གསར་འགྱུར།

Khabarhub གཙོས་བལ་ཡུལ་གྱི་གསར་སྤེལ་ཁང་ཁག་ཏུ་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བར་གཞིགས་ན་བལ་ཡུལ་དང་བོད་གཉིས་ཀྱི་ས་མཚམས་ས་ཁུལ་དུ་ཆགས་པའི་བལ་ཡུལ་གྱི་  Rui Gaun ཞེས་པའི་གྲོང་གསེབ་ས་ཁུལ་དེ་རྒྱ་ནག་གི་བདག་དབང་འོག་ཚུད་པ་མ་ཚད་ས་ཁུལ་དེ་རྒྱ་གཞུང་གིས་དབྱེ་བའི་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་ཁོངས་སུ་ཟླ་སྒྲིལ་བཏང་འདུགབདུན་ཕྲག་གཅིག་ཙམ་གྱི་གོང་ནས་རྒྱ་ནག་གིས་རྒྱ་གར་གྱི་ས་མཚམས་ས་ཁུལ་ཏུ་བཙན་འཛུལ་དང་ལྷག་པར་དུ་ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་མཐའ་སྲུང་དམག་མིའི་དབར་གདོང་ཐུག་ཁྲོད་མདག་མིའི་ཚེ་ཤོར་བའི་གནས་སྟངས་སོགས་བྱུང་བའི་ཁྲོད་དེ་སྔ་ལོ་ངོ་ ༦༠ ཙམ་གྱི་གོང་ནས་རྒྱ་ནག་གིས་བལ་ཡུལ་གྱི་བདག་དབང་འོག་ཡོད་པའི་ Rui Gaun གྲོང་གསེབ་ཀྱི་ས་ཁུལ་བཙན་བཟུང་བྱས་ཏེ་ཁུལ་དེར་ཆགས་པའི་ལོ་རྒྱུས་རང་བཞིན་ལྡན་པའི་ས་མཚམས་ཀ་བ་རྣམས་ཀྱང་རྩ་མེད་བཏང་ཟིན་པའི་གནས་ཚུལ་ཕྱིར་མངོན་གནང་བྱས་འདུག གཞི་རྩའི་  Rui Gaun ཞེས་པའི་བལ་ཡུལ་གྱི་ས་ཁུལ་དེ་བོད་དང་ས་མཚམས་སུ་ཁེལ་གྱི་ཡོད་པ་དང་ཁུལ་དེར་བལ་ཡུལ་གྱི་  Gorkha རིགས་རྒྱུད་ཡིན་པའི་མི་ཚང་ ༧༢ ཙམ་འཚོ་སྡོད་བྱེད་བཞིན་པའི་གྲོང་གསེབ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་དེ་ནི་ད་ལྟའི་ཆར་བལ་ཡུལ་གཞུང་འབྲེལ་གྱི་ས་ཁྲའི་ནང་ལ་གསལ་ཡོད་པ་དང་། ས་གནས་ཀྱི་ས་ཁྲལ་བསྡུ་བྱའི་ལས་ཁུངས་སུ་ས་གནས་ཡུལ་མི་ཚོས་དེ་སྔ་ནས་ཁྲལ་འབབ་རྣམས་བལ་ཡུལ་གཞུང་ལ་འབུལ་བཞིན་ཡོད་པའི་ཡིག་ཆ་ཁག་ཀྱང་བསྟན་རྒྱུ་ཡོད་པ་རེད་འདུག གནད་དོན་དེ་དང་འབྲེལ་ས་གནས་ཀྱི་རྒྱལ་རབས་སྨྲ་བ་ Ramesh Dhungel ལགས་ཀྱིས་ Rui Gaun ཞེས་པའི་ས་ཁུལ་དེ་བལ་ཡུལ་གྱི་ཡིན་པ་དང་ས་ཆ་དེ་ད་བར་དམག་དང་གྲོས་མཐུན་སོགས་བཞག་སྟེ་ས་འབྲེལ་རྒྱལ་ཁབ་བོད་ཀྱི་རེད་ཅེས་ཀྱང་གསུངས་མྱོང་མེད་པ་ཞིག་རེད་ཅེས་འགྲེལ་བརྗོད་དང་སྒྲགས། ད་རེས་ས་ཁུལ་དེ་རྒྱ་ནག་གི་བཙན་བཟུང་བདག་དབང་འོག་ཚུད་པ་དེ་ནི་བལ་ཡུལ་གཞུང་དང་ལྷག་པར་དུ་ས་གནས་དེར་དེ་སྔ་ས་མཚམས་ཀྱི་ཀ་བཆེད་འཛུགས་གནང་མཁན་ཚོས་འཐུས་ཤོར་བཏང་པ་ཞིག་རེད་ཅེས་གསུངས་འདུགཁོང་ནས་ཉེ་ཆར་བལ་ཡུལ་གྱིས་རྒྱ་གར་དང་ས་མཚམས་སུ་ཆགས་པའི་ Lipulekh དང་ Kalapani ས་གནས་སོགས་སུ་རྒྱ་གར་གྱི་དམག་མི་ལ་འཇིགས་སྐུལ་བྱས་པའི་གནས་སྟངས་ཁག་ལུང་འདྲེན་གྱིས་བལ་ཡུལ་དང་རྒྱ་གར་གཉིས་ཀྱི་ས་མཚམས་ཁུལ་དུ་རྒྱུན་ལྡན་ནས་མི་སྣ་ཕར་འགྲོ་ཚུར་འོང་བྱེད་བཞིན་ཡོད་སྟབས་གནས་སྟངས་ངོ་མ་གང་ཡིན་ཚང་མས་མཐོང་གསལ་ཡིན་པ་རེད། འོན་ཀྱང་བལ་ཡུལ་གྱི་བྱང་ཕྱོགས་སུ་ཆགས་པའི་ས་ཚམས་དེ་དག་རྒྱ་ནག་གིས་དབྱེ་བྱས་པའི་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་དང་འབྲེལ་བ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་སྟབས་དེའི་གནས་སྟངས་ཆེས་ཛ་དྲག་ཞིག་ཏུ་ངོས་འཛིན་བྱེད་དགོས་པ་གསུངས་འདུག བལ་གཞུང་ནས་དེ་འབྲེལ་གསལ་བཤད་གང་ཡང་གནང་མེད་ཀྱང་དཔྱད་ཞིབ་པ་དང་གསར་འགོད་པ་ཁག་ཅིག་ནས་དེ་འབྲེལ་དཔྱད་རྩོམ་སྤེལ་བ་བརྒྱུད་བལ་ཡུ་གཞུང་ནས་རྒྱ་གར་དང་ས་འབྲེལ་གྱི་གནད་དོན་ཐོག་གླེང་ཐུབ་དགོས་གལ་དང་རྒྱ་ནག་གིས་བཙན་བཟུང་བྱས་པའི་ས་ཆའི་ཐོག་གླེང་སློང་མ་གནང་བའི་རྒྱུ་མཚན་གང་ཡིན་ནམ་ཞེས་གཞུང་ལ་འདྲི་རྩད་དང་སྐྱོན་བརྗོད་གནང་མཁན་མི་ཉུང་བ་འདུག ལྷག་པར་དུ་གསར་འགོད་པ་ Amit Agrahari ལགས་ནས་བལ་ཡུལ་གཞུང་འདི་རྒྱ་ནག་གི་གཡོ་བྱུས་འོག་ཚུད་པ་ནས་བཟུང་རྒྱ་གར་དང་འབྲེལ་བ་སྡུག་ཏུ་བཏང་པ་མ་ཟད་བལ་ཡུལ་རང་ཉིད་ཀྱི་ས་ཆའི་བདག་དབང་སྲུང་སྐྱོབ་ཐད་ལའང་གདོང་ལེན་གནང་ཐུབ་ཀྱི་མེད་པ་སོགས་འགྲེལ་བརྗོད་དང་། དེ་སྔ་ཞི་ཅིན་ཕིང་སྲིད་འཛིན་ཆགས་པ་ནས་བལ་ཡུལ་གཙོས་ས་མཚམས་ས་ཁུལ་ཁག་ཏུ་བཙན་འཛུལ་གྱི་བྱ་སྤྱོད་མང་དག་ཅིག་སྤེལ་ཡོད་པ་དང་། དེ་ནས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༥ ལོར་བལ་ཡུལ་དམར་ཤོག་ཚོགས་པར་རྒྱལ་ཁ་ཐོབ་སྟེ་ KP Sharma Oli བལ་ཡུལ་གྱི་སྲིད་བློནཆགས་པ་ནས་བཟུང་བལ་ཡུལ་གཞུང་འདི་རྒྱ་ནག་གི་བཙན་བཀའ་ལྟར་ལས་དོན་གཉེར་མཁན་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད་པ་སོགས་སྐྱོན་བརྗོད་དྲག་པོ་གནང་འདུག

རྒྱ་གར་གྱི་ཕྱི་སྲིད་དྲུང་ཆེ་ཟུར་པ་དང་པེ་ཅིང་ནང་གི་རྒྱ་གར་གྱི་གཞུང་ཚབ་གནང་མྱོང་མཁན་ལྕམ་ Nirupama Rao ལགས་ཀྱིས་བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ལ་རྒྱ་གར་གྱི་སྤྱི་དམངས་ཀྱི་ཆེས་མཐོའི་གཟེངས་རྟགས་ Bharat Ratna འབུལ་ལམ་ཞུ་དགོས་པའི་དགོན་འདུན་ཆེད་བཏོན་གནང་འདུགདེ་ཡང་ཚེས་ ༢༠ ཉིན་ལྕམ་སྐུ་ Nirupama ལགས་ཀྱིས་རང་ཉིད་ཀྱི་ Twitter དྲ་གནས་ཐོག་ཉེ་ཆར་ཁོང་གི་ཐུགས་ལ་རྒྱ་གར་གཞུང་གིས་༸གོང་ས་མཆོག་ལ་ Bharat Ratna ལྟ་བུའི་ཆེས་མཐོའི་གཟེངས་རྟགས་དེ་ངེས་པར་དུ་འབུལ་ལམ་ཞུ་དགོས་པའི་དགོངས་པ་ཡང་ཡང་འཁོར་ཡོད་སྐོར་འགྲེལ་བརྗོད་དང་འབྲེལ། ༸གོང་ས་མཆོག་གིས་དུས་ཀུན་ཏུ་མང་གཙོ་དང་གཞི་རྩའི་རང་དབང་ལ་ཡིད་ཆེས་མཛད་ཐོག་བྱམས་བརྩེ་དང་སྙིང་སྟོབས་ཀྱི་ལམ་ནས་འགྲོ་བ་མིར་ཞབས་འདེགས་བླ་མེད་བསྐྱངས་དང་སྐྱོང་བཞིན་པ་དང་། དེ་དག་ནི་རྒྱ་གར་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱིས་དུས་ནམ་ཡང་རྩ་ཆེར་འཛིན་པའི་རིན་བྲལ་ཞིག་ཡིན་སྟབས་མགོན་པོ་༸གང་ཉིད་མཆོག་ལ་གཟེངས་རྟགས་འདི་འབུལ་ལམ་ཞུ་ཆེས་འོས་ཡིན་པར་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་འདུག ལྕམ་སྐུ་མཆོག་གིས་དགོངས་ཚུལ་དེ་དང་འབྲེལ་རྒྱ་གར་གྱི་མང་གཙོ་དོན་གཉེར་བ་གཙོས་དོ་སྣང་ཅན་མང་དག་ཅིག་ནས་ Twitter ཐོག་ཁོང་གི་དགོས་འདུན་དེར་རྒྱབ་སྐྱོར་མཚོན་པའི་རང་ཉིད་སོ་སོའི་དགོངས་ཚུལ་གྱི་མཆན་འདྲ་མིན་བཀོད་འདུག་པ་དེ་ལྟར་ཡང་། དེའི་ཁོངས་སུ་དེ་སྔ་ Australia ཁུལ་གྱི་རྒྱ་གར་གྱི་གཞུང་ཚབ་གནང་མྱོང་མཁན་སྐུ་ཞབས་ T.P.Sreenivasan ལགས་ཀྱིས་དེ་སྔ་རྒྱ་གར་གཞུང་ནས་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་ཁོང་ཁྲོ་མི་སློང་བའི་སླད་དུ་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་༸སྐུའི་འཁྲུངས་སྐར་སྲུང་བརྩི་ཞུ་ཐུབ་མེད་པ་ལུང་འདྲེན་གནང་བ་དང་སྦྲགས། རྒྱ་གར་གཞུང་གི་ངོས་ནས་༸གོང་ས་མཆོག་གི་ཐོག་འཛིན་པའི་སྲིད་བྱུས་ལ་འགྱུར་བ་མ་གནང་གོང་དེ་སྔའི་བྱ་སྤྱོད་ཁག་ལ་དོ་ནན་གྱིས་དགོངས་པ་བཞེས་རྒྱུའི་གལ་ཆེ་ཡིན་པར་ནན་བརྗོད་གནང་འདུགརྒྱ་གར་གྱི་ཕྱི་འབྲེལ་ལས་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་གནད་ཡོད་མི་སྣ་དེ་དག་གི་བཀའ་མོལ་དང་འབྲེལ། ཨ་རིར་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་གི་འགན་འཛིན་གཞོན་པ་བུ་ཆུང་ཚེ་རིང་ལགས་ཀྱིས་རང་ཉིད་ཀྱི་ Twitter ཐོག་རྒྱ་གར་གྱི་ཕྱི་སྲིད་དྲུང་ཆེ་ཟུར་པས་༸གོང་ས་མཆོག་ལ་ཡུལ་དེའི་སྤྱི་དམངས་ཀྱི་ཆེས་མཐོའི་གཟེངས་རྟགས་འབུལ་ལམ་ཞུ་དགོས་པའི་དགོས་འདུན་དེ་ནི་རྒྱ་གར་གྱི་མང་ཚོགས་ཁྲོད་དེ་ལྟ་བུའི་དགོས་འདུན་གནང་མཁན་ཇེ་མང་དུ་འགྲོ་བཞིན་པ་དེས་རྒྱབ་སྐྱོར་མཚོན་གྱི་ཡོད་སྐོར་འགྲེལ་བརྗོད་དང་འབྲེལ་དེར་དགའ་བསུ་ཞུས་འདུག འོན་ཏང་རྒྱ་གར་གཞུང་ནས་མགོན་པོ་༸གང་ཉིད་མཆོག་ལ་ Bharat Ratna འབུལ་ལམ་ཞུ་རྒྱུ་དེ་དོན་དམ་པའི་ཐོག་ནས་ཕུལ་བ་མ་གཏོགས་རྒྱ་དཀར་ནག་དབར་འཕྲད་བཞིན་པའི་ད་ལྟའི་ས་མཚམས་ཀྱི་དཀའ་རྙོག་དང་འབྲེལ་བ་བཏགས་ཏེ་གནང་རྒྱུ་མེད་པའི་དགོངས་ཚུལ་གསུངས་འདུགའདས་པའི་ཟླ་བ་གཅིག་ཙམ་ནས་ལ་དྭགས་ཁུལ་དུ་ཡོད་པའི་རྒྱ་དཀར་ནག་གཉིས་ཀྱི་དམག་མིའི་དབར་གདོང་གི་གནད་དོན་དེ་ཐུག་ཛ་དྲག་ཏུ་འགྲོ་བཞིན་པའི་ཁྲོད་རླུང་འཕྲིན་ཁང་གིས་ཉེ་ཆར་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ནང་སྲིད་བཀའ་བློན་ཟུར་པ་རྒྱ་རི་སྒྲོལ་མ་མཆོག་ལ་བཀའ་འདྲི་ཞུས་པར་ཁོང་གིས་རྒྱ་གར་གཞུང་ནས་མགོན་པོ་༸གང་ཉིད་མཆོག་གི་༸སྐུ་ཚེའི་མཛད་རྗེས་ལ་ཆེ་བསྟོད་ཀྱི་ཞུ་ཕྱིར་རྒྱ་གར་གྱི་སྤྱི་དམངས་ཆེ་བསྟོད་གཟེངས་རྟགས་འབུལ་ལམ་ཞུ་ཐུབ་ཚེ་དེས་རྒྱ་གར་རང་ཉིད་ཀྱི་ཆེ་མཐོང་ལ་ཕན་ཐོགས་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་གསུངས་ཡོད།རྩ་བའི་ལྕམ་སྐུ་ Nirupama Rao ལགས་ཀྱིས་ད་རེས་རྒྱ་དཀར་ནག་གཉིས་དབར་གྱི་གདོང་ཐུག་དེ་ནི་ཡུལ་གཉིས་དབར་གྱི་ཕྱི་སྲིད་འབྲེལ་ལམ་ལ་དོ་ཕོག་ཧ་ཅང་ཆེན་པོ་བཏང་ཡོད་པར་འགྲེལ་བརྗོད་དང་འབྲེལ། ཡུལ་དེ་དག་གཉིས་ཀྱི་དཀའ་ངལ་དེ་ཕན་ཚུན་འབྲེལ་ལམ་གློ་བུར་དུ་ཡོངས་སུ་བཅད་པས་སེལ་ཐུབ་ཐབས་མེད་པ་དང་རྒྱ་གར་གྱི་ངོས་ནས་ཕྱི་ནང་གསང་གསུམ་གྱི་གནད་དོན་ཡོངས་ལ་གཟིགས་ཏེ་རྒྱ་ནག་ཐོག་འཛིན་པའི་སྲིད་བྱུས་ལ་བསྐྱར་བཅོས་གནང་དགོས་པ་གསུངས་ཡོད།

བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས། སེམས་དང་སྲོག་གི་བགྲོ་གླེང་ལྷན་ཚོགས་ཐོག དེང་སྐབས་རིམས་ནད་ཀྱི་གནས་སྟངས་ཁྲོད་འཇིགས་སྣང་དངངས་སྐྲག་ཀྱི་གནས་སྟངས་ཇེ་སྡུག་ཏུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་སྟབས། གཙོ་བོ་སེམས་ཞི་བདེར་གནས་དགོས་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན་པ་བཀའ་བསྩལ་འདུག དེ་ཡང་ཁ་ཉིན་ཕྱི་ཚེས་ ༢༠ ཉིན་༸གོང་ས་སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་བཞུགས་སྒར་རྒྱལ་བའི་ཕོ་བྲང་ནས་དྲ་ལམ་ཐད་གཏོང་བརྒྱུད་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཚན་རིག་པ་གྲགས་ཅན་ཁག་དང་ལྷན་དུ་སེམས་དང་སྲོག་གི་ལྷན་ཚོགས་ཐོག་དབུ་བཞུགས་མཛད་ཡོད་པ་དང་། ཐེངས་འདིའི་ལྷན་ཚོགས་ཐོག་ད་ལྟའི་ཏོག་དབྱིབས་རིམས་ནད་ཀྱི་གནས་སྟངས་ཁྲོད་བྱམས་བརྩེ་དང་སོར་ཆུད་ཀྱི་ཐོག་འགྲོ་བ་ཀུན་མཉམ་འདུས་ཞེས་པའི་བརྗོད་གཞིའི་ཐོག Smith སྤྱི་ཚོགས་ཞབས་ཞུའི་མཐོ་སློབ་ཀྱི་འགན་འཛིན་ཟུར་པ་ Carolyn Jacobs ལགས་ཀྱིས་གཙོ་སྐྱོང་འོག ཨ་རིའི་Wisconsin གཙུག་ལག་སློབ་གཉེར་ཁང་གི་སེམས་ཁམས་རིག་པ་དང་དབང་རྩ་རིག་པའི་སློབ་དཔོན་ཆེན་མོ། སློབ་གཉེར་ཁང་དེའི་སེམས་ཁམས་བདེ་གནས་ཀྱི་ལྟེ་གནས་ཁང་གསར་གཏོད་གནང་མཁན་དང་གཙོ་འཛིན་ཡིན་པ་ཚན་རིག་པ་གྲགས་ཅན་ Richie Davidson ལགས་དང་ལྷན་དུ་ཚོགས་ཡོད་པ་དང་། དེའི་ཐོག་སེམས་དང་སྲོག་ལྟེ་གནས་ཁང་གི་ཚོགས་གཙོ་ Susan Bauer Wu ལགས་ཀྱིས་ཀྱང་མཉམ་ཞུགས་ཀྱིས་ཚོགས་འདུ་ངོ་སྤྲོད་གནང་འདུག སྐབས་དེར་ལྕམ་ Susan Bauer Wu ལགས་ཀྱིས་བརྗོད་གཞི་ངོ་སྤྲོད་དང་འབྲེལ། ད་ལྟའི་ཏོག་དབྱིབས་ནད་ཡམས་ཁྲོད་དངངས་སྐྲག་ཀྱི་གནས་སྟངས་ལ་གདོང་ལེན་གནང་ཕྱོགས་སྐོར་ལ་བཀའ་འདྲི་ཞུས་པར། དགོན་པོ་༸གང་ཉིད་མཆོག་གིས། རིམས་ནད་ཀྱི་ཛ་དྲག་རང་བཞིན་ལ་གཞིག་སྟེ་འཛམ་གླིང་གི་ཚན་རིག་པ་རྣམས་ཀྱིས་དེའི་ཐོག་ཞིབ་འཇུག་གནང་བཞིན་པ་དང་། སྨན་པ་དང་སྨན་ཞབས་པ་རྣམས་ཀྱིས་རང་སྲོག་འབེན་ལ་བཙུགས་ཏེ་མིའི་སྲོག་སྐྱོབ་བཞིན་པར་བསྔགས་བརྗོད་ཞུ་བཞིན་ཡོད་སྐོར་དང་འབྲེལ། གནས་སྟངས་ཅི་ཞིག་ཡིན་རུང་དེར་བརྟག་དཔྱད་བྱས་ཏེ། སེལ་ཐབས་ཡོད་པ་ཡིན་ན་དེའི་ཐོག་འབད་བརྩོན་ལྷོད་མེད་བྱེད་དགོས་པ་དང་། སེལ་ཐབས་མེད་པ་ཡིན་ན་དེའི་ཐོག་བསམ་བློ་བཏང་བ་ཡིན་ན་ཆུ་ཚོད་འཕྲོ་བརླགས་ཡིན་པ་རྒྱལ་སྲས་ཞི་བ་ལྷས་མཛད་པ་ལུང་འདྲེན་དང་སྦྲགས། འཇིགས་སྣང་དངངས་སྐྲག་གིས་རིམས་ནད་ཀྱི་གནོད་འཚེ་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བཞིན་ཡོད་སྟབས། སེམས་ཞི་བར་གནས་པའི་ཐོག་ནས་དཀའ་ངལ་ལ་གདོང་ལེན་གནང་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན་པ་བཀའ་བསྩལ་འདུག ལྷག་པར་དུ་དེང་སྐབས་ཨ་རིའི་ནང་གི་དཀའ་ངལ་གཙོ་བྱས་པའི་དཀའ་ངལ་མང་དག་ཅིག་མིས་བཟོས་པ་ཤ་སྟག་ཡིན་སྟབས། ང་ཚོ་དང་ཁོང་ཚོ་ཞེས་མིའི་གདོང་རིས་དང་ཆོས་དད། རྒྱལ་ཁབ་སོགས་ཀྱི་དབྱེ་བ་འབྱེད་ནས་བསྡད་པ་ཡིན་ན་དེས་ང་ཚོ་ཚང་མ་འགྲོ་བ་མི་གཅིག་གྱུར་ཡིན་པའི་བློ་དང་ཁ་བྲལ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་སྐོར་དང་འབྲེལ། རྒྱ་གར་ནང་དུ་ལོ་ངོ་སྟོང་ཕྲག་མང་པོ་ནས་ཆོས་ལུགས་དང་མི་རིགས་འདྲ་མིན་ཞི་བདེ་མཉམ་གནས་བྱེད་བཞིན་པ་དང་། དེ་སྔ་འཁྲུག་འཛིང་དང་རྩོད་རྙོག་གི་ནང་དུ་འཐིམས་པའི་ཡོ་རོབ་རྒྱལ་ཁབ་རྣམས་ད་ལྟ་ཡོ་རོབ་མཐུན་ཚོགས་ཞེས་གཅིག་ཏུ་སྒྲིལ་ཏེ་ཞི་བདེ་མཉམ་གནས་བྱེད་བཞིན་པ་དེ་དག་མིག་དཔེར་བླངས་ཏེ། གནས་སྟངས་ཡག་སྡུག་ཚང་མ་མིའི་བསམ་བློ་འཁྱེར་ཕྱོགས་ལ་རག་ལུས་ཡོད་སྟབས། སྒོམ་སྒྲུབ་དང་རྒྱུ་མཚན་གྱི་ལམ་ནས་ཁོང་ཁྲོ་དང་ང་རྒྱལ་སོགས་ཀྱི་བསམ་བློ་དོར་ཏེ། འགྲོ་བ་མིའི་གཅིག་གྱུར་གྱི་བྱམས་བརྩེའི་བསམ་བློ་གོང་འཕེལ་གཏོང་དགོས་གལ་ཡིན་པར་བཀའ་བསྩལ་འདུག སྐབས་དེར་ཚན་རིག་པ་ Richie Davidson ལགས་ཀྱིས། དེ་སྔ་ཚན་རིག་ནང་དུ་བྱམས་བརྩེ་ཞེས་པའི་ཚིག་འཁོད་མེད་ཀྱང་། ༸གོང་ས་མཆོག་གིས་བཀའ་སློབ་ལམ་སྟོན་འོག དེང་སྐབས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཚན་རིག་པའི་ཁྲོད་ལ། བྱམས་བརྩེ་སྒོམ་པའི་ཐོག་ནས་མིའི་བསམ་བློ་དང་སྤྱོད་ཚུལ་ལ་འགྱུར་བ་ཐེབས་བཞིན་ཡོད་པའི་ངེས་པ་རྙེད་ཡོད་པ་དང་འབྲེལ། བྱམས་བརྩེའི་བློ་གོང་འཕེལ་གཏོང་རྒྱུ་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་པོ་ཆགས་ཡོད་སྟབས། དེ་ལྟར་གནང་ཕྱོགས་ཐད་༸མགོན་པོ་མཆོག་ལ་བཀའ་འདྲི་ཞུས་པར། ༸མགོན་པོ་༸གང་ཉིད་མཆོག་གིས་དེང་སྐབས་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་ལམ་ལུགས་ནང་དུ་ཕྱི་དངོས་པོའི་ཡར་རྒྱས་ལས་ནང་སེམས་ཀྱི་འཕྲོད་བསྟེན་སྐོར་གྱི་སློབ་གསོ་གང་ཡང་སྤེལ་གྱི་མེད་སྟབས་མིའི་བསམ་བློ་གཏོང་ཕྱོགས་ལ་འགྱུར་བ་ཐེབས་ཀྱི་མེད་སྐོར་བཀའ་གནང་བ་དང་འབྲེལ། རྩ་བ་ཡག་པོ་བཙུགས་པ་ཡིན་ན་འབྲས་བུ་ཡག་པོ་སྨིན་རྒྱུ་ཡོད་པ་བཞིན། གཙོ་བོ་གཞི་རིམ་ཤེས་ཡོན་གྱི་ལམ་ལུགས་ནང་དུ་ནང་སེམས་ཀྱི་འཕྲོད་བསྟེན་དང་བྱམས་བརྩེའི་སྐོར་ལ་སློབ་ཁྲིད་གནང་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན་པ་བཀའ་བསྩལ་འདུགལྷག་པར་དུ་༸མགོན་པོ་མཆོག་གིས། དུས་རབས་ ༢༠ བ་དེ།  འཚེ་བས་ཁེངས་པའི་དུས་རབས་ཤིག་ཆགས་ཡོད་སྟབས། འཚེ་བའི་ཚབ་ལ་འཚེ་བ་བྱེད་པ་དེས་སུ་ལ་ཡང་རྒྱལ་ཁ་ཐོབ་ཐབས་མེད་སྟབས། ༸མགོན་པོ་མཆོག་གིས་ཐུགས་དགོངས་གཙོ་བོ་ནི་འགྲོ་བ་མིའི་གཅིག་གྱུར་གྱི་གཞི་རྟེན་ཐོག ཤེས་ཡོན་དང་གྲོས་མོལ་གྱི་བློ་གོང་འཕེལ་གཏོང་རྒྱུ་དེ་ཡིན་སྟབས། འགྲོ་བ་མིའི་ནང་སེམས་ཀྱི་རིན་ཐང་སྐོར་སློབ་གསོ་སྤེལ་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན་པར་བཀའ་བསྩལ་འདུགཁ་ཉིན་དྲ་རྒྱ་བརྒྱུད་ཚོགས་པའི་སེམས་དང་སྲོག་ཀྱི་ལས་རིམས་དེ་བོད་སྐད་དང་དབྱིན་སྐད། དེ་བཞིན་རྒྱ་སྐད་སོགས་སྐད་རིགས་འདྲ་མིན་ ༡༤ ཙམ་གྱི་ཐོག་ལ་ཐད་གཏོང་གནང་ཡོད་པ་ལྟར། ཁྱོན་མི་གྲངས་འབུམ་ ༩ ཙམ་གྱིས་ལས་རིམ་གསན་གཟིགས་གནང་ཡོད་པ་རེད་འདུག པར་དབང་། སྐུ་སྒེར་དྲ་རྒྱ།

རིང་མིན་འཚོགས་ལ་ཉེ་བའི་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྷན་ཚོགས་ཐེངས་ ༤༤ ཐོག་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་ནང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལ་བརྩི་མེད་རྡོག་རོལ་གཏོང་བཞིན་པའི་གནད་དོན་དེ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ལྷན་ཚོགས་ཐོག་གླེང་སློང་གནང་དགོས་པའི་རེ་སྐུལ་འོག་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་མདུན་ཐང་དུ་ཞི་བའི་རྔམ་སྟོན་གྱི་ལས་འགུལ་སྤེལ་སོང་།དེ་རིང་ཕྱི་ཚེས་ ༡༩ ཉིན་སུད་སི་གྲོང་ཁྱེར་ཇི་ནི་ཝར་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་མདུན་ངོས་སུ་ཡོད་པའི་ལོ་རྒྱུས་རང་བཞིན་ལྡན་པའི་ཞབས་སྟེགས་ཞབས་ཆག་མདུན་དུ་སུད་སི་དང་ལིག་ཏེན་སིཊཡན་བོད་རིགས་མི་མང་གིས་སྣི་ཁྲིད་དེ་བོད་མི་དང་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་རྣམ་པས་ལག་ཏུ་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་དར་འཕྱར་ཞིང་། བོད་རྒྱལ་ཁབ་ཆེན་པོའི་རྒྱལ་གླུ་བླངས་བ་དང་བོད་ལ་རང་དབང་དགོས། བོད་ནང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྡོག་རོལ་མཚམས་འཇོག་དགོས། དེ་བཞིན་རྒྱལ་ཚོགས་གཉིད་སད་དགོས་པ་བཅས་ཀྱི་དགོས་མདུན་འཁོད་པའི་ཤོག་བྱང་བསྣམས་ཏེ་ཞི་བའི་རྔམ་སྟོན་གནང་ཡོད་པ་རེད།ལས་འགུལ་འདི་ནི་སུད་སི་ནང་དུ་རྒྱ་ནག་ཝུ་ཧན་ནས་ཐོག་མར་མཆེད་པའི་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་ཁྱབ་ནས་ཟླ་བ་གསུམ་ལྷག་སོང་རྗེས་ཁྱིམ་སྡོད་བཀའ་རྒྱ་ལྷོད་ཡངས་གནང་བ་ལྟར་སུད་སི་དང་ལེག་ཏེན་སིཊཡན་བོད་རིགས་མི་མང་གིས་བོད་དོན་དང་འབྲེལ་ཏེ་རྒྱལ་ཚོགས་ལ་ཞུ་གཏུག་དང་ཞི་བའི་རྔམ་སྟོན་གྱི་ལས་འགུལ་སྤེལ་བ་ཆེས་ཐོག་མ་དེ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད།དེ་རིང་ལས་འགུལ་ཐོག་སུད་སི་བོད་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་འཆི་མེད་རིག་འཛིན་ལགས་ཀྱིས་གཙོས་པའི་ཡོ་རོབས་ཀྱི་སྤྱི་འཐུས་ཟམ་མདོ་བྱམས་པ་ཚེ་རིང་ལགས་དང་སུད་སི་ས་གནས་བོད་ཀྱི་བེུད་ལྷན་ཚོགས། ཡོ་རོབ་གཞོན་ནུ་མཐུན་ཚོགས། དེ་བཞིན་སུད་བོད་མཐུན་ཚོགས་བཅས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་དང་སྐུ་ཚབ་འཐུས་མི་སོགས་ནས་ལས་འགུལ་དང་འབྲེལ་བའི་གཏམ་བཤད་གནང་སོང་།སྤྱིར་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྷན་ཚོགས་ཐེངས་ ༤༤ པ་དེ་ཟླ་ ༦ ཚེས་ ༣༠ ལ་དབུ་འཛུགས་གནང་གི་ཡོད་སྟབས་བོད་མི་ཚོའི་ངོས་ནས་འཚོགས་ལ་ཉེ་བའི་ཚོགས་འདུ་དང་བསྟུན་དེ་རིང་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཆེས་མཐོའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གཙོ་འཛིན་ལྕམ་སྐུ་ Michelle Bachelet མཆོག་གི་མཚན་ཐོག་ལ་རིང་མིན་ལྷན་ཚོགས་ཐོག་རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་ནང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྡོག་རོལ་གཏོང་བཞིན་པའི་གནད་དོན་གླེང་སློང་གནང་བའི་རེ་སྐུལ་དོན་ཚན་ལྔ་ཅན་ཞིག་ཡོད་པ་དང་༸པཎ་ཆེན་དགེ་འདུན་ཆོས་ཀྱི་ཉི་མ་མཆོག་གི་གནད་དོན་དང་བོད་ནང་གི་ཆོས་དད་རང་དབང་། སྐད་ཡིག་རང་དབང་། སྨྲ་བརྗོད་རང་དབང་། འདུ་འཛོམས་རང་དབང་། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་མི་རིགས་དབྱེ་འབྱེད་དང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་མཁན་ཐོག་དྲག་གནོན་གྱི་སྲིད་བྱུས་ལག་བསྟར་བྱེད་བཞིན་པའི་གནས་ཚུལ་བཅས་ཞུ་གཏུག་བརྒྱུད་བོད་མིའི་གཞི་རྩའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལ་སྲུང་སྐྱོབ་དང་༸པཎ་ཆེན་དགེ་འདུན་ཆོས་ཀྱི་ཉི་མ་མཆོག་དང་བྱ་བྲལ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག དེ་བཞིན་བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་པ་རྣམས་གློད་བཀྲོལ་དགོས་པ། བོད་ནང་གི་བོད་མིར་རང་དབང་དང་དྲང་བདེན་གྱི་ཁྲིམས་གཏུག་གནང་རྒྱུའི་ཐོབ་ཐང་སྤྲོད་དགོས་པ། བོད་ནང་རང་དབང་ཐོག་རྟོག་ཞིབ་མི་སྣ་ཆེད་ཕེབས་གནང་འཇུག་དགོས་པར་འབོད་སྐུལ་ཡང་ཞུས་འདུག

ཉེ་ཆར་ཕྱི་ཚེས་ ༡༥ དགོང་མོ་ལ་དྭགས་གྷལ་ཝན་ཡུལ་ཀླུང་དུ་ཆགས་པའི་རྒྱ་གར་དང་བོད་གཉིས་ཀྱི་ས་མཚམས་ས་ཁུལ་དུ་རྒྱ་དཀར་ནག་གཉིས་ཀྱི་དམག་མིའི་དབར་གདོང་ཐུག་ཤོར་རྐྱེན་རྒྱ་གར་གྱི་དམག་དཔོན་ Santosh Babu ལགས་གཙོས་པའི་དམག་མི་ ༢༠ ཚེ་སྲོག་ཤོར་བ་དང་འབྲེལ། དེ་རིང་བཞུགས་སྒར་མེག་ལོཊ་ཁྲོམ་གཞུང་དུ་བོད་པ་དང་ས་གནས་ཡུལ་མི་ཟུང་འབྲེལ་ཐོག་རྒྱ་ནག་གི་བྱེད་སྤྱོད་ལ་ངོ་རྒོལ་གྱི་སྐད་འབོད་གནང་སོང་།ལས་འགུལ་དེའི་ནང་དྷ་ས་ཉེ་འཁོར་གྱི་རྒྱ་གར་ཚོང་པའི་སྐྱིད་སྡུག་དང་གླ་འཁོར་སྐྱིད་སྡུག ཧིན་བོད་མཛའ་འབྲེལ་ཚོགས་པ། དེ་བཞིན་བཞུགས་སྒར་དུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་བོད་མིའི་གཞུང་འབྲེལ་མ་ཡིན་པའི་ཚོགས་པ་ཆེ་ཁག་ལྔའི་དབུས་རྒྱུན་དང་བོད་དོན་ལས་འགུལ་བ་བསྟན་འཛིན་བཙོན་འགྲུས་ལགས་གཙོས་བོད་མི་དང་ས་གནས་ཡུལ་མི་སོགས་ཁྱོན་མང་ཚོགས་བརྒྱ་སྐོར་ཞིག་མཉམ་ཞུགས་གནང་འདུགསྐབས་དེར་བསྟན་འཛིན་བརྩོན་འགྲུས་ལགས་ཀྱིས་ཐེངས་འདིའི་ལས་འགུལ་འདི་ནི་ས་གནས་བོད་མི་དང་རྒྱ་གར་ཡུལ་མི་ཟུང་འབྲེལ་ཐོག་ཉེ་ཆར་ས་མཚམས་ས་ཁུལ་གྱི་དོན་རྐྱེན་ཁྲོད་ཚེ་སྲོག་ཤོར་བའི་རྒྱ་གར་གྱི་དམག་མི་རྣམས་ལ་མྱ་ངན་གུས་བཏུད་དང་རྒྱ་གཞུང་གིས་དེ་སྔ་བོད་ས་བཙན་བཟུང་བྱས་པ་མ་ཟད་ད་ཆ་རྒྱ་གར་གྱི་ས་ཁུལ་དུ་བཙན་འཛུན་བྱེད་བཞིན་པའི་བྱེད་སྤྱོད་ལ་ངོ་རྒོལ་ཡོད་པའི་རྣམ་པ་ཆེད་བཏོན་གནང་རྒྱུ་ཡིན་པ་གསུངས་ཡོད། ལས་འགུལ་ནང་མཉམ་ཞུགས་གནང་བ་རྒྱ་གར་གྱི་ས་གནས་ཡུལ་མི་ Prem Sagar ལགས་ནས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་འདས་པའི་ལོ་དུས་མང་པོའི་གོང་ཐེ་ཝན་དང་ཧོང་ཀོང་སོགས་ཁྱིམ་མཚེས་རྒྱལ་ཁབ་མང་པོར་ཐེ་བྱུས་འདྲ་མིན་བྱེད་བཞིན་པ་མ་ཟད་ཉེ་ཆར་རྒྱ་གར་གྱི་བདག་དབང་འོག་ཡོད་པའི་ས་མཚམས་ཁག་ཏུ་བཙན་འཛུལ་བྱེད་བཞིན་པ་སོགས་འགྲེལ་བརྗོད་དང་། རྒྱ་གར་དང་རྒྱ་ནག་གྱི་ས་མཚམས་ཞེས་པ་འདི་རྒྱ་ནག་གིས་བོད་ས་བཙན་བཟུང་བྱས་པ་ནས་ཆགས་པ་ཞིག་ལས་དེ་མིན་དོན་དངོས་ཐོག་བོད་དང་རྒྱ་གར་གྱི་ས་མཚམས་ཡིན་པར་གསུངས་སོང་བ་མ་ཟད། ས་མཚམས་ཀྱི་རྩོད་རྙོག་དེ་དག་སླར་མི་ཡོང་བར་རྒྱ་གར་ནས་བོད་འདི་རྒྱ་ནག་དང་ཐ་དད་རང་བཙན་གཙང་མའི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཡིན་པར་ངོས་ལེན་གནང་དགོས་པ་དང་དུས་ཚོད་ཀྱི་ཆ་ནས་ཡང་འོས་འཚམས་རེད་ཅེས་གསུངས་ཡོད།    དེ་བཞིན་རྒྱ་ནག་གྱི་ཅ་དངོས་ཉོ་ཚོང་དང་བེད་སྤྱོད་གནང་རྒྱུ་མེད་པའི་ངོ་རྒོལ་སྐད་འབོད་དང་འབྲེལ། ཧིན་བོད་མཛའ་འབྲེལ་ཚོགས་པའི་ཚོགས་མི་ཡིན་པ་ Pintu Sharma ལགས་སུ་བཅར་འདྲི་ཞུས་པར་ལས་འགུལ་འདི་དང་ཐོག་དོ་བདག་སོ་སོས་ལག་བསྟར་གནང་སྟེ་དེ་རྗེས་གཞན་ལ་འབོད་སྐུལ་གནང་གལ་ཡིན་པ་གསུངས་སོང་།གཞི་རྩའི་རྒྱ་ནག་ནས་ཁྱབ་གདལ་སོང་བའི་ཏོག་དབྱིབས་རིམས་ནད་ཀྱི་ཛ་དྲག་གནས་སྟངས་དང་ས་མཚམས་དམག་མིའི་དབར་གདོང་ཐུག་གི་གནད་དོན་སོགས་དང་འབྲེལ་ཏེ་རྒྱལ་སྤྱིའི་ངོས་ནས་རྒྱ་ནག་ལ་གནོན་ཤུགས་ཆེན་པོ་སྤྲོད་བཞིན་པ་མ་ཟད། ལྷག་པར་དུ་རྒྱ་གར་མང་ཚོགས་ཁྲོད་རྒྱ་ནག་ལ་སྡང་ཟུག་ཆེན་པོ་བྱེད་བཞིན་པའི་གནས་སྟངས་ཁྲོད་བོད་མི་ཚོས་ཀྱང་རྒྱ་གར་ལ་གདུང་སེམས་མཉམ་བསྐྱེད་དང་རྒྱ་ནག་ལ་ངོ་རྒོལ་སོགས་ཀྱི་ལས་འགུལ་སྤེལ་བ་དང་ཆབས་ཅིག་ཏུ་རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་གསར་འགྱུར་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་གི་བགྲོ་གླེང་ལས་ལམ་ཐོག་མཉམ་ཞུགས་གནང་སྟེ་བོད་མིའི་བཞེངས་ཕྱོགས་གསལ་འདོན་གནང་རྒྱུ་དང་རྒྱ་གར་གཞུང་ནས་བོད་འདི་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་རང་བཙན་གཙང་མའི་རྒྱལ་ཁབ་ཡིན་པར་ངོས་ལེན་གནང་དགོས་པ་སོགས་ཀྱི་དགོས་འདུན་ཆེད་བཏོན་གནང་མཁན་མི་ཉུང་བ་ཞིག་བྱུང་ཡོད།

ཁ་སང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་དང་བདེ་ལེགས་སྨན་ཁང་གི་སྨན་པ་བསྟན་འཛིན་བརྩོན་འགྲུས་ལགས། དེ་བཞིན་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་སྔོན་འགོག་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་གི་གསར་འགོད་འབྲེལ་མཐུད་པ་མཚམས་གཅོད་ལགས་བཅས་ལྷན་ཞུགས་ཐོག་གཞུང་འབྲེལ་གསར་འགོད་ལྷན་ཚོགས་ཤིག་གནང་སྟེ་གཉན་རིམས་ཁྱབ་གདལ་གྱི་ཉེན་ཚབས་ཆེ་བའི་ས་ཁུལ་ལྡི་ལི་བརྒྱུད་འགྲིལ་འགྲུལ་གནང་མཁན་བོད་རིགས་རྣམས་རང་ཉིད་གནས་སྡོད་ས་གནས་ཁག་ཏུ་ཕྱིར་ཕེབས་མ་གནང་བའི་བདུན་ཕྲག་གཅིག་གི་སྔོན་ནས་འབྲེལ་ཡོད་ས་གནས་འགོ་འཛིན་ལ་འབྲེལ་གཏུགས་ངེས་པར་གནང་དགོས་པའི་ཛ་དྲག་གི་འབོད་སྐུལ་ཞུས་སོང་།སྐབས་དེར་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་ཁྱབ་གདལ་གྱི་གོད་ཆག་ཁྲོད་ད་ཆ་རྒྱ་གར་ནང་ནང་གཉན་རིམས་ཕོག་པའི་ནད་པའི་གྲངས་ཚད་ཉིན་རེ་བཞིན་འཕར་བཞིན་ཡོད་པ་དང་ལྷག་དོན་རྒྱ་གར་ནང་བོད་མི་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་ཕོག་པ་མི་གྲངས་ ༢༤ བྱུང་བའི་ཁོངས་ནས་ཕལ་ཆེ་བ་ལྡི་ལི་བརྒྱུད་ནས་ཕར་འགྲོ་ཚུར་འོང་དང་ལྡི་ལིར་བཞུགས་མཁན་བཅས་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་སྟབས། འཛམ་གླིང་གང་སར་གནས་འཁོད་བོད་མི་རྣམས་ངེས་པར་ཕེབས་དགོས་ན་མ་གཏོགས་རང་གནས་སུ་བཞུགས་དགོས་པ་དང་གལ་ཏེ་ཛ་དྲག་ངང་ཕེབས་དགོས་བྱུང་ན་མ་གཏོགས་ལྡི་ལི་བརྒྱུད་ནས་མ་ཕེབས་རོགས་ཞེས་དང་ལྷག་དོན་རང་ཉིད་གནས་སྡོད་ས་གནས་ཁག་ཏུ་ཕྱིར་ཕེབས་མ་གནང་བའི་བདུན་ཕྲག་གཅིག་གི་སྔོན་ནས་འབྲེལ་ཡོད་ས་གནས་འགོ་འཛིན་ལས་ཁུངས་ལ་འབྲེལ་གཏུགས་གནང་བ་བརྒྱུད་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་དང་འབྲེལ་ཡོད་མངའ་གཞུང་སོ་སོའི་གནང་བའི་སྔོན་འགོག་ཟུར་བཀག་གི་ལམ་སྟོན་བཀོད་ཁྱབ་ལ་བརྩི་སྲུང་གིས་ཐུགས་སྣང་དགོས་ཞེས་གསུངས་སོང་། དེ་བཞིན་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་ཉེ་བའི་ཆར་བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་ནང་གཉན་རིམས་དེ་ཕོག་མཁན་མི་ཉུང་བ་ཞིག་བྱུང་ཡོད་པ་དང་དེའི་ཁོངས་ནས་ ༢ འདས་གྲོངས་སུ་ཕྱིན་པ་ཡོད་པ་འགྲེལ་བརྗོད་ཀྱིས། གཉན་རིམས་འདིར་ད་ཆ་སྨན་བཅོས་མེད་སྟབས་ཉེན་ཁ་ཆེན་པོ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་ཀྱང་གཉན་རིམ་དེ་ཕོག་པའི་ནད་པ་དང་དེ་འབྲེལ་ནང་མི་རྣམས་ལ་དོགས་ཟོན་གྱིས་དབྱེ་འབྱེད་དང་ལྟ་སྟངས་ངན་པ་རིགས་བྱས་པ་ཡིན་ན་དེས་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་གཉན་རིམས་ཁྱབ་གདལ་གྱི་ཉེན་ཁ་གསར་པ་ཞིག་བྱུང་སྲིད་པར་ནན་བརྗོད་གནང་སོང་། སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་ད་ཆ་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་ཁྱབ་གདལ་གྱི་ཛ་དྲག་གནས་སྟངས་ཁྲོད་བཀའ་ཤག་གིས་ལམ་སྟོན་གསར་པ་ཞིག་ཕེབས་ཡོད་པ་དང་དེའི་ནང་གཙོ་བོ་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་གཞིས་ཆགས་ཁག་མུ་མཐུད་ཐེམ་སྤང་གི་བཀའ་རྒྱ་འོག་གནས་དགོས་ཀྱི་ཡོད་ཀྱང་། དགོན་སྡེ་ཁག་གི་ནང་དགོས་ངེས་ཅན་གྱི་སྐམ་ཟས་ཚོང་ཁང་དང་ཟ་ཁང་སོགས་སྒོ་ཕྱེ་ཆོག་གི་ཡོད་ཀྱང་དེ་དག་གི་ནང་གཞིས་ཆགས་ནང་ཁུལ་གྱི་མི་མ་གཏོགས་ཕྱི་ནས་ཡོང་ཆོག་གི་མེད་མེད་པ་སོགས་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་བ་མ་ཟད། ཐེ་ཝན་བོད་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་ཁང་བརྒྱུད་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ལ་ཁ་རས་འབུམ་གཅིག་འབྱོར་གྱི་ཡོད་པ་དེ་དག་རིང་མིན་ཕྱི་ཟླ་ ༧ ནང་རྒྱ་བལ་འབྲུག་གསུམ་ནང་ཡོད་པའི་བཙན་བྱོལ་བོད་མི་རྣམས་ལ་བགོ་འགྲེམས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན་སྐོར་ཡང་གསུངས་སོང་། ད་ལྟའི་ཆར་འཛམ་གླིང་འཕྲོད་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གྲངས་ཐོ་ལྟར་བྱས་ན། རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྱོན་དུ་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་ཕོག་པ་མི་འབུམ་བརྒྱད་ཅུ་གྱ་གསུམ་ལྷག་དང་འདས་གྲོངས་སུ་ཕྱིན་པ་འབུམ་བཞི་ལྷག་ཆགས་ཀྱི་འདུག བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ཝུ་ཧན་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་ཛ་དྲག་ངལ་སེལ་ཚོགས་ཆུང་གི་གྲངས་ཐོ་ལྟར་བྱས་ན་ད་བར་རྒྱ་གར་ནང་ལ་མཚོན་ད་བར་ཡོངས་གྲགས་སུ་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་བའི་ཁོངས་སུ་བོད་མི་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་ཕོག་པ་ ༢༤ ཁྲོད་ནས་ད་ལྟ་ནད་པ་གྲངས་ ༩ དང་དྲག་སྐྱེད་བྱུང་བ་ ༡༣ དེ་བཞིན་ ༢ འདས་གྲོངས་སུ་ཕྱིན་ཡོད་པ་རེད།

ཁ་ཉིན་ཕྱི་ཚེས་ ༡༥ དགོང་མོ་ལ་དྭགས་གྷལ་ཝན་ཡུལ་ཀླུང་དུ་ཆགས་པའི་རྒྱ་གར་དང་བོད་གཉིས་ཀྱི་ས་མཚམས་ས་ཁུལ་དུ་རྒྱ་དཀར་ནག་གཉིས་ཀྱི་དམག་མིའི་དབར་གདོང་ཐུག་ཤོར་རྐྱེན་རྒྱ་གར་གྱི་དམག་དཔོན་ལས་ཐོག་ Santosh Babu ལགས་གཙོས་པའི་དམག་མི་ ༢༠ ཚེ་སྲོག་ཤོར་བ་དང་འབྲེལ་ཏེ་བོད་མིའི་གཞུང་འབྲེལ་མ་ཡིན་པའི་ཚོགས་པ་ལྔས་རྒྱ་གར་གཞུང་མང་ཡོངས་ལ་གདུང་སེམས་མཉམ་བསྐྱེད་དང་རྒྱ་གར་དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་སྡེ་ཁག་གིས་བོད་འདི་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་ནས་རང་བཙན་གཙང་མའི་རྒྱལ་ཁབ་ཡིན་པར་ངོས་ལེན་གནང་དགོས་པ་སོགས་ཀྱི་དགོས་འདུན་ཆེད་བཏོན་གནང་སོང་།   དེ་རིང་སྔ་དྲོ་ཆུ་ཚོད་ ༡༡ ཐོག་བཞུགས་སྒར་དུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་སྤྱི་ཁྱབ་ལས་ཁུངས་སུ་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་དང་བོད་ཀྱི་བེུད་ལྷན་ཚོགས། བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ཡོངས་མང་གཙོ་ཚོགས་པ། དེ་བཞིན་བོད་ཀྱི་དགུ་བཅུ་གསུམ་ལས་འགུལ་ཚོགས་པ། བོད་རང་བཙན་སློབ་ཕྲུག་ཚོགས་པ་བཅས་ཀྱི་དབུས་རྒྱུན་ལས་བྱེད་རྣམ་པ་ལྷན་ཞུགས་ཐོག་གསར་འགོད་ལྷན་ཚོགས་གནང་བ་དང་སྐབས་དེར་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་དགོན་པོ་དོན་གྲུབ་ལགས་ཀྱིས་ཁ་ཉིན་རྒྱ་དཀར་ནག་གཉིས་ཀྱི་དམག་མིའི་དབར་གདོང་ཐུག་བྱུང་ནས་རྒྱ་གར་གྱི་དམག་མི་ ༢༠ ཐམ་པའི་ཚེ་སྲོག་ཤོར་བར་གདུང་སེམས་མཉམ་བསྐྱེད་དང་མྱ་ངན་གུས་འདུད་ཞུས་པ་མ་ཟད་ད་ལྟའི་གཉན་འཕྲང་ཆེ་ཞིང་ཡིད་སྐྱོ་བའི་དུས་སྐབས་འདིར་ང་ཚོ་རྒྱ་གར་གཞུང་་མང་དང་མཉམ་དུ་ཡོད་ཅེས་གསུངས་ཡོད།   དེ་བཞིན་བོད་མིའི་གཞུང་འབྲེལ་མ་ཡིན་པའི་ཚོགས་པ་ཆེ་ཁག་ལྔ་ཐུན་མོང་གི་གསར་འགོད་བསྒྲགས་གཏམ་དེ་བོད་དབྱིན་ཧིན་བཅས་སྐད་ཡིག་གསུམ་གྱི་ཐོག་སྒྲོག་སྦྱང་གནང་ཡོད་པ་དང་། གསར་འགོད་བསྒྲགས་གཏམ་ནང་དེ་སྔ་བོད་འདི་རང་བཙན་གཙང་མིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཡིན་སྐབས་རྒྱ་དཀར་ནག་གི་ས་མཚམས་ཞེས་པའི་ལོ་རྒྱུས་མེད་པར་རྒྱ་གར་དང་བོད་དབར་ལ་མཐའ་མཚམས་ཚོང་དོན་དང་རིག་གནས་སོགས་ཀྱི་འབྲེལ་ལམ་ཞི་བདེ་བག་ཕེབས་ངང་གནས་ཡོད་ཀྱང་། རྒྱ་ནག་དམར་པོའི་སྲིད་གཞུང་གིས་བོད་ས་བཙན་བཟུང་བྱས་པ་ནས་བཟུང་བོད་མི་ས་ཡ་གཅིག་ལྷག་གི་ཚེ་སྲོག་ཤོར་ཡོད་པ་མ་ཟད། ད་ཆ་རྒྱ་ནག་གིས་རྒྱ་གར་གྱི་མངའ་ཁོངས་ཁག་ཏུ་བཙན་འཛུལ་དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཞི་བདེ་དང་བདེ་འཇགས་ལ་འཇིགས་སྐུལ་ཆེན་པོ་བཟོས་པ་སོགས་འགྲེལ་བརྗོད་དང་སྦྲགས། རྒྱ་གར་སྲིད་གཞུང་དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་སྡེ་ཁག་གི་ངོས་ནས་བོད་འདི་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་ནས་རང་བཙན་གཙང་མའི་རྒྱལ་ཁབ་ཡིན་པར་ངོས་ལེན་གནང་དགོས་པ་དང་། རྒྱ་གར་དང་བོད་ཀྱི་མཐའ་མཚམས་གྲོས་མཐུན་ཐོག་བོད་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཁྲིམས་མཐུན་འཐུས་ཚབ་གདན་ཞུ་གནང་དགོས་པ། དེ་བཞིན་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཚོས་རྒྱ་ནག་དམག་དཔུང་གིས་རྒྱ་གར་གྱི་མངའ་ཁོངས་སུ་བཙན་འཛུལ་བྱས་པར་ངོ་རྒོལ་སྐྱོན་བརྗོད་གནང་དགོས་པ། བོད་དང་ཡུ་གུར། ལྷོ་སོག ཧོང་ཀོང་དང་ཐེ་ཝན་བཅས་ཀྱི་མི་མང་རྣམས་ནས་གུང་ཁྲན་ཏང་གི་མི་སེར་སྤེལ་བའི་བྱ་སྤྱོད་ངན་པར་ངོ་རྒོལ་གནང་དགོས་པ་སོགས་དགོས་འདུན་ལྔ་ཆེད་བཏོན་གནང་ཡོད་པ་རེད།དེ་བཞིན་རྒྱ་དཀར་ནག་གཉིས་ཀྱི་དམག་མིའི་དབར་གདོང་ཐུག་བྱུང་བའི་དོན་རྐྱེན་དང་འབྲེལ་ཏེ་ཁ་སང་རྒྱ་གར་གྱི་སྲིད་བློན་སྐུ་ཞབས་མོ་དཱི་མཆོག་གིས་རྒྱ་གར་གྱི་དམག་མི་རྣམ་པའི་བློས་བཏང་དེ་ནམ་ཡང་ཆུད་ཟོས་སུ་འགྲོ་གི་མ་རེད། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བདག་དབང་སྲུང་སྐྱོབ་གནང་རྒྱུ་ཐད་རྒྱ་ནག་ལ་ལན་འདེབས་འོས་འཚམས་ཤིག་གནང་གི་ཡིན་ཞེས་གསུངས་ཡོད་པ་མ་ཟད་ཁ་སང་དགོང་དྲོ་རྒྱ་གར་གྱི་ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་སྐུ་ཞབས་ Subrahmanyam Jaishankar ལགས་དང་རྒྱ་ནག་གི་ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་ Wang Yi དབར་ཞལ་པར་བརྒྱུད་གླེང་སློང་གནང་ཡོད་པ་དང་། སྐབས་དེར་རྒྱ་ནག་གི་བློན་ཆེན་ Wang Yi ཡིས་སྐབས་དེའི་དོན་རྐྱེན་དེ་ནི་རྒྱ་གར་གྱི་དམག་མི་ཚོས་ཕྱོགས་གཉིས་དབར་ཡོད་པའི་ས་འཚམས་ཀྱི་དམ་བཅའ་བརྩི་སྲུང་མ་གནང་བར་དྲག་པོའི་འཐབ་འཛིང་བྱས་ཡོད་རྐྱེན་རེད་ཅེས་འགྲེལ་བརྗོད་བྱས་འདུག་པ་དང་དེ་བཞིན་རྒྱ་གར་གྱི་ངོས་ནས་སྐབས་དེའི་དོན་རྐྱེན་ཐད་ཞིབ་འཇུག་གནང་འབྲས་སུ་འབྲེལ་ཡོད་རྒྱ་གར་གྱི་དམག་མི་ཚོ་ལ་ཆད་པ་གཏོང་དགོས་པ་སོགས་དགོས་འདུན་བཏོན་འདུག་ཀྱང་སྐུ་ཞབས་ Subrahmanyam Jaishankar ལགས་ནས་དམག་མིའི་ཚེ་སྲོག་ཤོར་བའི་དོན་རྐྱེན་དེ་ནི་རྒྱ་ནག་གི་དམག་མི་ཚོས་སྔོན་ཚུད་ནས་གྲ་སྒྲིག་བྱས་པའི་བཙན་འཛུལ་གྱི་བྱ་སྤྱོད་ཤིག་ཡིན་པ་སོགས་གསུངས་འདུགདེ་བཞིན་ཁ་སང་རྒྱ་ནག་ཕྱི་སྲིད་ལས་ཁུངས་ཀྱི་མགྲིན་ཚབ་པ་ Zhao Lijian གིས་རྒྱུན་ལྡན་གསར་འགོད་ལྷན་ཚོགས་ཐོག་ལ་དྭགས་གྷལ་ཝན་ཡུལ་ཀླུང་གི་བདག་དབང་རྒྱ་ནག་ལ་ཡོད་སྐོར་བརྗོད་འདུག་ཀྱང་སྐབས་དེའི་དོན་རྐྱེན་ཁྲོད་རྒྱ་ནག་གི་དམག་མི་ག་ཚོད་ལ་རྨས་སྐྱོན་དང་ཚེ་སྲོག་ཤོར་ཡོད་མེད་སོགས་ཀྱི་ཐད་གང་ཡང་བཤད་མེད་པ་དང་། ད་ལྟའི་ཆར་ ANI གསར་འགྱུར་ཁང་གིས་དོན་རྐྱེན་དེའི་ཁྲོད་རྒྱ་ནག་གི་དམག་མི་ ༤༣ ཙམ་ལ་རྨས་སྐྱོན་ཕོག་ཡོད་པར་བཀོད་འདུགརྒྱ་དཀར་གཉིས་ཀྱི་དམག་མིའི་དོན་རྐྱེན་དང་འབྲེལ་ཏེ་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་ཏུ་མུ་མཐུད་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བར་གཞིགས་ཚེ་རྒྱ་ནག་གིས་བོད་མཐོ་སྒང་གི་ས་ཁུལ་དུ་དམག་སྦྱོང་དང་གོ་མཚོན་གྲ་སྒྲིག་རྒྱ་སྐྱེད་གཏོང་བཞིན་པ་དང་། རྒྱ་གར་གྱི་ངོས་ནས་ཀྱང་དེ་རིང་ལ་དྭགས་ཁུལ་དུ་དམག་མི་ ༡༥༠༠༠ ལྷག་འཕར་མ་བཏང་པ་མ་ཟད་རྒྱ་གར་བྱང་ཤར་ཨ་རུ་ནཱ་ཅལ་ཁུལ་གྱི་ས་མཚམས་དམག་མི་རྣམས་ཀྱང་གཟབ་ནན་ངང་བཞུགས་དགོས་པའི་བཀོད་ཁྱབ་སོགས་བཏང་འདུགགཞི་རྩའི་ཐེངས་འདིའི་རྒྱ་དཀར་ནག་དབར་གྱི་ས་མཚམས་གནད་དོན་དོན་རྐྱེན་ཁྲོད་རྒྱ་གར་གྱི་དམག་མི་ ༢༠ ཡི་ཚེ་སྲོག་ཤོར་བ་ནི་རྒྱ་བོད་གཉིས་ཀྱི་ས་མཚམས་གནད་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་ལོ་ངོ་ ༤༣ རྗེས་ཀྱི་གདོང་ཐུག་ཆེ་ཤོས་ཀྱི་གནད་དོན་དེ་ཆགས་ཡོད།

རྒྱལ་སྤྱིའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་མཐུན་ཚོགས་དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་ཐུན་མོང་གིས་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ལ་བལ་ཡུལ་གཞུང་གིས་རྒྱ་ནག་གི་གནོན་ཤུགས་འོག་བོད་མིར་དམ་དྲག་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བཞིན་པའི་གནས་སྟངས་གསལ་འདོན་གྱིས་དོན་ཚན་གསུམ་ཅན་གྱི་འབོད་སྐུལ་ཞུ་ཡིག་ཞིག་ཕུལ་འདུགརྒྱལ་སྤྱིའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་མཐུན་ཚོགས་སམ་ International Federation for Human Rights དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་གཉིས་ཐུན་མོང་གིས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༡ ལོ་སྟོད་ལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཆེས་མཐོའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྷན་ཁང་ནས་བལ་ཡུལ་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གནས་སྟངས་དང་འབྲེལ་བའི་དུས་བཀག་བསྐྱར་ཞིབ་ཐེངས་གསུམ་པ་མ་གནང་བའི་གོང་དུ་ཞུ་ཡིག་དེ་ཕུལ་འདུག ཚོགས་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཐེངས་འདིའི་ཞུ་ཡིག་ནང་བལ་ཡུལ་ནང་གནས་སྡོད་བོད་མི་ཉིས་ཁྲི་ལྷག་ཡོད་པ་དེ་དག་ལ་ཡུལ་ཁྲིམས་ནང་གསལ་བའི་ཤེས་ཡོན་དང་ཕྱག་ལས། ས་ཁང་ཉོ་ཚོང་གནང་རྒྱུའི་ཐོབ་ཐང་མེད་པ་མ་ཟད། རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲིམས་ལ་བརྩི་སྲུང་མེད་པར་བོད་ནས་བྲོས་བྱོལ་དུ་ཕེབས་མཁན་བོད་མི་རྣམས་ཕྱིར་རྒྱ་ནག་ལ་རྩིས་སྤྲོད་བྱེད་བཞིན་པ་དེས་ཁོང་ཚོའི་ཚེ་སྲོག་ལ་ཉེན་ཁ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་བལ་ཡུལ་ནང་རྒྱ་ནག་གི་གནོན་ཤུགས་འོག་མི་མང་འདུ་འཛོམས་དང་སྨྲ་བརྗོད་རང་དབང་། གསར་འགོད་རང་དབང་བཅས་ཇེ་ཞན་ཇེ་ཆུང་དུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་པ་སོགས་གསལ་འདོན་གནང་འདུག རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་གི་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ལས་དོན་ཐོག་འགན་ཁུར་བཞེས་མཁན་ Kai Muller ལགས་ཀྱིས་ཐེངས་འདིའི་ཞུ་སྙན་བརྒྱུད་བལ་ཡུལ་ནང་གནས་སྡོད་བོད་མི་རྣམས་ལ་ཡུལ་ཁྲིམས་ནང་གསལ་བའི་གཞི་རྩའི་ཐོབ་ཐང་ཁག་མེད་པའི་ཁྲོད་རང་དབང་གི་ཐོག་ནས་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་གནང་སྒོར་ཞུགས་ཆོག་གི་མེད་པ་དང་དེ་བཞིན་ཞི་བའི་ཐོག་ནས་རྒྱ་ནག་གི་བཙན་གནོན་ལ་རྣམ་འགྱུར་ཙམ་ཡང་བསྟན་་ཆོག་གི་མེད་པ་མ་ཟད་མང་ཚོགས་ཁག་ཅིག་གང་བྱུང་དུ་འཛིན་བཟུང་བཀག་ཉར་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་སོགས་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་བ་དང་ཆབས་ཅིག བལ་ཡུལ་གཞུང་གིས་དེ་ལྟ་བུའི་གདུག་རྩུབ་ཅན་གྱི་བྱ་སྤྱོད་འཕྲལ་མར་མཚམས་འཇོག་གིས་རྒྱ་ནག་གི་གནོན་ཤུགས་ལ་མགོ་ནམ་ཡང་མི་སྒུར་བར་གདོང་ལེན་གནང་དགོས་གལ་ཡིན་པར་ནན་བརྗོད་གནང་འདུག དེ་བཞིན་རྒྱལ་སྤྱིའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་དྲུང་ཆེ་སྐུ་ཞབས་ Adilur Rahman Khan ལགས་ཀྱིས་འདས་པའི་ལོ་ཤས་ནང་བལ་ཡུལ་དང་རྒྱ་ནག་དབར་འབྲེལ་ལམ་ཇེ་བཟང་དུ་འགྲོ་བཞིན་པ་འདིས་བོད་ནས་བྲོས་བྱོལ་དུ་ཕེབས་མཁན་བོད་མི་ཚོར་བཙན་དབང་གིས་བོད་ལ་གང་མགྱོགས་ཕྱིར་ལོག་གནང་འཇུག་ནས་ཁོང་ཚོའི་ཚེ་སྲོག་ལ་ཉེན་ཁ་ཆེན་པོ་བཟོ་བཞིན་ཡོད་སྟབས་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་མིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཚོས་བལ་ཡུལ་གཞུང་གིས་བོད་མི་ཚོའི་ཐོག་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་དང་འགལ་བའི་དྲག་གནོན་བྱེད་བཞིན་པར་དམིགས་བསལ་ཐུགས་སྣང་གནང་སྟེ་བལ་ཡུལ་གཞུང་ལ་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལ་བརྩི་སྲུང་གནང་དགོས་པ་དང་དེ་བཞིན་ཡུལ་དེའི་ནང་གི་བཙན་བྱོལ་བོད་མི་ཐོག་དམ་དྲག་གནང་རྒྱུ་མེད་པའི་ཤུགས་གནོན་སྤྲོད་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་ཞུས་འདུག  

ཁ་སང་ཕྱི་ཚེས་ ༡༧ ཉིན་བོད་ནང་གི་སྔ་དྲོ་ཚོུད་ ༣ ཡོལ་ཙམ་ལ་བོད་མདོ་ཁམས་རོང་བྲག་རྫོང་སྒོ་ལུང་གྲོང་བརྡལ་ལ་འདམ་རྡོའི་ཆུ་རུད་བྱུང་བར་བརྟེན་རྒྱལ་ལམ་  ༣༥༠ ཡི་ལམ་ཁུགས་ཡོད་སའི་ལམ་ཁག་བཅད་ནས་ཨ་ཉག་གྲོང་རྡལ་གྱི་རི་ཉིལ་འདུགདེ་རིང་བོད་ནང་གི་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་ཏུ་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བར་གཞིགས་ན། ཁ་སང་རོང་བྲག་རྫོང་སྒོ་ལུང་གྲོང་བརྡལ་ན་འདམ་རྡོའི་ཆུ་རུད་བྱུང་བར་བརྟེན་ཨ་ཉག་གྲོང་སྡེའི་རི་ཉིལ་བའི་གནས་ཚུལ་བྱུང་འདུག་པ་མ་ཟད་ཁ་སང་སྔ་དྲོ་ཆུ་ཚོད་ ༦ ཡས་མས་སུ་ཆུ་རུད་རྐྱེན་པས་ཆུ་འདབས་ཀྱི་གྲོང་པ་དང་། སློབ་གྲྭ་བཞི། འཕྲོད་བསྟེན་ཁང་གསུམ།  དགོན་པ་གཉིས་བཅས་ལ་གནོད་སྐྱོན་ཕོག་ཡོད་པ་མ་ཟད། དེ་བཞིན་མེ་ལུང་གློག་ཁང་གི་འཕྲུལ་འཁོར་ 2000KW ཆུས་ཁྱེར་ཟིན་པ་དང་ཨ་ཉག་ལུང་པའི་གློག་ཁང་གི་འཕྲུལ་འཁོར་ 3200KW ལ་ཉེན་ཁ་ཆགས་འདུགདོན་རྐྱེན་དེའི་ཁྲོད་ཡུལ་མི་ ༥༨༠༠ ལྷག་ཡུལ་གཞན་དུ་བྲོས་དགོས་པ་བྱུང་ནས་ཆུ་རུད་དེས་མི་རྒྱུ་གཉིས་ཀར་དཀའ་ངལ་ཧ་ཅང་མང་པོ་སྤྲད་འདུག སྤྱིར་ད་ཆ་མྱུར་སྐྱོབ་རུ་ཁག་ཡོང་སྟེ་མི་ཁག་ཅིག་སྐྱོབ་ཐུབ་པ་བྱུང་འདུག་ཀྱང་དོན་རྐྱེན་དེའི་འོག་མི་གཅིག་རྙེད་མེད་པ་རེད་འདུགདེ་བཞིན་དོན་རྐྱེན་ཁྲོད་སྨན་བཅོས་མྱུར་སྐྱོབ་སོགས་དང་འབྲེལ་མི་ ༢༠༠ ལྷག་གིས་རྫོང་དང་གྲོང་རྡལ་སོགས་ས་གནས་སོ་སོར་མྱུར་སྐྱོབ་བྱེད་བཞིན་པར་བརྗོད་འདུག གཞི་རྩའི་བོད་ཁུལ་དུ་འདས་པའི་དུས་ཡུན་ནང་ཆུ་རུད་དང་རི་ཉིལ་སོགས་ཀྱི་དོན་རྐྱེན་མང་དག་འབྱུང་བཞིན་པ་དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་དཔྱད་ཞིབ་པ་ཚོས་དོན་རྐྱེན་དེ་དག་ཡོང་རྐྱེན་གཙོ་བོ་ནི་རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་ནང་རང་བྱུང་གཏེར་ཁ་གང་བྱུང་དུ་སྔོག་འདོན་དང་ཤིང་ནགས་གཅོད་འབྲེག དེ་བཞིན་ཆུ་མཛོད་གསར་རྒྱག འབྲོག་པ་གནས་སྤོར་སོགས་གང་ལྟར་བོད་ནང་འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་ལས་གཞི་རྒྱ་ཆེ་སྤེལ་བཞིན་རྐྱེན་ཡིན་པར་ཡོངས་གྲགས་གནང་ཡོད་པ་རེད།