རྒྱ་ནག

རྒྱ་གར་གྱི་དམག་སྤྱི་ཆེན་མོ་ M M Naravane ལགས་ཀྱི་སློབ་སྟོན་གྱི་འོག་དུ། རྒྱ་གར་བྱང་ཕྱོགས་ཀྱི་མཐའ་མཚམས་ཁག་གི་དམག་མི་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་ལ་འཐབ་རྒོལ་བྱེད་ཆེད་དུ་བོད་རིག་པར་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་རྒྱུར་གྲོས་བསྡུར་གྱི་སྙན་ཞུ་ཕུལ་འདུག

སྤྱི་ལོ་ ༢༠༡༩ ལོའི་ཟླ་བ་༡༡ པའི་ནང་བོད་རང་བཙན་གྱི་སྦྱར་ཡིག་འགྲེམ་སྤེལ་བྱས་པར་བརྟེན་ནས་རྒྱ་ནག་གིས་འཛིན་བཟུང་བྱས་པའི་གྲྭ་བསྟན་འཛིན་ཉི་མ་ལགས་རྒྱ་ནག་གི་གཅར་རྡུང་གི་རྐྱེན་གྱིས་ནད་གཅོང་དུ་གྱུར་ནས་སྔར་ལོའི་ཟླ་བ་ ༡༢ པའི་ཚེས་ ༡ ཉིན་འདས་གྲོངས་སུ་ཕྱིན་ཡོད་འདུག གཞི་རྩའི་གྲྭ་བསྟན་འཛིན་ཉི་མ་ལགས་ནི་རྒྱ་གཞུང་གིས་དབྱེ་བའི་ཟི་ཁྲོན་ཞིང་ཆེན་དཀར་མཛེས་སེལ་ཤུལ་རྫོང་རྫ་སྨད་དབོན་པོ་ཡུལ་ཚོའི་དབོན་པོ་དགོན་པའི་དགེ་འདུན་པ་ཡིན་པ་དང་། ཁོང་གཙོས་པའི་དགོན་པ་དེའི་དགེ་འདུན་པ་ཁག་ཅིག་གིས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༩ ལོའི་ཟླ་བ་ ༡༡ པའི་ནང་བོད་རང་བཙན་དོན་དུ་འཐབ་རྩོད་བྱ་དགོས་ཞེས་དྲིལ་བསྒྲགས་ཡིག་ཆ་བརྒྱ་ཕྲག་མང་པོ་གཏོར་འགྲེམས་བྱས་པའི་དོགས་གཞིའི་འོག་འཛིན་བཟུང་བྱས་པ་མ་ཟད། རྒྱ་ནག་གི་ཁྲིམས་ཁང་ནས་སྐབས་དེར་ཁོང་རྣམས་ལ་ལོ་གཅིག་ནས་ལྔ་བར་གྱི་ཁྲིམས་ཐག་བཅད་ཡོད་པ་རེད། རྒྱལ་སྤྱིའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྟ་ཞིབ་ཁང་གིས་སྤེལ་གནས་ཚུལ་ལྟར་ན། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་སྔར་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༥ བའི་ནང་ཆབ་སྲིད་བཙོན་པ་ བསྟན་འཛིན་ཉི་མ་ལགས་ཀློད་གྲོལ་བཏང་ཡོད་ཀྱང་། ཁོང་གིས་རང་ཉིད་འཛིན་བཟུང་བྱས་པའི་གནས་ཚུལ་རྣམས་ཕྱིར་བསྒྲགས་བྱས་པ་དང་རྒྱ་གར་ནང་ཡོད་པའི་བོད་མིར་འབྲེལ་བ་བྱས་པའི་ཉེས་མིང་འོག་སྔར་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༨ ཚེས་ ༡༡ ཉིན་སླར་ཡང་འཛིན་བཟུང་བྱས་ཡོད་འདུག ཕྱི་ཟླ་ ༡༠ པའི་ནང་རྒྱ་ནག་གིས་ཁོང་གི་ནང་མིར་འབྲེལ་གཏུག་གིས་བསྟན་འཛིན་ཉི་མ་ལགས་ཀྱི་གཟུགས་གཞི་བདེ་ཐང་མིན་པའི་དཀའ་ངལ་འོག་བཙོན་ཁང་ནས་ལེན་དགོས་པའི་བཀའ་བཏང་ཡོད་པ་ལྟར་ནང་མི་རྣམས་ཀྱིས་ཁོང་སྨན་ཁང་དུ་བསྟེན་གཏུག་རིམ་པ་བྱས་པ་ནའང་། མཐར་སྔར་ལོའི་ཟླ་བ་ ༡༢ པའི་ཚེས་ ༡ ཉིན་འདས་གྲོངས་སུ་ཕྱིན་ཡོད་པ་རེད་འདུགགཞི་རྩའི་འདི་ག་རླུང་འཕྲིན་ཁང་གིས་དེ་སྔོན་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བའི་ནང་གྲྭ་བསྟན་འཛིན་ཉི་མ་ལགས་དང་ཁོང་གི་ཕྱག་རོགས་དགེ་འདུན་པ་གསུམ་དང་ཁོང་རྣམ་པའི་དགེ་རྒན་བཅས་ཀྱིས་ ༢༠༡༩ ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༡༡ པའི་ཚེས་ ༧ ཉིན་གྱི་མཚན་མོ་རྫ་སྨད་དབོན་པོ་ཡུལ་ཚོའི་རྒྱ་གཞུང་གི་ལས་ཁུངས་ཤིག་གི་ར་སྐོར་ནང་དུ་བོད་རང་བཙན་གྱི་ལས་འགུལ་སྤེལ་བའི་རྐྱེན་གྱིས་འཛིན་བཟུང་བྱས་པ་དང་། རྒྱ་གཞུང་གིས་རྗེས་སུ་ཁོང་རྣམ་པའི་དགེ་རྒན་གྲྭ་ ཤེར་རྒྱམ་ལགས་ཀློད་བཀྲོལ་བཏང་ཡོད་ཀྱང་། ཉིན་དེར་གྲྭ་བ་གཞན་ཞིག་གིས་དྲ་ཐོག་ཏུ་འཛིན་བཟུང་བྱས་པའི་དགེ་འདུན་པ་ཚོར་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་ཡི་གེ་བྲིས་པར་བརྟེན་ནས་འཛིན་བཟུང་བྱས་པའི་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བ་ཡོད་པ་བཅས། རྒྱལ་སྤྱིའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྟ་ཞིབ་ཚོགས་པས་སྤེལ་བའི་གནས་ཚུལ་དང་འདི་ག་ལས་ཁུངས་ཀྱི་སྤེལ་གནས་ཚུལ་དབར་དགེ་འདུན་པའི་ཁ་གྲངས་དང་འཛིན་བཟུང་གི་ཚེས་གྲངས་སོགས་ཀྱི་ཐད་ཕྲན་བུ་ཁྱད་པར་འདུག གང་ལྟར་རྒྱལ་སྤྱིའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྟ་ཞིབ་ཁང་་གིས་དེ་རིང་སྤེལ་བའི་གནས་ཚུལ་དེའི་ཐོག རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བསྟན་འཛིན་ཉི་མ་ལགས་བཙོན་འཇུག་ཐེངས་གཉིས་བྱས་པ་མ་ཟད། བཙོན་ཁང་དུ་རྒྱ་གཞུང་གི་ཉེན་རྟོག་པས་ཁོང་ལ་རྡུང་རྡེག་དྲག་པོ་བཏང་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཕྱིས་སུ་ཁོང་གིས་དབུགས་གཏོང་ལེན་དང་སྐད་ཆ་བཤད་མི་ཐུབ་པ་སོགས་འཕྲོད་བསྟེན་གྱི་གནས་སྟངས་ཛ་དྲག་ཏུ་གྱུར་ཡོད་སྟབས། ཕྱི་ལོག་ཏུ་ཡོད་པའི་ཁོང་གི་སྤུན་མཆེད་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱ་སྒོར་ཁྲི་བཞི་ལྷག་བསྡུ་རུབ་ཀྱིས་ཁོང་ལ་སྨན་བཅོས་བྱ་ཐབས་བྱས་ཀྱང་དྲག་སྐྱེལ་མ་བྱུང་བར་རྐྱེན་འདས་སུ་ཕྱིན་པར་བཀོད་པ་དང་འབྲེལ། རྒྱ་ནག་གིས་སྐབས་དེའི་སྔ་རྗེས་སུ་འཛིན་བཟུང་ཁྲིམས་ཐག་བཅད་པའི་དགེ་འདུན་པ་གཞན་དྲུག་པོ་འཕྲལ་དུ་ཀློད་གྲོལ་གཏོང་དགོས་བ་དང་ ། རྒྱ་ནག་གི་བཙོན་ཁང་ནང་གི་གནས་བབ་ལ་གང་མགྱོགས་རྟོག་ཞིབ་བྱེད་དགོས་བྱེད་དགོས་བ་སོགས་ཀྱི་དགོས་འདུན་བཏོན་འདུག མ་ཟད་འཛིན་བཟུང་བཙོན་འཇུག་བྱས་པའི་དགེ་འདུན་པ་དེ་དག་གི་ཁྲོད་དུ་རང་ལོ་བཅོ་བརྒྱད་ཀྱི་འོག་ཏུ་ཡིན་པའི་བྱིས་པ་ཞིག་ཀྱང་ཡོད་པར་ལུང་འདྲེན་གྱིས། བྱིས་པ་རང་ལོ་བཅོ་བརྒྱད་ལ་མ་ཟིན་པ་རྣམས་ལ་ཉེས་འཛུགས་ཀྱིས་ཁྲིམས་ཐག་གཅོད་བཞིན་པ་ནི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲིམས་ལུགས་དང་འགལ་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན་སྐོར་གྱི་སྐྱོན་བརྗོད་གནང་འདུག གཞི་རྩའི་གྲྭ་བསྟན་འཛིན་ཉི་མ་ལགས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༩ ལོར་འཛིན་བཟུང་བྱས་པའི་སྐབས་ཁོང་དང་ལྷན་དུ། གྲྭ་ཀུན་གསལ་དང་གྲྭ་བསོད་བཀྲ། ཚུལ་ཁྲིམས། དེ་བཞིན་ཁོང་ཚོའི་དགེ་རྒན་ཤེར་རྒྱམ་བཅས་ཁྱོན་དགེ་འདུན་པ་ལྔ་ཡོད་པ་དང་། འདི་ག་རླུང་འཕྲིན་ཁང་ལ་དེ་སྔོན་གནས་ཚུལ་ངོ་སྤྲོད་པས་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་དོན་ལྟར་ན། དགེ་འདུན་པ་དེ་དག་གིས་ངོ་རྒོལ་ལས་འགུལ་ཡོང་སྟངས་དེ་ནི་གཙོ་བོ། ཕྱི་ལོ་༢༠༡༩ ལོར་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་མདོ་དབུས་ཁམས་གསུམ་ནང་རྒྱ་ནག་གུང་ཁྲན་ཏང་གི་བཀའ་དྲིན་འོག་ཞིང་འབྲོག་མང་ཚོགས་ཀྱི་འཚོ་བ་ཡར་རྒྱས་ཕྱིན་པ་ངོས་ཟིན་དགོས་པའི་དྲིལ་བསྒྲགས་བྱེད་བཞིན་པ་ལྟར་རྫ་དབོན་པོ་ཡུལ་ཚོའི་ནང་དུའང་རྒྱ་གཞུང་གི་གོང་རིམ་ལས་སྣེ་ཚོ་ལྟ་སྐོར་དུ་ཡོང་བ་དང་སྦྲགས། རྒྱ་གཞུང་གིས་གསར་རྒྱག་བྱས་པའི་གྲོང་ཁང་གསར་པའི་ནང་དུ་གནས་སྤོར་བྱས་པའི་འབྲོག་པ་རྣམས་ལ་བཙན་དབང་གིས་༧རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེའི་སྐུ་པར་མར་བླངས་ནས་མའོ་ཙེ་ཏུང་དང་ཞི་ཅིན་ཕིང་གི་ཐང་ག་རྣམས་གཤོམ་དུ་བཅུག་པ་དང་། ཡང་རེ་ཟུང་ལ་གུང་ཁྲན་ཏང་བཀའ་དྲིན་ཆེན་པོ་ཡིན་ཚུལ་དང་། ཏང་གིས་རོགས་སྐྱོར་མང་པོ་བྱས་ཚུལ་སོགས་བཙན་ཤེད་ཀྱིས་བཤད་དུ་བཅུག་ནས་དྲྭ་ཐོག་ཏུ་བཀྲམ་ནས་ཡུལ་མི་ཕན་ཚུན་དབར་མི་མཐུན་པ་བཟོས་པ་བཅས་ལ་བརྟེན་ནས་གོང་གསལ་གྱི་ལས་འགུལ་དེ་སྤེལ་བ་ཞིག་ཡིན་སྐོར་ངོ་སྤྲོད་གནང་ཡོད་པ་རེད།

ཁ་སང་ཨ་རིའི་སྲིད་འཛིན་ཇཱོ་བྷ་ཌན་མཆོག་གིས་ཨ་རིའི་གཞུང་འཛིན་གྱི་ཁྲི་སྟོན་མཛད་སྒོ་ཚོགས་མ་ཐག  རྒྱ་ནག་གི་ཕྱི་སྲིད་ལྷན་ཁང་གིས་ཨ་རིའི་སྲིད་འཛིན་ཊྲམ་ཕུའི་གཞུང་འཛིན་སྐབས་ཀྱི་ཆེས་མཐོའི་དཔོན་རིགས་ ༢༨ མིང་འདོན་གྱིས། ཁོང་རྣམས་རྒྱ་ནག་གི་གཙོ་བྱས་པའི་ཧོང་ཀོང་དང་མ་ཀའོ་སོགས་སུ་འགྲོ་སྐྱོད་བྱེད་རྒྱུ་བཀག་སྡོམ་བྱས་འདུགདེ་རིང་སྔ་དྲོ་རྒྱ་ནག་གི་ཕྱི་སྲིད་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་འདོན་སྤེལ་གནང་བའི་བསྒྲགས་གཏམ་ཞིག་གི་ནང་དུ། ཐེངས་འདིར་རྒྱ་ནག་གིས་བཀག་སྡོམ་བྱས་པའི་ཨ་རིའི་ཆེས་མཐོ་དཔོན་རིགས་ཀྱི་ཁྲོད་དུ། སྲིད་འཛིན་ཊྲམ་ཕུ་མཆོག་གི་གཞུང་འཛིན་སྐབས་ཀྱི་ཕྱི་སྲིད་དྲུང་ཆེ་Michael R. Pompeo ལགས་དང་། ཨ་རིའི་བདེ་སྲུང་གི་སློབ་སྟོན་པ། Robert C. O'Brien ལགས་དང་སློབ་སྟོན་པ་གཞོན་པ། Matthew Pottinger ལགས། གཞན་ཡང་ཨ་རིའི་ཚོང་ལས་ཀྱི་སློབ་སྟོན་པ།  Peter K. Navarro ལགས་སོགས་ཀྱི་གཙོ་བྱས་པའི་དཔོན་རིགས་ཉེར་བརྒྱད་ལ་མིང་འདོན་བྱས་ཏེ། ཁངོ་རྣམས་རྒྱ་ནག་ནང་དང་ཧོང་ཀོང་སོགས་ལ་འགྲོ་སྐྱོད་བྱེད་རྒྱུ་བཀག་འགོག་བྱས་པ་མ་ཟད། ཁོང་རྣམས་དང་འབྲེལ་བའི་བཟོ་ཚོང་ཁང་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་དང་ལྷན་དུ་ཚོང་འབྲེལ་བྱེད་རྒྱུ་ཡང་བཀག་སྡོམ་བྱས་འདུག རྒྱ་ནག་གིས་ཕྱི་སྲིད་ལས་ཁུངས་ཀྱི་བསྒྲགས་གཏམ་དེའི་ནང་དུ་འདས་བའི་ལོ་འགའི་རིང་ལ། ཨ་རིའི་ནང་གི་རང་ལྟ་མཆོག་འཛིན་དང་རྒྱ་ནག་ལ་སྡང་སྡུག་ཆེ་བའི་ཆབ་སྲིད་པ་འགའ་ཤས་ཀྱིས་འཆར་གཞི་ལྡན་པའི་ཐོག་ནས་བྱེད་སྒོ་འདྲ་མིན་བརྩམས་ཏེ་རྒྱ་ནག་གི་ནང་སྲིད་ལ་ཐེ་ཇུས་བྱས་ཡོད་ལུགས་ལུང་འདྲེན་གྱིས། ཁོང་ཚོས་བྱེད་བབ་ཀྱིས་ཨ་རི་དང་རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ཁབ་གཉིས་ཀྱི་འབྲེལ་ལམ་ལ་དོ་ཕོག་ཤུགས་ཆེར་བཏང་ཡོད་ལུགས་བསྒྲགས་འདུགགནས་ཚུལ་དེ་དང་འབྲེལ་ནས། ཨ་རིའི་ཚོང་ལས་ཀྱི་སློབ་སྟོན་པ།  Peter K. Navarro ལགས་ཀྱིས་་CNN གསར་ཁང་ལ་རྒྱ་ནག་གི་རིམས་ནད་ཀྱིས་མི་གྲངས་ས་ཡ་མང་པོ་སྡེབ་གསོད་བཏང་ཡོད་པའི་སྐྱོན་བརྗོད་དང་སྦྲགས་རྒྱ་ནག་གིས་ཐེངས་འདིར་ཨ་རིའི་དཔོན་རིགས་ལ་ཉེས་ཆད་བཅད་པ་དེ་ནི་ཁོང་ལ་མཚོན་ན་གཟི་བརྗོད་ཅིག་ཏུ་མཐོང་གི་ཡོད་པར་ངོ་སྤྲོད་གནང་འདུག གཞི་རྩའི་ཨ་རིའི་སྲིད་འཛིན་ཊྲམ་ཕུ་མཆོག་གི་གཞུང་འཛིན་གྱི་སྐབས་སུ། ཨ་རིས་རྒྱ་ནག་དང་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་ཚོང་རིགས་མང་པོ་ཞིག་ལ་ཁྲལ་ཆེན་པོ་བརྒྱབས་ནས་ཚོང་ལས་མང་པོ་ཞིག་བཀག་སྡོམ་བྱས་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཨ་རིའི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་ཁྲིམས་འཆར་གཏན་འབེབས་བྱས་པ། དེ་བཞིན་ཧོང་ཀོང་གི་བདེ་འཇགས་ཁྲིམས་འཆར་དང་འབྲེལ་ནས་རྒྱ་ནག་གི་དཔོན་རིགས་ཁག་གི་འགྲོ་འདུག་བཀག་སྡོམ། གཞན་ཡང་རྒྱ་ནག་གིས་ཡུ་གུར་མི་རིགས་སྡེབ་གསོད་གཏོང་གི་ཡོད་པ་སོགས་གཞུང་འབྲེལ་གྱིས་འདོན་སྤེལ་གནང་བ་སོགས་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་རྒྱ་ནག་ལ་རྒོལ་ལན་སྤྲད་ཡོད་སྟབས། ད་ལྟའི་ཆར་ཨ་རྒྱ་གཉིས་ཨ་རྒྱ་གཉིས་ཀྱི་འབྲེལ་ལམ་ཇེ་སྡུག་དང་འགྲན་རྩོད་ཇེ་ཆེར་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་པ་རེད།

རྒྱ་གར་གྱི་ IANS ཞེས་པའི་གསར་ཁང་གིས་ C-VOTER བསམ་ཤོག་ཆེད་བསྡུ་ལས་ཁང་བརྒྱུད་ནས་རྒྱ་གར་མང་ཚོགས་དཀྱུས་མའི་ཁྲོད་བསམ་ཤོག་བསྡུ་ལེན་གནང་སྐབས་མང་ཚོགས་བརྒྱ་ཆ་ ༨༠ ཉེ་བས་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་ནས་བོད་དེ་བར་བཞུགས་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཡིན་པར་བསྐྱར་གསོ་གནང་དགོས་པའི་མངོན་འདོད་གསལ་འདོན་གནང་འདུགདེའང་ IANS ཞེས་པའི་གསར་ཁང་གིས་རྒྱ་གར་མང་ཚོགས་དཀྱུས་མ་ ༣༠༠༠ ཙམ་ལ་ཁྱེད་ཀྱི་ངོས་ནས་བོད་དེ་བར་བཞུགས་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཡིན་པར་བསྐྱར་གསོ་གནང་དགོས་གལ་གཟིགས་སམ་ཞེས་དང་། ཡང་ན་རྒྱ་དཀར་ནག་ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་མཐའ་སྲུང་དམག་མི་དབར་འཐབ་འཛིང་གི་གནད་དོན་སེལ་བར་ཞི་བདེའི་ལྟེ་གནས་ཤིག་ལ་ངོས་འཛིན་གནང་གལ་གང་གཟིགས་སམ་ཞེས་བསམ་ཤོག་བསྡུ་ལེན་གནང་སྐབས་མང་ཚོགས་བརྒྱ་ཆ་ ༨༠ ལ་ཉེ་བ་ཞིག་གིས་འཕགས་བོད་གཉིས་ཀྱི་ས་མཚམས་དང་འབྲེལ་ནས་རྒྱ་དཀར་ནག་ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་མཐའ་སྲུང་དམག་མི་དབར་འཐབ་འཛིང་གི་གནད་དོན་མང་དག་ཅིག་བྱུང་བ་དེ་དག་སེལ་ཐབས་སུ་རྒྱ་གར་དབུས་གཞུང་གིས་དེ་བྱུང་ཐོག་ནས་བོད་དེ་བར་བཞུགས་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཡིན་པར་བསྐྱར་གསོ་གནང་དགོས་པའི་མངོན་འདོད་གསལ་འདོན་གནང་ཡོད་སྐོར་བཀོད་འདུགདེ་བཞིན་མང་ཚོགས་བརྒྱ་ཆ་ ༨༠ ཉེ་བ་ཞིག་གིས་རྒྱ་གར་གི་ངོས་ནས་ཆབ་སྲིད་དང་འབྲེལ་བའི་གནང་སྒོ་གཅིག་གིས་ཀྱང་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ལ་འགྱུར་ལྡོག་དང་ཁྱད་པར་ངེས་ཅན་ཞིག་འགྲོ་བར་ཤུགས་རྐྱེན་ཐེབས་ངེས་ཡིན་པར་ཡིད་ཆེས་ཡོད་ཅེས་གསུང་མཁན་བྱུང་འདུག་པར་མ་ཟད། རྒྱ་གར་མང་ཚོགས་ཁྲོད་རྒྱ་ནག་ལ་ཞེན་ལོག་གི་ཚོར་ཤུགས་ཆེས་ཆེར་ཡོད་པའི་དུས་སྐབས་འདིར་མང་ཚོགས་བརྒྱ་ཆ་ ༦༢ ལྷག་གིས་རྒྱ་གར་དབུས་གཞུང་གིས་རྒྱ་དཀར་ནག་གཉིས་ཀྱི་འབྲེལ་ལམ་ལ་གནོད་མིན་གྱི་ཉེན་ཚབས་ལ་ལྟོས་མེད་ཀྱིས་བོད་ནང་གི་གཞི་རྩའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་བབས་ཐོག་བཞེངས་ཕྱོགས་གང་ཡིན་གསལ་པོ་བཟོ་དགོས་གལ་ཡིན་པའི་དགོངས་འཆར་གནང་མཁན་བྱུང་འདུག བསམ་ཤོག་བསྡུ་ལེན་གནང་བ་དེའི་ནང་མང་ཚོགས་བརྒྱ་ཆ་ ༧༠ ལྷག་གིས་རྒྱ་གར་གཞུང་གི་ངོས་ནས་བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ལ་རྒྱ་གར་གྱི་སྤྱི་དམངས་ཀྱི་ཆེས་མཐོའི་གཟེངས་རྟགས་ Bharat Ratna འབུལ་ལམ་ཞུ་དགོས་པའི་དགོན་འདུན་ཆེད་བཏོན་གནང་མཁན་ཡང་བྱུང་འདུག་པར་མ་ཟད། མང་ཚོགས་བརྒྱ་ཆ་ ༥༣ ཉེ་བས་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་དེ་རྒྱ་གར་གྱི་བདེ་འཇགས་དང་འབྲེལ་བའི་གནད་དོན་གཙོ་གྲས་ཤིག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་ཀྱང་། རྒྱ་གར་གཞུང་དང་རྒྱ་གར་གྱི་གསར་ཁང་གིས་ཀྱང་དོ་སྣང་མ་གནང་བར་བཞག་པ་དེ་ནི་ཆེས་མ་འོས་པའི་གནད་དོན་ཞིག་ཡིན་པར་དགོངས་འཆར་གནང་འདུགགཞི་རྩའི་འདས་བའི་ལོ་གཅིག་གི་རིང་ལ་རྒྱ་དཀར་ནག་གཉིས་ཀྱིས་འཕགས་བོད་ས་མཚམས་ཀྱི་བདག་དབང་ཐད་ནས་གདོང་ཐུག་རིམ་པ་བྱས་ཏེ། ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་མཐའ་དམག་གི་བར་དུ་ཤི་རྨས་ཀྱི་དོན་རྐྱེན་ཡང་བྱུང་ཡོད་པ་ལྟར། དགུན་དུས་ཀྱི་ནམ་ཟླའི་འཁྱགས་གྲང་ལ་ལྟོས་མེད་ཀྱིས། ད་དུང་ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་མཐའ་མཚམས་ཁག་ཏུ་དམག་མི་འགྲེམས་འཇོག་ཇེ་མང་དུ་བཏང་སྟེ་གོ་མཚོན་དང་བཟའ་ཆས་སོགས་འབོར་འདྲེན་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བཞིན་ཡོད་པ་རེད། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་འདས་པའི་ལོ་ཤས་ནས་དེ་གའི་མཐའ་མཚམས་ཁག་ལ་དམག་འཐབ་དཔུང་འཇུག་ཙམ་མ་ཟད། སྒོས་སུ་ས་མཚམས་ཁག་ཏུ་དཔལ་འབྱོར་གྱི་མཐུན་རྐྱེན་བཟང་བའི་གྲོང་ཚོ་གསར་རྒྱག་གི་ལས་གཞི་སྤེལ་འགོ་ཚུགས་ཏེ་སྔར་ལོའི་བར་གྲོང་ཚོ་༩༠༠ ལྷག་གསར་རྒྱག་བྱས་ཡོད་པ་དང་དེའི་ཁོངས་ནས་ ༢༠༠ ཙམ་འཕགས་བོད་ས་མཚམས་ལ་ཡོད་པའི་ཚོད་དཔག་གནང་གི་ཡོད་པའི་ཁྲོད་འདིར་རྒྱ་གར་གྱི་གནད་ཡོད་དཔོན་རིགས་ཁག་ཅིག་དང་མང་ཚོགས་དཀྱུས་མའི་ནང་ནས་ཀྱང་བོད་ཀྱི་བདེན་དེན་སེལ་བར་རྒྱ་གར་དབུས་གཞུང་གི་བཞེས་ཕྱོགས་གང་ཡིན་གསལ་བཟོ་གནང་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་ཞུ་མཁན་མི་ཉུང་བ་ཞིག་བྱུང་ཡོད་པ་རེད།

བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ས་ལྷ་སར་ཁ་སང་སྔ་དྲོ་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་སྲིད་གྲོས་སྐབས་བཅུ་གཅིག་པའི་ཚོགས་འདུ་ཐེངས་བཞི་བ་དང་དེ་རིང་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་མི་དམངས་འཐུས་མི་ཚོགས་ཆེན་སྐབས་བཅུ་གཅིག་པའི་རྒྱུན་ལས་ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་གི་ཚོགས་འདུ་ཐེངས་ཉེར་ལྔ་པ་འགོ་འཛུགས་བྱས་འདུག

ཨ་རིའི་ཕྱི་སྲིད་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ངོས་ནས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཁུལ་དེའི་ནང་གི་ཡུ་གུར་མི་རིགས་གཙོ་བོར་གྱུར་བའི་ཁ་ཆེའི་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཐོག་མི་སྤྱོད་ལས་འདས་པའི་དྲག་གནོན་སྤེལ་ཏེ་མི་རིགས་སྡེབ་གསོད་ཀྱི་བྱ་སྤྱོད་སྤེལ་བཞིན་པའི་སྐྱོན་བརྗོད་གནང་འདུག

རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་རྒྱ་གར་གྱི་བྱང་ཤར་མངའ་སྡེ་ཨ་རུ་ན་ཅལ་གྱི་མཐའ་མཚམས་སུ་ཁང་ཁྱིམ་བརྒྱ་ལྷག་ཡོད་པའི་གྲོང་ཚོ་ཞིག་གསར་རྒྱག་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་མངོན་གསལ་བྱུང་ཡོད་པ་དང་། རྒྱ་གར་ངོས་ནས་འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་ལས་གཞི་དེར་ལྟ་ཞིབ་ནན་མོ་གནང་སྟེ་རྒྱ་གར་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བདེ་འཇགས་དང་ས་ཁོངས་ཀྱི་ཆིག་སྒྲིལ་ལ་དོ་ཕོག་མི་འགྲོ་བར་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་བཞིན་ཡོད་པ་གསུངས་འདུག དེ་ཡང་། ཨ་རིར་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་ Planet Labs ཞེས་པའི་སྲུང་སྐར་བརྟག་དཔྱད་ཚོགས་པས་མཁའ་དབྱིངས་ནས་ཞིབ་འཇུག་བྱས་པའི་སྙན་ཐོ་ཞིག་རྒྱ་གར་གྱི་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་ལ་བཏང་འབྱོར་བྱུང་བའི་ནང་དུ། རྒྱ་ནག་གིས་རྒྱ་གར་བྱང་ཤར་ཁུལ་གྱི་འཕགས་བོད་ས་མཚམས་ཏེ། ཨ་རུ་ན་ཅལ་མངའ་སྡེ་ནང་སྤྱི་ལེ་་༤ ཙམ་བརྒལ་ཏེ་གྲོང་ཚོ་དེ་གསར་རྒྱག་བྱས་ཡོད་པ་དང་། ཟུང་སྐར་བརྒྱུད་བླངས་པའི་ཁུལ་དེའི་སྔ་རྗེས་ཀྱི་པར་ལ་གཞིགས་ན། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་གྲོང་ཚོ་དེ་འདས་པའི་ལོ་གཅིག་གི་གོང་ཙམ་ནས་གསར་བསྐྲུན་བྱེད་འགོ་ཚུགས་པ་ཞིག་ཡིན་པ་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་ཡོད་འདུག གནས་ཚུལ་དེ་ར་འཕྲོད་བྱུང་མཚམས་སུ། རྒྱ་གར་གྱི་ཕྱི་སྲིད་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་ཁ་སང་གསར་ལམ་ཁག་ཏུ་རྒྱ་གར་གྱི་ངོས་ནས་ཀྱང་ཨ་རུ་ན་ཅལ་གྱི་མཐའ་མཚམས་སུ་ལམ་ཁ་དང་ཟམ་པ་གསར་རྒྱག་གིས་ལས་གཞི་འགོ་འཛུགས་བྱས་ཡོད་པ་དང་། ལས་གཞི་དེ་དག་གིས་མཐའ་མཚམས་ཁུལ་གྱི་མི་མང་ལ་མཐུན་འགྱུར་གྱིས་འཚོ་བའི་མཐུན་རྐྱེན་ཇེ་བཟང་དང་འབྲེལ་ལམ་ཇེ་ལེགས་སུ་གཏོང་རྒྱུ་ཡིན་པ་མ་ཟད། རྒྱ་ནག་གི་འཛུགས་སྐྲུན་ལས་གཞི་དེ་དག་གིས་རྒྱ་གར་གྱི་བདེ་འཇགས་དང་ས་ཁོངས་ཀྱི་ཆིག་ལ་དོ་ཕོག་མི་འགྲོ་བར་རྟོག་ཞིབ་ནན་མོ་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པར་གསུང་འདུགརྒྱ་ནག་གི་འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་ལས་གཞི་དེར་རྒྱུས་མངའ་ཡོད་མཁན་ཞིག་གིས་མིང་འདོན་མ་བྱས་པའི་སྒོ་ནས་གསར་ཁང་ལ་འགྲེལ་བརྗོད་བྱས་པ་ལྟར་ན། ལོ་ངོ་བཅུ་ཕྲག་གི་རིང་ལ་ཨ་རུ་ན་ཅལ་གྱི་མཐའ་མཚམས་སུ་ལྟ་ཞིབ་ལེགས་པོ་བྱས་མེད་པ་དང་། རྒྱ་ནག་གིས་དུས་རྒྱུན་ནས་ཨ་རུ་ན་ཅལ་གྱི་ཁུལ་དེ་ནི་བོད་ཀྱི་ལྷོ་རྒྱུད་ཀྱི་ས་ཁོངས་ཡིན་པར་འགྲེལ་བརྗོད་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་ལྟར། ད་ལྟའི་ཆར་རྒྱ་ནག་གིས་གྲོང་ཚོ་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་བཞིན་པའི་ས་ཁུལ་དེ་ཡང་རྒྱ་ནག་གིས་བོད་ཀྱི་ལྷོ་རྒྱུད་ཡིན་པར་རྩོད་ལེན་བྱེད་བཞིན་པའི་ས་ཁུལ་དུ་འཁེལ་ཡོད་པར་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་འདུག དེ་བཞིན་ཁུལ་དེའི་མི་མང་གིས་གསར་ཁང་ལ་གནས་ཚུལ་མཁོ་སྤྲོད་བྱས་པ་ལྟར་ན། རྒྱ་ནག་གིས་ཁུལ་དེར་འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་ལས་གཞི་གཉེར་བཞིན་པ་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་མ་ཐག ཨ་རུ་ན་ཅལ་ཁུལ་གྱི་འབྲེལ་ཡོད་རྒྱ་གར་གྱི་དམག་སྤྱི་སོགས་ཀྱིས་ཀྱང་ཚོགས་འདུ་རིམ་པ་བསྡུས་ནས་གནད་དོན་དེར་གྲོས་བསྡུར་བྱས་ཡོད་པ་མ་ཟད། ད་ཆ་རྒྱ་གར་གྱིས་ཀྱང་མཐའ་མཚམས་དེར་འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་ལས་གཞི་གཉེར་མུས་ཡིན་པར་གསུངས་འདུག རྒྱ་ནག་གི་འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་ལས་གཞི་དེ་དང་འབྲེལ་ནས། བྷེལ་ཇམ་གྱི་ཁུལ་དུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་བདེ་འཇགས་ཀྱི་ཆེད་མཁས་བ་ Sim Tack ལགས་ཀྱིས་རྒྱ་གར་གྱི་ Hindustan Times གསར་ཤོག་ཐོག སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༠ ལོ་ནས་བཟུང་རྒྱ་ནག་གི་མཐའ་དམག་སྐོར་ཞིག་ཨ་རུ་ན་ཅལ་གྱི་མཐའ་མཚམས་སུ་ཡོད་པར་ལུང་འདྲེན་གྱིས། མཐའ་མཚམས་སུ་རྒྱ་དམག་ཡོད་པ་དེ་ནི་གནས་ཚུལ་གསར་བ་གང་ཡང་མིན་ནའང་། ཐེངས་འདིར་རྒྱ་ནག་གིས་ཆེད་དུ་ཁང་ཁྱིམ་བརྒྱ་ལྷོད་ཡོད་པའི་གྲོང་ཚོ་གསར་རྒྱག་གིས་ཁུལ་དེར་མི་མང་གནས་སྡོད་བྱེད་རྩིས་བྱེད་བཞིན་པ་དེ་ནི་གནས་ཚུལ་གསར་བ་ཞིག་ཡིན་སྐོར་འགྲེལ་བརྗོད་དང་སྦྲགས། རྒྱ་ནག་གིས་ལོ་ངོ་མང་པོའི་རིང་ལ་མཐའ་མཚམས་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་དང་། ད་ཆ་རྒྱ་ནག་གིས་ཨ་རུ་ན་ཅལ་དང་ལ་དྭགས་ཁུལ། དེ་བཞིན་འབྲུག་ཡུལ་བཅས་ཀྱི་རྩོད་རྙོག་གི་ས་མཚམས་ཁག་ཏུ་འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་ལས་གཞི་འགོ་འཛུགས་བྱས་པ་དེ་ཡིས་རྒྱ་ནག་གིས་མཐའ་མཚམས་ས་ཁོངས་བརྟན་བརླིང་ལ་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་གི་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན་པར་གསུངས་འདུག འོན་ཀྱང་། གོང་གི་གནས་ཚུལ་དེ་དང་འབྲེལ་ནས། འདི་གའི་གསར་འགོད་པའི་བོད་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ཉམས་ཞིབ་ཁང་གི་བོད་གནས་ཉམས་ཞིབ་པ་ཚེ་དབང་རྡོ་རྗེ་ལགས་སུ་བཀའ་འདྲི་ཞུས་པར། ཁོང་གིས་རྒྱ་ནག་གིས་ཕྱི་ལོ་༢༠༡༤ གཡས་གཡོན་ནས་དེར་འབྲེལ་གྱི་ལས་གཞི་ཤུགས་ཆེ་རུ་བཏང་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན་སྐོར་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་བ་དང་ལྷན་དུ། རྒྱ་ནག་གི་བོད་དོན་བཞུགས་མོལ་ཚོགས་འདུ་ཐེངས་དྲུག་པ་དང་བདུན་པ་གཉིས་ཀྱི་གཙོ་བྱས་པའི་སྔར་ལོའི་གྲོ་མོ་ཁུལ་གྱི་དམིགས་བསལ་གྱི་ཚོགས་འདུ་ཚོགས་ཀྱི་སྐབས་སུ། བོད་ཀྱི་མཐའ་མཚམས་ཁག་ཏུ་གྲོང་ཚོ་གསར་རྒྱག་བྱེད་དགོས་བའི་གྲོས་བསྡུར་རིམ་པ་བྱུང་བ་ལྟར། ད་ཆ་རྒྱ་ནག་གིས་རྒྱ་གར་དང་བལ། དེ་བཞིན་འབྲུག་བཅས་ཀྱི་མཐའ་མཚམས་ཁག་ཏུ་རྒྱ་བསྐྱེད་རིང་ལུགས་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ལག་བསྟར་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་ལྟར། བོད་ནང་དུ་ཡང་འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་ལས་གཞི་མང་པོ་གཉེར་བཞིན་ཡོད་སྐོར་གསུངས་སོང་། གཞི་རྩའི་འདས་བའི་ལོ་གཅིག་གི་རིང་ལ་རྒྱ་དཀར་ནག་གཉིས་ཀྱིས་འཕགས་བོད་ས་མཚམས་ཀྱི་བདག་དབང་ཐད་ནས་གདོང་ཐུག་རིམ་པ་བྱས་ཏེ། ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་མཐའ་དམག་གི་བར་དུ་ཤི་རྨས་ཀྱི་དོན་རྐྱེན་ཡང་བྱུང་ཡོད་པ་ལྟར། དགུན་དུས་ཀྱི་ནམ་ཟླའི་འཁྱགས་གྲང་ལ་ལྟོས་མེད་ཀྱིས། ད་དུང་ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་མཐའ་མཚམས་ཁག་ཏུ་དམག་མི་འགྲེམས་འཇོག་ཇེ་མང་དུ་བཏང་སྟེ་གོ་མཚོན་དང་བཟའ་ཆས་སོགས་འབོར་འདྲེན་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བཞིན་ཡོད་པ་རེད། རྒྱ་ནག་གཞུང་ངོས་ནས་འདས་པའི་ལོ་ཤས་ནས་དེ་གའི་མཐའ་མཚམས་ཁག་ལ་དམག་འཐབ་དཔུང་འཇུག་ཙམ་མ་ཟད། སྒོས་སུ་ས་མཚམས་ཁག་ཏུ་དཔལ་འབྱོར་གྱི་མཐུན་རྐྱེན་བཟང་བའི་གྲོང་ཚོ་གསར་རྒྱག་གི་ལས་གཞི་སྤེལ་འགོ་ཚུགས་ཏེ་སྔར་ལོའི་བར་། གྲོང་ཚོ་༩༠༠་ལྷག་ཙམ་གསར་རྒྱག་བྱས་ཡོད་པ་དང་དེའི་ཁོངས་ནས་ ༢༠༠ ཙམ་འཕགས་བོད་ས་མཚམས་ལ་ཡོད་པའི་ཚོད་དཔག་གནང་གི་ཡོད་པ་རེད།

ཁ་སང་། བོད་ནང་གི་རྩོམ་པ་པོ་ཚེ་རིང་འོད་ཟེར་ལགས་ཀྱིས་ངོ་དེབ་ཐོག་པར་རིས་དང་བཅས་ཏེ་གནས་ཚུལ་བཀོད་པ་ལྟར་ན། རྒྱ་ནག་གིས་ས་བགོས་བྱས་པའི་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་ཁོངས་གཏོགས་ཀྱི་ནག་ཆུ་ས་ཁུལ་དུ་ཟུང་སྐར་བརྒྱུད་ནས་མཁའ་དབྱིངས་ནས་པར་བླངས་པའི་ཁྲོད། རྒྱ་ནག་གི་ནག་ཆུའི་ཁུལ་དུ་གནམ་ཐང་གསར་རྒྱག་གི་འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་ལས་གཞིའི་ཁྲོད་རི་སྒང་གི་མ་ཎི་ཡིག་དྲུག་གི་པར་རིས་ནག་གསུབ་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གི་མེས་རྒྱལ་ཁྲི་ལོར་བརྟན་པར་ཤོག་ཅེས་གསར་དུ་བྲིས་འདུག དེ་བཞིན་ཁུལ་དེའི་རི་སྒང་དུ།  མེས་རྒྱལ་ཁྲི་ལོར་བརྟན་པར་ཤོག་ཅེས་པའི་ཡི་གེ་བྲིས་ཡོད་པ་མ་ཟད། རྒྱ་ནག་གི་རྒྱལ་དར་ཆེན་པོ་ཞིག་ཀྱང་གསར་དུ་བྲིས་ཡོད་པ་ཡང་ཟུང་སྐར་བརྒྱུད་ནས་པར་བླངས་བའི་ཁྲོད་དུ་མངོན་རྒྱུ་ཡོད་པ་དང་། ཚེ་རིང་འོད་ཟེར་ལགས་ཀྱིས་བརྗོད་པ་ལྟར་ན། རྒྱ་ནག་གི་རྒྱལ་དར་གྱི་འདྲ་གཟུགས་དེ་སྔར་ལོའི་ཟླ་བ་ ༨ པའི་ནང་དུ་གསར་རྒྱག་བྱས་པ་ཞིག་ཡིན་པར་འཁོད་འདུག ཁོང་གིས་ད་དུང་གསལ་བོར་བརྗོད་ཡོད་པ་ཞིག་ནི།  སྔར་ལོའི་ཟླ་བ་ ༣ པའི་ནང་དུ་མཁའ་དབྱིངས་ནས་པར་བླངས་བའི་ནང་དུ།  ནག་ཆུ་ཁུལ་གྱི་རི་མགོར་མེས་རྒྱལ་ཁྲི་ལོར་ཤོག་ཅེས་པའི་རྒྱ་ཡིག་ལམ་གྱི་ཡིག་འབྲུ་དེ་དག་དང་ལྷན་དུ།  བོད་ཡིག་གི་ལམ་ནས་ༀ་མ་ ཎི་པད་མེ་ཧཱུྃ་ཞེས་བྲིས་ཡོད་པ་མངོན་རྒྱུ་ཡོད་ནའང་། ཕྱིས་སུ་ཟུང་སྐར་བརྒྱུད་ནས་ལྟ་དུས་བོད་ཡིག་གི་མ་ཎི་ཡིག་དྲུག་གི་པར་རིས་དེ་དག་ནག་གསུབ་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གི་རྒྱལ་དར་ཆེན་པོ་ཞིག་གསར་བཟོ་བྱས་ཡོད་པ་མངོན་གསལ་གནང་འདུག ཁོང་གིས་པར་རིས་དེ་དག་གཤིབ་བསྡུར་གྱིས་ངོ་དེབ་ཏུ་སྤེལ་མཚམས་སུ། མི་མང་པོས་བརྒྱུད་སྐུར་བྱས་ཡོད་པ་དང་།  དེའི་ཁྲོད་ནས་མི་ཞིག་གིས་མཆན་བྲིས་པའི་ནང་དུ། རྒྱ་ནག་གིས་བོད་ཁུལ་དུ་ཐབས་ཤེས་ཡོད་རྒུ་བཏང་ནས་བོད་མིའི་ཞི་བདེ་དང་གཅིག་སྒྲིལ་གྱི་མཚོན་རྟགས་ཡོད་ཚད་གན་གསུབ་ཀྱིས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲོད་ནས་བོད་མིའི་ངོ་བོ་དེ་མེད་པར་བཟོ་བཞིན་ཡོད་པར་འགྲེལ་བརྗོད་ཀྱིས། རྒྱ་ནག་གིས་ཅི་ཙམ་བོད་ཁུལ་དུ་དམ་དྲག་བྱས་ན་དེ་ཙམ་གྱིས་བོད་མི་རྣམས་ཀྱིས་གཅིག་སྒྲིལ་གྱི་ངང་ནས་ཕྱིར་རྒྱ་ནག་ལ་རྒོལ་རྡུང་གཏོང་རྒྱུ་ཡིན་སྐོར་གསལ་འགྲེལ་གནང་འདུགགཞི་རྩའི་རྒྱ་ནག་གིས་བོད་ཁུལ་གྱི་ས་ས་གང་སར་བོད་མིའི་ས་ཆའི་བདག་དབང་ལ་རྩིས་མེད་རྡོག་རོལ་གྱིས།  འཛུགས་སྐྲུན་གྱིས་ལས་གཞི་དང་གཏེར་ཁ་སྔོག་འདོན་སོགས་ཀྱི་ལས་གཞི་སྣ་མང་གཉེར་བཞིན་ཡོད་ནའང་། བོད་ཕྱི་ནང་གཉིས་ཀྱི་འབྲེལ་ལམ་ལ་དམ་དྲག་བྱས་ཡོད་པའི་དབང་གིས་གནས་ཚུལ་མང་པོ་ཞིག་ཅི་བཞིན་ཕྱི་ལོག་ཏུ་ཐོན་ཐུབ་ཀྱི་མེད་པ་རེད།  བདུན་ཕྲག་སྔོིན་མའི་ནང་དུ་ཤེས་རྟོག་བྱུང་བ་ལྟར་ན། གསང་བའི་ལས་དོན་གཉེར་མཁན་གྱི་སྡེ་ཁག་ detresfa ཞེས་པས་ཉེ་ཆར་ཟུང་སྐར་འཕྲུལ་ཆས་བརྒྱུད་རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་བོད་གཞིས་ཀ་རྩེའི་ལྷོ་ངོས་སུ་དམག་འགུལ་ཐབས་བྱུས་ཀྱི་ལྟེ་གནས་ཆེ་གྲས་ཤིག་གསར་རྒྱག་བྱེད་བཞིན་པའི་པར་རིས་ཤིག་ཕྱིར་བསྒྲགས་དང་སྦྲགས། དམག་འགུལ་ཐབས་བྱུས་ཀྱི་ལྟེ་གནས་དེ་ནི་བོད་ཁུལ་དུ་ཡོད་པའི་རྒྱ་ནག་གི་དམག་མི་ལ་མཐུན་རྐྱེན་སྐྲུན་སའི་ལྟེ་གནས་གཙོ་གྲས་ཤིག་དང་དེ་བཞིན་ཁུལ་དེར་ཡོད་པའི་མེ་འཁོར་འབབ་ཚུགས་དང་། གནམ་ཐང་སོགས་འགྲུལ་བཞུད་ཀྱི་ས་ཚིག་ཁག་ལ་ཐད་ཀར་མཐུད་དེ་མ་འོངས་པར་རྒྱ་ནག་གི་དམག་གི་ལྟེ་བའི་ས་ཚིགས་ཤིག་བཟོ་འཆར་ཡོད་པ་མངོན་གསལ་གནང་ཡོད་པ་ལྟར།  རྒྱ་ནག་གིས་བོད་ཁུལ་དུ་གནམ་ཐང་དང་མེ་འཁོར་འབབ་ཚུགས་སོགས་གསར་རྒྱག་གིས་བོད་ཁུལ་དེ་དུས་རབས་ཉེར་གཅིག་ནང་གི་མི་སེར་སྤེལ་ཡུལ་ཞིག་ཏུ་བསྒྱུར་ཡོད་པ་རེད།

རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་ནང་གི་གནས་སྟངས་ཡར་རྒྱས་གཏང་རྒྱུར་ཁ་གཡར་ཏེ་ ༡༩༨༥ ལོ་ནས་བཟུང་བོད་རིགས་སློབ་མ་རྣམས་རྒྱ་ནག་སྐམ་ས་ཆེན་མོའི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེ་ཁག་ཏུ་ཆེད་གཏོང་གིས་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་སློབ་གསོ་སྤེལ་བ་བརྒྱུད་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་གཞུང་ལ་དགའ་ཞེན་བྱེད་མཁན་གྱི་མི་རབས་ཤིག་བསྐྲུན་ཐབས་བྱེད་བཞིན་པ་ཡོད་པ་དང་། ད་ལྟའི་སྲིད་འཛིན་ཞི་ཅིན་ཕིང་གི་གཞུང་འཛིན་འོག་ལས་གཞི་དེ་སྔར་ལས་རྒྱ་སྐྱེད་གཏོང་བཞིན་པ་མངོན་གསལ་གནང་འདུག ཁ་སང་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་གིས་སྙན་ཐོ་ཞིག་འདོན་སྤེལ་གནང་བར་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་ནང་ཤེས་ཡོན་དང་དམིགས་བསལ་ལས་རིགས་ཀྱི་གནས་ཚད་ཞན་པོ་ཡོད་པ་དེ་དག་ཡར་རྒྱས་གཏང་རྒྱུ་དང་འབྲེལ། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༨༥ ལོ་ནས་བཟུང་རྒྱ་གཞུང་གིས་དབྱེ་བའི་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཟེར་བའི་ནང་གི་སྔོན་འགྲོའི་སློབ་མཐར་སོན་པའི་བོད་རིགས་སློབ་མ་ ༡༣༠༠ ཙམ་ལ་ལོ་ལྟར་རྒྱ་ནག་གི་ Tainjin དང་། Hubei དེ་བཞིན་ Henan དང་། Shanghai སོགས་རྒྱ་ནག་སྐམ་ས་ཆེན་མོའི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེ་ཁག་ ༡༥ ཙམ་གྱི་ནང་སློབ་སྦྱོང་ཆེད་གཏོང་བཞིན་ཡོད་པ་དང་། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༨༩ ལོར་གྲོང་ཁྱེར་དེ་དག་གི་འབྲིང་རིམ་སློབ་གྲྭ་ཁག་ཏུ་བོད་པའི་འཛིན་གྲྭ་གསར་འཛུགས་དང་། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༢ ལོར་མཐོ་རིམ་སློབ་གྲྭ་དང་ ༢༠༡༠ ལོར་ལས་རིགས་འབྲིང་རིམ་སློབ་གྲྭ་ཁག་ ༤༨ ནང་བོད་ཡིག་འཛིན་གྲྭ་ཆེད་འཛུགས་ཀྱིས་སློབ་གྲྭ་དེ་དག་ཏུ་བོད་རིགས་སློབ་མ་ཆེད་གཏོང་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་མངོན་གསལ་གནང་འདུག ལས་འགུལ་ཁང་གིས་ ༢༠༢༠ ལོའི་ཟླ་ ༨ ནང་ཚོགས་པའི་བོད་ཐོག་གི་བཞུགས་མོལ་ཚོགས་འདུ་ཐེངས་ ༧ ཐོག་སྲིད་འཛིན་ཞི་ཅིན་ཕིང་གིས་བོད་རིགས་གཞོན་སྐྱེས་རྣམས་ལ་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་སློབ་གསོ་གོང་འཕེལ་གཏོང་དགོས་སྐོར་གཏམ་བཤད་སྤེལ་བ་དང་སྦྲགས། སློབ་ཁག་རིམ་པར་བོད་རིགས་སློབ་མ་རྣམས་ལ་ལྟ་གྲུབ་དང་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་སློབ་གསོ་ཆེས་ཆེར་སྤེལ་དགོས་པ་དང་། རྒྱལ་ཞེན་གྱི་བློ་གོང་འཕེལ་བཏང་ནས་ཚང་མའི་སེམས་ནང་རྒྱལ་ཁབ་དང་དམར་ཤོག་ཚོགས་པར་དགའ་ཞེན་གྱི་ས་བོན་བསྐྲུན་དགོས་གལ་ཡིན་པའི་གཏམ་བཤད་བྱས་ཡོད་པ་ལྟར། ཉེ་ཆར་ཕྱི་ཟླ་ ༡༢ ནང་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཟེར་བའི་དྲིལ་བསྒྲགས་རུ་ཁག་ཅིག་བོད་རིགས་སློབ་མ་ཡོད་སའི་རྒྱ་ནག་གི་གྲོང་ཁྱེར་ཁག་གི་སློབ་གྲྭར་བསྐྱོད་དེ་ཆིག་སྒྲིལ་དང་རྒྱལ་ཞེན་ཐོག་གོ་རྟོགས་ཀྱི་བྱ་འགུལ་སྤེལ་བའི་ཁྲོད་བོད་རིགས་སློབ་མ་རྣམས་ལ་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་བྱམས་སྐྱོང་སྐོར་དང་དམར་ཤོག་ཚོགས་པར་ཡིད་ཆེས་བློ་འགེལ་དང་དགའ་ཞེན་བྱེད་དགོས་པའི་ཀུན་སློང་སྤེལ་བཞིན་ཡོད་པ་བཅས་མངོན་གསལ་གནང་སྟེ་དེང་སྐབས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ལས་གཞི་དེ་དག་སྤེལ་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བཞིན་ཡོད་པ་ཐེར་འདོན་གནང་ཡོད། རྩ་བའི་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་ནང་སྤྱི་ཚོགས་དང་དཔལ་འབྱོར་ཡར་རྒྱས་ཆེད་དུ་བོད་རིགས་སློབ་མའི་ཐོག་ལས་རིམ་དེ་སྤེལ་བཞིན་ཡོད་སྐོར་བརྗོད་བཞིན་ཡོད་ཀྱང་། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༢ ལོར་གཏན་འབེབས་བྱས་པའི་རྒྱ་ནག་སྐམ་ས་ཆེན་མོའི་འབྲིང་རིམ་སློབ་གྲྭ་ཁག་ཏུ་ལག་བསྟར་བྱེད་དགོས་པའི་སྒྲིག་ཁྲིམས་ཡིག་ཆར་བོད་རིགས་སློབ་མ་དང་འབྲེལ་བའི་ཐག་གཅོད་དེ་རྒྱ་ནག་དབུས་གཞུང་དང་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ཐབས་བྱུས་གལ་ཆེན་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། དེས་མེས་རྒྱལ་གོང་བུ་གཅིག་གྱུར་ལ་ཕན་ཐོགས་ཡོང་རྒྱུ་ཡིན་པ་དང་། ལས་གཞི་དེའི་དགོས་དམིགས་གཙོ་བོ་ནི་བོད་མི་མང་ཚོགས་ཁྲོད་དམར་ཤོག་ཚོགས་པར་དགའ་ཞེན་བྱེད་མཁན་གྱི་མི་རབས་ཤིག་བསྐྲུན་ཐབས་བྱེད་རྒྱུ་དེ་ཡིན་པ་གསལ་པོ་རེད་ཅེས་བཀོད་ཡོད།