རྒྱ་ནག

UNESCO ཞེས་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་དང་ཚན་རིག དེ་བཞིན་རིག་གཞུང་བཅས་ཀྱི་སྡེ་ཚན་གྱི་ཚོགས་ཆུང་ངོས་ནས་དེ་རིང་ནས་འགོ་འཛུགས་ཀྱིས་གནངས་ཉིན་ཕྱི་ཚེས་ ༢༣ བར་ཉིང་གྲངས་གསུམ་གྱི་རིང་ལ་འཛམ་གླིང་གི་དངོས་མིན་རིག་གནས་ཤུལ་བཞག་ཁོངས་སུ་ཡོད་པའི་བོད་ཀྱི་ཕོ་བྲང་པོ་ཏཱ་ལ་དང་ལྷ་སའི་ཇོ་ཁང་། དེ་བཞིན་དེའི་ཉེ་འདབས་སུ་ཆགས་པའི་ལྷ་སའི་ནོར་བུ་གླིང་ཁ་གཙོས་པའི་འཛམ་གླིང་གི་དངོས་མིན་རིག་གནས་ཤུལ་བཞག་ཁག་གི་གནས་བབ་ལ་ཞིབ་འཇུག་གནང་རྒྱུ་རེད་འདུགགཞི་རྩའི་ཞིབ་འཇུག་གྱི་ལས་དོན་དེ་སྔར་ལོ་༢༠༢༠ ལོར་གནང་གཏན་འཁེལ་ཡོད་ཀྱང་། རྒྱ་ནག་ནས་མཆེད་པའི་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་ད་བར་ཕྱིར་འགྱངས་གནང་དགོས་བྱུང་ཡོད་པ་དང་། ཐེངས་འདིའི་ཞིབ་འཇུག་གི་ལས་དོན་རྣམས་རྒྱ་ནག་གི་གྲོང་ཁྱེར་ཧྥོ་ཀྲུག་ནས་གོ་སྒྲིག་ཐོག་ཚོགས་མི་རྣམ་པ་དྲ་ཐོག་ནས་མཉམ་ཞུགས་ཐོག་ཚོགས་གནང་རྒྱུ་རེད་འདུག དེ་རིང་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་དང་ཚན་རིག གཞན་ཡང་རིག་གཞུང་བཅས་ཀྱི་སྡེ་ཚན་གྱི་ཚོགས་ཆུང་ངོས་ནས་འཛམ་གླིང་གི་དངོས་མིན་རིག་གནས་ཤུལ་བཞག་ཁག་གི་གནས་བབ་ལ་ཞིབ་འཇུག་གནང་འགོ་བཙུགས་པ་དང་བསྟུན། ཨ་རིར་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་རྒྱལ་སྤྱི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་ནས། ཐེངས་འདིའི་ཞིབ་འཇུག་ཁྲོད་རྒྱལ་རབས་ལོ་རྒྱུས་ལྡན་ཞིང་འཛམ་གླིང་གི་དངོས་མིན་རིག་གནས་ཤུལ་བཞག་ཁོངས་སུ་ཡོད་པའི་བོད་ཀྱི་ཕོ་བྲང་པོ་ཏ་ལའི་གནས་བབས་ཐོག་ལ་དམིགས་བསལ་གྱི་དོ་སྣང་གནང་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན་པ་དང་། དེ་ཡང་རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་འདས་པའི་ལོ་ཤས་ནང་ཕོ་བྲང་པོ་ཏ་ལ་གཙོས་པའི་དེའི་ཉེ་འཁོར་དུ་ཡོད་པའི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་རིག་གནས་ཁག་གཅེས་སྐྱོང་གནང་སྟངས་སོགས་ཀྱི་ཐད་ལ་འཐུས་ཤོར་ཆེན་པོ་བཏང་ཡོད་པ་མངོན་གསལ་རེད་ཅེས་གསུངས་འདུག མ་ཟད་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༨ ལོར་གཙུག་ལག་ཁང་དུ་མེ་སྐྱོན་བྱུང་བའི་གནས་ཚུལ་ཐད་རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་ད་བར་གསལ་བཤད་ནན་ཏན་ཞིག་བྱས་མེད་པ་མ་ཟད། ཇོ་ཁང་གི་མདུན་དུ་རྒྱ་ནག་གི་བཟོ་དབྱིབས་ལྡན་པའི་ལྡིང་ཁང་དང་ཕོ་བྲང་པོ་ཏ་ལའི་གཡས་གཡོན་དུ་ཚོང་གི་ལྟེ་གནས་འཛུགས་སྐྲུན་བྱས་པ། དེ་བཞིན་ཉེ་བའི་ཆར་རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་ལ་ཁ་གཡར་ཏེ་ཕོ་བྲང་པོ་ཏ་ལ་དང་ལྷ་སའི་ཇོ་ཁང་ཁུལ་དུ་ཆོས་མཇལ་ཡོང་མཁན་ཚོར་དམ་དྲག་བྱས་ཀྱང་ཡུལ་སྐོར་སྤྲོ་འཆམ་པ་ཚོར་དམ་དྲག་དེ་ཙམ་མ་བྱས་པའི་གནས་སྟངས་དེ་ཡིས་འཛམ་གླིང་གི་དངོས་མིན་རིག་གནས་ཤུལ་བཞག་ཁོངས་སུ་ཡོད་པའི་བོད་ཀྱི་ཕོ་བྲང་པོ་ཏ་ལ་དང་ལྷ་སའི་ཇོ་ཁང་གི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་རིན་ཐང་ལ་དོ་ཕོག་བཏང་པ་ཞིག་ཡིན་པ་སོགས་ཐེར་འདོན་དང་སྦྲགས། ད་རེས་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་དང་ཚན་རིག དེ་བཞིན་རིག་གཞུང་བཅས་ཀྱི་སྡེ་ཚན་གྱི་ཚོགས་ཆུང་ངོས་ནས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཕོ་བྲང་པོ་ཏ་ལ་དང་ལྷ་སའི་ཇོ་ཁང་གཙོས་པའི་དེའི་གཡས་གཡོན་གྱི་རིག་གནས་ཁག་སྲུང་སྐྱོབ་ཚད་ལྡན་བྱས་མེད་པའི་དཔང་རྟགས་ཡོད་བཞིན་དུ་སྣང་མེད་དུ་བཞག་ན། རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་ཆུང་དེའི་ངོས་ནས་འཛམ་གླིང་གི་དངོས་མིན་རིག་གནས་ཤུལ་བཞག་ཁག་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་ཞེས་པ་དེ་དྲང་བདེན་ཞིག་ཆགས་ཀྱི་མ་རེད་ཅེས་གསུངས་འདུག མ་ཟད་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་དང་ཚན་རིག་སོགས་ཀྱི་སྡེ་ཚན་དང་དེའི་ཚོགས་མིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ནས་ཕོ་བྲང་པོ་ཏ་ལ་དང་ལྷ་སའི་ཇོ་ཁང་གི་གནས་བབ་ཐོག་ཐེངས་འདིར་དགོངས་པ་ཞིག་མ་བཞེས་པ་ཡིན་ན་མ་འོངས་པར་རིམ་བཞིན་འཛམ་གླིང་གི་དངོས་མིན་རིག་གནས་ཤུལ་བཞག་ཁོངས་སུ་ཕོ་བྲང་པོ་ཏཱ་ལ་དང་ཇོ་ཁང་གི་གནས་བབ་ལ་དོ་ཕོགས་ཐེབས་ངེས་ཡིན་པ་མ་ཟད། བོད་ཀྱི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་རིག་གནས་སྤྱིའི་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་གནས་བབ་ཐད་ལ་ཡང་གྱོང་གུད་ཆེན་པོ་ཞིག་ཐེབས་ངེས་ཡིན་པ་གསུངས་འདུག་པ་མ་ཟད། ད་རེས་ཀྱི་ཞིབ་འཇུག་ལས་དོན་འདི་བརྒྱུད་དེ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་ཆུང་ངོས་ནས་བོད་ཀྱི་ཕོ་བྲང་པོ་ཏཱ་ལ་དེ་ཉེན་ཁའི་ནང་དུ་ལྷུང་བའི་དངོས་མིན་རིག་གནས་ཤུལ་བཞག་ལ་ངོས་འཛིན་ཞུ་རྒྱུ་དེ་ནི་ཐབས་ཤིག་ཡིན་པ་ཡང་གསུངས་འདུག གཞི་རྩའི་རྒྱལ་སྤྱི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་ནས་ཟླ་བ་སྔོན་མའི་ཕྱི་ཚེས་ ༦ ཉིན་འཛམ་གླིང་དངོས་མིན་རིག་གནས་ཤུལ་བཞག་སྲུང་སྐྱོབ་གནང་མཁན་གྱི་གཞུང་འབྲེལ་མ་ཡིན་པའི་ཚོགས་པས་འདོན་སྤེལ་གནང་པའི་སྙན་ཐོའི་ནང་ལ་དཔྱད་ཞིབ་ཀྱི་གྲུབ་དོན་ཁག་ཅིག་དང་ལྷན་དུ་འཛམ་གླིང་གི་དངོས་མིན་རིག་གནས་ཤུལ་བཞག་ཡིན་པའི་བོད་ཀྱི་ཕོ་བྲང་པོ་ཏཱ་ལ་དེ་ཉེན་ཁའི་ནང་དུ་ལྷུང་བའི་དངོས་མིན་རིག་གནས་ཤུལ་བཞག་ལ་ངོས་འཛིན་དགོས་པ་དང་ལྷག་པར་དུ་དེའི་ཁྱབ་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པའི་ལོ་ངོ་ ༡༣༠༠ ཙམ་གྱི་ལོ་རྒྱུས་རང་བཞིན་ལྡན་པའི་ལྷ་སའི་ཇོ་ཁང་ངམ་གཙུག་ལག་ཁང་ལ་སྲུང་སྐྱོབ་དགོས་པའི་ཞུ་སྐུལ་གནང་ཡོད།

བདུན་ཕྲག་སྔོན་མའི་ནང་དུ། འཇར་མན་གྱི་ཤེས་རིག་བློན་ཆེན་ལྕམ་ Anja Karliczek ལགས་ཀྱིས་ཡུལ་དེའི་ཤེས་ཡོན་ལྟེ་གནས་ཁག་གིས་རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་གཞུང་གིས་རྩ་འཛུགས་བྱས་པའི་རྒྱ་སྐད་དང་རྒྱ་ནག་གི་རིག་གཞུང་སློབ་ཁྲིད་ཀྱི་ཁུང་ཙི་སློབ་གླིང་དང་འབྲེལ་ཐག་གཅོད་དགོས་བའི་སྐུལ་མ་གནང་བ་དང་འབྲེལ།  ཁོང་གིས་འཇར་མན་གྱི་ཤེས་ཡོན་ལྟེ་གནས་ཁག་དང་སྤྱི་ཚོགས་ཁྱོན་ཡོངས་ལ་རྒྱ་ནག་གིས་ཤུགས་རྐྱེན་སྤྲོད་དུ་འཇུག་འདོད་མེད་པ་དང་། འཇར་མན་ཁུལ་དུ་ཁུང་ཙི་སློབ་གླིང་ལ་གུ་ཡངས་ཆེན་པོ་སྤྲད་ཡོད་པ་ལས་རྒྱ་ནག་ཐོག་རང་དབང་ལྡན་པའི་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་མཁན་གསོ་སྐྱོང་ཐོག་ནུས་པ་འདོན་ཐུབ་མེད་པར་གསུངས་འདུགEjinsight གསར་ཁང་གིས་ཉེ་ལམ་དེར་འབྲེལ་གྱི་དཔྱད་རྩོམ་ཞིག་འདོན་སྤེལ་གནང་བའི་ནང་དུ། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༠ ལོའི་ནང་དུ་ཡུ་རོབ་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་སུད་ཝེ་ཊན་དང་ ༢༠༢༡ ནང་ནོར་ཝེ། དེ་བཞིན་བྷེལ་ཇམ་སོགས་ཀྱིས་ཁུང་ཙི་སློབ་གླིང་དེ་སོ་ཉུལ་གྱི་ལས་གཞིར་ངོས་འཛིན་གྱིས་སྒོ་བརྒྱབས་ཡོད་པ་ལྟར། ཐེངས་འདིར་འཇར་མན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱིས་ཀྱང་ཁུང་ཙི་སློབ་གླིང་ནི་རྒྱ་ནག་གིས་ཕྱི་ལོགས་སུ་འཇམ་པའི་སྟོབས་ཤུགས་སྤེལ་ཐབས་ཀྱི་མ་ལག་ཆེན་ཞིག་ཡིན་པར་ངོས་འཛིན་གྱིས་ཁུལ་དེའི་ཤེས་ཡོན་ལྟེ་གནས་ཁག་གིས་ཁུང་ཙི་སློབ་གླིང་དང་འབྲེལ་ཐག་གཅོད་དགོས་བར་ཉེན་བརྡ་བཏང་བའི་གནས་ཚུལ་དེ་ནི་ཡུ་རོབ་ནང་རྒྱ་ནག་གི་འཇམ་པོའི་སྟོབས་ཤུགས་ཀྱི་ནུས་པ་ཉམས་བཞིན་པའི་གནས་ཚུལ་གསར་ཤོས་དེ་ཡིན་པར་བསྒྲགས་འདུགགསར་ཁང་གིས་རྒྱ་ནག་གི་ཁུང་ཙི་སློབ་གླིང་ཁག་སྒོ་རྒྱག་དགོས་བར་འཁེལ་བ་དེ་ནི་ཡུ་རོབ་རྒྱལ་ཁག་ཁག་གི་སྤྱི་མང་དང་སྲིད་གཞུང་གིས་རྒྱ་ནག་ལ་རྒོལ་ལན་སློག་རྒྱུའི་ཚོར་ཤུགས་ཆེ་རུ་འགྲོ་བཞིན་པའི་གྲུབ་འབྲས་ཤིག་ཡིན་པ་མངོན་གསལ་གྱིས། ད་ཆ་ཡུ་རོབ་ཁུལ་དུ་རྒྱ་ནག་གི་ཁུང་ཙི་སློབ་གླིང་དེ་ནི་ཤེས་ཡོན་གྱི་ཚོགས་པ་ཞིག་ལ་ངོས་འཛིན་གནང་གི་མེད་པར། ཁུང་ཙི་ལྟེ་གནས་ཁག་ནི་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་དྲིལ་བསྒྲགས་ཀྱི་མ་ལག་ཅིག་ཡིན་སྟབས། རྒྱ་ནག་གིས་སྟོབས་ཤུགས་དེ་བརྒྱུད་ནས་ཡུ་རོབ་ཁུལ་གྱི་ཤེས་ཡོན་ལྟེ་གནས་ཁག་ཏུ་དགེ་རྒན་དང་སློབ་ཕྲུག་རྣམས་ཀྱི་རང་དབང་གི་ཁོར་ཡུག་ལ་འགོག་རྐྱེན་བཟོ་བཞིན་པར་ངེས་ཤེས་རྙེད་ཡོད་བཞིན་ཡོད་པར་བསྒྲགས་འདུགགཞི་རྩའི་ཁུང་ཙི་སློབ་གླིང་དེ་ནི་རྒྱ་ནག་གི་ཤེས་རིག་ལྷན་ཁང་གིས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༤ ལོ་ནས་གསར་འཛུགས་ཀྱིས་རྒྱལ་སྤྱིའི་གླིང་ཕྲན་དྲུག་གི་ཁུལ་དུ་དར་སྤེལ་ཤུགས་ཆེན་བྱེད་འགོ་ཚུགས་ཡོད་ནའང་། ག་ལེར་ཁུང་ཙི་སློབ་གླིང་གིས་ཤེས་ཡོན་ལྟེ་གནས་ཁག་ཏུ་བོད་དང་ཤིན་ཅང་། དེ་བཞིན་ཐེ་ཝན་སོགས་དང་འབྲེལ་བའི་བརྗོད་བྱ་ཡོངས་རྫོགས་བཀག་སྡོམ་གིས་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་གྱི་ཤེས་ཡོན་སློབ་གསོའི་རང་དབང་ལ་དམ་དྲག་བྱེད་བཞིན་པ་དང་འབྲེལ་ནས། རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ཁྲོད་དུ་རྒྱ་ནག་གི་ཁུང་ཙི་སློབ་གླིང་དེ་ནི་རྒྱ་ནག་སྲིད་གཞུང་གི་ཕྱོགས་གཅིག་ཁོ་ནའི་དྲིལ་བསྒྲགས་ཀྱི་ལག་ཆར་བེད་སྤྱོད་བྱེད་བཞིན་པའི་ངེས་ཤེས་རྙེད་འགོ་ཚུགས་ཏེ། ད་ཆ་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ཁྲོད་དུ་རྒྱ་ནག་གི་ཁུང་ཙི་སློབ་གླིང་ཁག་བཀག་སྡོམ་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པར་མངོན་གསལ་གནང་འདུག ད་ལྟའི་ཆར་ཡུ་རོབ་མངའ་ཁུལ་དུ་རྒྱ་ནག་གི་ཁུང་ཙི་སློབ་གླིང་ད་དུང་ཡང་ཁྱོན་ ༡༩༠ ཙམ་ཡོད་པ་དང་། ཨ་རིའི་ནང་དེ་སྔ་ ༡༠༠ ལྷག་ཙམ་ཡོད་ཀྱང་། ད་ཆ་ ༥༠ ལས་ཉུང་བ་ཆགས་ཡོད་པ་དང་། ཉི་ཧོང་ནང་དུའང་ཁུང་ཙི་སློབ་གླིང་ ༡༤ ཙམ་ཡོང་པ་དེ་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་གནད་དོན་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཏེ། སློབ་གླིང་དེ་དག་གི་ཞིབ་འཇུག་ཡིག་ཆ་དང་འཛིན་སྐྱོང་གི་ལས་དོན་རྣམས་ཕྱི་གསལ་ནང་གསལ་དགོས་པའི་ཞུ་སྐུལ་གནང་མུས་ཡིན་པ་རེད་འདུག འཇར་མན་གྱི་ཤེས་རིག་བློན་ཆེན་ལྕམ་ Anja Karliczek ལགས་ཀྱིས་ཁོང་གི་ལས་ཁུངས་ངོས་ནས་ཡུ་རོབ་ཀྱི་སྒོར་ས་ཡ་ ༢༤ ལྷག་གི་མ་དངུལ་ཆེད་གཏོང་གིས་ཡུལ་དེའི་ནང་གི་གཙུག་ལག་སློབ་གཉེར་ཁང་དང་ཞིབ་འཇུག་ཚན་པ་ཁག་གི་ནང་རྒྱ་ནག་གི་གནད་དོན་ཐོག་རང་དབང་ལྡན་པའི་ཞིབ་འཇུག་ལས་དོན་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་རྒྱུ་ཡིན་སྐོར་གསུང་བ་དང་འབྲེལ། སྤྱིར་རྒྱ་ནག་དང་འཇར་མན་གཉིས་དབར་ཚོང་འབྲེལ་གྱི་ཐོག་ནས་འབྲེལ་ལམ་དམ་ཟབ་མུ་མཐུད་གནས་ཡོད་ཀྱང་། ཡུལ་དེའི་ནང་རྒྱ་ནག་གི་ཁུང་ཙི་སློབ་གླིང་ལ་བརྟེན་མི་དགོས་པར་སོ་སོ་རང་ཉིད་ཀྱི་ཞིབ་འཇུག་དང་དཔྱད་ཞིབ་ཆེད་མཁས་པ་དགོས་ངེས་ཡིན་སྐོར་གསུང་འདུག གཞི་རྩའི་རྒྱ་ནག་གིས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༤ ལོ་ནས་བཟུང་ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ ༡༦༠ ལྷག་གི་ནང་དུ་རྒྱ་ནག་གི་སྐད་ཡིག་དང་རིག་གཞུང་ཁྱབ་སྤེལ་བྱེད་ཐབས་ཀྱི་ཁུང་ཙི་སློབ་གླིང་ ༥༠༠ ལྷག་རྩ་འཛུགས་བྱས་ཡོད་ཡོད་ནའང་། འདས་བའི་ལོ་འགའི་རིང་དུ་བོད་རང་བཙན་སློབ་ཕྲུག་ཚོགས་པ་སོགས་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པ་དང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཚོགས་པ་འདྲ་མིན་ཁག་གིས་དབུ་འཛུགས་ཀྱི་ཐོག་ནས་རྒྱ་ནག་གིས་ཁུང་ཙི་སློབ་གླིང་བརྒྱུད་ནས་རྒྱ་ནག་གི་འཇམ་པོའི་སྟོབས་ཤུགས་རྒྱ་བསྐྱེད་དང་། སྲིད་གཞུང་གི་དྲིལ་བསྒྲགས་རིགས་ཕྱི་ལོག་གི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་དུ་ཁྱབ་སྤེལ་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པར་ཡོངས་གྲགས་ཀྱིས་ལས་འགུལ་སྣ་མང་སྤེལ་ཡོད་པ་ལྟར། ཨ་རི་དང་ཡུ་རོབ། ཨོ་གླིང་། དེ་བཞིན་ཉི་ཧོང་སོགས་ཀྱི་ནང་དུ་རྒྱ་ནག་གི་ཁུང་ཙི་སློབ་གླིང་བརྒྱ་ཕྲག་ལྷག་སྒོ་རྒྱག་དགོས་བའི་གནས་སུ་ལྷུང་ཡོད་པ་ལྟར། ད་ཆ་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་རྒྱ་ནག་གི་ཁུང་ཙི་སློབ་གླིང་གི་ངོ་གདོང་དངོས་སུ་ཕྱིར་མངོན་བཞིན་པ་རེད་འདུག

བོད་མདོ་སྨད་མགོ་ལོག་དར་ལག་རྫོང་གི་ས་གནས་གཞུང་ནས་རྒྱ་ནག་གོང་རིམ་གྱི་བཀའ་མངགས་འོག རྫོང་དེའི་ནང་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་སྐུ་མཁར་སེང་འབྲུག་སྟག་རྩེ་སློབ་གླིང་། ཀུན་ཕན་བརྩེ་སྐྱོང་སློབ་གྲྭ་གཙོ་བྱས་པའི་བོད་གཉེར་གྱི་སློབ་གྲྭ་ཁག་ཅིག་སྒོ་རྒྱག་ཏུ་བཅུག་འདུགདེ་རིང་མགོ་ལོག་ཁུལ་ནས་ཡིན་ཞིང་བཞུགས་སྒར་དུ་གནས་སྡོན་བྱེད་མཁན་གྱི་མཁན་པོ་ཨོ་རྒྱན་རིག་འཛིན་ལགས་ཀྱིས་འདི་གའི་གསར་ཁང་ལ་གནས་ཚུལ་མཁོ་སྤྲོད་གནང་བ་ལྟར་ན། འདི་ལོར་རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་འཛིན་ཞི་ཅིན་ཕིང་མཚོ་སྔོན་ཁུལ་དུ་མཚམས་གཟིགས་ལ་ཡོང་བའི་སྐབས་སུ། བོད་པའི་བླ་སྤྲུལ་རྣམས་ཀྱིས་ཆེད་འཛུགས་གནང་བའི་ས་གནས་ཀྱི་སློབ་གྲྭ་ཁག་སྒོ་རྒྱག་དགོས་སྐོར་བརྗོད་ཡོད་པ་ལྟར། དེར་འབྲེལ་གྱི་བཀའ་རྒྱ་བཏང་སྟེ་འདི་ལོའི་ཟླ་བ་ ༩ བའི་ཚེས་ ༡༤ སྔོན་ལ་དུ་རྒྱ་ནག་གི་ཁྲིམས་ལུགས་གཞིར་བཟུང་གིས་སློབ་གྲྭ་དེ་དག་སྒོ་རྒྱག་དགོས་བར་བཙན་བཀའ་བཏང་བ་བཞིན། ཟླ་བ་ ༧ ་པའི་ཚེས་ ༨ ཉིན་དངོས་སུ་སྒོ་བརྒྱབས་འདུག ད་ལྟའི་ཆར་ཀུན་ཕན་བརྩེ་སྐྱོང་སློབ་གྲྭའི་སློབ་མ་དེ་དག་ཡུལ་ཚོ་སོ་སོའི་ཕྱོགས་སུ་ལོགས་ཟིན་ཡོད་པ་དང་།  མཁན་པོ་ཨོ་རྒྱན་རིག་འཛིན་ལགས་ཀྱིས་སློབ་གླིང་དེ་དག་ནི་ཕྱོགས་གཅིག་ནས་བོད་སྐད་བོད་ཡིག་གི་གཙོ་བྱས་པའི་བོད་མིའི་རིག་གཞུང་གི་ཤེས་ཡོན་ལྟེ་གནས་གལ་ཆེན་ཞིག་ཆགས་ཡོད་པ་དང་། ཕྱོགས་གཞན་ཞིག་ནས་སློབ་གྲྭའི་མ་དངུལ་གྱི་འགྲོ་གྲོན་ཡང་ཕྱི་ལོག་ནས་ཡོང་གི་ཡོད་པ་དང་འབྲེལ་ནས་རྒྱ་ནག་གིས་བརྟག་དཔྱད་རིམ་པ་བྱས་ཏེ། ཕྱི་རྐྱེན་ནང་རྐྱེན་མང་པོ་ཞིག་གི་འོག་ནས་ད་ཆ་སློབ་གླིང་དེ་དངོས་སུ་སྒོ་བརྒྱབས་པ་ཞིག་ཡིན་སྐོར་མངོན་གསལ་གནང་སོང་། གོ་ཚོད་དུ་སློབ་གླིང་དེའི་དགེ་རྒན་དང་སློབ་གཙོ་སོགས་ལ་རྒྱ་ནག་གིས་ཚོགས་འདུ་རིམ་པ་སྐོང་ནས་དོན་ཚན་བཅུ་གསུམ་ཅན་གྱི་ཡིག་ཆ་ཞིག་སྤྲད་དེ། སློབ་གྲྭ་དེ་སྒོ་བརྒྱབས་པའི་གནད་དོན་ཕྱིར་བསྒྲགས་བྱས་པ་ཡིན་ན་མི་སྒེར་ལ་དཀའ་ངལ་འཕྲད་རྒྱུ་ཡིན་པ་དང་། ད་ལྟའི་ཆར་དགེ་རྒན་དང་སློབ་གཙོ་སོགས་ཀྱི་མ་འོངས་བའི་མདུན་ལམ་དང་བདེ་འཇགས། དེ་བཞིན་རང་ཉིད་ཀྱི་ཚེ་སྲོག་སོགས་རང་ལག་ཏུ་ཡོད་དུས་གཅེས་སྤྲོས་བྱེད་དགོས་བ་དང་། ནམ་ཞིག་དགེ་རྒན་སོགས་ཀྱིས་སློབ་གླིང་སྒོ་བརྒྱབས་པའི་གནས་ཚུལ་ཕྱི་ལ་བཀྲམས་པ་ཡིན་ན་དེ་དུས་དཀའ་ངལ་ཆེན་པོ་འཕྲད་ངེས་ཡིན་པའི་ཉེན་བརྡ་རིམ་པ་བཏང་ཡོད་པ་རེད་འདུག གཞི་རྩའི་མགོ་ལོག་དར་ལག་རྫོང་། སྐུ་མཁར་སེང་འབྲུག་སྟག་རྩེ་སློབ་གླིང་། ཀུན་ཕན་བརྩེ་སྐྱོང་སློབ་གྲྭ་དེ་ནི་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༨ ལོར་མཁན་སྤྲུལ་ཀུན་བཟང་རྒྱལ་མཚན་ལགས་ཀྱིས་གསར་འཛུགས་གནང་ཞིང་། ཐོག་མར་སློབ་གྲྭ་དེར་དར་ལག་རྫོང་ཁོངས་ཀྱི་ཡུལ་ཚོ་དགུའི་ནང་གི་ད་ཕྲུག་སློབ་མ་གསར་བསྡུ་གནང་ནས་སློབ་ཁྲིད་བྱེད་འགོ་ཚུགས་ཤིང་། ཕྱིས་སུ་ཐེ་ཝན་དུ་ཡོད་པའི་དབང་སྟོད་སྤྲུལ་སྐུ་ཐུབ་བསྟན་ནོར་བུ་ལགས་ཀྱིས་སྦྱིན་བདག་གི་འོག་ནས་སློབ་གྲྭ་རྒྱ་བསྐྱེད་གནང་སྟེ། དར་ལག་རྫོང་ཁོངས་སུ་བོད་སྐད་བོད་ཡིག་གཙོ་བོར་བཟུང་བའི་ཤེས་ཡོན་ལྟེ་གནས་ཆེ་ཤོས་ཤིག་ཏུ་གྱུར་ཏེ། མི་ལོ་ཉི་ཤུ་རྩ་གྲངས་ཀྱི་རིང་ལ་སློབ་མ་མང་པོ་སྐྱེད་སྲིང་གིས་མགོ་ལོག་ཁུལ་དུ་སྐད་གྲགས་ཆེས་ཆེར་ཡོད་པའི་སློབ་གླིང་ཞིག་ཆགས་ཡོད་པ་རེད་འདུག  

ཁ་སང་རེས་གཟའ་ལྷག་པའི་ཉིན་རྒྱ་གར་གྱི་ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་ Jai Shankar དང་རྒྱ་ནག་གི་ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་ཝང་ཡི་རྣམ་གཉིས་དབར་རྒྱ་གར་བྱང་ཕྱོགས་ལ་དྭགས་ཁལ་གྱི་མཐའ་མཚམས་ཀྱི་རྩོད་རྙོག་དང་འབྲེལ་བའི་གྲོས་བསྡུར་བྱས་བའི་ཁྲོད་ཇེ་ཡ་ཤཾ་ཀར་ལགས་ཀྱིས་ས་མཚམས་ཀྱི་རྩོད་རྙོག་གིས་ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་འབྲེལ་ལམ་ལ་ཤུགས་རྐྱེན་ངན་པ་ཐེབས་བཞིན་ཡོད་པར་བརྗོད་འདུག དེའང་Tajiskistan གྱི་རྒྱལ་ས་ Dushanbe ནང་འཚོགས་བཞིན་པའི་ SCO ཞེས་ Eurasia ཡི་མངའ་ཁུལ་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་བརྒྱད་ཀྱི་ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་རྣམ་པའི་ལྷན་ཚོགས་དང་བསྟུན་རྒྱ་དཀར་ནག་གཉིས་ཀྱི་ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་རྣམ་གཉིས་དབར་ཟུར་དུ་ཆུ་ཚོད་གཅིག་ཙམ་རིང་མཇལ་འཕྲད་བྱུང་ཡོད་པ་དང་། སྐུ་ཞབས་ Jai Shankar ལགས་ཀྱིས་རྗེས་སུ་འཕྲུལ་སྒྲ་དྲ་གནས་སུ་རྒྱལ་ཁབ་གཉིས་དབར་གྱི་ས་མཚམས་ཀྱི་གཞུང་ཐིག་ཐད་ཀྱི་ད་ཡོད་ལངས་ཕྱོགས་ལ་རྒྱ་ནག་གིས་ཕྱོགས་གཅིག་ཁོ་ནའི་ཐོག་ནས་འགྱུར་བ་གཏོང་བའི་ཐབས་ཤེས་རིགས་ལ་རྒྱ་གར་གྱིས་ངོས་ལེན་བྱ་ཐབས་བྲལ་བ་དང་ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱིས་འབྲེལ་ལམ་ཡར་རྒྱས་སླད་ས་མཚམས་ཁུལ་དུ་ཞི་བདེ་དང་བརྟན་བརླིང་སླར་གསོ་བྱ་རྒྱུ་གལ་ཆེ་ཡིན་པར་བྲིས་འདུག རྒྱ་གར་གྱི་ Hindu གསར་ཤོག་ཐོག་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བ་ལྟར་ན། རྒྱ་གར་གྱི་ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་གྱིས་མཇལ་མོལ་དེའི་སྐབས་ Wang Yi ལ་འདི་ལོའི་ཟླ་ ༢ པའི་ནང་དུ་རྒྱལ་ཁབ་ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་དམག་དཔུང་སྤང་གོང་མཚོ་ཁུལ་ནས་ཕྱིར་འཐེན་བྱས་པ་ནས་བཟུང་སྟེ་ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་བར་དུ་འབྲེལ་ལམ་མཇུག་སྐྱོང་ཐུབ་པ་མངོན་གསལ་གྱིས་རྒྱ་གར་གྱི་ངོས་ནས་སྔར་ཨུ་རུ་སུའི་རྒྱལ་ས་མོ་སུ་ཁཱོ་ཁུལ་དུ་གྲོས་མཐུན་བྱུང་བའི་དོན་ཚན་ལྔར་གཞིར་བཞག་གིས་རྒྱ་ནག་གིས་ཀྱང་གྲོས་མཐུན་དེར་བརྩི་འཇོག་གི་ཐོག་ནས་ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་རྒྱལ་མཚམས་ཀྱི་དཀའ་རྙོག་སེལ་ཐུབ་རྒྱུར་རེ་བ་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པར་བརྗོད་འདུགགསར་ཁང་དེས་ད་དུང་སྔར་གྱི་ཨུ་རུ་སུའི་ཁུལ་གྱི་གྲོས་བསྡུར་དང་མི་འདྲ་བར་ཐེངས་འདིར་གྲོས་བསྡུར་གྲུབ་མཚམས་སུ་ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་བློན་ཆེན་མཉམ་འབྲེལ་གྱི་ཐོག་ནས་གསར་འགོད་གསལ་བསྒྲགས་གནང་མེད་པར་མངོན་གསལ་གནང་ཡོད་པ་དང་། དེ་བཞིན་རྒྱ་གར་གྱི་ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་གྱིས་ཀྱང་རྒྱ་དཀར་ནག་གཉིས་ཀྱི་བྱང་ཕྱོགས་ཁུལ་གྱི་རྒྱལ་མཚམས་ཀྱི་དཀའ་རྙོག་མ་སེལ་བར་དུ་ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་བར་དུ་འབྲེལ་ལམ་གཞན་ཁག་ཀྱང་མཇུག་སྐྱོང་གནང་ཐབས་མེད་པར་བརྗོད་ཡོད་པ་ལུང་འདྲེན་གནང་འདུག དེ་བཞིན་གསར་ཁང་གིས་སྔར་དང་མ་འདྲ་བའི་ཆ་གཞན་ཞིག་ནི། རྒྱ་དཀར་ནག་གི་དཔོན་རིགས་ཕན་ཚུན་དབར་གྲོས་བསྡུར་རིམ་པ་བྱུང་ཡོད་ཀྱང་། ས་མཚམས་ཀྱི་རྩོད་རྙོག་འགོ་ཚུགས་པ་ནས་སྲིད་བློན་མོ་དྷི་དང་སྲིད་འཛིན་ཞི་ཅིན་ཕིང་གཉིས་ཀྱི་དབར་ད་བར་ཕན་ཚུན་ལ་སྐད་ཆ་བཤད་རེས་བྱས་མེད་པ་དང་། འདི་ལོར་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པ་ཚུགས་ནས་ལོ་བརྒྱ་འཁོར་བའི་དུས་སྟོན་སྐབས་སུ་ཡང་རྒྱ་གར་གྱི་སྲིད་བློན་གྱིས་འཚམས་འདྲི་གནང་མེད་པར་འཁོད་འདུག གཞི་རྩའི་སྔར་ལོའི་ཟླ་༧ པའི་ནང་གི་གྷལ་ཝང་ལུང་གཤོངས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་དམག་འཐབ་ཁྲོད་ཕན་ཚུན་གྱི་དམག་མི་མང་པོའི་ཚེ་སྲོག་ཤོར་ཡོད་སྟབས། སྐབས་དེ་ནས་བཟུང་རྒྱ་དཀར་ནག་གཉིས་ཀྱི་ཕྱི་སྲིད་ཀྱི་འབྲེལ་ལམ་ཇེ་སྡུག་དུ་ཕྱིན་ཡོད་པ་རེད། རྒྱ་གར་གྱིས་རྒྱལ་ཁོངས་ཀྱི་བདེ་འཇགས་དང་འབྲེལ་ནས་རྒྱ་ནག་གི་མཉེན་ཆས་མང་པོ་བཀག་སྡོམ་བྱས་ཡོད་པ་མ་ཟད། དེ་བཞིན་རྒྱ་གར་གྱི་མང་ཚོགས་རང་བཞིན་གྱི་ཐོག་ནས་ཀྱང་རྒྱ་ནག་གི་དངོས་ཟོག་བཀག་འགོག་དང་བེད་སྤྱོད་བྱེད་རྒྱུ་མེད་པའི་རྔམ་སྟོན་ཁྲོམ་སྐོར་རིམ་པ་བྱུང་བ། འདི་ལོ་སྲིན་བློན་མོ་དྷི་མཆོག་གིས་༸གོང་ས་མཆོག་གི་༸སྐུའི་འཁྲུངས་སྐར་ལ་ཡོངས་གྲགས་ཀྱིས་ཞལ་པར་གྱི་ལམ་ནས་འཚམས་འདྲི་ཞུས་པ་མངོན་གསལ་གནང་བ་སོགས་ཀྱི་གནད་དོན་དང་འབྲེལ་ཏེ། ད་ཆ་རྒྱ་དཀར་ནག་གི་འབྲེལ་ལམ་རྣོ་ངར་ཅན་དུ་འགྲོ་བཞིན་པ་མ་ཟད་མཐའ་མཚམས་ཁག་ཏུ་ད་དུང་དམག་མི་འགྲེམས་འཇོག་གིས་གཞུང་ལམ་སོགས་ཀྱི་འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་ལས་གཞི་གཞི་རྒྱ་ཆེ་རུ་གཏོང་བཞིན་པ་རེད་འདུག

ཨ་རིའི་གཞུང་གིས་རྒྱ་ནག་གིས་ཤིན་ཅང་གི་ནང་དུ་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྡོག་རོལ་དང་དམ་དྲག་སྔར་ལྷག་བྱེད་བཞིན་པའི་གནད་དོན་དང་འབྲེལ་ནས། སླར་ཡང་རྒྱ་ནག་གི་བཟོ་ལས་ཁང་བཅུ་བཞི་ཐོ་གཞུང་ནག་པོའི་ནང་བཅུག་འདུགདེ་ཡང་ཨ་རིའི་ CNBC གསར་ཁང་གིས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བ་ལྟར་ན། ཟླ་འདིའི་ཚེས ༩ ཉིན། ཨ་རིའི་གཞུང་གི་ཚོང་ལས་སྡེ་ཚན་གྱིས་རྒྱ་ནག་གི་བཟོ་ཚོང་ཁང་༡༤ ཡིས་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྡོག་རོལ་དང་རྒྱ་ནག་གི་དྲག་གནོན་གྱི་དྲིལ་བསྒྲགས་རིགས་ལག་བསྟར། དེ་བཞིན་ཡུ་གུར་མི་མང་བཀག་སྐྱིལདང་ཀ་རྫཀི་སོགས་ཀྱི་མཚོན་པའི་ཁ་ཆེ་གྲགས་ཉུང་མི་མང་ལ་འཕྲུལ་ལས་ཀྱི་གསང་ཞིབ་སོགས་བྱེད་བཞིན་པ་དང་འབྲེལ་ནས་ཐོ་གཞུང་ནག་པོའི་ནང་དུ་བཅུག་ཡོད་པར་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་འདུག ཐེངས་འདིར་ཨ་རིའི་ངོས་ནས་བཀག་འགོག་བྱས་པའི་བཟོ་ཚོང་ཁང་དེ་དག་གི་ནང་དུ། འཕྲུལ་ལས་རིགས་ཀྱི་བཟོ་ཚོང་ཁང་དང་བརྡ་འཕྲིན་བཟོ་ལས་སོགས་ཀྱི་མཚོན་པའི་ཤིན་ཅང་གི་ Lianhai Chuangzhi ཞེས་པའི་བརྡ་འཕྲིན་འཕྲུལ་ལས་ཁང་དང་། ཧྲིན་ཀྲུན་གྱི་ Cobber བརྡ་འཕྲིན་ཁང་དང་ Hua’antai  ཞེས་པའི་གསང་ཞིབ་འཕྲུལ་ལས་ཁང་། དེ་བཞིན་པེ་ཅིང་གི་ Sailing བརྡ་འཕྲིན་ཁང་དང་ཁྲིན་ཏོའུ་ Xiwu བདེ་འཇགས་ལམ་ལུགས་ཀྱི་མཉམ་ལས་ཁང་སོགས་ཡིན་འདུག ཨ་རིའི་ཚོང་ལས་སྡེ་ཚན་གྱི་དྲུང་ཆེ་ Gina Raimondo ལགས་ཀྱིས་བསྒྲགས་གཏམ་གྱི་ནང་དུ་གསུངས་བ་ལྟར་ན། ཨ་རིའི་ཚོང་ལས་སྡེ་ཚན་གྱིས་རྒྱ་ནག་གིས་ཤིན་ཅང་གི་མི་རིགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྡོག་རོལ་གྱི་གནད་དོན་དང་། དེ་བཞིན་ཨ་རིའི་འཕྲུལ་རིགས་བེད་སྤྱོད་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གི་དམག་སྟོབས་དེང་རབས་ཅན་ཏུ་བསྒྱུར་བའི་རྩོད་འདོན་སོགས་ལ་བློ་ཐག་རྦབ་ཆོད་ཀྱིས་ལངས་ཕྱོགས་འཁྲེགས་པོ་འཛིན་རྒྱུ་ཡིན་ལུགས་གསལ་འདུགཨ་རིའི་སྲིད་གཞུང་གིས་རྒྱ་ནག་གི་བཟོ་ཚོང་ཁང་དེ་དག་ཐོ་གཞུང་ནག་པོའི་ནང་དུ་བཅུག་པ་དང་འབྲེལ་ནས། རྒྱ་ནག་ཕྱི་སྲིད་ལྷན་ཁང་གི་མགྲིན་ཚབ་པ། Wang Wenbin ཟེར་བས་རྒྱ་ནག་གིས་ངོས་ནས་ཐབས་ཤོས་ཡོད་རྒུ་བཏོན་ནས་བཟོ་ཚོང་ཁང་དེ་དག་གི་ཁྲིམས་མཐུན་གྱི་ཐོབ་ཐང་དང་བཟོ་ལས་ཁང་གི་དགོས་འདུན་སོགས་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན་ཚུལ་དང་སྦྲགས།  ཨ་རིའི་ངོས་ནས་རྒྱ་ནག་ནང་ཁུལ་གྱི་གནད་དོན་ལ་ཐེ་གཏོགས་བྱས་པ་དེར་ངོས་ལེན་མེད་ཅེས་དགག་གཞག་བྱས་འདུགགཞི་རྩའི་ཨ་རིའི་ཚོང་ལས་སྡེ་ཚན་གྱིས་རྒྱ་ནག་གི་བཟོ་ཚོང་ཁག་ལ་བཀག་སྡོམ་བྱས་པའི་ནང་དུ་བཟོ་ལས་ཁང་ ༣༤་ཚུད་ཡོད་པ་དང་། དེ་དག་ལས་ཁག་ཅིག་ཨུ་རུ་སུ་དང་ཨེ་རན་སོགས་སུ་ཨ་རིའི་ཡོ་ཆས་ཕྱིར་ཚོང་བྱེད་མཁན་དང་། གཞན་ལྔ་ནི་རྒྱ་ནག་གི་དམག་སྟོབས་དེང་རབས་ཅན་ཏུ་བསྒྱུར་རྒྱུའི་ལས་གཞི་དང་ཐད་ཀར་འབྲེལ་བ་ཡོད་མཁན་མ་ཟད། གཞན་ཁག་གཅིག་ནི་ཨ་རིའི་གཞུང་གིས་ཐོ་གཞུང་ནག་པོའི་ནང་བཅུག་ཟིན་པའི་ཚོང་ལས་ཁང་ལ་ཕྱིར་ཚོང་གི་མཐུན་སྦྱོར་བྱེད་མཁན་གྱི་བཟོ་ཚོང་ཁག་ཆགས་ཡོད་པར་འཁོད་འདུག འོན་ཀྱང་། རྒྱ་ནག་གིས་དུས་རྒྱུན་ནས་ཤིན་ཅང་མི་མང་བཀག་སྐྱིལ་དང་ངལ་རྩོལ་བསྒྱུར་བཀོལ་བྱེད་བཞིན་པ་དེ་ནི་ཤིན་ཅང་གི་ཁ་བྲལ་བ་དང་འཇིགས་སྐུལ་བ་རྣམས་སྟངས་འཛིན་བྱེད་ཐབས་ཤིག་དང་། བཀག་སྐྱིལ་བྱེད་དོན་ནི་ཁ་ཆེ་བ་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་ཧན་མི་རིགས་དང་ཁ་ཆེ་བ་རྣམས་ཀྱི་བར་དུ་དབྱེན་དཀྲུག་མི་སློང་བའི་ཆེད་དུ་ཡིན་ཚུལ་འགྲེལ་བརྗོད་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་རེད། ཐེངས་འདིའི་ཨ་རིའི་བྷེ་ཊན་སྲིད་གཞུང་གི་བྱེད་བབ་དེ་ནི་རྒྱ་ནག་གིས་ཡུ་གུར་མི་རིགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྡོག་རོལ་གཏོང་བཞིན་པ་དེར་གདོང་ལེན་གནང་རྒྱུར་དམིགས་པ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། དེ་སྔ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༩ ལོར་ཨ་རིའི་སྲིད་འཛིན་ཟུར་བ། སྐུ་ཞབས་ Trump འཛིན་སྐྱོང་གིས་ཀྱང་རྒྱ་ནག་གི་གསང་ལས་དང་འབྲེལ་བའི་བཟོ་ལས་ཁང་ཆེ་གྲས་ཁག་ཅིག་ཐོ་གཞུང་ནག་པོའི་ནང་དུ་བཅུག་ཡོད་པ་རེད། སྤྱིར་ཨ་རིའི་ཐོ་གཞུང་ནག་པོའི་ནང་བཅུག་ཟིན་པའི་ཚོང་ལས་ཁང་རྣམས་ཀྱིས་ཨ་རི་དང་ཚོང་ལས་བྱེད་པར་ཨ་རིའི་ཚོང་ལས་སྡེ་ཚན་ནས་ཆོག་མཆན་ཞུ་དགོས་པ་མ་ཟད། དྲི་རྩད་རིམ་པ་མང་པོ་བརྒྱུད་དགོས་སྟབས། ཐེངས་འདིར་བཀག་འགོག་བྱས་པའི་རྒྱ་ནག་གི་བཟོ་ཚོང་ཁང་དེ་དག་ལ་དཀའ་ངལ་འཕྲད་རྒྱུ་ཡིན་སྐོར་མངོན་གསལ་གནང་འདུག  

རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཧོང་ཀོང་མང་ཚོགས་ཀྱི་རང་དབང་ལ་རྡོག་རོལ་དང་ལྷག་པར་ཉེ་ལམ་ཁུལ་དེའི་ནང་གི་ Apple Daily ཞེས་པའི་གསར་ཁང་བཙན་དབང་གི་སྒོ་རྒྱག་ཏུ་བཅུག་པའི་གནད་དོན་དང་འབྲེལ། དེ་རིང་ཡུ་རོབ་གྲོས་ཚོགས་ནང་འདི་ལོའི་རྒྱ་ནག་གི་དགུན་དུས་ཨོ་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་ལ་འཛུལ་ཞུགས་བྱེད་རྒྱུ་མིན་པ་དང་། དེ་བཞིན་ཧོང་ཀོང་གི་འབྲེལ་ཡོད་ཆེས་མཐོ་དཔོན་རིགས་ཁག་ཅིག་ལ་ཁུལ་དེའི་སྤྱི་ཚོགས་རང་དབང་ལ་དོ་ཕོག་བཏང་བའི་ཉེས་མིང་འོག་ཡུ་རོབ་ཁུལ་དུ་འགྲོ་སྐྱོད་བཀག་འགོག་དགོས་པའི་གྲོས་ཆོད་ཞིག་འཇོག་རྒྱུ་རེད་འདུགདེ་ཡང་ལྷོ་རྒྱ་ནག་གི་ཞོགས་པའི་ཆ་འཕྲིན་གྱིས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བར་གཞིགས་ན། ཡུ་རོབ་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་དབུས་སུ་ཁ་སང་དང་ཁ་ཉིན་ཉིན་གཉིས་ཀྱི་རིང་ལ་གྲོས་ཆོད་གྲོས་འཆར་དེའི་མ་ཟིན་གྲ་སྒྲིག་གནང་ཡོད་པ་དང་། ཡུ་རོབ་ཀྱི་མཐུན་ཚོགས་དང་ཡུ་རོབ་སྤྱི་མཐུན་ལྷན་ཚོགས་སུ་འབུལ་འཆར་ཡོད་པའི་གྲོས་ཆོད་གྲོས་འཆར་དེ་མང་མོས་ཀྱི་གཏན་འབེབས་ཐུབ་པའི་ཚོད་དཔག་གནང་བཞིན་འདུག ལྷོ་རྒྱ་ནག་གི་ཞོགས་པའི་ཆ་འཕྲིན་གྱིས་མཐོང་བའི་གྲོས་འཆར་གྱི་མ་ཟིན་ནང་དུ།  ཡུ་རོབ་གྲོས་ཚོགས་ཀྱིས་ཡུ་རོབ་མཐུན་ཚོགས་ལ་ཞུ་སྐུལ་གྱིས་ཧོང་ཀོང་གི་མཐོ་རིམ་དཔོན་རིགས་ཁག་གཅིག་ཡུ་རོབ་ཏུ་འགྲོ་སྐྱོད་བཀག་སྡོམ་གྱི་ཐོ་གཞུང་གཏན་འབེབས་གནང་བའི་ནང་དུ། ཧོང་ཀོང་གི་གྲོང་ཁྱེར་སྤྱི་ཁྱབ་པ། Carrie Lam Cheng  དང་། ཁྲིམས་ཁང་གི་དྲུང་ཆེ། Teresa Cheng དང་གཞན་ཡང་བདེ་འཇགས་དྲུང་ཆེ་ Chris Tang དང་ཉེན་རྟོག་ཁང་གི་འགོ་གཙོ་ཟུར་བ། Stephen Lo དང་སྤྱི་ཁྱབ་དྲུང་ཆེ་ John Lee Ka-chiu་སོགས་ཀྱི་མཚོན་པའི་མི་དྲུག་གི་མཚན་གཞུང་བཀོད་ཡོད་པ་མ་ཟད། དེ་བཞིན་ཧོང་ཀོང་གི་བདེ་འཇགས་ཁྲིམས་གཞི་དང་འབྲེལ་བའི་ Zheng Yanxiong ཟེར་བ་དང་།  Xia Baolong དང་ Zhang Xiaoming ཟེར་བ་སོགས་རྒྱ་ནག་གི་དཔོན་རིགས་ཁག་ཅིག་གི་ཀྱང་ཡུ་རོབ་ཁུལ་དུ་འགྲོ་སྐྱོད་བཀག་སྡོམ་གྱི་ཐོ་གཞུང་དུ་གསལ་ཡོད་པར་ཡོངས་གྲགས་གནང་འདུག ཐེངས་འདིའི་ཡུ་རོབ་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་གྲོས་འཆར་གྱི་མ་ཡིག་གི་ནང་དུ་དབྱིན་ཡུལ་དང་ཨོ་གླིང་། དེ་བཞིན་ཁ་ན་ཊ་སོགས་ཀྱིས་ཧོང་ཀོང་ནང་གི་མང་གཙོ་དོན་གཉེར་བ་སོགས་ཀྱི་མྱུར་སྐྱོབ་ཀྱིས་ཁུལ་སོ་སོའི་རྒྱལ་ཁོངས་སུ་ལེན་རྒྱུ་སོགས་ཀྱི་མཚོན་པའི་དོན་ཚན་ ༢༨ འཁོད་ཡོད་པ་དང་། གྲོས་འཆར་དེ་བརྒྱུད་ནས། རྒྱ་ནག་གི་ནང་དུ་དངོས་བདེན་གྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་བབ་ཡར་རྒྱས་གོང་འཕེལ་དུ་མ་ཕྱིན་བར་དུ།   ཡུ་རོབ་ཁུལ་གྱི་ཕྱི་འབྲེལ་གྱི་དཔོན་རིགས་དང་གཞུང་འབྲེལ་གྱི་སྐུ་ཚབ་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གི་ཨོ་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་ཀྱི་གདན་ཞུ་ཁག་རྩིས་མེད་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་ཏུ་བཅར་རྒྱུ་མིན་པར་གསལ་ཡོད་འདུགཐེངས་འདིའི་ཡུ་རོབ་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་གཞུང་འབྲེལ་གྱི་གྲོས་འཆར་དང་འབྲེལ་ནས་འཇར་མན་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་མི་སྐུ་ཞབས་ Engin Eroglu ལགས་ཀྱིས། ཡུ་རོབ་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་གྲོས་འཆར་དེ་བརྒྱུད་ནས་ཡུ་རོབ་གྲོས་ཚོགས་ཀྱིས་ལངས་ཕྱོགས་གསལ་བོ་འཛིན་དགོས་བར་སྐུལ་མ་གནང་བ་དང་ལྷན་དུ། རྒྱ་ནག་གི་ཁུལ་དེའི་དབང་བསྒྱུར་གྱི་འོག་ཏུ་ཡོད་པའི་བོད་མི་རིགས་དང་ནང་སོག་མི་རིགས་ལ་དྲག་གནོན་བྱེད་བཞིན་པ་དང་། དེ་བཞིན་ཡུ་གུར་མི་རིགས་རྣམས་ངལ་རྩོལ་བསྒྱུར་བཀོལ་བྱེད་བཞིན་པ། དེ་བཞིན་ཀོང་ཧོང་མི་རིགས་ཀྱི་གཞི་རྩའི་ཐོབ་ཐང་འཕྲོག་བཞིན་པ་སོགས་དང་འབྲེལ་ནས། རྒྱ་ནག་ཏུ་རྒྱལ་སྤྱིར་ཆེ་མཐོང་ཡོད་པའི་ཨོ་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་དེ་བསྡུ་རུ་འཇུག་ཐབས་མེད་པ་དང་། ཡུ་རོབ་ཀྱི་ངོས་ནས་ཨོ་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་དེ་རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་འཛིན་ཞི་ཅིན་ཕང་གི་དྲིལ་བསྒྲགས་ཀྱི་དམིགས་འདུན་སྒྲུབ་ཐབས་སུ་བེད་སྤྱོད་བྱེད་དུ་འཇུག་ཐབས་བྲལ་བའི་སྐྱོན་བརྗོད་དྲག་པོ་གནང་འདུག གསར་ཁང་གིས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བའི་ནང་དུ། ཐེངས་འདིའི་ཡུ་རོབ་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་གྲོས་འཆར་དེ་ནི་གཙོ་བོ་རྒྱ་ནག་གིས་ཧོང་ཀོང་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལ་བརྡལ་བཤིག་གཏོང་བཞིན་པ་དང་། དེ་བཞིན་ཁུལ་དེར་མང་ཚོགས་ཀྱི་སྨྲ་བརྗོད་རང་དབང་དང་གསར་ཁང་ཁག་གི་རང་དབང་ལ་དོ་ཕོག་ཆེན་པོ་གཏོང་བཞིན་པ་དེར་སེམས་འཚབ་ཡོད་པའི་རྣམ་པ་སྟོན་ཐབས་ལ་དམིགས་པ་ཞིག་ཡིན་པར་འགྲེལ་བརྗོད་ཀྱིས། གྲོས་འཆར་དེ་བརྒྱུད་ནས་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ལ་ཧོང་ཀང་གི་ནང་དུ་ལྟ་རྟོག་གི་དམིགས་བསལ་གྱི་སྐུ་ཚབ་ཅིག་བསྐོ་བཞག་ཡོང་བར་ཤུགས་སྣོན་གྱི་འབོད་སྐུལ་དང་། དེ་བཞིན་ཟླ་བ་ ༧ པའི་ཚེས་ ༡ ཉིན་ནི་ཀོང་ཧོང་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་ཉི་མར་གཏན་འབེབས་ཡོང་ཐབས་ལ་དམིགས་པ་ཞིག་ཡིན་སྐོར་གྱི་སྡོམ་བརྒྱབས་འདུགཡང་དེའི་བར་ན་ཁ་སང་དབྱིན་ཡུལ་གྱི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་དབུས་སུ། དབྱིལ་ཡུལ་གྱི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་སྐུ་ཞབས་ Tim Loughton ལགས་ཀྱིས་དབྱིན་ཡུལ་གྱི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གིས་བོད་ནང་དང་ཤིན་ཅང་གི་ནང་དུ་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྡོག་རོལ་དང་མི་རིགས་རྩ་གཏོར་གཏོང་གི་ཡོད་པའི་ཐད་ནས་ངོས་འཛིན་བྱས་པ་བརྟེན་ནས་དབྱིན་ཡུལ་གྱི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་འཐུས་མི་ལྔ་རྒྱ་ནག་ཏུ་བསྐྱོད་རྒྱུར་བཀག་སྡོམ་བྱས་ཡོད་པ་ལུང་འདྲེན་གནང་སྟེ། ཞི་ཅིན་ཕང་གིས་ཉེ་ཆར་རང་ཕྱི་ལོག་གི་སྟོབས་ཤུགས་གང་ཞིག་གིས་རྒྱ་ནག་ལ་གནོད་ཤུགས་སྤྲོད་ཐབས་བྱས་པ་ཡིན་ན། དེ་དག་ཡོད་ཚད་རྒྱ་ནག་གི་ལྕགས་རི་རིང་མོའི་གྱང་ངོས་སུ་མགོ་བོ་རྡུང་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཉེན་བརྡ་བཏང་བར་བལྟས་ན་ད་དུང་ཤིན་ཅང་དང་བོད་ནང་དུ་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྡོག་རོལ་གཏོང་གི་ཡོད་པར་ཁས་ལེན་བྱེད་ཀྱི་མེད་དུས། རྒྱ་ནག་གིས་ཇི་སྲིད་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲིམས་སྒྲིག་ལ་བརྩི་སྲུང་མ་བྱས་བར་དུ། དབྱིན་ཡུལ་གྱི་ཕྱི་འབྲེལ་དཔོན་རིགས་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གི་སང་ལོའི་དགུན་དུས་ཀྱི་ཨོ་རྩལ་ལ་འཛུལ་ཞུགས་བྱེད་རྒྱུ་མཚམས་འཇོག་དགོས་བའི་གྲོས་ཆོད་ཅིག་འཇོག་དགོས་བའི་ཞུ་སྐུལ་གནང་འདུག གཞི་རྩའི་རྒྱ་ནག་གི་ནང་དུ་སང་ལོའི་དགུན་དུས་སུ་ཨོ་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་བསྡུ་རྒྱུའི་ཐག་གཅོད་དེར། བོད་མི་རྣམས་ཀྱི་སྣེ་ཁྲིད་པའི་ཐོག  ཡུ་གུར་ཁ་ཆེ་མི་རིགས་དང་ནང་སོག་མི་རིགས། དེ་བཞིན་ཐེ་ཝན་དང་ཧོང་ཀོང་སོགས་ཀྱི་མཚོན་པའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཚོགས་སྡེ་༡༨༠ ལྷག་གིས་མཉམ་རུབ་ཀྱིས་ལས་འགུལ་སྤེལ་ཏེ། རྒྱ་ནག་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་བབ་ཇེ་ཞན་ཇེ་སྡུག་ཏུ་འགྲོ་བཞིན་པའི་དུས་སྐབས་འདིར་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཨོ་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་ཏུ་འགྲན་ཚོགས་དེ་བསྡུ་རྒྱུའི་ཐོབ་ཐང་སྤྲོད་ཐབས་མེད་པའི་ལས་འགུལ་སྣ་མང་སྤེལ་ཡོད་པ་དང་། ད་ཆ་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྲིད་གྲོས་ཚོགས་རིམ་པའི་ནང་དུ་ཡང་རྒྱ་ནག་ནང་གི་སང་ལོའི་དགུན་དུས་ཀྱི་ཨོ་རྩལ་ལ་འཛུལ་ཞུགས་བྱེད་རྒྱུ་ཕྱིར་འཐེན་དགོས་བའི་གླེང་སློང་རིམ་པ་བྱུང་བཞིན་པ་རེད་འདུག

ཁ་སང་སྐུའི་འཁྲུངས་སྐར་ཉིན་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་དང་འཛིན་སྐྱོང་གི་རྒྱ་ནག་ཐོག་གི་ཚོགས་ཆུང་གིས་དེ་གའི་ཊྲི་ཊར་དྲ་གནས་སུ་མགོན་པོ་གང་ཉིད་ལ་འཚམས་འདྲི་ཞུས་པ་དང་ལྷན་དུ། འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་མགོན་པོ་གང་གི་བྱམས་སྙིང་རྗེ་དང་འཚེ་མེད་ཞི་བ། དེ་བཞིན་ཁོར་ཡུག་ལ་བདག་གཅེས་སོགས་ཀྱི་དགོངས་གཞིས་སེམས་སྐུལ་ཐེབས་པའི་སྨོན་འདུན་དང་སྦྲགས་ནས། ཨ་རིའི་ངོས་ནས་བོད་མི་རྣམས་ཀྱི་ཞི་བདེ་དང་རང་དབང་འཚོལ་སྙེགས་དེ་ལེགས་འགྲུབ་ཡོང་བར་རོགས་འདེགས་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན་པར་བསྒྲགས་འདུག དེ་བཞིན་ཚོགས་ཆུང་ངོས་ནས་སྐུའི་འཁྲུངས་སྐར་ཉིན་མོ་དང་བསྟུན་དེ་སྔ་རྒྱ་ནག་གིས་བོད་ནང་དུ་བོད་མི་རྣམས་ཀྱིས་སྐུའི་གྱ་སྟོན་གྱི་འཁྲུངས་སྐར་སྲུང་བརྩི་བྱས་པར་ཉེས་འདོགས་ཀྱིས་འཛིན་བཟུང་བཙོན་འཇུག་བྱས་པའི་བོད་མི་བོན་ཁོ་སྐྱིད་ལགས་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ལགས། འབྲུག་སྒྲ་ལགས།  བློ་བཟང་དགེ་འཕེལ་ལགས། དེ་བཞིན་བློ་བཟང་མཁས་གྲུབ་དང་བློ་གྲོས་སོགས་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་པ་དྲུག་པོ་གང་མགྱོགས་གློད་གྲོལ་གཏོང་དགོས་བའི་ཞུ་སྐུལ་གནང་འདུག རྩ་བའི་བོད་མི་དྲུག་པོ་དེ་དག་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༥ ལོར་རྒྱ་ནག་གིས་མགོན་པོ་གང་གི་སྐུའི་གྱ་སྟོན་སྲུང་བརྩི་བྱས་པའི་ཉེས་མིང་འོག་འཛིན་བཟུང་གིས་ཝུན་ཁྲེན་བཙོན་ཁང་དུ་བཙོན་འཇུག་བྱས་པ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། འདི་གའི་གསར་ཁང་ལ་༢༠༡༦ ལོར་བཞུགས་སྒར་ཀིརྟིའི་བྱེས་པ་གྲྭ་ཚང་གི་བོད་གནས་འབྲེལ་མཐུད་པ་གྲྭ་བློ་བཟང་ཡེ་ཤེས་ལགས་ཀྱིས་གནས་ཚུལ་མཁོ་སྤྲོད་གནང་བར་གཞིགས་ན། བཙོན་འཇུག་བྱས་པའི་བོད་མི་དེ་དག་ལས་རང་ལོ་ ༥༠ ཡིན་པའི་རྔ་བ་ཀིརྟི་དགོན་པའི་གྲྭ་འབྲུག་སྒྲ་ལགས་ལ་ལོ་ ༡༤ ཁྲིམས་ཐག་བཅད་འདུག་པ་དང་། རང་ལོ་ ༤༤ སོན་པའི་གྲྭ་བློ་བཟང་མཁས་གྲུབ་ལགས་ལ་ལོ་ ༡༣ ། རང་ལོ་ ༢༩ ཡིན་པའི་གྲྭ་བློ་བཟང་དགེ་འཕེལ་ལགས་ལ་ལོ་༡༢། རང་ལོ་ ༤༡ སོན་པའི་གྲྭ་བློ་གྲོས་ལགས་ལ་ལོ་ ༩ དང་རང་ལོ་ ༤༨ ཡིན་པའི་རྔ་བ་ཁུལ་གྱི་བེུད་བོན་ཁོ་སྐྱིད་ལགས་ལ་ལོ་ ༧ བཅས་ཀྱི་ཁྲིམས་ཐག་བཅད་ཡོད་པ་རེད།སྤྱིར་དེ་ལྟ་བུའི་དམ་དྲག་ལ་ལྟོས་མེད་བོད་ནང་གི་བོད་མི་རྣམས་ཀྱིས་༸གོང་ས་མཆོག་ལ་དད་གུས་གཡོལ་བ་མེད་པར་ལོ་ལྟར་སྐུའི་འཁྲུངས་སྐར་སྐབས་མངོན་གསལ་མ་ཡིན་པའི་སྒོ་ནས་རྣམ་པ་འདྲ་མིན་ཐོག་ཉིན་མོ་སྲུང་བརྩི་ཞུ་བཞིན་པ་ལྟར། ཁ་ས་སྤྱི་ཚོགས་དྲ་རྒྱ་ཁག་ཏུ་སྐུའི་འཁྲུངས་སྐར་དང་འབྲེལ་བའི་གནས་ཚུལ་ཁག་ཅིག་ཐོན་པའི་ཁོངས་སུ་གཞིས་ལུས་བོད་མི་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གི་དམ་དྲག་ལ་ལྟོས་མེད་ཀྱི་ཐོག་ནས་མགོན་པོ་གང་གི་ཞལ་རིས་ཡོངས་སུ་མི་མཐོང་བའི་སྐུ་པར་ཕྱེད་ཀའམ། ཡང་ན་སྐུ་མདུན་གྱི་ཞབས་སོགས་ཀྱི་པར་དང་། དེ་བཞིན་སྤྱར་རས་གཟིགས་སོགས་ཀྱི་སྐུ་པར་སྐད་འཕྲིན་གྱི་འཕྲིན་སྟེགས་སུ་སྤེལ་ཏེ་མགོན་པོ་གང་གིས་འཁྲུངས་སྐར་སྐབས་སུ་བསྩལ་བའི་བཀའ་སློབ་ཀྱི་དུམ་བུ་རེ་བཞག་ནས་སྐུའི་འཁྲུངས་སྐར་ལ་འཚམས་འདྲི་ཞུས་བ་སོགས་ཀྱི་རྣམ་པ་འདྲ་མིན་གྱི་སྒོ་ནས་སྐུའི་འཁྲུངས་སྐར་སྲུང་བརྩི་གནང་འདུགམ་ཟད་སྤྱི་ཚོགས་དྲ་ལམ་ཏུ་སྐུའི་འཁྲུངས་སྐར་སྲུང་བརྩིའི་རྣམ་པ་གཞན་ཞིག་ཐོན་པའི་བརྙན་པར་ཞིག་གི་ནང་དུ། ལྷ་སའི་སྐོར་ལམ་གྱི་ཁུལ་དུ་སྤོ་བོ་ཞིག་གིས་རང་གི་སྟོད་གོས་ཀྱི་རྒྱབ་ཏུ་ཨང་རྟགས་ ༨༦ འཁོད་དེ། དེའི་ཡང་སྟེང་དུ་བོད་མིའི་རིག་གཞུང་གིས་གཅེས་ནོར་ཏུ་བརྩི་བའི་ནོར་བུའི་མཚོན་རྟགས་ཅན་གྱི་སྟོད་གོས་ཤིག་མནབས་ནས་ཕྱག་གཡས་བར་འཁར་རྒྱུགས་ཐོགས་ཤིང་ཕྱག་གཡོན་པར་མ་ཎ་ནི་ཕྲེང་བ་ཐོགས་ནས་སྐོར་བར་ཕེབས་བཞིན་པའི་བརྙན་པར་ཞིག་ཁྱབ་སྤེལ་ཆེས་ཆེར་འགྲོ་བཞིན་འདུག བོད་བཞུགས་རྩོམ་པ་ཚེ་རིང་འོད་ཟེར་ལགས་ཀྱིས་བརྙན་པར་དེ་ནི་ལྷ་སའི་ཇོ་ཁང་གི་མདུན་དུ་མིན་པར། ར་མོ་ཆེ་གཙུག་ལག་ཁང་གི་མདུན་ཐང་དུ་ཡིན་སྲིད་པ་ལས།  ལྷ་སའི་བར་སྐོར་ནི་ད་ཆ་རྒྱ་ནག་གི་ཡུལ་སྐོར་ལྟེ་གནས་ཤིག་ཏུ་ཆགས་ཡོད་པར་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་འདུགའདི་བཞིན་འདི་གའི་གསར་འགོད་པས་བོད་ནང་དུ་འབྲེལ་བ་བྱས་སྐབས་འདི་ལོ་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་སྲིད་གཞུང་བཙུགས་ནས་ལོ་བརྒྱ་འཁོར་བ་དང་བསྟུན་ནས་བོད་མཚོ་སྔོན་གྱི་ཁུལ་དུ་ཡང་སྔར་ལས་དམ་དྲག་ཇེ་ཆེར་ཕྱིན་ཡོད་པ་དང་འབྲེལ་ནས། བོད་མི་རྣམས་ཀྱིས་དུས་རྒྱུན་ནས་སྐུའི་འཁྲུངས་སྐར་ཉིན་རང་ཁྱིམ་ནས་མར་མེ་སྒྲོན་ཏེ་ཞལ་འདོན་གསོག་སྒྲུབ་སོགས་གནང་གི་ཡོད་པར་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་སོང་།གཞི་རྩའི་འདི་ལོར་རྒྱ་ནག་གི་རིམས་ནད་དང་འབྲེལ་ནས་རང་བཞུང་བཀའ་དྲུང་ཡིག་ཚང་གིས་རྒྱ་གར་གྱི་ཡུལ་ཁྲིམས་གཞིར་བཟུང་གིས་བོད་མི་རྣམས་ཀྱིས་སྔར་སྲོལ་བཞིན་མང་ཚོགས་འདུ་འཛོམས་རང་བཞིན་གྱིས་འཁྲུངས་སྐར་སྲུང་བརྩི་མི་གནང་བར་རང་ཁྱིམ་ནས་དགའ་སྐྱིད་ལ་རོལ་རྒྱུའི་སྐུལ་མ་གནང་བ་ལྟར། མང་ཚོགས་ཀྱིས་ཀྱང་རང་ཁྱིམ་དང་ཡང་ན་ཤིང་ནགས་ཀྱི་ཁྲོད་དང་མགོན་པོ་གང་གི་སྐུ་པར་སྒྲིག་ཤོམ་གནང་སྟེ་སྐུའི་འཁྲུངས་སྐར་གྱི་སྤྲི་གོར་བགོ་འགྲེམས་བྱེད་པ།  དེ་བཞིན་སྤྱི་ཚོགས་དྲ་ལམ་སོགས་སུ་ཡང་མགོན་པོ་གང་ལ་ཆེད་བསྟོད་ཀྱི་གླུ་གཞས་ཕྱོགས་བསྒྲིགས་སོགས་ཀྱི་ལམ་ནས་སྐུའི་འཁྲུངས་སྐར་སྲུང་བརྩི་གནང་བའི་རྣམ་པ་ཅི་རིགས་མཐོང་རྒྱུ་འདུགཁ་སང་མགོན་པོ་གང་གིས་སྐུའི་འཁྲུངས་སྐར་དང་སྟབས་བསྟུན་གྱིས་བཀའ་སློབ་སྩལ་བའི་ནང་དུ། མགོན་པོ་གང་ཉིད་ཀྱིས་སྐུ་ཚེ་ཧྲིལ་པོར་འགྲོ་བ་སྤྱི་དང་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་སླད་ཞབས་ཞུ་མཛད་རྒྱུ་དང་། དེ་བཞིན་རྒྱ་གར་དུ་བྲོས་བྱོལ་ལ་ཕེབས་ཀྱང་རང་དབང་ལུང་པའི་རང་དབང་རྣམས་སྤྱད་ནས་རྒྱ་གར་གྱི་གནའ་བོའི་རིག་གནས་དང་ཆོས་ལུགས་མཐུན་སྒྲིལ་སོགས་གོང་སྤེལ་མཛད་བཞིན་པ་དེ་ནི་༸སྐུའི་འཁྲུངས་སྐར་གྱི་ཕྱག་རྟགས་ཤིག་ཡིན་ཞེས་བཀའ་སྩལ་བ་དང་ལྷན་དུ་མཛའ་གྲོགས་རྣམ་པ་གཙོས་རྗེས་འབྲང་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་འཚེ་མེད་ཞི་བ་དང་སྙིང་རྗེ་གཉིས་རང་ཉིད་ཀྱི་མི་ཚེའི་མཐའ་མཇུག་གི་བར་དུ་ཕྱག་བསྟར་གནང་རྒྱུའི་ཐུགས་རེ་ཡོད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཡོད་པ་རེད།

དེ་ཡང་ཁ་སང་ཟླ་བ་བདུན་པའི་ཚེས་གཅིག་གི་ཉིན། རྒྱ་ནག་གི་དམར་ཤོག་ཚོགས་པ་བཙུགས་ནས་ལོ་བརྒྱ་འཁོར་བའི་དུས་རབས་གཅིག་གི་དུས་སྟོན་མཛད་སྒོ་དེ་རྒྱ་ནག་གི་རྒྱལ་ས་པེ་ཅིན་ཏུ་བསྡུས་ཏེ། རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་འཛིན་ཞི་ཅིན་ཕིང་གིས་དབུ་ཁྲིད་པའི་ཆེས་མཐོ་དཔོན་རིགས་རྣམས་ཀྱི་གཙོ་བྱས་པའི་རྒྱ་རིགས་མི་མང་ཁྲི་བདུན་ལྷག་གིས་མཛད་སྒོར་ཉམས་ཞུགས་བྱས་པ་བརྒྱུད་ནས། སྲིད་འཛིན་ཞི་ཅིན་ཕིང་གིས་ལོ་རྒྱུས་ཁྲོད་མི་རིགས་གཞན་གྱི་འོག་གཉའ་གནོན་བཤུ་གཞོག་མྱངས་ཟིན་པའི་རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ཁབ་དེ། ད་ཆ་དམར་ཤོག་སྲིད་གཞུང་གི་ལམ་ལུགས་ཀྱི་ཁྲོད་ནས་འཛམ་གླིང་ནང་གི་སྟོབས་ཆེན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད་པ་མ་ཟད། མི་མང་གི་འཚོ་བ་དབུལ་ཕོངས་ལས་གྲོལ་ཏེ་འབྱོར་འབྲིང་གི་སྤྱི་ཚོགས་སུ་བསྒྱུར་ཐུབ་ཡོད་པ་སོགས་ཀྱི་གཏམ་བཤད་སྤེལ་ཏེ། རྒྱལ་སྤྱིའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ལམ་ལུགས་ཁྲོད་ནས་དམར་ཤོག་ཆབ་སྲིད་ལམ་ལུགས་དེ་ནི་ཆེས་ཡངས་དག་པའི་ལམ་ལུགས་ཤིག་ཡིན་པར་བསྒྲགས་པར་མ་ཟད།  ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་སུ་ཞིག་གིས་རྒྱ་ནག་ནང་གི་སྟོབས་ཤུགས་ལ་ཁ་གཏད་བཅག་པ་ཡིན་ན་རྒྱ་ནག་གི་མི་འབོར་དུང་ཕྱུར་བཅུ་བཞིའི་མིག་མདུན་དུ་ཤ་དང་ཁྲག་གིས་གྲུབ་པའི་ལྕགས་རིའི་སྒང་ནས་ཁྲག་མདར་ཙར་རེར་དམར་གསོད་གཏོང་རྒྱུ་ཡིན་པའི་རྫིག་གཏམ་བསྒྲགས་འདུག ཁ་སང་གི་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་པའི་དུས་སྟོན་དང་འབྲེལ་ནས། འདི་གའི་གསར་འགོད་པའི་ཐེ་ཝན་དོན་གཅོད། སྤྱི་ཟུར་སྐལ་བཟང་རྒྱལ་མཚན་ལགས་སུ་ཞི་ཅིན་ཕིང་གི་གཏམ་བཤད་ཀྱི་ནང་དོན་སྙིང་བསྡུས་དང་འབྲེལ་ནས་ཁ་པར་གྱི་ལམ་ནས་བཀའ་འདྲི་ཞུས་པར་ཁོང་གིས། ཞིན་ཅིན་ཕིང་གི་ཆུ་ཚོད་གཅིག་ལྷག་གི་གཏམ་བཤད་དེའི་ཁྲོད། གཙོ་བོ་རྒྱ་ནག་གི་དམར་ཤོག་སྲིད་གཞུང་གི་རོགས་འདེགས་ཀྱི་ཁྲོད་ཀྱི་རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ཁབ་དེ་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ཁྲོད་དུ་སྟོབས་ཆེན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཆགས་ཡོད་པ་དང་། དེ་བཞིན་དམར་ཤོག་སྲིད་གཞུང་གིས་རྒྱ་ནག་མང་ཚོགས་ཀྱི་འཚོ་བར་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་རོགས་འདེགས་རྒྱ་ཆེར་བྱས་ཡོད་ཚུལ། གཞན་ཡང་ཐེ་ཝན་སོགས་རྒྱ་ནག་གིས་བཅིངས་གྲོལ་གཏོང་རྒྱུར་མཇུག་སྐྱོང་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན་ལུགས་སོགས་ཀྱི་དོན་ཚན་འགའ་ཡི་སྟེང་ནས་ངོ་སྤྲོད་གནང་སོང་།དེ་བཞིན་ཕྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་མང་གཙོའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གིས་རྒྱ་ནག་གི་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་མི་ལོ་བརྒྱ་ཡི་དུས་སྟོན་དེར་གཟིགས་ཚུལ་ཅི་ཡོད་ཀྱི་ཐད་ནས་བཀའ་འདྲི་ཞུས་པར་ཁོང་གིས། ཨ་རི་དང་ཡུ་རོབ་སོགས་ཀྱི་མཚོན་པའི་ནུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་མང་གཙོའི་་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གིས་རྒྱ་ནག་གི་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་ལོ་བརྒྱ་ཡི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་འཛིན་སྐྱོང་གི་འོག་ཏུ་རྒྱ་ནག་གི་མི་མང་ལ་གཞི་རྩའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་མང་གཙོའི་ཁེ་དབང་ཏིལ་འབྲུ་ཙམ་ཡང་རག་མེད་པར་མི་མང་ལ་གཉའ་གནོན་བཤུ་གཞོག་རིམ་པ་བྱས་ཡོད་པ་དང་འབྲེལ་ནས། ཐེངས་འདིར་རྒྱ་ནག་གིས་དུས་སྟོན་དེ་བརྒྱུད་ནས་ཕྱི་ལོགས་སུ་དམར་ཤོག་སྲིད་གཞུང་ལ་རྒྱ་ནག་མང་ཚོགས་ཀྱིས་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པའི་རྣམ་པ་ཕྱིར་སྟོན་ཐབས་བྱས་པ་དེར་སྐྱོན་བརྗོད་དྲག་པོ་གནང་ཡོད་ལུགས་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་སོང་། དེ་བཞིན་ཁོང་གིས་ཁ་སང་གི་རྒྱ་ནག་གི་དུས་སྟོན་དང་འབྲེལ་ནས། བཙན་བྱོལ་ནང་ཡོད་པའི་བོད་མི་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་གཞུང་དང་གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་ཚོགས་སྐྱིད་ཁག་གིས་རྣམ་པ་འདྲ་མིན་སྟེང་ནས་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་སྲིད་གཞུང་གིས་བོད་རྒྱལ་ཁབ་ཆེན་མོའི་རང་དབང་ཐོབ་ཐང་དབང་བསྒྱུར་བྱས་ཏེ་བོད་མིའི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་རྩ་གཏོར་ཐེབས་བཞིན་པའི་ཐད་ནས་གཞུང་འབྲེལ་གྱི་སྲིད་སྐྱོང་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་མཆོག་གི་གཙོ་བྱས་པའི་འབྲེལ་ཡོད་ཀྱི་ལས་ཀྱི་སྣེ་མོ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་བདེན་པ་གཞི་ལ་བཞག་ནས་དྲ་ཐོག་གི་བགྲོ་གླེང་སྣ་མང་གི་ནང་དུ་འཛུལ་ཞུགས་གནང་ཡོད་པ་དང་། དེ་བཞིན་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་དང་བོད་རང་དབང་སློབ་ཕྲུག་ཚོགས་པ་སོགས་ཀྱིས་ལས་འགུལ་དང་རྔམ་སྟོན་ཁྲོམ་སྐོར་གྱི་ཐོག་ནས་ལས་འགུལ་སྤེལ་ཏེ་རྒྱ་ནག་དམར་གཞུང་གི་དུས་རབས་གཅིག་གི་དུས་སྟོན་དེར་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་སྐྱོན་བརྗོད་ང་ངོ་རྒོལ་གྱི་ལས་འགུལ་སྤེལ་ཡོད་པར་གསུངས་སོང་། གཞི་རྩའི་ཁ་སང་གི་རྒྱ་ནག་གི་དམར་ཤོག་ཤོག་ཚོགས་པ་ཚུགས་ནས་ལོ་བརྒྱ་འཁོར་བའི་དུས་སྟོན་དང་འབྲེལ་ནས། རྒྱ་ནག་གི་རྒྱལ་ས་པེ་ཅིན་གྱི་གཙོ་བྱས་པའི་རྒྱ་ནག་གི་ཞིང་ཆེན་ཡོངས་ཀྱི་ནང་དུ་གཞུང་འབྲེལ་གྱི་གོ་སྒྲིག་གི་འོག་ཏུ་དུས་དྲན་སྲུང་བརྩི་བྱས་ཡོད་པ་དང་། རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་འདི་ལོའི་ལོ་འགོ་ནས་བཟུང་སྟེ་རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ཡོངས་ཙམ་དུ་མ་ཟད་བོད་ཁུལ་གྱི་འདུས་སྡོད་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་ཏེ། དགོན་པ་གྲྭ་ཚང་དང་སློབ་གྲྭ་སོགས་སུ་ཡང་རྒྱ་ནག་དམར་གཞུང་བཙུགས་ནས་ལོ་བརྒྱ་འཁོར་བ་དང་བོད་ཞི་བའི་བཅིངས་གྲོལ་ཟེར་བ་བཏང་ནས་ལོ་བདུན་བཅུ་འཁོར་བའི་དྲིལ་བསྒྲགས་རིགས་འདྲ་མིན་སྤེལ་ཏེ། རྩེ་ཕོ་བྲང་པོ་ལ་ཡི་མཚོན་པའི་བོད་ཁུལ་གྱི་ཡུལ་སྐོར་སྤྲོ་འཆམ་གྱི་ས་ཚིགས་ཡོངས་སུ་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་སྲིད་གཞུང་བཙུགས་ནས་ལོ་བརྒྱ་འཁོར་བའི་དུས་སྟོན་ལ་སྤྲོ་སེམས་འཁོལ་བའི་དགའ་བསུ་ཞུ་ཞེས་པ་དང་། རླབས་ཆེན་གྱི་ཀྲུང་གོ་གུང་ཁྲན་ཏང་ཁྲི་ལོར་བརྟན་པར་ཤོག་སོགས་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་དྲིལ་བསྒྲགས་སྣ་མང་སྤེལ་ཡོད་པ་རེད། ཁ་སང་གི་དུས་སྟོན་དང་འབྲེལ་ནས། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་མཆོག་གིས་གསར་འགོད་ལྷན་ཚོགས་ཤིག་བསྡུ་སྐོང་གནང་པའི་ཐོག རྒྱ་ནག་མི་མང་དང་རྒྱ་ནག་གི་དབང་བསྒྱུར་འོག་གི་མི་མང་ཡོངས་ལ་བདེ་སྐྱིད་ཀྱི་འཚོ་བ་ཞིག་སྐྲུན་མ་ཐུབ་ཀྱི་བར་དུ། རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པ་བཙུགས་ནས་ལོ་བརྒྱ་འཁོར་བའི་དུས་སྟོན་དེར་དགའ་སྤྲོ་བྱེད་རྒྱུའི་འོས་བབ་གང་ཡང་མེད་པར་ཕྱིར་བསྒྲགས་གནང་ཡོད་པ་རེད།

དེ་རིང་སྔ་དྲོ་རྒྱ་གར་གྱི་རྒྱལ་ས་ལྡི་ལིའི་རྒྱ་ནག་གཞུང་ཚབ་ཁང་དུ་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་སྣེ་ཁྲིད་འོག་ལས་འགུལ་བ་མི་གྲངས་ ༡༢ ཀྱིས་རྒོལ་མཆོང་བྱས་ཡོད་པ་དང་།   དེ་ནི་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པ་བཙུགས་ཏེ་ལོ་བརྒྱ་འཁོར་བའི་དུས་དྲན་ལ་ངོ་རྒོལ་མཚོན་ཆེད་རེད་འདུག   ལས་འགུལ་བ་དེ་དག་ཁོངས་སུ་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་དབུས་སྤྱི་ཁྱབ་ཁང་གི་ཚོགས་གཙོ་མགོན་པོ་དོན་གྲུབ་དང་།   དེ་བཞིན་དབུས་ཀྱི་ཚོགས་གཞོན་དང་དྲུང་ཆེའི་གཙོས་པའི་རྒྱུན་ལས་ཁག་ཅིག་དང་། གཞན་ཡང་བོད་མི་ལས་འགུལ་བ་བསྟན་འཛིན་བརྩོན་འགྲུས་བཅས་ནས་མཉམ་ཞུགས་གནང་འདུག ལས་འགུལ་བ་མི་གྲངས་ ༡༢ ཡོད་པ་དེ་དག་གིས་རྒྱ་མིའི་གཞུང་ཚབ་ཏུ་སྐོར་སྲུང་བ་ཕོན་ཆེན་ཞིག་འགྲེམས་འཇོག་བྱས་པར་ལྟོས་མེད།  སྔ་དྲོའི་ཆུ་ཚོད་ ༡༡ ཙམ་ལ་གློ་བུར་དུ་སྣུམ་འཁོར་འགའ་ཤས་ནས་མར་ཐོན་ཏེ་རྒྱ་མིའི་གཞུང་ཚབ་ཕྱོགས་སུ་སྐད་འབོད་བྱེད་བཞིན་རྒོལ་མཆོང་བྱས་སོང་ནའང་།   སྔོན་ཚུད་ནས་གྲ་སྒྲིག་བྱས་ཏེ་བསྡད་ཡོད་པའི་སྐོར་སྲུང་བ་དེ་དག་གིས་ལས་འགུལ་བ་རྣམས་རེ་རེ་བྱས་ཏེ་འཛིན་བཟུང་གིས་སྐོར་སྲུང་སྣུམ་འཁོར་ནང་བཅུག་པ་ལྟར་སྐབས་དེར་གཞོན་ནུའི་དྲུང་ཆེ་བསོད་ནམས་ཚེ་རིང་ལགས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པར་ངོ་རྒོལ་གྱི་རྣམ་པ་ཤུགས་ཆེ་དང་འབྲེལ། བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་པ་རྣམས་གློད་གྲོལ་དགོས་པ་དང་། བོད་ཀྱི་གནད་དོན་མ་སེལ་བར་དུ་བོད་རང་བཙན་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་ལས་འགུལ་མུ་མཐུད་སྤེལ་རྒྱུ་ཡིན་པའི་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་འདུགགང་ལྟར་ལས་འགུལ་དེ་སྐར་མ་ ༡༥ ཙམ་གྱི་རིང་ལ་རྒྱ་མིའི་གཞུང་ཚབ་མདུན་དུ་ངོ་རྒོལ་སྐད་འབོད་དང་རྒྱལ་སྤྱི་དང་རྒྱལ་ནང་གི་གསར་འགོད་པ་ཚོར་སྐད་ཆ་བཤད་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་བྱུང་བའི་རྗེས།   ས་གནས་སྐོར་སྲུང་བས་ཁོང་ཚོ་ཚང་མ་ Mandir Marg  སྐོར་སྲུང་ལས་ཁང་ཕྱོགས་སུ་ཁྲིད་ཡོད་པ་རེད།དེ་དང་དུས་མཚུངས་ཆུ་ཚོད་ ༡༢ ཙམ་ལ་ད་དུང་ལྡི་ལི་བོད་སྒར་བསམ་ཡས་གླིང་ནས་ཡིན་པའི་རང་བཙན་རྡོ་རྗེ་དང་།  རྒན་ལེགས་ལྡན་གཉིས་ཀྱིས་ལྡི་ལི་ཇན་ཏར་མན་ཏར་ཁུལ་དུ་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་སྲིད་གཞུང་བཙུགས་ཏེ་ལོ་བརྒྱ་འཁོར་བའི་དུས་དྲན་དེར་ངོ་རྒོལ་བྱས་སོང་བ་དང་།   ཁོང་གཉིས་ནས་སྐབས་དེར་རྒྱ་མིའི་རྒྱལ་དར་ཞིག་མེར་སྲེག་གཏོང་ཐབས་བྱས་སོང་ཡང་།  གློ་བུར་དུ་ས་གནས་སྐོར་སྲུང་བ་སླེབས་ཏེ་ཁོང་གཉིས་དོ་དམ་བྱས་པ་མ་ཟད།  གནས་ཚུལ་ཤེས་རྟོགས་བྱས་ན་ཁོང་གཉིས་ལ་སྐོར་སྲུང་བས་ཉེས་རྡུང་ཕྲན་བུ་བཏང་པའི་གནས་ཚུལ་བྱུང་འདུག