མཉམ་རུབ་ཀྱིས་འབད་བརྩོན་གནང་ཚེ་དཀའ་ངལ་ལས་མཉམ་དུ་སྒྲོལ་ཐུབ་ངེས་ཡིན་པ་བཀའ་བསྩལ་བ་དང་ཆབས་ཅིག ས་སྐྱ་ནད་བཅོས་ཞེས་པའི་ནད་མེད་པར་བཟོ་བ་དང་གནོད་འཚེ་སེལ་བའི་ཡི་གེ་ཞིག་གསར་སྤེལ་གནང་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཁ་སང་ཕྱི་ཚེས་ ༢༨ ཉིན་༸དཔལ་ས་སྐྱ་༸གོང་མ་ཁྲི་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་ཀྱང་སྤྱི་ཚོགས་དྲྭ་ལམ་བརྒྱུད་བརྙན་ཐུང་ཞིག་འདོན་སྤེལ་གནང་སྟེ་རྒྱ་ནག་ནང་གི་ནད་ཡམས་དེ་ཞི་བར་ལོ་གྱོན་མའི་མཚན་སྔགས་གསུང་འདོན་དང་སྦྲགས་ཏེ་མཚན་གཟུངས་གསུང་འདོན་གནང་ཚེ་ཕན་ཐོགས་ཆེན་པོ་ཡོད་པར་བཀའ་བསྩལ་འདུག