རྒྱ་ནག

ཁ་སང་། ཟླ་བ་ ༤ བའི་ཚེས་ ༢༦ ཉིན། བཞུགས་སྒར་དུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་བོད་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་མང་གཙོ་འཕེལ་རྒྱས་ལྟེ་གནས་ཁང་གིས་སྔར་ལོ་སྟེ། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༠ ལོའི་བོད་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་ལོ་འཁོར་སྙན་ཐོ་ཤོག་གྲངས་ ༧༡ ཅན་ཞིག་འདོན་སྤེལ་བྱས་པ་བརྒྱུད་ནས། རྒྱ་ནག་གི་གི་སྲིད་འཛིན་ཞི་ཅིན་ཕིང་གི་སྲིད་བྱུས་ཀྱི་འོག་ཏུ། སྔར་ལོ་བོད་ནང་དུ་བརྟན་ལྷིང་སྲུང་སྐྱོང་དང་མི་རིགས་མཐུན་སྒྲིལ། ནག་སེལ་གཤེད་བཅོམ་ལས་འགུལ་སོགས་དྲག་གནོན་སྲིད་ཇུས་རབ་དང་རིམ་པ་མང་པོ་ལག་བསྟར་གྱིས། བོད་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་སྟངས་ཇེ་ཞན་ཇེ་སྡུག་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོད་པ་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་བ་མ་ཟད། ཁྲིམས་འགལ་གྱི་དམར་གསོད་དང་མནར་གཅོད་ཇེ་མང་དང་། ཁྲིམས་འགལ་ལུགས་འགལ་གྱི་བསམ་སྦྱོར་དང་གང་བྱུང་བཀག་སྐྱིལ་ཁྱབ་ཆེར་བཏང་ཡོད་པར་འཁོད་འདུག

ཟླ་འདིའི་ཚེས་༢༥ ཉིན་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་འཛམ་གླིང་གི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་པ་ཆུང་ཤོས་སུ་གྲགས་པའི་བོད་ཀྱི་པཎ་ཆེན་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་གཅིག་པ་དགེ་འདུན་ཆོས་ཀྱི་ཉི་མ་མཆོག་དགུང་ལོ་ ༣༢ ཀྱི་འཁྲུངས་སྐར་ལ་འཁེལ་གྱི་ཡོད་སྟབས། ཨ་རིའི་ཕྱི་སྲིད་ལྷན་ཁང་གི་མགྲིན་ཚབ་པ་སྐུ་ཞབས་ Ned Price ལགས་ཀྱིས། རྒྱ་ནག་གིས་པཎ་ཆེན་ཆུང་སྲིད་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གང་དུ་ཡོད་མེད་གང་མགྱོགས་གསལ་བཤད་བྱ་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་གནང་འདུག དེའང་ཁ་སང་ཚེས་ ༢༢ ཉིན་གོ་སྒྲིག་གནང་བའི་གསར་འགོད་ལྷན་ཚོགས་ཞིག་གི་ཐོག སྐུ་ཞབས་ Ned Price ལགས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གིས་པཎ་ཆེན་ཆུང་སྲིད་མཆོག་བོད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ལས་བཙན་ཁྲིད་ཀྱིས་ད་བར་གར་སོང་ཆ་མེད་དུ་གྱུར་ཡོད་པའི་གནས་སྟངས་ལུང་འདྲེན་གནང་བ་དང་སྦྲགས། ཨ་རིའི་ངོས་ནས་བོད་ཀྱི་ཆོས་ལུགས་དད་མོས་རང་དབང་དང་། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་དང་སྐད་ཡིག དེ་བཞིན་བོད་མིའི་ངོ་བོ་བཅས་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པར་གསུངས་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཨ་རིས་བོད་མི་རྣམས་ཀྱིས་རང་ཉིད་ཀྱི་དད་མོས་གཞིར་བཞག་དང་། སྲིད་གཞུང་གི་ཐེ་གཏོགས་མེད་པའི་ཐོག་ནས་༸གོང་ས་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་དང་པཎ་ཆེན་བླ་མ་ལྟ་བུའི་དབུ་ཁྲིད་ཁག་གདམ་གསེས་བྱེད་རྒྱུའི་ཐོབ་ཐང་ལ་གུས་བརྩི་ཞུ་བཞིན་ཡོད་པར་བསྒྲགས་འདུག གཞི་རྩའི་འདི་ལོའི་བོད་ཀྱི་གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན་སྐབས་སུའང་། ཨ་རིའི་ཕྱི་སྲིད་ལས་ཁུངས་ཀྱི་མགྲིན་ཚབ་པ་སྐུ་ཞབས་ Ned Price ལགས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ལོ་ངོ་ཉེར་ལྔའི་གོང་དུ་བོད་ཀྱི་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེའི་ཡང་སྲིད་ངོས་འཛིན་གྱི་གནད་དོན་ལ་ཐེ་གཏོགས་བྱས་ཏེ། ༸གོང་ས་མཆོག་གིས་ངོས་འཛིན་མཛད་པའི་ཆུང་སྲིད་རིན་པོ་ཆེ་གར་སོང་ཆ་མེད་དུ་བཏང་བ་མ་ཟད། རྒྱ་ནག་མི་མང་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་རང་ཉིད་ཀྱི་འདོད་མོས་ལྟར་གྱི་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེའི་ཡང་སྲིད་ཅིག་བཙན་དབང་གིས་བསྐོ་གཞག་བྱས་པ་དེ་ནི། ཆོས་དད་རང་དབང་ལ་་རྡོག་རོལ་ཚབ་ཆེ་ཞིག་ཡིན་པ་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་ཡོད་པ་རེད། ཁོང་གིས་ཁ་སའི་གསར་འགོད་ལྷན་ཚོགས་ཐོག་སླར་ཡང་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེའི་གནད་དོན་བསྐྱར་ནན་དང་འབྲེལ། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་པཎ་ཆེན་ཆུང་སྲིད་མཆོག་གར་ཡོད་གསལ་བཟོ་བྱེད་དགོས་སྐོར་གསུངས་བ་མ་ཟད། ཆུང་སྲིད་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་དང་ལྷན་དུ་མཇལ་འཕྲད་གནང་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་འཕྲལ་དུ་གོ་སྒྲིག་ཞུ་དགོས་བའི་དགོས་འདུན་བཏོན་འདུག བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་སུ་ཆ་མཚོན་ན། དུས་རྒྱུན་ནས་ཆུང་སྲིད་རིན་པོ་ཆེ་ཡི་འཁྲུངས་སྐར་གྱི་ཉིན་མོར་བོད་མི་རྣམས་ཀྱིས་ལས་འགུལ་གྱི་རྣམ་གྲངས་མང་པོ་ཞིག་བརྒྱུད་ནས་སྲུང་བརྩི་བྱེད་སྲོལ་ཡོད་པ་ལྟར། གནངས་ཉིད་བོད་ཀྱི་དབུས་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་དང་བོད་རང་བཙན་སློབ་ཕྲུག་ཚོགས་པ། དེ་བཞིན་རྒྱ་གར་གྱི་ཧི་མ་ལའི་ཨེ་ཤ་ཡའི་སློབ་སྦྱོང་ལྟེ་གནས་ཁང་སོགས་ཀྱི་ཚོགས་པ་ཁག་ཅིག་མཉམ་འབྲེལ་གྱི་ཐོག་ནས། རྒྱ་ནག་གིས་པཎ་ཆེན་ཆུང་སྲིད་མཆོག་བཙན་ཁྲིད་དང་བོད་མིར་དེའི་གལ་གནད་ཅེས་པའི་བགྲོ་གླེང་གི་ལས་རིམ་ཞིག་གོ་སྒྲིག་གནང་འཆར་འདུག བགྲོ་གླེང་གི་ལས་རིམ་དེའི་ཐོག་ཏུ། རྒྱ་གར་གྱི་རྩོམ་པ་པོ་དང་གསར་འགོད་པ་སྐུ་ཞབས། Vijay Kranti ལགས་ཀྱི་གཙོ་སྐྱོང་གི་འོག ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༡ ལོའི་བདམས་ཐོན་སྲིད་སྐྱོང་ངམ། ཚོགས་ཟུར་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་མཆོག་གི་གནད་ཚིག་གི་གསུངས་བཤད་གནང་རྒྱུ་ཡིན་པ་དང་། དེའི་འཕྲོར། རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་གི་འགན་འཛིན་བུ་ཆུང་ཚེ་རིང་ལགས་དང་། དེ་བཞིན་ལྡི་ལིར་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་རྒྱ་ནག་འཐབ་ཇུས་ཞིབ་འཇུག་ལྟེ་གནས་ཁང་གི་འགན་འཛིན་སྐུ་ཞབས། Jaidev Ranade ལགས་སོགས་ཀྱི་གཏམ་བཤད་གནང་རྒྱུ་རེད་འདུག རྩ་བའི་༸གོང་ས་སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ནས་ཀུན་གཟིགས་༸པཎ་ཆེན་སྐུ་ཕྲེང་ ༡༠ བའི་ཡང་སྲིད་དུ་ངོས་འཛིན་གནང་ནས་ཉིན་གསུམ་གྱི་རྗེས་ཏེ། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༥ ཟླ་ ༥ ཚེས་༡༧ ཉིན་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་སྲིད་གཞུང་གིས་༸པཎ་ཆེན་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་གཅིག་པ་དགེ་འདུན་ཆོས་ཀྱི་ཉི་མ་མཆོག་དགུང་ལོ་༦ གི་སྟེང་ཁོང་དང་ཁོང་གི་ཡབ་ཡུམ་དང་བཅས་པ་བཙན་དབང་གིས་གར་སོང་ཆ་མེད་བཟོས་ཏེ། འདི་ལོ་མི་ལོ་ཧྲིལ་བོ་ ༢༦ འཁོང་གྱི་ཡོད་པ་དང་། རྒྱལ་སྤྱིའི་གཞུང་དང་ལྷག་པར་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་དམིགས་བསལ་སྐུ་ཚབ་མང་པོའི་གནོད་ཤུགས་ལ་ལྟོས་མེད། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ད་བར་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ནི་རང་ཉིད་ཀྱི་སློབ་སྦྱོང་མཐར་ཕྱིན་ཏེ་ལས་ཀ་བྱེད་བཞིན་པའི་མི་སེར་དཀྱུས་མ་ཞིག་ཡིན་པའི་འགྲེལ་བརྗོད་བྱས་པ་མ་གཏོགས་རིན་པོ་ཆེ་གར་ཡོད་སོགས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་རྩ་བ་ནས་གསལ་བཟོ་བྱས་མེད་པ་རེད།

ཨོ་སི་ཊི་ལི་ཡའི་གཞུང་ངོས་ནས་ཡུལ་དེའི་མངའ་སྡེ་ Victoria ཡིས་དེ་སྔོན་རྒྱ་ནག་དང་ལྷན་དུ་བཞག་པའི་རྒྱུད་གཅིག་ལམ་གཅིག་གི་གྲོས་མཐུན་གཉིས་ཕྱིར་འཐེན་གནང་བ་མ་ཟད། ཨ་རབ་དང་སུ་རི་ཡ་ལྷན་དུ་བཞག་པའི་གྲས་ཆོད་གཉིས་ཀྱང་ཕྱིན་འཐེན་གནང་འདུགདེའང་སྔར་ལོ་ཨོ་གླིང་གཞུང་གིས་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བདེ་འཇགས་གཙོ་བཟུང་ཐོག་ Foreign Relations Act ཞེས་པའི་ཕྱི་འབྲེལ་ཁྲིམས་གཞི་ཞིག་གི་ཐོག་ནས་དེ་གའི་མངའ་སྡེ་སོ་སོའི་གཞུང་དང་ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་སྲིད་གཞུང་ཁག་དབར་བཞག་པའི་གྲོས་མཐུན་རྣམས་ཕྱིར་འཐེན་བྱ་ཆོག་པ་བཟོས་ཡོད་པ་ལྟར། ཁ་སང་ཕྱི་དྲོར་ཨོ་གླིང་གི་ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་ལྕམ་ Marise Payne ལགས་ཀྱིས་ Victoria མངའ་སྡེའི་གཞུང་གིས་དེ་སྔ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༨ དང་ ༢༠༡༩ ལོའི་གནང་རྒྱ་ནག་དང་ལྷན་བཞག་པའི་རྒྱུད་གཅིག་ལམ་གཅིག་གི་གྲོས་མཐུན་དེ་ཕྱིར་འཐེན་གནང་ཡོད་པ་ཡོངས་གྲགས་གནང་བ་མ་ཟད། རྒྱ་ནག་དང་ལྷན་དུ་བཞག་པའི་གྲོས་མཐུན་དེ་དག་ཨོ་གླིང་གི་ཕྱི་སྲིད་ལ་གནོད་སྐྱོན་འགྲོ་གཞི་ཞིག་ཆགས་ཡོད་སྐོར་གསུང་བ་དང་འབྲེལ། ཨོ་གླིང་གིས་མང་གཙོའི་ལམ་ལུགས་གཙོར་འཛིན་གྱིས་མཐུན་ཕྱོགས་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་དང་ལྷན་དུ་འབྲེལ་ལམ་ཇེ་ཟབ་ཏུ་གཏོང་རྒྱུ་ཡིན་པར་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་འདུག ཨོ་གླིང་གིས་རྒྱ་ནག་དང་ལྷན་དུ་བཞག་པའི་གྲོས་མཐུན་དེ་དག་ཕྱིར་འཐེན་བྱས་ཡོད་པར་ཕྱིར་བསྒྲགས་བྱས་མ་ཐག  ཁུལ་དེར་ཡོད་པའི་རྒྱ་ནག་གི་གཞུང་ཚབ་ཁང་གིས་ཨོ་གླིང་གི་བྱེད་བབ་དེ་ནི་རྒྱལ་ཁབ་ཕན་ཚུན་གྱི་འབྲེལ་ལམ་རྒྱུན་སྲིང་བྱེད་རྒྱུར་ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་མིན་པར་ཕྱིར་མངོན་པ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། གནད་དོན་དེ་ཨོ་གླིང་གི་ངོས་ནས་རྒྱུ་མཚན་དང་མི་མཐུན་ཞིང་ཁྲོང་ཁྲོ་སློང་གཞིའི་འགུལ་སྐྱོད་ཅིག་ཡིན་པར་འགྲེལ་བརྗོད་ཀྱིས།  ཐེངས་འདིའི་ཨོ་གླིང་གི་བྱེད་བབ་དེ་ཡིས་རྒྱལ་ཁབ་ཕན་ཚུན་བར་གྱི་འབྲེལ་ལམ་ལ་དོ་ཕོག་བཏང་བ་ཞིག་ཡིན་པ་མ་ཟད། མི་འགྱངས་བར་བྱེད་བབ་དེ་ཡིས་ཨོ་གླིང་གི་རྒྱལ་ཁབ་རང་ཉིད་ལ་གནོད་གཞི་བྱས་པ་ཞིག་ཆགས་ཡོད་པའི་སྐྱོན་བརྗོད་བྱས་འདུག གཞི་རྩའི་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༨ ལོར། ཨོ་གླིང་གི་མངའ་སྡེ་ Victoria ཡི་བློན་ཆེན་ Daniel Andrews ལགས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གོང་སྤེལ་དང་བཅོས་བསྒྱུར་ལྷན་ཁང་དང་མཉམ་དུ་བཞག་པའི་གྲོས་མཐུན་གྱི་ནང་དུ། མངའ་སྡེ་དེ་ཡིས་རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་འཛིན་ཞི་ཅིན་ཕིང་གི་རྒྱུད་གཅིག་ལམ་གཅིག་གི་འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་ལས་གཞིར་མཉམ་ལས་བྱེད་རྒྱུར་འཁོད་ཡོད་པ་ཞིག་ཆགས་ཡོད་པ་རེད།ཨོ་གླིང་གི་རྒྱལ་སྲུང་གི་མཐོ་སློབ་ཀྱི་འགོ་གཙོ།  སྐུ་ཞབས་ Rory Medcalf  ལགས་ཀྱིས་དེ་སྔོན་ནས་མངའ་སྡེ་Victoria སྲིད་གཞུང་གིས་རྒྱ་ནག་དང་ལྷན་དུ་བཞག་པའི་གྲོས་མཐུན་དེ་ཡིས་ཨོ་གླིང་གི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་མངོན་འདོན་ལ་རྩིས་མེད་དང་ཁུལ་དེའི་ཕྱི་སྲིད་འབྲེལ་ལམ་གསར་བ་ཞིག་འཛུགས་རྒྱུའི་ནུས་བ་ཉམས་དམས་སུ་བཏང་ཡོད་པའི་སྐྱོན་བརྗོད་ཀྱིས། རྒྱ་ནག་དང་ལྷན་དུ་བཞག་པའི་གྲོས་མཐུན་དེར་འཛིན་སྐྱོང་གི་སྐད་ཡིག་དང་ཁོར་ཡུག་གི་ཚད་གཞི། དེ་བཞིན་ངལ་རྩོལ་གྱི་ཐོབ་ཐང་སོགས་གང་ཡང་ཚུད་མེད་པ་དེ་ནི་རྒྱ་ནག་གི་དྲིལ་བསྒྲགས་ལ་ཞབས་འདེགས་ཞུས་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཆགས་ཡོད་པར་མངོན་གསལ་གནང་འདུག གཞི་རྩའི་རྒྱ་ནག་གིས་ཨོ་གླིང་དང་ལྷན་བཞག་པའི་རྒྱུད་གཅིག་ལམ་གཅིག་གི་འཛུགས་སྐྲུན་ལས་གཞི་དེ་ནི་ཁུལ་དེའི་དཔལ་འབྱོར་ཡར་རྒྱས་དང་མི་མང་གི་བདེ་རྩ་ལ་ཕན་ཐོགས་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན་པའི་འོག་ནས་བཞག་ཡོད་ནའང་། ཁ་སང་ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་མཆོག་གིས་ལས་གཞི་དེ་ཕྱིར་འཐེན་བྱས་མཚམས་སུ། Victoria མངའ་སྡེར་གནད་དོན་དེ་དང་འབྲེལ་ནས་འབྲེལ་བ་བྱས་སྐབས་གྲོས་མཐུན་དེ་ཕྱིར་འཐེན་གནང་བར་སྐྱོན་བརྗོད་སོགས་གང་ཡང་བྱས་མེད་པ་མ་ཟད། ཕྱི་སྲིད་ཀྱི་གནོད་དོན་དེ་ནི་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་གནད་དོན་ཞིག་ཡིན་པར་ངོས་འཛིན་གྱིས། མངའ་སྡེའི་ངོས་ནས་མུ་མཐུད་དེ་ཁུལ་དེའི་མང་ཚོགས་ཀྱི་དཔལ་འབྱོིར་གནས་བབ་གོང་མཐོར་གཏོང་ཐབས་སུ་འབད་བརྩོན་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན་པར་བརྗོད་འདུག  

ཟླ་འདིའི་ཚེས་ ༡༩ ཉིན་གྱི་སྔ་དྲོ། བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་ས་ཁུལ་དུ་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཟེར་བའི་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་དྲུང་ཆེ་ཝུ་ཡིན་ཅེ་དང་། བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་མི་མང་འཐུས་མི་ཚོགས་ཆེན་གྱི་འགོ་གཙོ་བློ་བཟང་རྒྱལ་མཚན་ཟེར་བ་དང་དེ་བཞིན་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་ཆེ་དགྲ་ལྷ་སོགས་ཀྱི་གཙོ་སྐྱོང་གི་འོག་ཏུ། ཁྲིམས་ལྟར་བོད་སྐྱོང་ལས་དོན་ཚོགས་འདུ་ཞེས་པ་ཞིག་ལྷ་སར་ཚོགས་འདུགརྒྱ་ནག་གཞུང་འབྲེལ་གྱི་ཀྲུང་གོ་བོད་ལྗོངས་དྲ་བ་ཞེས་པའི་ཐོག་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བ་ལྟར་ན། ཁ་ཉིན་ཚོགས་པའི་ཚོགས་འདུའི་ཐོག བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཟེར་བའི་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་དྲུང་ཆེ་ཝུ་ཡིན་ཅེ་ཡིས་གཏམ་བཤད་བྱས་པའི་ནང་དུ། གཙོ་བོ་རྒྱ་ནག་གི་ཞི་ཅིན་ཕིང་གི་དགོངས་པར་གཙོ་བོར་སློབ་སྦྱོང་དང་ལག་ལེན་བྱེད་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན་པར་དྲིལ་བསྒྲགས་ཀྱིས། བོད་ལྗོངས་སུ་ཁྲིམས་སྐྱོང་ཀྲུང་གོ་འཛུགས་སྐྱོང་ལ་དུས་རབས་གསར་པར་འཕེལ་རྒྱས་དེ་བས་ཆེ་བ་ཡོང་རྒྱུར་སྣེ་ཁྲིད་བྱེད་པའི་བསམ་བློའི་དར་ཆའི་འོག ང་ཚོས“འདུ་ཤེས་བཞི”ཟབ་ཏུ་གཏོང་བ་དང་། “གདེང་ཚོད་བཞི”བརྟན་དུ་གཏོང་བ། “སྲུང་སྐྱོང་གཉིས”ཐུབ་པ་བཅས་བྱས་ཏེ་ཞི་ཅིན་ཕིང་གི་ཁྲིམས་སྐྱོང་དགོངས་པ་སློབ་སྦྱོང་དང་གོ་བ་ནན་ཏན་ལེན་རྒྱུ་དེ་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ལས་འགན་གལ་ཆེན་ཞིག་ཏུ་བརྩི་དགོས་བར་བརྗོད་འདུག འདི་གའི་གསར་འགོད་པས་ཐེངས་འདིར་ལྷ་སར་ཚོགས་པའི་བོད་སྐྱོང་གི་ཚོགས་འདུ་ཞེས་པ་དང་འབྲེལ་ནས་བོད་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་མང་གཙོ་འཕེལ་རྒྱས་ལྟེ་གནས་ཁང་གི་བོད་གནས་ཉམས་ཞིབ་པ་པདྨ་རྒྱལ་ལགས་སུ་ཚོགས་འདུ་དེའི་གལ་གནད་ཀྱི་ཐད་ནས་བཀའ་འདྲི་ཞུས་པར་ཁོང་གིས། འདི་ལོ་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་སྲིད་གཞུང་ཚུགས་ནས་ལོ་བརྒྱ་འཁོར་བའི་དུས་རབས་གཅིག་གི་དུས་དྲན་དང་བསྟུན་ནས། ཟླ་བ་སྔོན་མའི་ཟླ་མཇུག་ཏུ་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་སྲིད་གྲོས་ཚོགས་འདུའི་ཐོག་ཏུ་རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་འཛིན་ཞི་ཅིན་ཕིང་གིས་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་གཞུང་གི་ལྟ་གྲུབ་ཁག་ཆབ་སྤེལ་བྱེད་རྒྱུ་གལ་ཆེན་ཡིན་པར་ནན་སྐུལ་བྱས་ཡོད་པ་ལྟར། ད་ཆ་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་ཚོགས་འདུ་འདིའི་ཐོག་ཏུ་ཡང་གཙོ་བོ་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་སྲིད་གཞུང་གིས་བོད་ཁུལ་དབང་བསྒྱུར་བྱེད་བཞིན་པ་དེ་ཁྲིམས་མཐུན་ཡིན་པར་དྲིལ་བསྒྲགས་བྱེད་བཞིན་པའི་ལས་འགུལ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཆགས་ཡོད་པ་དེ་གསལ་སྟོན་བྱས་ཡོད་པ་ཞིག་རེད་ཅེས་ངོ་སྤྲོད་གནང་ཡོད། གཞན་ཡང་ཝུ་ཡིན་ཅེ་ཡིས་བོད་སྐྱོང་གི་ལམ་ལུགས་དང་མ་ལག་འཐུས་སྒོ་ཚང་དུ་གཏོང་དགོས་ཤིང་། ཚན་རིག་དང་མཐུན་པའི་ཁྲིམས་འཛུགས་དང་། དམངས་གཙོའི་ཁྲིམས་འཛུགས། ཏང་གིས་ཁྲིམས་འཛུགས་ལས་དོན་ལ་འགོ་ཁྲིད་པར་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་པ། ཁྲིམས་སྐྱོང་བོད་ལྗོངས་འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་འཆར་འགོད་ཀྱིས་སྤྱི་ཚོགས་བརྟན་ལྷིང་དང་། ཆོས་ལུགས་དོ་དམ། མི་རིགས་མཐུན་སྒྲིལ་སོགས་བྱེད་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་ཡིནར་པར་བརྗོད་ཡོད་པ་དང་འབྲེལ་ནས་པདྨ་རྒྱལ་ལགས་ཀྱིས། རྒྱ་ནག་གི་ནང་དུ་ཁྲིམས་ལུགས་མེད་པའི་དཀའ་ངལ་ཅི་ཡང་མེད་མོད། དཀའ་ངལ་གཙོ་བོ་དེ་ཁྲིམས་ལུགས་དེ་དག་དངོས་ཡོད་འཚོ་བའི་ཁྲོད་དུ་ལག་བསྟར་བྱེད་ཀྱི་མེད་པ་དེ་དཀའ་ངལ་ཆེ་ཤོས་ཤིག་ཡིན་པར་ངོ་སྤྲོད་ཀྱིས། ཐེངས་འདིའི་ཚོགས་འདུའི་ཁྲོད་དུ་ཡང་ཁྲིམས་འཛུགས་མང་པོ་ཞིག་བརྗོད་ཡོད་པ་ལྟར། རྒྱ་ནག་གིས་ལོ་ལྟར་བོད་ཁུལ་དུ་ཆོས་ལུགས་དང་དཔལ་འབྱོར། སྐད་ཡིག་དང་ཁོར་ཡུག་སོགས་ཀྱི་ཁྲིམས་ཀྱི་སྲོལ་ཡིག་མང་པོ་ཞིག་གཏན་འབེབས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་ལྟར། ཚོགས་ཆེན་རིམ་པའི་ཐོག་ཏུ་ཁྲིམས་དང་མཐུན་པའི་བོད་སྐྱོང་ཟེར་བ་དེ་ནི་གཅིག་ནས་བོད་ནང་ཁུལ་གྱི་བོད་མི་རྣམས་ལ་དབང་བསྒྱུར་གྱི་མགོ་སྐོར་གཏོང་བ་ཞིག་དང་། གཉིས་ནས་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ཁྲོད་དུ་རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ཁབ་དེ་ཁྲིམས་ཀྱི་དབང་བསྒྱུར་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཡིན་པའི་རྣམ་པ་སྟོན་རྒྱུར་དྲིལ་བསྒྲགས་ཀྱི་ལག་ཆ་ཞིག་ཡིན་པར་གསུངས་སོང་། གཞི་རྩའི་རྒྱ་ནག་གིས་ཐེངས་འདིའི་ཁྲིམས་ལྟར་བོད་སྐྱོང་ལས་དོན་ཚོགས་འདུ་ཞེས་པའི་ཁྲོད་དུ། ཝུ་ཡིན་ཅེ་ཡིས་དོན་ཚན་བདུན་ལྷག་གི་ཐོག་ཏུ་གཏམ་བཤད་བྱས་ཡོད་པའི་ཁྲོད། གཙོ་བོ་ཕྱིའི་རྣམ་པའི་ཐོག་ནས་བོད་དེ་ཁྲིམས་ལྟར་འཛིན་སྐྱོང་དང་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་དགོས་བར་ནན་བརྗོད་བྱས་ཡོད་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཏུ་སྣང་ནའང་། དོན་དངོས་སུ་བོད་ཁུལ་དུ་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་སྲིད་གཞུང་གིས་ལྟ་གྲུབ་ཁྱབ་སྤེལ་དང་དྲིལ་བསྒྲགས་བྱེད་གལ་ཡིན་པ་བསྐྱར་བཟློས་བྱས་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་རེད་འདུག

ཉེ་ཆར་བོད་ཀྱི་མཁན་པ་ལུང་དགོན་པར་རྒྱ་ནག་གི་ལས་བྱེད་ཀྱིས་དངོས་སུ་དྲིལ་བསྒྲགས་ཀྱི་རིགས་ལ་སློབ་ཁྲིད་བྱས་ཡོད་འདུག

ཟླ་བ་སྔོན་མའི་ཚེས་ ༡༡ ཉིན་བོད་ཁམས་རྫ་སྟོད་ཁུལ་གྱི་བོད་མི་ཁག་ཅིག་རི་མགོར་བསང་གསོལ་གཏོང་དུ་ཕྱིན་པར་ཁ་གཡར་ནས། རྒྱ་ནག་གིས་བོད་མི་དེ་དག་འཛིན་བཟུང་གིས་འདྲི་གཅོད་བྱས་ཡོད་པ་དང་། ཉེ་ཆར་བོད་མི་གསུམ་གློད་གྲོལ་བཏང་ཡོད་ཀྱང་། བོད་མི་ཐུབ་བསྟན་ཕུན་ཚོགས་ཞེས་པ་ཞིགད་དུང་མི་མཐུད་དུ་བཀག་སྐྱིལ་བྱེད་མུས་རེད་འདུགདེ་ཡང་ཁ་སང་དབྱིན་ཡུལ་དུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་བོད་རང་དབང་ཚོགས་པས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བའི་ནང་དུ། ཁམས་སྐྱེ་རྒུ་མདོ་རྫ་སྟོད་ཁུལ་གྱི་བོད་མི་དེ་རྣམས་ཟླ་བ་སྔོན་མའི་ནང་རི་མགོར་བསང་གསོལ་གཏོང་དུ་ཕྱིན་ནས་ཕྱིར་སླེབས་པའི་ཉིན་གསུམ་གྱི་རྗེས་ཏེ། ཟླ་བ་ ༣ པའི་ཚེས་ ༡༤ ཉིན་རྒྱ་ནག་གི་དམག་མིས་འཛིན་བཟུང་གིས་འདྲི་གཅོད་བྱས་ཡོད་པའི་གནད་དོན་འཁོད་འདུག གསར་གནས་སུ་འཁོད་པ་ལྟར་ན། རྒྱ་ནག་གིས་བོད་མི་དེ་རྣམས་འཛིན་བཟུང་བཀག་སྐྱིལ་བྱས་པ་བརྒྱུད་ནས། བོད་མི་དེ་རྣམས་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་ལག་འཁྱེར་དང་ཁ་པར་སོགས་གཞུང་བཞེས་ཀྱིས་སྐད་འཕྲིན་དེབ་སྐྱེལ་བྱས་ཡོད་མེད་ལ་རྟོག་ཞིབ་བྱས་ཏེ། འཇུ་བཟུང་བྱས་པའི་བོད་མི་རྣམས་ཀྱི་ཕ་མ་དང་གཉེན་ཉེ་སོགས་ལ་གནད་དོན་དེའི་རིགས་ཡང་བསྐྱར་བྱུང་ན་འགན་ཆ་ཚང་ཁོང་ཚོས་འཁུར་དགོས་བའི་ཉེན་བརྡ་བཏང་འདུག དེར་འབྲེལ་གྱི་གནད་དོན་ལས།  ད་ཆ་རྒྱ་ནག་གིས་བོད་ཁུལ་གང་སར་གསང་བའི་མྱུལ་ཞིབ་རིམ་པ་བྱེད་བཞིན་པའི་ཁྲོད་དུ། རྒྱ་ནག་སྲིད་གཞུང་གིས་བོད་མི་ནང་ཁུལ་དུ་གསང་བའི་ལྟ་རྟོག་གི་ལས་ཀ་བྱེད་མཁན་ལ་མ་དངུལ་ཕོན་ཆེན་སྤྲད་ནས་གནས་ཚུལ་མཁོ་བསྡུ་བྱེད་དུ་འཇུག་གི་ཡོད་པ་མ་ཟད། དེ་ལྟའི་གསང་བའི་ལས་དོན་དེ་ནི་རྒྱལ་ཞེན་གྱི་ལས་ཀ་ཞིག་ཡིན་པར་སྐུལ་སློང་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་ཡང་མངོན་གསལ་གནང་འདུག གཞི་རྩའི་བསང་གསོལ་གཏོང་བ་ནི་བོད་མིའི་སྲོལ་རྒྱུན་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་བྱེད་སྒོ་ཞིག་ཡིན་པ་ལས་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་དང་འབྲེལ་བ་གང་ཡང་མེད་ནའང་། གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན་གྱི་སྔ་རྗེས་སུ་ལོ་རྟག་པར་རྒྱ་ནག་གིས་བོད་ཁུལ་དུ་མི་མང་འདུ་འཛོམས་སོགས་ལ་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་སྡང་འཛིན་དམ་པོ་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་མ་ཟད། ད་ཆ་རྒྱ་ནག་གིས་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་གྱི་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་བྱེད་སྒོ་ཁག་ཀྱང་རྒྱ་ནག་གི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་ཅན་དུ་བསྒྱུར་དགོས་བའི་བཙན་བཀའ་གཏོང་བཞིན་པའི་ཁྲོད། བོད་ཁུལ་གྱི་དགོན་པ་ཁག་ཏུ་རྒྱ་ནག་གིས་ཆེད་བསྐོས་བྱས་པའི་ལས་བྱེད་ཀྱིས་ཁྲིམས་ལུགས་དང་དམར་ཤོག་གི་སྲིད་བྱུས་སོགས་ཀྱི་ཟབ་ཁྲིད་བྱེད་མུས་ཡིན་པ་རེད།

ཟླ་བ་སྔོན་མའི་ཟླ་མཇུག་ཙམ་ལ། རྒྱ་ནག་གིས་བོད་གསེར་རྟ་རྫོང་ཁོངས་ཀྱི་བོད་ཀྱི་རྩོམ་པ་པོ་གངས་སྐྱེས་སྒྲུབ་པ་སྐྱབས་དང་ཆབ་སྲིད་བཙོན་ཟུར་རུས་པའམ་སྲས་རྣམ་དང་། བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་ལས་འགུལ་བ་དང་ཆབ་སྲིད་བཙོན་ཟུར་གངས་བུ་གཡུ་བྷྲུཾ།  དེ་བཞིན་བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་ཟུར་གངས་ཚེ་རིང་སྒྲོལ་མ་སོགས་བསྐྱར་དུ་འཛིན་བཟུང་བཙན་ཁྲིད་བྱས་ཏེ་གར་སོང་ཆ་མེད་དུ་གྱུར་འདུགདེ་རིང་འདི་གར་མགོ་ལོག་འཇིགས་མེད་ལགས་ཀྱིས་གནས་ཚུལ་མཁོ་སྤྲོད་གནང་བར། འདི་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་༣ཚེས་༢༣ཉིན་གྱི་ཕྱི་དྲོའི་དུས་ཚོད་༥་དང་ཕྱེད་ཀ་ཙམ་ལ། རྩོམ་པ་པོ་གངས་མེ་སྟག་གམ་གངས་སྐྱེས་སྒྲུབ་པ་སྐྱབས་ལགས་རང་ཁྱིམ་ནས་བསྐྱར་དུ་འཛིན་བཟུང་བཙན་འཁྲིད་བྱས་ཡོད་པས་དང་། ད་བར་ཉིན་གྲངས་༢༠་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་ཀྱང་། ཁོང་བཙོན་ཁང་གང་ན་ཡོད་མེད་ཀྱི་གནས་ཚུལ་ཙམ་ཡང་ཤེས་རྟོགས་ཐུབ་ཀྱི་མེད་པར་ལྷག་འདུག ཕྱི་ལོ ༢༠༡༢ ལོ་ཟླ ༢ པའི་ཚེས༡༥ མཚན་མོར་གསེར་རྟ་རྫོང་ཉེན་རྟོག་པས་ཁོང་ཐེངས་དང་པོར་འཛིན་བཟུང་བྱས་ཏེ། ཕྱི་ལོ་༢༠༡༦ལོའི་ཟླ༩ ཚེས ༡༦ཉིན་གྱི་ཉིན་གུང་ཙམ་ལ་བཙོན་ལས་གྲོལ་ཡོད་པ་དང་།  ཁོང་ཐེངས་དང་པོར་བཙོན་འཇུག་བྱེད་དོན་ནི། མི་རིགས་ཀྱི་ལས་དབང་དང་གནས་བབ་མཚོན་པའི་སྒེར་དེབ་ལས་དབང་གི་རྒྱང་འབོད། དུས་ཀྱི་ན་ཟུག དེ་རིང་གི་མིག་ཆུ། ལོ་ཟླའི་ཁ་དོག ཁ་བཏགས་དཀར་པོའི་ཚགས་དེབ། ད་དུང་༢༠༠༨ལོའི་ས་བྱི་ཁྲག་བྲིས་དམར་པོ་སོགས་དཔེ་དེབ་དང་ཚགས་དེབ་མང་པོ་བཏོན་པ་དང་། བོད་ན་གཞོན་དམར་ཤོག་རྒོལ་ལན་ཚོགས་པ་བཙུགས་ནས་བོད་བསྟན་སྲིད་ཀྱི་ཆེད་དུ་ཕྱག་ལས་མང་པོ་ཞིག་གནང་ཡོད་པ་སོགས་ལ་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ནག་ཉེས་བཙུགས་ཏེ་ལོ་ལྔ་ཙམ་བཙོན་དུ་བཅུགདེ་བཞིན་ཕྱི་ལོ་ ཕྱི་ལོ་༢༠༢༡ལོའི་ཟླ་བ་༣ཚེས་༢༢ཉིན།  གསེར་རྟ་རྫོང་ཉེན་རྟོག་པས་བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་ཟུར་གངས་བུ་གཡུ་བྷྲུཾ་ལགས་ཁོང་གི་ཕ་ཡུལ་དཀར་མཛེས་བོད་རིགས་རང་སྐྱོང་གསེར་རྟ་རྫོང་ནས་བསྐྱར་དུ་འཛིན་བཟུང་བཙན་ཁྲིད་ཀྱི་ད་ལྟའི་ཆར་ཁོང་གི་གནས་སྟངས་ཤེས་རྟོགས་མེད་པར་བསྒྱུར་ཡོད་འདུག གངས་བུ་གཡུ་བྷྲུཾ་ལགས་ནི་དཀར་མཛེས་བོད་རིགས་རང་སྐྱོང་གསེར་རྟ་རྫོང་གོས་རྩ་སྡེ་བ་ནས་ཡིན། ཁོང་སྤྱི་ལོ་༢༠༠༨ ལོའི་བོད་ཁམས་ཡོངས་ཀྱི་ས་བྱི་ཞི་རྒོལ་ཆེན་མོའི་སྐབས་གསེར་རྟ་རྫོང་དུ་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་དར་འཕྱར་བ་དང་། ༧གོང་ས་མཆོག་ཕྱིར་བོད་ནང་གདན་འདྲེན་ཞུ་དགོས་པ་སོགས་ཀྱི་བོད་དོན་སྐད་འབོད་བྱས་ནས་རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་ཐོག་འཛིན་པའི་སྲིད་བྱུས་ལ་ངོ་རྒོལ་བྱས་པར་བརྟེན་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་ཉེན་རྟོག་པས་འཇུ་བཟུང་གིས་མི་ལོ་གསུམ་ལ་བཙོན་འཇུག་བྱས་ནས་༢༠༡༡ ལོའི་ཟླ་ ༢ ཚེས་༡༩ ཉིན་བཙོན་གྲོལ་བྱུང་ཡོད་ཀྱང་རྗེས་སུ་གངས་བུ་གཡུ་བྷྲུཾ་ལགས་དང་ཁོང་གི་གྲོགས་པོ་སྐོར་ཞིག་གིས་༼དམར་རྒོལ་གདོང་ལེན་ཚོགས་པ༽ཞེས་པའི་ཚོགས་པ་ཞིག་གསར་འཛུཊ་བྱས་ཏེ། བོད་ཀྱི་ས་གནས་གང་མང་དུ་བྱ་འགུལ་རབས་དང་རིམ་པ་སྤེལ་སྟབས། ༢༠༡༢ ལོའི་ཟླ་ ༥ ཚེས་ ༡༤ ཉིན་དཀར་མཛེས་བོད་རིགས་རང་སྐྱོང་ཁུལ་གྱི་ཉེན་རྟོག་པས་ཡང་བསྐྱར་འཛིན་བཟུང་བྱས་ཏེ་མི་ལོ་གཉིས་ལ་བཙོན་འཇུག་བྱས་པ་ནའང་། ད་ལོ་བསྐྱར་དུ་ཐེངས་གསུམ་པར་འཛིན་བཟུང་བྱས་འདུགའདི་ལོའི་ཟླ་བ་ ༣ པའི་ཚེས་ ༢༣  ཉིན་གྱི་ཕྱི་དྲོ་ཞིག་ལ།  གསེར་རྟ་རྫོང་གི་ཉེན་རྟོག་པས་ཕ་ཡུལ་གསེར་རྟ་རྫོང་རགས་བཀྲམ་ཡུལ་ཚོ་ཏོག་ཚ་སྡེ་བ་ནས་ཡིན་པའི་བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་ཟུར་བོད་རུས་པའམ་སྲས་རྣམ་ལགས་གློ་བུར་དུ་འཛིན་བཟུང་གིས་བཙན་ཁྲིད་བྱས་ཏེ་གར་སོང་ཆ་མེད་དུ་གྱུར་ཡོད་པའི་གནས་ཚུལ་ངོ་སྤྲོད་དང་སྦྲགས་ནས། ཁོང་ནི་མི་རིགས་སློབ་གསོའི་ཕྱོགས་ལ་བྱ་བ་གང་མང་སྒྲུབ་མཁན་ཞིག་ཡིན་པ་མ་ཟད། བོད་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་ཕྱག་ལས་ཀྱང་གནང་མཁན་ཞིག་ཀྱང་ཡིན་པར་ངོ་སྤྲོད་གནང་ཡོད། གཞི་རྩའི་རྩོམ་པ་པོ་བོད་རུས་པའམ་སྲས་རྣམ་གྱི་ཕ་མིང་ལ་དུང་དཀར་དང་། མའི་མིང་ལ་ལེའུ་མཚོ་ཟེར་ཞིང་།  ཕྱི་ལོ་༢༠༢༠ལོའི་ཟླ་བ་༩ བའི་ནང་ཉིན་༡༥ཙམ་མ་གསེར་རྟ་རྫོང་ཉེན་རྟོག་ཁང་ནས་མི་བཅུ་གྲངས་ཤིག་དང་ལྷན་དུ་ཁོང་ཡང་འཛིན་བཟུང་བྱས་པ་དང་། སྐབས་དེར་འཛིན་བཟུང་བྱེད་དགོས་དོན་ནི་གངས་ཅན་ཕ་མའི་བདེ་ཐང་གླེང་བ་ཟེར་བའི་ཚོགས་འདུ་ཞིག་ཚོགས་ཙམ་མ་གཏོགས། ཁྲིམས་འགལ་གྱི་ལས་ཀ་སྣ་གཅིག་བསྟན་མེད་པ་རེད་འདུག དེ་བཞིན་དཀར་མཛེས་བོད་རིགས་རང་སྐྱོང་ཁུལ་གསེར་རྟ་རྫོང་སྟག་རྩེད་ཡུལ་ཚོ་རྐང་ཚ་སྡེ་བ་ཡིན་པའི་བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་ཟུར།  གངས་ཚེ་རིང་སྒྲོལ་མ་ལགས་ཀྱང་འདི་ལོའི་ཟླ་བ་༤ བའི་ཟླ་མགོ་ཙམ་ལ་ཁོང་གི་ཕ་ཡུལ་ནས་ཡང་བསྐྱར་འཛིན་བཟུང་གིས་བཙན་ཁྲིད་བྱས་ཏེ་གར་སོང་ཆ་མེད་དུ་གྱུར་འདུག གངས་ཚེ་རིང་སྒྲོལ་མ་ལགས་ནི་ཕྱི་ལོ་༢༠༠༨ལོ་གསེར་རྟ་ནས་ཞི་རྒོལ་སྐབས་ཕ་བསོ་ལོ་དང་མཉམ་དུ་འཛིན་ཟུང་ཐེངས་དང་པོ་བྱས་པ་རེད། དེའི་རྗེས་ནས་འཛིན་ཟུང་ཐེངས་ཁ་ཤས་བྱས་ཏེ་རྒྱ་ནག་ཉེན་རྟོག་པར་རྣམ་འགྱུར་མི་ལེགས་པ་བསྟན་པས་སྔ་གཞུག་ཐེངས་དུ་མར་ཁྲིམས་ཁང་ནས་ཟླ་བ་མང་པོར་གཅར་རྡུང་དང་ཁྲིམས་འཇུག་སོགས་བྱས་ནས་བཙོན་གྲོལ་ཐོབ་ཡོད་ཀྱང་། ད་ཆ་ཁོང་སྔོན་མ་བཙོན་འཇུག་སྐབས་ཁྲིམས་ཁང་ནས་གཅར་རྡུང་དྲག་པོ་བྱས་ཡོད་སྟབས་རྐང་པའི་གཤི་མགོ་ཆག་གྲུམ་བྱུང་མྱོང་བས་དྲོ་གྲང་གང་གི་སྐབས་སུའང་དེར་ན་ཟུག་བྱུང་བ་དང་། གྲིབ་ཁ་ཆེ་བ།  བརྗེད་ལྐུགས་ཆེ་བ།  སྙིང་ནད་སོགས་ཡོད་པས་སེམས་ཁམས་ལ་གནོད་སྐྱོན་ཅར་དུ་གྱུར་ཡོད་པ་མ་ཟད།  དུས་ཆེན་རེའི་སྐབས་སུ་ཉེན་རྟོག་ལས་ཁུངས་སུ་མིང་ཐོ་འགོད་པ་དང་གནས་སྟངས་གསལ་བཤད་བྱེད་དུ་འགྲོ་དགོས་པས་ས་གནས་གཞན་ལ་འགྲོ་སྐྱོད་མི་ཆོག་པར་བཟང་བཙོན་གྱི་རྣམ་པས་ཐོག་བཀག་འགོག་བྱས་ཡོད་འདུག དེ་བཞིན་འབྲེལ་ཡོད་ཀྱིས་གནས་ཚུལ་མཁོ་སྤྲོད་བྱས་པའི་ངན་དུ་དུ།  ཉིན་འདི་དག་གི་རིང་ལ་ད་དུང་གསེར་རྟ་ནས་མི་གཉིས་འཛིན་བཟུང་བྱས་འདུག་ཀྱང་མིང་དང་སྡེ་བ་སོགས་རྩད་གཅོད་བྱེད་མ་ཐུབ་པར་ལྷག་ཡོད་པར་གསུངས་འདུག གཞི་རྩའི་ས་བྱིའི་བོད་ཁམས་ཡོངས་ཀྱི་ཞི་རྒོལ་ཆེན་མོ་དང་འབྲེལ་ནས། རྒྱ་ནག་གིས་བོད་མི་བཙན་བྱོལ་དུ་ཕེབས་མཁན་རྣམས་ཀ་བཀག་སྡོམ་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་བཏང་བ་དང་། ད་བཞིན་རྒྱ་ནག་གིས་བལ་ཡུལ་སྲིད་གཞུང་ལ་གནོན་ཤུགས་ཀྱིས་བོད་མི་བྲོལ་བྱོལ་བ་རྣམས་ཕྱིར་རྒྱ་ནག་ཏུ་རྩིས་སྤྲོད་བྱེད་དགོས་བར་བཟོས་བ་སོགས་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་བོད་མི་བཙན་བྱོལ་དུ་འབྱོར་མཁན་རྣམས་ཆེས་ཇེ་ཉུང་དུ་ཕྱིན་ཡོད་པ་དང་། དེ་བཞིན་བོད་ཕྱི་ནང་གཉིས་ཀྱི་སའབྲེལ་ལམ་གཙོ་བོ་སྐད་འཕྲིན་སོགས་ཀྱང་རྒ་གར་དུ་བཀག་སྡོམ་བྱས་རྐྱེན་བོད་ཕྱི་ནང་གཉིས་ཀྱི་འབྲེལ་ལམ་ལ་བར་ཆད་མང་པོ་བྱུང་ཡོད་པ་དང་། ཕྱོགས་གཞན་ཞིག་ནས་འབྲེལ་བ་མཐུད་ཐུབ་པའི་དབང་དུ་བཏང་ན་ཆབ་སྲིད་དང་འབྲེལ་བའི་གནད་དོན་རིགས་ཕྱི་ལ་མཁོ་སྤྲོད་བྱས་ཚེ་གཞིས་བཞུགས་བོད་མི་རྣམས་ལ་བཙོན་འཇུག་གི་འཇིགས་སྐུལ་རིམ་པ་བྱུང་བཞིན་པར་བརྟེན།  ད་ཆ་བོད་ནང་གི་གནད་དོན་མང་པོ་ཞིག་ཕྱི་ལ་རག་རྒྱུ་ཁག་པོ་ཆགས་ཡོད་པ་རེད།  

རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་གཞུང་གིས། བོད་དབུས་ཁུལ་གྱི་མཐའ་མཚམས་ཀྱི་ས་ཁུལ་སྟེ། ལྷུན་རྩེ་དང་དིང་རི། དེ་བཞིན་སྤུ་ཧྲེང་རྫོང་གསུམ་དུ་མ་དངུལ་སྒོར་དུང་ཕྱིར་ ༡༣༦ ལྷག་ཆེད་གཏོང་གིས་གནམ་ཐང་ཆེ་ཁག་གསུམ་གསར་རྒྱག་བྱེད་རྒྱུ་རེད་འདུག དེ་ཡང་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་གཉེར་བའི་བོད་ལྗོངས་ཉིན་རེ་ཚགས་པར་ཐོག་གསར་འགྱུར་བཀོད་པ་ལྟར་ན། རྒྱ་ནག་གིས་འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་ལས་གཞི་དེ་ནི་ལྷ་ས་གནམ་ཐང་གི་རྒྱུག་ལམ་གཉིས་བ་བསྐྱར་སྐྲུན་གྱི་ལས་གཞི་ཞིག་ཀྱང་ཡིན་པ་དང་། ལས་གཞི་དེར་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་རྒྱལ་ཁབ་འཕེལ་སྒྱུར་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་ཆོག་མཆན་ཐོབ་སྟེ་རྒྱལ་ཁབ་རིམ་པའི་མ་དངུལ་རྣམ་གྲངས་སྤྲད་པའི་ཐོག་ནས་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན་པར་འཁོད་འདུག དེ་བཞིན་རྒྱ་ནག་གཞུང་ཕྱོགས་ཀྱིས་སྦྲགས་པའི་གནས་ཚུལ་གྱི་ནང་དུ། གནམ་ཐང་གསུམ་དེ་ལེགས་གྲུབ་བྱུང་བ་ཡིན་ན། བོད་ནང་གི་འགྲིམ་འགྲུལ་དང་སྐྱེལ་འདྲེན་མ་ལག་འཐུས་སྒོ་ཇེ་ཚང་དང་དེ་བཞིན་མཐའ་མཚམས་ས་ཁུལ་གྱི་ཕྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་འགྲིམ་འགྲུལ་གྱི་སྐྱེལ་འདྲེན་ཆ་རྐྱེན་ཇེ་ལགས་སུ་གཏོང་བ། གཞན་ཡང་ས་གནས་མི་མང་གི་འགྲོ་སྐྱོད་ཇེ་བཟང་དང་དཔལ་འབྱོར་མཁོ་སྒྲུབ་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ་བཅས་ཀྱི་དོན་སྙིང་གལ་ཆེན་ལྡན་ཡོད་ཅེས་འཁོད་འདུག འདི་གའི་གསར་འགོད་པའི་བོད་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ཉམས་ཞིབ་ཁང་གི་བོད་གནས་ཉམས་ཞིབ་པ་དཔལ་ལྡན་བསོད་ནམས་ལགས་སུ་ཐེངས་འདིར་རྒྱ་ནག་གིས་ཆེད་དུ་མ་དངུལ་ཕོན་ཆེར་ཆེད་གཏོང་གི་བོད་ཀྱི་མཐའ་མཚམས་དང་འབྲེལ་བའི་གནམ་ཐང་གསར་རྒྱག་གི་ལས་གཞི་དེའི་རྒྱབ་ལྗོངས་ཀྱི་དམིགས་འབེན་གྱི་ཐད་ནས་བཀའ་འདྲི་ཞུས་པར་ཁོང་གིས། ཐེངས་འདིའི་གནམ་ཐང་གསར་རྒྱག་གི་ལས་གཞི་དེ་ནི་རྒྱ་ནག་གི་ལོ་ལྔ་ཚན་ ༡༤ པའི་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་འཆར་གཞི་དང་། བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་སྲིད་གྲོས་སྐབས་བཅུ་གཅིག་པའི་ཚོགས་འདུ་དང་འབྲེལ་ནས་བོད་ཁུལ་དུ་གནམ་ཐང་ཆེ་ཁག་གསུམ་གསར་རྒྱག་བྱེད་རྩིས་ཡིན་པར་ངོ་སྤྲོད་དང་འབྲེལ། ཕྱོགས་གཅིག་ནས་མི་མང་འགྲིམ་འགྲུལ་དང་སྐྱེལ་འདྲེན་སྟབས་བདེར་ཡོང་ཆེད་དུ་ཡིན་ནའང་། ཛ་དྲག་གི་དུས་སྐབས་སུ་གནམ་ཐང་དེ་དག་རྒྱ་ནག་གི་མཐའ་དམག་མཁོ་འདོན་དང་དམག་ཆས་སྐྱེལ་འདྲེན་ལ་ཕན་ནུས་འདོན་རྒྱུར་དམིགས་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན་སྐོར་གསུངས་སོང་། དེ་བཞིན་ཁོང་གིས། མ་འོངས་བར་བོད་ནང་དུ་གནམ་ཐང་གི་འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་ལས་གཞི་དེ་ལག་འགྲུབ་བྱུང་བ་ཡིན་ན། བོད་ཀྱི་མཐའ་མཚམས་ཀྱི་ཁུལ་དེར་ཆགས་པའི་མ་ཕམ་གཡུ་མཚོ་དང་གངས་རིན་པོ་ཆེ་སོགས་ཀྱི་མཚོན་པ་བོད་ཀྱི་སྲོལ་རྒྱུན་གྱི་གནས་རི་དང་མཚོ་མོ་སོགས་ཡུལ་སྐོར་སྤྲོ་འཆམ་པའི་དམིགས་འབེན་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་རྒྱུ་ཡིན་པ་མ་ཟད། རྒྱ་ནག་གི་ཡུལ་སྐོར་སྤྲོ་འཆམ་པ་སྟོང་ཕྲག་མང་པོ་ཡུལ་དངོས་སུ་ཡོང་ནས་བོད་ཁུལ་དེ་དག་ཚོང་ལས་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་ལྟེ་བ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཏུ་བསྒྱུར་སྲིད་པའི་ཁྲོད་ནས། བོད་མི་རྣམས་ལ་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཟ་ཁང་ཚོང་ཁང་ཙམ་ལས་རྒྱུགས་ཆེ་བའི་ཚོང་ལས་ཀྱི་བདག་དབང་ཡོད་ཚད་རྒྱ་ནག་གིས་སྟངས་འཛིན་བྱས་པ་བརྒྱུད་ནས། བོད་ཡུལ་དུ་རྒྱ་ནག་གི་མི་འབོར་སྤོར་ཤུགས་ཆེ་རུ་བཏང་སྟེ་བོད་མི་རྣམས་ཀྱི་རང་ས་རང་ཡུལ་གྱི་ཚོང་ལས་དང་ས་ཁོངས་ཀྱི་བདག་དབང་ཡོད་ཚད་རྒྱ་ནག་གི་ལག་ཏུ་ཤོར་རྒྱུ་ཉག་གཅིག་ཡིན་པར་བརྟེན། དེ་ལྟ་བུའི་རྒྱ་ནག་མི་འབོར་ཀྱི་འཚང་ཁའི་ཁྲོད་ནས་བོད་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་འབག་བཙོག་དང་ཆོས་རིག་ཉམས་ཉེས་སུ་འགྲོ་ངེས་བ་ཞིག་ཡིན་པར་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་ཡོད། དེ་བཞིན་རྒྱ་གར་རྒྱལ་ས་ལྡི་ལིར་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་ Tibet Review གསར་ཁང་གིས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བའི་ནང་དུ་ཡང་། རྒྱ་ནག་གིས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༨ ལོར་བོད་ལྷོ་ཁ་ཁུལ་དུ་གཏེར་ཁ་སྔོག་འདོན་གྱི་ལས་གཞི་དབུ་འཛུགས་བྱས་པ་བརྒྱུད་ནས། ཨ་སྒོར་ཐེར་འབུམ་ ༦༠ ལྷག་གི་རིན་འབབ་ལྡན་པའི་གསེར་དངུལ་གྱི་གཏེར་རིགས་སྔོག་འདོན་བྱས་ཡོད་པ་མ་ཟད། གཏེར་ཁ་སྔོག་འདོན་དང་འབྲེལ་ནས་ཁུལ་དེར་རྒྱ་ནག་གི་མི་སེར་སྟོང་ཕྲག་མང་པོ་གནས་སྤོར་གྱིས་རྒྱ་གར་གྱི་མཐའ་མཚམས་རྩོད་རྙོག་དང་འབྲེལ་བའི་ས་ཁུལ་ཁག་རྒྱ་ནག་གི་མི་འབོར་མང་པོའི་འཚོ་གནས་སུ་བསྒྱུར་ཡོད་པར་འཁོད་པ་དང་སྦྲགས་ནས། བོད་དབུས་ཁུལ་གྱི་གོང་དཀར་གནམ་ཐང་དེ་ཡང་རྒྱ་ནག་གིས་མི་མང་དང་དམག་མི་གཉིས་སྐྱེལ་འདྲེན་ལ་དམིགས་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན་སྟབས། ཐེངས་འདིའི་གནམ་ཐང་གསམ་གསར་རྒྱག་གི་ལས་གཞི་དེ་ཡང་དམག་མི་དང་འབྲེལ་བའི་དམིགས་འབེན་ཡོད་སྲིད་སྐོར་མངོན་གསལ་གནང་འདུགགཞི་རྩའི་འདས་བའི་ལོ་འགའི་རིང་ནས་རྒྱ་ནག་གིས་རྒྱལ་ཁོངས་རྒྱ་བསྐྱེད་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ལག་བསྟར་གྱི་འོག་ནས་མཐའ་མཚམས་ཁག་ཏུ་གྲོང་ཚོ་གསར་འཛུགས་དང་འབྲོག་ཁྱིམ་གནས་སྤོར་གྱིས་ལས་གཞི་རྒྱ་བསྐྱེད་ཀྱིས། ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་བོད་ཀྱི་མཐའ་མཚམས་ཁག་ཏུ་མ་དངུལ་མང་པོ་ཆེད་གཏོང་གིས་འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་ལས་གཞི་སྣ་མང་སྤེལ་བཞིན་པ་རེད་འདུག

ཨ་རིར་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་ Human Right watch ཞེས་པའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྟ་ཞིབ་ཚོགས་པའི་ངོས་ནས་རྒྱ་གཞུང་གིས་དབྱེ་བའི་ཟི་ཁྲོན་ཞིང་ཆེན་དཀར་མཛེས་སེལ་ཤུལ་རྫོང་རྫ་སྨད་དབོན་པོ་ཡུལ་ཚོ་ནས་ཡིན་པའི་བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་པ་གྲྭ་བསྟན་འཛིན་ཉི་མ་ལགས་སྔར་ལོ་རྒྱ་ནག་གི་བཙོན་ཁང་དུ་གཅར་རྡུང་བཏང་ནས་ཚེ་སྲོག་ཤོར་བའི་རྗེས་སུ།  རྒྱ་ནག་གིས་མུ་མཐུད་དུ་རྫ་སྨད་དབོན་པོ་ཁུལ་དུ་དམག་མི་ཆེད་གཏོང་གིས་བོད་མིའི་ཁང་ཁྱིམ་རེ་རེར་ཞིབ་འཇུག་གིས་དྲག་གནོན་སྔར་ལྷག་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་མངོན་གསལ་གནང་འདུགཚོགས་པས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བའི་ནང་དུ། འདི་ལོའི་ཟླ་བ་ ༣ པའི་ཚེས་༥ ཉིན། རྒྱ་ནག་མི་མང་བཅིངས་གྲོལ་དམག་གི་ཁྱབ་ཁོངས་འཇིགས་སྐུལ་ལ་གདོང་ལེན་གྱི་སྡེ་ཚན་ཞིག་རྫ་བོན་པོ་སྡེ་ཁུལ་སོ་སོར་ཆེད་སྐྱོད་ཀྱིས། བོད་མི་རྒན་གྲས་ཁག་ཅིག་གི་ཁྱིམ་ཚང་གཙང་བཟོ་བྱེད་ཚུལ་འོག བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་སྐྱབས་མགོན་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གི་སྐུ་པར་སྒྲིག་བཤམ་བྱས་པ་ཁག་མར་ཕབ་ནས་རྒྱ་ནག་གི་དཔོན་རིགས་ཀྱི་པར་རིས་བོད་མིའི་དད་རྟེན་གྱི་མཆོད་མདུན་དུ་བཤམ་དུ་བཅུག་པ་མ་ཟད། ཚོགས་པར་རག་སོན་བྱུང་བའི་བརྙན་ཐུང་ཞིག་གི་ནང་དུ། རྒྱ་ནག་གི་ཉེན་རྟོགས་པ་དང་དམག་མི་རྣམས་ཀྱིས་ལག་ཏུ་རྒྱ་ནག་གི་རྒྱལ་དར་ཕྱར་ནས་རྒྱ་དམག་གི་འབོད་ཚིག་སྒྲོག་བཞིན། མི་འབོར་ ༣༠༠༠ ལྷག་ཙམ་ཡོད་པའི་དབོན་པོ་ཡུལ་ཚོའི་ཁྲོམ་གཞུང་དུ་རུ་བསྒྲིགས་པ་མངོན་རྒྱུ་ཡོད་པ་རེད་འདུག རྫ་སྨད་དབོན་པོ་སྡེ་ཁུལ་གྱི་ཡུལ་མི་རྣམས་ཀྱིས་འགྲེལ་བརྗོད་བྱས་པ་ལྟར་ན། རྒྱ་ནག་གིས་གྲྭ་བསྟན་འཛིན་ཉི་མ་ལགས་བཙོན་ཁང་དུ་གཅར་རྡུང་གིས་དམར་གསོད་བཏང་བའི་དོན་རྐྱེན་དང་འབྲེལ་ནས། ཡུལ་མི་ཁག་ཅིག་གིས་སྤྱི་ཚོགས་དྲྭ་རྒྱའི་ཐོག་བསྟན་འཛིན་ཉི་མ་ལགས་ཀྱི་དགོངས་རྫོགས་ལ་སེམས་འཚབ་ཡོད་པའི་རྣམ་འགྱུར་བསྟན་པའི་བོད་མི་ཁག་ཅིག་རྒྱ་ནག་གིས་འཛིན་བཟུང་བཀག་སྐྱིལ་བྱས་ཡོད་པ་དང་། ད་ཆ་བོད་མི་དེ་དག་གང་དུ་ཡོད་མེད་སོགས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་ཙམ་ཡང་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་མེད་པར་བསྒྲགས་པ་མ་ཟད། རྫ་དབོན་ཡུལ་གྱི་ཡུལ་མི་རྣམས་ལ་བཙན་དབང་གིས་མི་སྒེར་གྱི་ཁ་པར་ནང་དུ་མཉེན་ཆས་ཤིག་གསར་ཏུ་ཕབ་ལེན་བྱེད་དུ་བཅུག་སྟེ་ཡུལ་མི་རྣམས་ཀྱི་ཁ་པར་བརྒྱུད་ལམ་གྱི་གནས་ཚུལ་ཡོད་ཚད་མཁོ་སྒྲུབ་བྱེད་ཐུབ་པར་བཟོས་ཡོད་པར་བསྒྲགས་འདུགདེ་བཞིན་གནས་ཚུལ་དེ་དང་འབྲེལ་ནས་འགྲེལ་བརྗོད་བྱས་པའི་ནང་དུ། རྫ་སྨད་དབོན་པོ་ཁུལ་གྱི་རྒྱ་ནག་གི་དམར་ཤོག་གི་དྲུང་ཆེ་ Yang Mingguang ཟེར་བ་ཆེད་དུ་རྫ་སྨད་དབོན་པོ་ཁུལ་དུ་ཡོང་ནས་རྟོག་ཞིབ་རིམ་པ་བྱས་ཏེ་ཁུལ་དེའི་དགོན་པའི་གྲྭ་བ་རྣམས་ཀྱིས་སྤྱི་ཚོགས་བརྟན་བརླིང་གི་ལས་དོན་ལ་ཤུགས་སྣོན་བྱེད་དགོས་བའི་ལམ་སྟོན་བྱས་པའི་ཕྱིར་ཉིན་ནས་བཟུང་། རྒྱ་དམག་གིས་ཁུལ་དེའི་བོད་ཁྱིམ་རེ་རེ་རྟོག་ཞིབ་ཀྱིས་མགོན་པོ་གང་གི་སྐུ་པར་མར་ཕབ་པའི་ལས་གཞི་དེ་དངོས་སུ་འགོ་འཛུགས་བྱས་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན་སྐོར་ཡོངས་གྲགས་གནང་འདུག སྐབས་དེ་ནས་བཟུང་། རྒྱ་ནག་གིས་བོད་ཁྱིམ་གང་ཞིག་ཏུ་༸གོང་ས་མཆོག་གི་སྐུ་པར་ཡོད་པ་ཡིན་ན། ཉེས་འཛུགས་ཀྱིས་ཁྲིམས་ལྟར་ཐག་གཅོད་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན་པ་མ་ཟད། རྒྱ་ནག་སྲིད་གཞུང་གིས་རོགས་དངུལ་སྤྲད་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་ཕྱིར་རྒྱ་ནག་སྲིད་གཞུང་ལ་རྩིས་སྤྲོད་བྱེད་དགོས་ལུགས་ཀྱི་ཉེན་བརྡ་བཏང་སྟེ། ཟླ་བ་ ༣ པའི་ཚེས་ ༡༧ ཉིན་རྒྱ་ནག་གིས་ཁུལ་དེར་ཚོགས་འདུ་ཞིག་བསྡུ་སྐོང་གིས། ཚོགས་ཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་དོན་ཚན་ལྔ་ཅན་གྱི་ཡིག་ཆ་ཞིག་ལ་མཚན་རྟགས་བཀོད་དུ་བཅུག་ཡོད་པའི་ཁོངས་སུ། ༸གོང་ས་མཆོག་གི་སྐུ་པར་མི་ཉར་རྒྱུ་དང་། དེ་བཞིན་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པར་རྗེས་འབྲངས་ཀྱིས་ཁྲིམས་འགལ་གྱི་བྱ་བཞག་ལ་དགག་གཞག་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན་པ་སོགས་འཁོད་ཡོད་པར་ལུང་འདྲེན་གནང་འདུག དེ་བཞིན་བོད་མི་སུ་ཞིག་གིས་རྒྱ་ནག་གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་གནས་ཚུལ་བརྒྱུད་འགོད་བྱེད་པ་ནི་ཆེས་ཉེན་ཁ་ཆེ་རབས་དང་། སྒོས་སུ་གནས་ཚུལ་རིགས་བོད་ཕྱི་ལོགས་སུ་བཏང་བ་ཡིན་ན་ཉེས་ཆད་ལྕི་མོ་གཅོད་རྒྱུ་ཡིན་པར་འཁོད་ཡོད་པར་བརྟེན། རྒྱ་དམག་གིས་བོད་མི་རྒན་པོ་རྣམས་ལ་རོགས་རམ་བྱེད་བཞིན་པའི་པར་རིས་བཀྲམ་ཆོག་པ་ཙམ་ལས་གནས་ཚུལ་གཞན་བརྒྱུད་སྐུར་བྱེད་རྒྱུ་ནི་ཕལ་ཆེར་མི་སྲིད་པ་ལྟ་བུར་གྱུར་ཡོད་པར་འགྲེལ་བརྗོད་བྱས་འདུག གཞི་རྩའི་རྒྱ་ནག་གིས་བོད་ཁུལ་གང་སར་དམ་དྲག་ཆེས་ཆེར་བྱེད་མུས་ཁྲོད། འདི་ལོ་རྒྱ་ནག་གིས་བོད་ཡུལ་བཅིངས་གྲོལ་ཟེར་བ་བཏང་ནས་མི་ལོ་བདུན་ཅུ་འཁོར་བར་སྲུང་བརྩི་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན་པར་བསྒྲགས་ནས། བོད་ཁུལ་སྤྱི་དང་། སྒོས་སུ་བོད་ཀྱི་མཐའ་མཚམས་ཁག་ཏུ་མི་མང་གི་འགྲོ་འདུག་བཀག་སྡོམ་སོགས་ཀྱི་ལས་གཞི་སྔར་ལས་རྒྱ་བསྐྱེད་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པའི་གནས་ཚུལ་རིམ་པ་ཐོན་ཡོད།