གསར་འགྱུར།

བྱང་ཨ་རིའི་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་དངོས་གྲུབ་ཚེ་རིང་ལགས་ནས་ཁེ་ན་ཌའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་དང་སྲིད་བྱུས་ཉམས་ཞིབ་པ་ཁག་གཅིག དེ་བཞིན་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྲིད་དོན་པ་ཁག་གཅིག་དང་ཐུག་འཕྲད་ཀྱིས་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ཐོག་ཛ་དྲག་གི་རང་བཞིན་ཐོག་ནས་ཐུགས་སྣང་ཡོང་བའི་ཞུ་སྐུལ་གནང་འདུག དེ་རིང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་གཙོས་པའི་ཁེ་ན་ཌའི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་དྲྭ་རྒྱའི་ཐོག་འདོན་སྤེལ་གནང་བར་ཉེ་ལམ་ཁེ་ན་ཌའི་རྒྱལ་ས་ཨོ་ཊ་ཝར་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་དངོས་གྲུབ་ཚེ་རིང་ལགས་ཆེད་བཅར་གྱིས་ཡུལ་དེའི་གྲོས་ཚོགས་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་ཚོགས་མི་གཙོས་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ ༢༥ དང་ལྷན་དུ་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ཐོག་ཛ་དྲག་གི་ཐོག་ནས་ཐུགས་སྣང་གནང་སླད་ཉིན་གྲངས་གཉིས་རིང་ཚོགས་འདུ་ཚོགས་ཡོད་པ་དང་། སྐབས་དེར་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་མཆོག་དང་ཁེ་ན་ཌའི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་ངེས་སྟོན་པ་ཤེས་རབ་མཐར་ཕྱིན་ལགས་རྣམ་གཉིས་ནས་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་རྣམ་པ་བསྐྱར་དུ་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་མིར་བདམས་ཐོན་བྱུང་བར་འཚམས་འདྲི་ཞུས་པ་མ་ཟད་ད་ལྟའི་བོད་ནང་གི་ཆེས་ཛ་དྲག་གི་གནས་སྟངས་འོག་བོད་མིའི་དྲང་བདེན་གྱི་འཐབ་རྩོད་དང་། འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནད་དོན་ལ་མུ་མཐུད་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་ཐུགས་སྣང་ཡོང་བར་ཞུ་སྐུལ་གནང་ཡོད་པ་རེད། གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་རྣམས་ནས་ཀྱང་རྒྱ་ནག་གི་བོད་ནང་ནོར་འཁྲུལ་ཅན་གྱི་སྲིད་བྱུས་སྤེལ་བའི་ཐད་དུས་དང་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་དེར་ངོ་རྒོལ་དང་དགག་པ་གནང་རྒྱུ། བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་སྐུ་ཚབ་དང་རྒྱ་ནག་དབར་གྲོས་མོལ་ཡོང་རྒྱུར་འབད་རྩོན་གནང་རྒྱུ་ཡིན་པ་གསུངས་འདུག གཞི་རྩའི་གྲོས་ཚོགས་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་ཚོགས་མི་ཁོངས་སུ་ཁེ་ན་ཌའི་གུ་ཡངས་ཚོགས་པའི་ཚོགས་མི་སྐུ་ཞབས་ Arif Virani མཆོག་ དང་། རྙིང་ཞེན་ཚོགས་པའི་སྐུ་ཚབ་ Garnett Genuis མཆོག མང་གཙོ་ཚོགས་པ་གསར་པའི་སྐུ་ཚབ་ Randall Garrison ལགས། གུ་ཡངས་ཚོགས་པའི་ཚོགས་མི་སྐུ་ཞབས་ James Maloney ལགས་སླར་ཡང་ཚོགས་མིར་བདམས་ཐོན་བྱུང་ཡོད་པ་མ་ཟད་ཚོགས་མི་གསར་པའི་ཁོངས་སུ་ལྗང་ཁུ་ཚོགས་པའི་སྐུ་ཚབ་ Paul Manly ལགས་དང་ Bloc Québécois  ཚོགས་པའི་སྐུ་ཞབས་ Alexis Brunel-Duceppe ལགས་ཡོད་པ་རེད།   སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་དངོས་གྲུབ་ཚེ་རིང་ལགས་དང་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་ངེས་སྟོན་པ་ཤེས་རབ་མཐར་ཕྱིན་ལགས་རྣམ་གཉིས་ནས་ Macdonald-Laurier Institute ཞེས་སྲིད་བྱུས་ཉམས་ཞིབ་ལྟེ་གནས་ཁང་གི་འགན་འཛིན་སྐུ་ཞབས་ David Watson ལགས་དང་གཞན་ཁག་གཅིག་དང་ཐུག་འཕྲད་ཀྱིས་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་ཞུ་སྐུལ་གནང་འདུག དེ་བཞིན་དོན་གཅོད་དངོས་གྲུབ་ལགས་ཁེ་ན་ཌར་འཚམས་གཟིགས་དང་འབྲེལ་ཨོ་ཊ་ཝའི་ཐེ་ཝན་གཞུང་ཚབ་པ་སྐུ་ཞབས་ Winston Wen-yi Chen ལགས་དང་ཐུག་འཕྲད་གནང་སྟེ་བོད་མི་དང་ཐེ་ཝན་གཉིས་ནས་རང་དབང་དང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཐད་གཟིགས་ཕྱོགས་དང་དགོངས་པ་བཞེས་ཕྱོགས་ཐད་གྲོས་བསྡུར་གནང་ཡོད་པ་རེད། ཕྱོགས་མཚུངས་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་དང་ཁེ་ན་ཌའི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་ངེས་སྟོན་པ་རྣམ་གཉིས་ནས་ཨོ་ཊ་ཝའི་བོད་རིགས་སྤྱི་མཐུན་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོ་བློ་བཟང་ཚེ་དབང་ལགས་དང་ལྷན་ཁེ་ན་ཌའི་གྲོས་ཚོགས་གོང་མའི་སྐུ་ཞབས་ Thanh Hai Ngo ལགས་ལ་ཐུག་འཕྲད་གནང་སྟེ་གྲོས་ཚོགས་གོང་མར་བོད་དོན་ཞུ་གཏུག་གི་ལས་འགུལ་ནུས་ཤུགས་ཆེ་རུ་གནང་རྒྱུའི་གྲོས་བསྡུར་གནང་ཡོད་པ་མ་ཟད་སྐུ་ཞབས་ Thanh Hai Ngo ལགས་ཀྱིས་ཀྱང་ད་བར་བོད་དོན་ཐོག་ཞལ་ཞེ་གཉིས་མེད་ཀྱིས་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་བར་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུས་འདུག

བོད་དོན་གོ་རྟོགས་ཀྱི་རྐང་འཁོར་སྐོར་སྐྱོད་གནང་མཁན་སྐུ་ཞབས་ Sandesh Meshram ལགས་ཉེ་སྔོན་སྨྱུང་གཞི་རྐྱེན་པས་ལས་འགུལ་གནས་སྐབས་རིང་སྤེལ་མཚམས་བཞག་དགོས་པ་བྱུང་ཡོད་ཀྱང་། ད་ལྟའི་ཆར་ཁོང་དྲག་སྐྱེད་བྱུང་ནས་ལས་འགུལ་དེ་མུ་མཐུད་དབུ་འཛུགས་ཀྱིས་ཟླ་བ་འདིའི་ཕྱི་ཚེས་ ༤ ཉིན་ཧུན་སུར་རབ་རྒྱས་གླིང་བོད་མིའི་གཞིས་སྒར་དུ་འབྱོར་འདུག སྐུ་ཞབས་བསམ་གཏན་ཡེ་ཤེས་ལགས་ཀྱིས་སྔ་ལོ་ཕྱི་ཟླ་ ༡༢ ཚེས་ ༡ ཉིན་བཞུགས་སྒར་ཐེག་ཆེན་ཆོས་གླིང་གཙུག་ལག་ཁང་ནས་དབུ་འཛུགས་ཀྱིས་དུས་ཡུན་ཟླ་བ་གསུམ་དང་ཕྱེད་ཀ་ལྷག་ནང་རྒྱང་ཐག་སྤྱི་ལེ་ ༧༥༠༠ ལྷག་གི་སར་བོད་དོན་ཆེད་རྐང་འཁོར་སྐོར་སྐྱོད་ཀྱི་ལས་འགུལ་ཐེངས་བཞི་པ་སྤེལ་ཏེ་ད་བར་རྒྱ་གར་གྱི་མངའ་སྡེ་འདྲ་མིན་ ༡༡ དང་གྲོང་ཁྱེར་ ༦༠ ལྷག་གི་ནང་སྐོར་སྐྱོད་ཀྱིས་རྒྱ་གར་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ ༣ དང་ས་འཐུས་ ༥ དེ་བཞིན་ས་གནས་ཀྱི་སྤྱི་ཁྱབ་སོགས་གནད་ཡོད་མི་སྣ་ཁག་དང་མཇལ་འཕྲད་གནང་སྟེ་བོད་དོན་ལས་འགུལ་སྤེལ་ཡོད་པ་དང་། ཕྱི་ཚེས་ ༤ ཉིན་ཧུན་སུར་རབ་རྒྱས་གླིང་བོད་མིའི་གཞིས་སྒར་དུ་འབྱོར་ཡོད་པ་རེད། ད་བར་རྒྱ་གར་མང་ཚོགས་དང་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་ནས་ཁོང་གི་བོད་དོན་ཆེད་རྐང་འཁོར་སྐོར་སྐྱོད་ཀྱི་ལས་འགུལ་སྤེལ་བར་དོ་སྣང་དང་གཟིགས་ཕྱོགས་ཡག་པོ་ཡོད་པ་རེད་འདུག རླུང་འཕྲིན་ཁང་ནས་སྐུ་ཞབས་བསམ་གཏན་ཡེ་ཤེས་ལགས་སུ་ཞལ་པར་བརྒྱུད་བཀའ་འདྲི་ཞུས་པར་ཁོང་གིས་ཐེངས་འདིའི་སྐོར་སྐྱོད་ཐོག་ནས་རྒྱ་གར་མང་ཚོགས་ཁྲོད་ Free Tibet, Save India འམ་བོད་ཀྱི་རང་དབང་དང་རྒྱ་གར་གྱི་བདེ་འཇགས་ཞེས་པའི་ཐོག་ནས་རྒྱ་གར་སྐྱོབ་དགོས་པ་དང་རྒྱ་གཞུང་གིས་བཙོན་འཇུག་འོག་གར་སོང་ཆ་མེད་དུ་གྱུར་བའི་༸པཎ་ཆེན་དགེ་འདུན་ཆོས་ཀྱི་ཉི་མ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གི་གནད་དོན། དེ་བཞིན་༸གོང་ས་མཆོག་ལ་རྒྱ་གར་གྱི་སྤྱི་དམངས་ཆེ་བསྟོད་གཟེངས་རྟགས་ Bharat Ratna ཕུལ་དགོས་པ་སོགས་བོད་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་གནད་དོན་མང་དག་ཅིག་གི་ཐོག་གོ་རྟོགས་སྤེལ་བཞིན་ཡོད་པ་གསུངས་སོང་། ལྷག་པར་དུ་ཁོང་གི་སྐོར་སྐྱོད་ལས་འགུལ་སྤེལ་བའི་ཁྲོད་ལྷོ་ཕྱོགས་ནས་ཐོག་མར་ལས་འགུལ་དབུ་འཛུགས་མ་གནང་བའི་གོང་དུ་ལྷོ་ཕྱོགས་ Karwar ས་གནས་སུ་འབྱོར་སྐབས་མགོ་ཡོམ་འཁོར་བ་དང་ཕྲག་སྐྱུག་པ་བཅས་ཛ་དྲག་གི་ངལ་བའི་འོག་སྦེལ་ཀོབ་བོད་མིའི་གཞིས་ཆགས་སུ་འབྱོར་སྐབས་ས་གནས་གཞིས་འགོ་དང་ས་གནས་གཞོན་ནུ་དང་བེུད་བཅས་གཞུང་དང་གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་ཚོགས་སྡེ་ཁག་གི་སྐུ་ཚབ་མི་སྣ་ཚོས་ཁོང་ལ་ཕེབས་བསུ་ཞུས་ཏེ་ས་གནས་ཀྱི་འཕྲོད་བསྟེན་སྨན་ཁང་དང་ Mysore Apollo སྨན་ཁང་གཉིས་སུ་བརྟག་དཔྱད་རིམ་པ་གནང་རྗེས་ཁོང་དྲག་སྐྱེད་བྱུང་ཡོད་པ་དང་ད་ལྟའི་ཆར་ལས་འགུལ་མུ་མཐུད་སྤེལ་མུས་རེད་འདུག རྩ་བའི་ཐེངས་འདིའི་བོད་དོན་རྐང་འཁོར་སྐོར་སྐྱོད་ཀྱི་ལས་འགུལ་དེ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༠ ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༡༠ སྟེ་བོད་མིའི་རང་དབང་སྒེར་ལངས་ཉིན་མོན་གྷོ་འདོད་རྒུ་གླིང་བོད་མིའི་གཞིས་སྒར་དུ་མཇུག་སྒྲིལ་གནང་གཏན་འཁེལ་ཡོད་ཀྱང་། ཉེ་སྔོན་ཁོང་ལ་གློ་བུར་དུ་ནད་མནར་རྐྱེན་པས་ཟླ་བ་འདིའི་ཚེས་ ༢༡ ཉིན་ལས་འགུལ་དེ་མཇུག་སྒྲིག་གནང་གི་ཡོད་པ་རེད།

རྒྱ་གར་ནང་ NRC འམ་མི་སར་ཐོ་འགོད་དང་ CAA འམ་མི་སེར་ཐོབ་ཐང་གི་ཁྲིམས་འཆར་དང་འབྲེལ་ངོ་རྒོལ་རིམ་པ་འབྱུང་བཞིན་པའི་ཁྲོད་འདིར་རྒྱ་གར་གཞུང་གི་ངོས་ནས་འདི་ལོའི་སྔོན་རྩིས་བཀའ་འཁྲོལ་ནང་བོད་མིས་གཙོས་པའི་ཡུལ་དེའི་ནང་གནས་སྡོད་བྱེད་མཁན་སྐྱབས་བཅོལ་བར་རོགས་དངུལ་ཧིན་སྒོར་ས་ཡ་ཉིས་བརྒྱ་ལྷག་ཙམ་མ་གཏོགས་གཏན་འབེབ་གནང་མེད་པའི་ཁར་སྔ་ལོའི་སྔོན་རྩིས་ལས་གསུམ་ལྡབ་ཙམ་ཉུང་འཕྲི་གནང་འདུག ཟླ་བ་འདིའི་ཕྱི་ཚེས་ ༣ ཉིན་ The Economic Times གསར་ཁང་ཞིག་གིས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བར་རྒྱ་གར་དབུས་གཞུང་གིས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༨༌༡༩ ལོའི་སྔོན་རྩིས་ནང་རྒྱལ་ཁབ་འདི་ནང་གནས་སྡོད་བྱེད་མཁན་གྱི་བོད་མི་དང་ཤྲི་ལངྒ་ནས་ཡིན་པའི་ཏ་མིལ་མི་རིགས། དེ་བཞིན་པ་ཀིས་ཐན་བཅས་ཀྱི་སྐྱབས་བཅོལ་བའི་རོགས་དངུལ་ས་ཡ་ ༡༠༠༠ ལྷག་གཏན་འབེབས་གནང་ཡོད་ཀྱང་། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༩༌༢༠༢༠ ལོའི་སྔོན་རྩིས་ནང་ས་ཡ་ ༨༠༠ ལྷག་ཙམ་དང་འདི་ལོའི་སྔོན་རྩིས་བཀའ་འཁྲོལ་ནང་ས་ཡ་ཉིས་བརྒྱ་ལས་གཏན་འབེབས་གནང་མེད་སྟབས་འདི་ནི་སྔ་ལོའི་སྔོན་རྩིས་ལས་གསུམ་ལྡབ་ཙམ་ཉུང་འཕྲི་གནང་འདུག གནད་དོན་འདི་དང་འབྲེལ་རླུང་འཕྲིན་ཁང་གིས་དེ་རིང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ནང་སྲིད་ལས་ཁུངས་ཀྱི་དྲུང་ཆེ་ཤོ་ཟུར་ཚེ་དབང་སྒྲོལ་མ་ལགས་སུ་བཀའ་འདྲི་ཞུས་པར་ཁོང་གིས་ད་ལྟའི་ཆར་རྒྱ་གར་དབུས་གཞུང་ནས་བཙན་བྱོལ་བོད་མིར་གནང་བའི་རོགས་དངུལ་དེ་འཕར་ཆ་དང་ཉུང་འཕྲི་གང་གནང་ཡོད་མེད་ཀྱི་བཀོད་ཁྱབ་གང་ཡང་ཕེབས་མེད་སྐོར་གསུངས་པ་དང་སྦྲགས། སྤྱིར་རྒྱ་གར་གཞུང་ནས་ད་བར་བོད་མི་སྐྱབས་བཅོལ་བ་རྣམས་ལ་རོགས་རམ་མུ་མཐུད་གནང་བཞིན་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཉེ་ལམ་ཕྱི་ཟླ་ ༢ ཚེས་ ༡ ཉིན་ཀ་ན་ཊ་ཀ་མངའ་སྡའི་གཞུང་གིས་ལྷོ་ཕྱོགས་བོད་མིའི་གཞིས་ཆགས་ཁག་ལྔ་དང་ལྷོ་སྤྱི་བཅས་ཀྱི་རྒྱུན་གྲོན་དང་འཛུགས་སྐྲུན་ཡར་རྒྱས་སླད་དུ་རོགས་དངུལ་ཧིན་སྒོར་ས་ཡ་ ༣༠ གནང་སོན་བྱུང་ཡོད་སྐོར་གསུངས་ཡོད། གཞི་རྩའི་རྒྱ་གར་དབུས་གཞུང་གིས་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་འཛུགས་སྐྲུན་དང་གཞིས་ཆགས་སྲ་བརྟན་སོགས་ལ་དམིགས་པའི་ལོ་ལྔ་རེའི་མཚམས་ནས་རོགས་དངུལ་ཧིན་སྒོར་ས་ཡ་ ༨༠ གནང་མུས་ཡིན་པ་དང་། ཉེ་ཆར་ ༢༠༡༥ ནས་ ༢༠༢༠ བར་གྱི་རོགས་དངུལ་དེ་གནང་འབྱོར་བྱུང་དོན་ལྟར་འགྲོ་གྲོན་སླད་དུ་བཏང་དང་གཏོང་མུས་ཡིན་པ་མ་ཟད། མ་འོངས་ཀྱི་ལོ་ལྔའི་རོགས་དངུལ་ཆེད་དུ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱིས་རྒྱ་གར་དབུས་གཞུང་ལ་སྙན་སེང་ཞུས་ཡོད་པ་རེད་འདུག

དེང་སྐབས་རྒྱ་ནག་ནས་ཁྱབ་གདལ་སོང་བའི་ཏོག་དབྱིབས་གློ་ཚད་རིམས་ནད་དེ་འགོས་ཁྱབ་འབྱུང་བཞིན་པའི་ཁྲོད་འདིར་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་དབྱེ་བའི་ཟིན་ཁྲོན་ཞིང་ཆེན་གྱི་དཀར་མཛེས་ཁུལ་དུ་རིམས་ནད་ཕོག་པའི་མི་ ༡༢ བྱུང་བའི་ཁོངས་སུ་ ༧ ས་གནས་བོད་མི་རེད་འདུག དེ་རིང་རྒྱ་ནག་གི་ Weixin དྲྭ་གནས་ཐོག་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བར་བོད་དཀར་མཛེས་ཁུལ་དུ་རིམས་ནད་ཕོག་པའི་མིའི་གྲངས་འབོར་མང་དུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་པ་ལྟར་དཀར་མཛེས་ཁུལ་ཡོངས་ནང་དུ་རིམས་ནད་ཕོག་པའི་ནད་པ་ ༡༢ ཐོན་ཡོད་ཅིང་། དེའི་ཁྲོད་ནད་པ་ ༧ ས་གནས་བོད་མི་ཡིན་པར་མངོན་གསལ་གནང་འདུག དེ་བཞིན་དེ་རིང་རྒྱ་ནག་གི་ CNR བརྒྱུད་ལམ་གྱིས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བར་ད་ལྟའི་ཆར་བོད་མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་ནང་རིམས་ནད་ཕོག་པའི་ནད་པ་མང་རུ་ཕྱིན་སྟེ་ ༡༨ ཆགས་ཡོད་པ་བརྗོད་འདུག བོད་གཞིས་རྩེ་གྲོང་ཁྱེར་ནང་གི་རླངས་རྫས་ཚོང་ལས་ཁང་ཞིག་གི་ཚོང་བདག་བོད་མི་བཀྲ་ཤིས་དབང་རྒྱལ་ལགས་ཀྱིས་རིམས་ནད་འགོག་ཐབས་སླད་རྒྱ་སྒོར་ས་ཡ་གསུམ་ཞལ་འདེབས་གནང་འདུག ཉེ་སྔོན་རླུང་འཕྲིན་ཁང་གིས་ཝུ་ཧན་དུ་མཐོ་སློབ་གཉེར་བཞིན་པའི་བོད་པའི་སློབ་ཕྲུག་ ༡༩༠༠ ཙམ་ཡོད་པ་དང་དེ་དག་གི་ཁོངས་ནས་མང་ཆེ་བ་སྤྱི་གསར་དུས་ཆེན་གྱི་གུང་སེང་དང་བསྟུན་བོད་ནང་སྐྱོད་ཡོད་པ། དེ་བཞིན་གྲོང་ཁྱེར་དེ་ནང་བོད་ལྗོངས་སློབ་འབྲིང་ཞིག་ཡོད་པའི་ནང་བོད་སློབ་མང་དག་ཅིག་ཡོད་པ་རྣམས་ཀྱི་གནས་སྟངས་གང་ཆགས་སོགས་ཤེས་རྟོགས་ཐུབ་ཀྱི་མེད་པའི་གནས་ཚུལ་སྤེལ་ཡོད་པ་ལྟར། དེ་རིང་ CNR རྒྱ་ནག་བརྒྱུད་ལམ་གྱིས་ཝུ་ཧན་བོད་ལྗོངས་སློབ་འབྲིང་ནང་བོད་ནས་ཡིན་པའི་བོད་ཕྲུག་སྟོང་ཕྲག་ཁ་ཤས་ཡོད་པ་དང་སྤྱི་གསར་དུས་ཆེན་དང་བསྟུན་ཕྲུ་གུར་ཐུབ་འཕྲད་ཆེད་ཡོང་བའི་བོད་པའི་ཕ་མ་ ༦༠ སྐོར་ཞིག་ཀྱང་གྲོང་ཁྱེར་སྒོ་མོ་བརྒྱབས་ཡོད་པ་དང་འབྲེལ་ཏེ་ཁྱེར་དེར་ལུས་འདུག འོན་ཀྱང་ད་ལྟའི་ཆར་བོད་ཕྲུག་དང་ཕ་མ་དེ་དག་བདེ་ཐང་ངང་གནས་ཡོད་པར་བརྗོད་འདུག རྒྱལ་སྤྱིའི་བརྒྱུད་ལམ་ཐོག་རྒྱ་ནག་ནང་ཏོག་དབྱིབས་ནད་དུག་གི་གློ་ཚད་རིམས་ནད་ཁྲོད་དེ་རིང་བར་མི་གྲངས་ ༢༨༠༠༠ ལྷག་ལ་རིམས་ནད་ཕོག་ཡོད་པ་དང་རྐྱེན་འདས་སུ་ཕྱིན་པའི་གྲངས་འབོར་དེ་ ༥༦༥ ཙམ་ཆགས་ཡོད་པར་མངོན་གསལ་བྱས་འདུག ཉེ་ཆར་ Tencent ཞེས་པའི་རྒྱ་ནག་གི་དྲྭ་རྒྱའི་མཉེན་ཆས་ཚོང་ལས་ཁང་ཆེ་ཤོས་གཉིས་པ་དེས་རྒྱ་ནག་ནང་རིམས་ནད་དང་འབྲེལ་བའི་གྲངས་ཐོ་འདོན་སྤེལ་བྱས་པར་རིམས་ནད་ཕོག་པའི་མི་གྲངས་འབུམ་གཅིག་དང་ཕྱད་ཀ་ཙམ་ཡོད་པ་དང་རྐྱེན་འདས་སུ་ཕྱིན་པའི་གྲངས་ཐོ་དེ་ ༢༤༥༠༠ ལྷག་ཡོད་པ་རེད་འདུག ཐེ་ཝན་བརྒྱུད་ལམ་གྱིས་ Tencent ཚོང་ལས་ཁང་གིས་སྣང་མེད་ཐོག་རིམས་ནད་དང་འབྲེལ་བའི་གྲངས་ཐོ་ཇི་ཡིན་དངོས་བསྟན་ཡོད་པར་ངོས་འཛིན་གནང་བཞིན་འདུག གྲངས་འབོར་དེའང་རྒྱ་ནག་གཞུང་ཕྱོགས་ཀྱི་གྲངས་ཐོ་ལས་ལྡབ་བཅུ་ཙམ་མང་བ་ཡོད་སྐོར་གསུངས་འདུག རྒྱ་ཕྱོགས་ནས་དྲག་སྐྱེད་བྱུང་བ་ ༦༠༠ ལྷག་ཡོད་པ་བཤད་བཞིན་ཡོད་ཀྱང། Tencent དྲྭ་གནས་ཐོག་ཕྱི་འགྱར་བྱུང་བའི་གྲངས་ཐོ་ནང་མི་ ༢༦༩ ལས་མེད་པར་མངོན་གསལ་གནང་འདུག དེ་བཞིན་ཁ་སང་ BBC བརྒྱུད་ལམ་ཐོག་ཝུ་ཧན་གྲོང་ཁྱེར་དུ་ཡོད་པའི་རང་ལོ་ ༣༣ ཡིན་པའི་རྒྱ་རིགས་བེུད་ Wenjun Wang ལགས་ཀྱི་གནས་སྟངས་དང་འབྲེལ་ཁུལ་དེའི་གནས་ཚུལ་ཕྱིར་བསྒྲགས་གནང་བའི་ནང་ཁོང་དང་ཁོང་གི་ནང་མི་ཚང་མ་ཝུ་ཧན་ནང་ཡོད་པ་དང་། ཨ་ཁུ་ལགས་རིམས་ནད་རྐྱེན་པས་འདས་གྲོངས་སུ་ཕྱིན་ཡོད་པ་མ་ཟད་པཱ་ལགས་ཀྱི་གནས་སྟངས་ཛ་དྲག་ཡིན་པ་དང་ཨ་མ་ལགས་དང་སྲུ་མོ་གཉིས་ལ་ནད་རྟགས་མངོན་ཡོད་པ། སྤུན་ཆུང་བ་དབུགས་རྔུན་གཏོང་གི་ངལ་བ་འཕྲད་ཡོད་པ་དེ་ལྟར་ཡང། སྨན་ཁང་ནང་བརྟག་དཔྱད་ཀྱི་ཡོ་བྱད་རྫོགས་པ་དང་མཐུན་རྐྱེན་མེད་པ་སོགས་ཀྱི་དཀའ་ངལ་མང་དག་ཅིག་འཕྲད་ཡོད་སྐོར་མངོན་གསལ་གནང་འདུག དེ་བཞིན་དེ་རིང་ Aljazeera བརྒྱུད་ལམ་ཐོག་ཝུ་ཧན་གྲོང་ཁྱེར་ནང་བཞུགས་མཁན་སྐུ་ཞབས་ FangBin ལགས་ཀྱིས་ཝུ་ཧན་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་སྨན་ཁང་ལྔ་པའི་ནང་ཕྱིན་པའི་བརྙན་པར་སྐུར་བ་ཞིག་འདོན་སྤེལ་གནང་བའི་ནང་སྨན་ཁང་དུ་སྐར་མ་ཁ་ཤས་ཀྱི་མཚམས་ལ་མི་གྲོངས་བཞིན་ཡོད་པ་དང་། རླངས་འཁོར་ནང་མིའི་ཕུང་པོ་བརྩིགས་ནས་ཡོད་པ་སོགས་མངོན་གསལ་གནང་བའི་ཛ་དྲག་གི་གནས་སྟངས་བྱུང་འདུག དེ་རིང་ Hindustan གསར་ཁང་གིས་ད་ལྟའི་ཆར་སིམ་ལ་རྫོང་ནང་ཕྱི་ནས་འགྲུལ་བཞུད་ཀྱིས་འབྱོར་བའི་འགྲུལ་པ་ ༣༢ རྒྱ་ནག་ནས་ཡིན་པ་དང། དེ་བཞིན་སོ་ལཱན་ས་ཁུལ་དུ་མི་ ༡༨ དང་བཞུགས་སྒར་དྷརྨ་ས་ལའི་ཉེ་འདབས་ཀངྒ་རཱ་རྫོང་དུ་རྒྱ་ནག་ལས་ཡོང་བའི་མི་ ༢༠ ཡོད་པ་མངོན་གསལ་གནང་འདུག ད་ལྟའི་ཆར་མངའ་སྡེ་དེའི་ནང་རྒྱ་ནག་ནས་འབྱོར་བའི་མི་རྣམས་ས་གནས་ཀྱི་སྨན་ཁང་ཁག་གཅིག་ཏུ་བརྟག་དཔྱད་དང་ནད་རྟགས་ལ་རྟོག་ཞིབ་གནང་མུས་རེད་འདུག

སུད་སི་ཇི་ནི་ཝའི་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཚོགས་ཁང་དུ་ཚོགས་པའི་འཛམ་གླིང་ཆོས་ལུགས་མཐུན་སྒྲིལ་གྱི་གཟའ་འཁོར་ཞེས་པའི་ཚོགས་འདུ་ཐོག་ཏུ་བོད་མིའི་སྐུ་ཚབ་ཀྱིས་བོད་ནང་གི་བོད་མིའི་ཆོས་དད་རང་དབང་གི་གནས་བབས་སྐོར་ལ་གསུང་བཤད་གནང་ཡོད་པ་རེད། འཛམ་གླིང་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ནས་འཛམ་གླིང་ནང་གི་ཆོས་ལུགས་ཕན་ཚུན་དབར་ལ་མཐུན་སྒྲིལ་གོང་འཕེལ་དང་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་རྩོད་རྙོག་ལས་འབྱུུང་བཞིན་པའི་དྲག་སྤྱོད་ཀྱི་ངལ་བ་དག་སེལ་ཕྱིར་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༠ ལོར་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱིས་འཛམ་གླིང་ཆོས་ལུགས་མཐུན་སྒྲིལ་གྱི་གཟའ་འཁོར་ཞེས་པའི་གྲོས་ཆོད་ཅིག་གཏན་འབེབས་གནང་ཡོད་པ་རེད། གྲོས་ཆོད་འདིའི་ཐོག་ནས་ཟླ་ ༢ ཚེས་ ༤ ཉིན་སུད་སི་ཇི་ནི་ཝར་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཚོགས་ཁང་དུ་ཆོས་ལུགས་ཕན་ཚུན་དབར་ལ་འགྱུར་བའི་ཟམ་པ་བསྐྲུན་རྒྱུ་ཞེས་པའི་གླེང་བརྗོད་ཐོག་ཚོགས་འདུ་ཞིག་བསྐོང་ཚོགས་གནང་ཡོད་པ་ལྟར་སྐབས་དེར་བོད་མིའི་སྐུ་ཚབ་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གི་བཙན་གནོན་འོག་བོད་ནང་གི་བོད་མིའི་ཆོས་དད་རང་དབང་གི་གནས་བབས་སྐོར་དང་། ལྷག་དོན་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་འཛམ་གླིང་ཁྱོན་ཡོངས་ཀྱི་ཆོས་ལུགས་ཕན་ཚུན་དབར་མཐུན་སྒྲིལ་གོང་འཕེལ་ཡོང་ཐབས་ཀྱི་མཛད་འཕྲིན་བསྐྱངས་དང་སྐྱོང་བཞིན་པ་སོགས་ཀྱི་སྐོར་ལ་གསུང་བཤད་གནང་ཡོད་པ་རེད། རྩ་བའི་ཐེངས་འདིའི་རྒྱལ་ཚོགས་ནང་ཚོགས་པའི་ཆོས་ལུགས་མཐུན་སྒྲིལ་གྱི་ཚོགས་འདུ་དེ་ Foundation for  GAIA དང་ Alliance on Global Concerns གཙོས་པའི་གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་ཚོགས་པ་ལྔ་མཉམ་རུབ་ཐོག་ནས་གོ་སྒྲིག་ཞུས་པ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། ཚོགས་འདུའི་ཐོག་དབྱིན་ཡུལ་དང་ཨི་ཊ་ལི་། ཁེ་ན་ཊ། སུད་སི། འབྲུག་ཡུལ་སོགས་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གི་སྐུ་ཚབ་དང་གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་ཚོགས་པ་བཅས་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་ འདུ་འཛོམས་བྱུང་ཡོད་པ་རེད།

བྷེལ་ཇམ་གྱི་ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་མཆོག་གིས་བྷེལ་ཇམ་གཞུང་གི་ངོས་ནས་བོད་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་སྟངས་ལ་མུ་མཐུད་ཐུགས་སྣང་ཆེན་པོ་གནང་རྒྱུར་ཞལ་བཞེས་གནང་བ་དང་འབྲེལ། ༸གོང་ས་མཆོག་གི་༸སྐུའི་ཡང་སྲིད་གདམ་རྒྱུའི་བདག་དབང་དེ་བོད་མི་རང་ལ་མ་གཏོགས་མེད་པར་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་འདུག དེ་རིང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱིས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བར་ཟླ་བ་སྔོན་མའི་ཚེས་༢༡ གྱི་ཉིན་བྷེལ་ཇམ་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ཕྱི་འབྲེལ་ལས་དོན་ཚུགས་ཆུང་གི་ཚོགས་གཙོ་གཞོན་པ་སྐུ་ཞབས་ Cogolati ལགས་ཀྱིས་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་དབུས་སུ་རྒྱ་ནག་གིས་བོད་ནང་དུ་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལ་རྡོག་རོལ་གཏོང་བཞིན་པ་དང་༸སྐུའི་ཡང་སྲིད་ལ་ཐེ་གཏོགས་བྱེད་བཞིན་པ་སོགས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་དང་འབྲེལ་ནས་ཡུལ་དེའི་ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་ལ་དོགས་འདྲི་གནང་སྟེ་བྷེལ་ཇམ་སྲིད་གཞུང་གི་ངོས་ནས་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱིས་གནང་བཞིན་པ་ལྟར་༸སྐུའི་ཡང་སྲིད་ཀྱི་གནད་དོན་ཐོག་གྲོས་འཆར་གཏན་འབེབས་གནང་ཡོད་མེད་དང་། ཉེ་སྔོན་ Netherlands ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་གྱིས་དེ་གའི་གྲོས་ཚོགས་སུ་གཞུང་འབྲེལ་གྱི་ཕྱག་ཡིག་ཞིག་གནང་སྟེ་༸སྐུའི་ཡང་སྲིད་ཀྱི་གནད་དོན་ཐོག་བཞེངས་ཕྱོགས་ཁ་གསལ་བཀོད་པ་བཞིན་གནང་རྒྱུ་ཡིན་མིན་སྐོར་ལ་བཀའ་འདྲི་གནང་འདུག ཁོང་གིས་སྐབས་དེར་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་སྲིད་གཞུང་གིས་བོད་ནང་དུ་བཀག་སྡོམ་དང་དམ་དྲག་ཆེན་པོ་བྱས་ནས་བོད་མིའི་སྐད་ཡིག་དང་རིག་གཞུང་རྩ་གཏོར་གཏོང་བཞིན་པ། དེ་བཞིན་བོད་ཀྱི་སྲོལ་རྒྱུན་རང་བཞིན་གྱི་དགོན་སྡེ་རྣམས་ཀྱང་གཏོར་བཅོམ་གཏོང་བཞིན་པར་ཐེར་འདོན་གནང་བ་དང་། རྒྱ་ནག་གིས་༸སྐུའི་ཡང་སྲིད་ཐད་ནས་ཐེ་གཏོགས་བྱེད་བཞིན་པར་བརྟེན་བྷེལ་ཇམ་སྲིད་གཞུང་གི་གནད་དོན་དེའི་ཐོག་བཞེངས་ཕྱོགས་གང་འཛིན་དགོས་པ་དང་། སྲིད་གཞུང་གི་ངོས་ནས་ཡོ་རོབ་མཐུན་ཚོགས་དང་ལྷན་དུ་གནད་དོན་དེའི་ཐོག་གླེང་སློང་གནང་འཆར་ཡོད་མེད་སོགས་ཀྱི་བཀའ་འདྲི་གནང་འདུག གསར་འགོད་པས་བྷེལ་ཇམ་གྱི་དོན་གཅོད་བཀྲ་ཤིས་ཕུན་ཚོགས་ལགས་སུ་བཀའ་འདྲི་ཞུས་པར་སྐུ་ཞབས་ Cogolati ལགས་ཀྱིས་བོད་དོན་འབྲེལ་དང་བའི་བཀའ་འདྲི་ཞུས་པར་བྷེལ་ཇམ་གྱི་ཕྱི་སྲིད་ལྷན་ཁང་གི་བློན་ཆེན་སྐུ་ཞབས  Philippe Goffin ལགས་ཀྱིས་བྷེལ་ཇམ་སྲིད་གཞུང་གིས་ཁོང་གིས་བརྗོད་བཞིན་པའི་བོད་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་བབ་དེར་སེམས་འཚབ་གཅིག་པ་ཡོད་པར་གསུངས་བ་དང་སྦྲགས།  བྷེལ་ཇམ་སྲིད་གཞུང་གིས་རྒྱ་ནག་དང་ལྷན་དུ་གོ་སྐབས་ནམ་བྱུང་ལ་བོད་དོན་གླེང་སློང་གནང་བཞིན་ཡོད་པའི་ལན་འདེབས་གནང་ཡོད་པ་མ་ཟད། ལྷག་དོན་༸སྐུའི་ཡང་སྲིད་གདམ་རྒྱུའི་བདག་དབང་དེ་བོད་མིར་མ་གཏོགས་མེད་པའི་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་ཡོད་པ་གསུངས་ཡོད། དེ་མཚུངས་ཁོང་གིས་བྷེལ་ཇམ་སྲིད་གཞུང་གིས་གཙོས་པའི་ཁུལ་དེའི་གྲོས་ཚོགས་གོང་འོག་གཉིས་སུ་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་ཡོད་པ་མ་ཟད། སྤྱི་ཡོངས་ཀྱི་ཆ་ནས་བྷེལ་ཇམ་སྲིད་གཞུང་གིས་བོད་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་ཐོག་ནས་བཞེངས་ཕྱོགས་བརྟན་པོ་ཡོད་པར་གསུངས་སོང་། རྩ་བའི་ Netherlands ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་མཆོག་གི་ངོས་ནས་དེ་སྔོན་ཕྱི་ཟླ་ ༡༡ ནང་ཡུལ་དེའི་གྲོས་ཚོགས་ལ་གཞུང་འབྲེལ་གྱི་ཕྱག་ཡིག་ཞིག་གནང་བའི་ནང་༸གོང་ས་མཆོག་གི་༸སྐུའི་ཡང་སྲིད་གདམ་རྒྱུའི་ཁེ་དབང་དེ་བོད་མི་ཚོར་ཡོད་པར་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་ཡོད་པ་དང་། ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་འོག་མའི་ངོས་ནས་ཀྱང་ཉེ་ལམ་བོད་དོན་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་གྲོས་ཆོད་ཅིག་གཏན་འབེབས་གནང་སྟེ་༸སྐུའི་ཡང་སྲིད་ཀྱི་གནད་དོན་ཐོག་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་ཐེ་བྱུས་བྱེད་རྒྱུའི་ཐོབ་ཐང་མེད་པར་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་ཡོད་པ་རེད། ཁ་སང་ཨིན་ཡུལ་གྲོས་ཚོགས་ནང་དུ་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་སྐུ་ཞབས་  Timloughton ལགས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་གཞུང་གིས་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ས་ཁུལ་བོད་དང་ཤིན་ཅང་ཁུལ་དུ་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལ་རྡོག་རོལ་གཏོང་བཞིན་པར་བསྒྲགས་ཏེ་ཨིན་ཡུལ་གྲོས་ཚོགས་ཀྱིས་གནད་དོན་དེ་གླེང་སློང་གནང་དགོས་བར་སྐུལ་མ་གནང་བ་དང་ཆབས་ཅིག བོད་ལ་ཕར་འགྲོ་ཚུར་འོང་གི་གྲོས་འཆར་དེར་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་དགོས་པའི་གཏམ་བཤད་གནང་འདུག

ད་ལྟ་ཝུ་ཧན་གྲོང་ཁྱེར་ནང་དུ་གློ་ཚད་ནད་ཡམས་ཁྱབ་བརྡལ་ཆེས་ཆེར་བྱུང་བའི་དཀའ་ངལ་ཆེན་པོ་འཕྲད་བཞིན་པར་གདུང་སེམས་མཉམ་བསྐྱེད་གནང་ཕྱིར་བོད་ནང་གི་དགོན་སྡེ་མང་པོས་རིམས་ནད་ཀྱིས་མནར་བའི་ཝུ་ཧན་ལ་ཞལ་འདེབས་གནང་བཞིན་པ་རེད་འདུག དེ་རིང་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་གི་ཐོག་བོད་ནང་ནས་འདྲ་པར་དང་བཅས་གནས་ཚུལ་འཐོན་བཞིན་པའི་ནང་ཉེ་ཆར་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ས་ལྷ་སའི་ཉེ་འགྲམ་དུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་འབྲས་སྤུངས་དགོན་པ་ནས་ཝུ་ཧན་གྲོང་ཁྱེར་ལ་རྒྱ་སྒོར་གསུམ་འབུམ་ལྔ་ཁྲི་ལྷག་གི་ཞལ་འདེབས་གནང་འདུག་པ་དང་། སེར་ར་དང་ཀུན་བདེ་གླིང་དགོན་པ། སྐུ་འབུམ་དགོན་པ། སྲོང་བཙན་གླིང་དགོན་པ། དེ་བཞིན་ལྷ་སི་གཙུག་ལག་ཁང་ནས་བཅས་ཀྱིས་རྒྱ་སྒོར་འབུམ་གཅིག་དང་ཁྲི་བདུན་ནས་ས་ཡ་གཅིག་བར་གྱི་ཞལ་འདེབས་གནང་འདུག དེ་བཞིན་ཁ་སང་འདི་ག་རླུང་འཕྲིན་ཁང་གིས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བའི་ནང་རེབ་གོང་རོང་པོ་དགོན་ཆེན་ནས་ལོ་གྱོན་མའི་རིལ་བུ་སྒྲུབ་སྦྱོར་གནང་སྟེ་མང་ཚོགས་ལ་རིན་མེད་ཐོག་འགྲེམས་སྤེལ་གནང་བཞིན་ཡོད་པ་མ་ཟད། མདོ་སྨད་རེབ་གོང་ཁུལ་གྱི་བོད་པའི་དབྱར་རྩ་དགུན་འབུའི་ལས་རིགས་ཚོགས་པས་ཝུ་ཧན་གྲོང་ཁྱེར་ལ་རྩ་ཆེའི་སྨན་རྫས་དང་ཆེས་རིན་ཐང་དང་རིན་གོང་ཆེ་བའི་དབྱར་རྩྭ་དགུན་འབུ་ཞལ་འདེབས་ཀྱང་གནང་ཡོད་པ་རེད། དེ་བཞིན་ཉེ་ཆར་བཙན་བྱོལ་ནང་གི་བོད་དགོན་སྡེ་ཁག་གིས་བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པ་མཆོག་གིས་དཀའ་དགོངས་བཞིན། ཝུ་ཧན་ནང་གི་རིམས་ནད་འགོག་ཐབས་སླད་༸རྗེ་བཙུན་སྒྲོལ་མའི་གཟུངས་སྔགས་གསོག་སྒྲུབ་སོགས་གནང་སྟེ་གདུང་སེམས་མཉམ་བསྐྱེད་གནང་ཡོད་པ་ལྟར། དེ་རིང་ཕྱི་ཚེས་ ༥ ནས་དབུ་འཛུགས་ཀྱིས་རྒྱ་གར་བྱང་ཕྱོགས་རྡེ་ར་ལྡུན་གྱི་རཱཇ་པུར་ཁུལ་དུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་༸དཔལ་ས་སྐྱ་ཆོས་སྒར་༸དཔལ་ས་སྐྱ་ཁྲི་ཆེན་མཆོག་དབུ་བཞུགས་ཐོག་དགེ་འདུན་འདུས་མང་ནས་ལྷ་མོ་རི་ཁྲོད་ལོ་མ་གྱོན་མའི་བུམ་ཆོག་གསུང་རྒྱུ་ཡིན་པ་གསུངས་འདུག དེ་རིང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་གིས་བོད་ཀྱི་སྙན་འཕྲིན་བརྒྱུད་ལམ་ ཐོག་བོད་ནང་གི་བོད་མི་མང་ཚོགས་རྣམས་ལ་ཏོག་དབྱིབས་ནད་དུག་གི་རིམས་ནད་ཁྱབ་བརྡལ་འགྲོ་བཞིན་པར་ཡིད་གཟབ་གནང་དགོས་པའི་བརྡ་ལན་ཞིག་གནང་ཡོད་པ་རེད། བོད་ཀྱི་ས་ཁུལ་ཁག་ཅིག་ནང་དུའང་རིམས་དེ་ཕོག་པའི་ནད་པ་ཐོན་ཡོད་པའི་གནས་ཚུལ་ཐོན་ཡོད་པ་ལྟར་ ས་ཁུལ་སོ་སོའི་འགན་ཁྲིད་མི་སྣ་ཁག་ཅིག་ནས་སོ་སོའི་ས་ཁུལ་ནང་རིམས་ནད་ཕོག་པའི་ཕྱི་མི་མི་ཡོང་ཕྱིར་སྒོ་འགག་བཙུགས་ཡོད་པ་དང་། མང་ཚོགས་ཁྲོད་རིམས་ནད་ཀྱི་གོ་རྟོགས་དང་འགོག་ཐབས་ཀྱི་ཐབས་ལམ་སོགས་བརྒྱུད་བསྒྲགས་གནང་བ། དེ་བཞིན་སྒེར་གྱི་དྲྭ་རྒྱར་ལག་པ་ཁྲུས་སྟངས་སོགས་གཙང་སྦྲ་འཕྲོད་བསྟེན་བྱེད་དགོས་པ་དང་རིམས་ནད་ལ་གདོང་ལེན་གནང་ཕྱོགས་ལམ་སྟོན་གནང་བཞིན་ཡོད་པ་རེད་འདུག རྩ་བའི་དེ་རིང་རྒྱལ་སྤྱིའི་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་གིས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བར་རྒྱ་ནག་ཏུ་ཁ་སང་ནས་དེ་རིང་བར་རྒྱ་ནག་ནང་རིམས་ནད་ཕོག་པའི་གནད་དོན་གསར་པ་ ༣༨༨༧ ཐོན་པ་དང་འབྲེལ་ད་ལྟའི་ཆར་ཁྱོན་བསྡོམས་མི་ ༢༤༣༢༤ ལ་རིམས་ནད་ཕོག་ཡོད་པ་ར་འཕྲོད་ཐུབ་ཡོད་པ་རེད། དེ་བཞིན་མི་ ༤༩༠ ཙམ་འདས་གྲོངས་སུ་ཕྱིན་པ་དང་ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་མང་དག་ཅིག་གི་ནང་རིམས་ནད་དེ་འགོས་ཁྱབ་བྱུང་ཡོད་པའི་ཁྲོད་ Philippines དང་ HongKong ནང་མི་རེ་རེ་འདས་གྲོངས་སུ་གྱུར་བའི་གནད་དོན་ཡང་བྱུང་ཡོད་པ་རེད།

ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ཁག་གཅིག་དང་ནོར་ཝེ་གུ་ཡངས་ཆབ་སྲིད་ཚོགས་པའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་བཅས་ཀྱིས་ཧོང་ཀོང་མང་གཙོའི་ལས་འགུལ་ལ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༠ ལོའི་ནོ་སྦེལ་ཞི་བདེའི་གཟེངས་རྟགས་གནང་དགོས་པ་གསུངས་འདུག གཟའ་འཁོར་སྔོན་མའི་ཕྱི་ཚེས་ ༣༡ ཉིན་ CECC ཞེས་ཨ་རིའི་འཛིན་སྐྱོང་དང་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་རྒྱ་ནག་ཐོག་གི་ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་གཙོ་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་འོག་མའི་འཐུས་མི་སྐུ་ཞབས་ Jim McGovern ལགས་ཀྱིས་དབུས་པའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ཁག་གཅིག་གིས་མཚན་རྟགས་བསྐྱོན་ཐོག་ནོར་ཝེ་ནང་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་ནོ་སྦེལ་ཞི་བདེའི་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་ལྕམ་སྐུ་ Berit Reiss-Andersen ལགས་གཙོས་ཚོགས་མི་རྣམས་ལ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༠ ལོའི་ནོ་སྦེལ་ཞི་བདེའི་གཟེངས་རྟགས་དེ་ཧོང་ཀོང་གི་མང་གཙོའི་ལས་འགུལ་ལ་གནང་སྐྱོང་ཡོང་བའི་སྙན་སེང་ཞུས་འདུག ཨ་རིའི་འཛིན་སྐྱོང་དང་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་རྒྱ་ནག་ཐོག་གི་ཚོགས་ཆུང་གིས་ཕུལ་བའི་སྙན་ཞུ་ནང་འདི་ལོར་ཧོང་ཀོང་གི་ཞི་རྒོལ་བ་རྣམས་ནས་ཧོང་ཀོང་གི་རང་དབང་དང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང། དེ་བཞིན་ཧོང་ཀོང་གི་གཞི་རྩའི་ཁྲིམས་ཡིག་ཁག་ལ་སྲུང་སྐྱོབ་གནང་བར་ནོ་སྦེལ་ཞི་བདེའི་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་ངོས་འཛིན་གནང་དགོས་པ་དང་ལས་འགུལ་བའི་ཁྲོད་སློབ་ཕྲུག་དང་དགེ་རྒན། ཁྲིམས་རྩོད་པ། སྤྱི་ཚོགས་ཞབས་ཞུ་བ། དེ་བཞིན་སྨན་ཞབས། ཚོང་པ་སོགས་མི་གྲངས་འབུམ་མང་པོས་རང་ཉིད་ཀྱི་འཕྲོད་བསྟེན་དང་བདེ་འཇགས། ལས་སྣེ་དང་ཤེས་ཡོན་སོགས་ལ་བལྟོས་མེད་ཀྱིས་སླད་མར་ཧོང་ཀོང་གི་བདེ་དོན་ལ་ཆེད་དམིགས་ཀྱིས་རྒྱུན་སྲིང་སྟེ་རྣམ་པ་འདྲ་མིན་ཐོག་ལས་འགུལ་རྒྱ་ཆེ་སྤེལ་ཁག་རྣམས་ངོ་སྤྲོད་དང་སྦྲགས། ཞི་རྒོལ་དེའི་ཁྲོད་མི་སྒེར་དང་ཚོགས་པ་སྒེར་གཅིག་ངོ་སྤྲོད་གནང་བ་ལས་ཧོང་ཀོང་ནང་གི་མི་མང་ས་ཡ་མང་པོས་རྒྱལ་སྤྱི་ཁྱོན་ཡོངས་ལ་མིག་སྟོས་བཟང་པོ་བསྟན་པའི་ཧོང་ཀོང་གི་མང་གཙོ་ལས་འགུལ་ངོ་སྤྲོད་གནང་རྒྱུ་འོས་ཆོས་སུ་གཟིགས་སྐོར་བརྗོད་འདུག དེ་བཞིན་ནོ་སྦེལ་ཞི་བདེའི་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་ཞི་བདེ་ཆེད་སྐུ་ལས་སྐྱོན་མཁན་རྣམས་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་མུ་མཐུད་གནང་རྒྱུའི་རེ་བ་ཡོད་པ་དང་ལྷག་དོན་འདི་ལོའི་ནོ་སྦེལ་ཞི་བདེ་གཟེངས་རྟགས་དེ་ཧོང་ཀོང་གི་མང་གཙོའི་ལས་འགུལ་ལ་གནང་རྒྱུ་ལས་དེ་མིན་འོས་ཆོས་གཞན་གང་ཡང་མེད་པ་གསུངས་ཡོད་པ་རེད། ཁ་སང་རེས་གཟའ་མིག་དམར་ཉིན་ནོར་ཝེ་གུ་ཡངས་ཆབ་སྲིད་ཚོགས་པའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ལྕམ་སྐུ་ Guri Melby ལགས་ཀྱིས་ཀྱང་རང་ཉིད་ཀྱི་འཕྲུལ་བྱ་ཐོག་སྨྲ་བརྗོད་རང་དབང་དང་མང་གཙོའི་ལམ་ལུགས་སླད་དུ་རང་ཉིད་ཉེན་ཁའི་ཁྲོད་ལས་འགུལ་སྤེལ་མཁན་ནི་ཧོང་ཀོང་གི་ཞི་རྒོལ་བ་རྣམས་ཆགས་ཡོད་སྐོར་དང་། སྙིང་སྟོབས་དང་ལྡན་པའི་ལས་འགུལ་དེ་དག་ལ་ངོས་འཛིན་གནང་ཐོག་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༠ ལོའི་ནོ་སྦེལ་ཞི་བདེའི་གཟེངས་རྟགས་གནང་དགོས་པ་གསུངས་འདུག གཞི་རྩའི་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༩ ལོའི་ནོ་སྦེལ་ཞི་བདེའི་གཟེངས་རྟགས་དེ་ཨ་ཕི་རི་ཀའི་ Ethiopia དང་ཁྱིམ་མཚེས་རྒྱལ་ཁབ་ Eritrea དབར་གྱི་ལོ་ངོ་བཅུ་ཕྲག་གི་རྩོད་རྙོག་དེ་གྲོས་མོལ་གྱི་ལམ་ནས་སེལ་ཏེ་འཆམ་མཐུན་གྱི་མཛའ་འབྲེལ་གསར་འཛུགས་གནང་མཁན་ཨ་ཕི་རི་ཀའི་ Ethiopia རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྲིད་བློན་ Abiy Ahmed Ali མཆོག་ལ་འབུལ་བཞེས་གནང་ཡོད།

རྒྱ་རིགས་སྒྱུ་རྩལ་བ་གྲགས་ཅན་སྐུ་ཞབས་ Ai WeiWei ལགས་ཀྱིས་དབྱིན་ཡུལ་གཞུང་ནས་ཡུལ་དེའི་ནང་གི་ 5G དྲྭ་རྒྱའི་ཚོང་ལས་ཐད་རྒྱ་ནག་གི་འཕྲུལ་ལས་བཟོ་གྲྭ་ཆེ་ཤོས་ Huawei དང་འབྲེལ་བ་བྱེད་རྒྱུའི་ཐག་གཅོད་དེར་ཉིན་ཞིག་བློ་འགྱོད་བྱ་ངེས་ཀྱི་ཉེན་བརྡ་བཏང་འདུག འདས་པའི་ཟླ་ཤས་ནས་དབྱིན་ཡུལ་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་གཙོ་གྱུར་ཨ་རི་སོགས་ནས་དབྱིན་ཡུལ་གཞུང་ལ་གནོན་ཤུགས་སྤྲད་དེ་རྒྱ་ནག་གི་ Huawei བཟོ་ལས་ཁང་དང་འབྲེལ་ཐག་གཅོད་དགོས་པའི་ཞུ་སྐུལ་གནང་མིན་ལ་བལྟོས་མེད་གཟའ་འཁོར་སྔོན་མར་དབྱིན་ཡུལ་གྱི་སྲིད་བློན་སྐུ་ཞབས་ Boris Johnson མཆོག་གི་སྲིད་གཞུང་ནས་རྒྱ་ནག་གི་བཟོ་ཚོང་ཁང་ལ་ཡུལ་དེའི་ 5G དྲྭ་རྒྱའི་ཚོང་ལས་ཀྱི་ཆ་ཤས་ཤིག་གནང་རྒྱུར་ཐག་བཅད་ཡོད་པ་རེད། དབྱིན་ཡུལ་གྱི་དྲྭ་རྒྱ་བདེ་འཇགས་མི་སྣས་ Huawei བཟོ་ཚོང་ལ་ཡིད་ཆེས་གནང་གི་མེད་པ་ངོས་ལེན་གནང་ཡོད་ཀྱང་བཟོ་ལས་ཁང་དེའི་འཕྲུལ་ལས་བརྒྱུད་དེ་དྲྭ་རྒྱའི་བདེ་འཇགས་ཀྱི་ཉེན་ཁར་སྟངས་འཛིན་གནང་ཐུབ་རྒྱུ་ཡོད་པར་གསུངས་པ་མ་ཟད་ཡུལ་དེའི་བཟོ་ལས་མཁས་པ་ཁག་གཅིག་གིས་དབྱིན་གཞུང་གི་ཐག་བཅད་པར་དགའ་བསུ་གནང་འདུག འོན་ཀྱང་རྒྱ་རིགས་སྒྱུ་རྩལ་བ་གྲགས་ཅན་སྐུ་ཞབས་ Ai WeiWei ལགས་ཀྱིས་ཉེ་ཆར་ BBC Radio 5 Live གྱི་བཅར་འདྲིར་ཐེངས་འདིའི་དབྱིན་གཞུང་གིས་འཕྲལ་སེལ་ཁེ་ཕན་ཙམ་ལ་དམིགས་ཏེ་རྒྱལ་ཁབ་དེའི་ནང་ Huawei བཟོ་ཚོང་ཁང་གི་འཕྲུལ་ལས་མ་ལག་བརྒྱུད་དེ་ཡོང་རྒྱུའི་ཉེན་ཁར་སྣང་མེད་གཏོང་བཞིན་པར་སྐྱོན་བརྗོད་གནང་བ་དང་། དེང་སྐབས་རྒྱ་ནག་དེ་ཚད་མཐོའི་འཕྲུལ་རིགས་བཀོལ་སྤྱོད་ཐོག་མང་ཚོགས་ལ་དྲག་གནོན་དང་ལྟ་སྲུང་ན་པོས་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལ་རྩིས་མེད་རྡོག་རོལ་ཤུགས་ཆེ་བཏང་མཁན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཆེ་སྡུག་ཤོས་གྲས་སུ་ཐེར་འདོན་གནང་ཡོད་པར་མ་ཟད། ད་ཆ་རྒྱ་གཞུང་གིས་དམ་དྲག་ཇེ་ཆེ་དང་གཞི་རྩའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལ་རྩིས་མེད་རྡོག་རོལ་གཏོང་བཞིན་པའི་གནད་དོན་དེ་དག་ནི་བསམ་ཡུལ་ལས་འདས་པ་ཞིག་ཡིན་སྟབས། དེར་དབྱིན་ཡུལ་ཁོ་ན་མིན་པར་འཛམ་གླིང་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་ཚོས་ཀྱང་དོགས་ཟོན་གནང་དགོས་གལ་ཡིན་པ་གསུངས་འདུག སྐབས་དེར་གསར་འགོད་པས་སྐུ་ཞབས་ Ai WeiWei ལགས་སུ་ཐེངས་འདིའི་ཐག་གཅོད་བརྒྱུད་དེ་དབྱིན་གཞུང་གིས་རྒྱ་ནག་གི་ཉེན་ཁ་ལ་མཐོང་ཆུང་གནང་བ་ཞིག་མཚོན་གྱི་ཡོད་དམ་ཞེས་དྲིས་པར་ཁོང་ནས་དབྱིན་ཡུལ་གྱི་ཐག་བཅད་པ་དེས་དོན་དངོས་ཐོག་རྒྱ་ནག་གི་ཉེན་ཁང་མཐོང་ཆུང་བྱས་པ་ཞིག་ཡིན་མིན་ཚོད་དཔག་གནང་དཀའ་ནའང་ཐག་བཅད་དེས་ཡུལ་དེའི་གཞུང་གིས་རང་ཉིད་ཀྱི་གཞི་རྩའི་རིན་ཐང་ལ་དགོངས་བཞེད་གནང་བཞིན་དུ་ཕམ་ཉེས་གཏང་བར་ངོས་འཛིན་གནང་སྲིད་པ་རེད་ཅེས་ལན་འདེབས་གནང་འདུག དེ་བཞིན་ཁོང་གིས་ནུབ་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གི་གཞུང་འཛིན་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་ལྟ་བུའི་ཐ་ཤལ་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་དང་འབྲེལ་བ་བཞག་ནས་སྔར་ལྷག་སྟོབས་ཆེན་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཏུ་འགྱུར་རྒྱུར་རམས་འདེམས་གནང་ཚེ་དེ་འབྲེལ་གྱི་ནུབ་ཕྱོགས་རྒྱལ་ཁབ་རྣམས་མགོ་གཉིས་ཅན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་ལ་ངོས་འཛིན་ཆོག་པར་སྐྱོན་བརྗོད་ཀྱང་གནང་ཡོད་པ་རེད། རྩ་བའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་དུ་རྒྱ་ནག་གི་འཕྲུལ་ལས་བཟོ་གྲྭ་ཆེ་ཤོས་ Huawei བཟོ་ཚོང་ཁང་ནི་རྒྱ་ནག་སྲིད་གཞུང་ལ་འབྲེལ་བ་ཆེན་པོ་ཡོད་པའི་ཁར་བཟོ་ཚོང་ཁང་དེས་རྒྱ་ནག་གཞུང་དང་ལག་འབྲེལ་གྱིས་ཕྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་མང་པོའི་གནས་ཚུལ་རྐུ་འཁྱེར་བྱེད་བཞིན་པར་དོགས་སློང་མང་པོ་གནང་ཡོད་པ་མ་ཟད། བཟོ་ཚོང་ཁང་གཞན་གྱི་ཐོན་གསར་གྱི་མ་ལག་སྒྲིག་སྦྱོར་གྱི་བསམ་བློ་སོགས་ཀྱང་རྐུ་འཁྱེར་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པའི་ཉེས་འཛུགས་མང་པོ་བྱས་ཡོད་པར་བརྟེན་ཨ་རི་དང་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡ། ཁེ་ན་ཌ། ཉི་ཧོང་སོགས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གི་ Huawei བཟོ་ཚོང་ལ་ཚོང་འབྲེལ་གནང་རྒྱུ་མཚམས་འཇོག་གནང་ཡོད་པ་རེད།