རྒྱ་ནག

ཉེ་ཆར་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཨོ་ལམ་པིཀ་རྩེད་འགྲན་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་འགན་འཛིན་དང་རྒྱ་ནག་གི་ཊེ་ནི་སི་རྩེད་འགྲན་པ་གྲགས་ཅན་ལྕམ་ Peng Shuai ལགས་རྣམ་གཉིས་དབར་བརྙན་འཕྲིན་བརྒྱུད་གླེང་མོལ་བྱུང་སྟེ་ཁོ་མོ་བདེ་ཐང་ཡིན་པའི་གནས་ཚུལ་ཞིག་ཕྱིར་བསྒྲགས་བྱུང་བའི་ཁྲོད་འདིར་བོད་མི་དང་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་སྔ་གར་སོང་ཆ་མེད་དུ་གྱུར་བའི་ལྕམ་ Pen Shuai ལགས་ཀྱི་གནས་སྟངས་དང་ཆུང་སྲིད་༸པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གི་གནད་དོན་གཉིས་མཚུངས་བསྡུར་གྱིས་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ཀྱང་བདེ་ཐང་ཡིན་པའི་དཔང་རྟགས་མཁོ་སྤྲོད་བྱེད་དགོས་པའི་ནན་བརྗོད་གནང་བཞིན་འདུག ལྕམ་ Peng Shuai ལགས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གི་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་འགོ་ཁྲིད་ཤིག་གིས་ཁོ་མོར་བཙན་ཤེད་ཀྱིས་འཁྲིག་སྤྱོད་བྱས་པའི་བྱ་སྤྱོད་ཐེར་འདོན་གྱིས་གནས་ཚུལ་ཕྱིར་བསྒྲགས་བྱས་པའི་རྗེས་སུ་ཁོང་བདུན་ཕྲག་གསུམ་ཙམ་གྱི་རིང་ལ་གར་སོང་ཆ་མེད་དུ་གྱུར་ནས་བེུད་ཀྱི་ཊེ་ནི་སི་ཚོགས་པ་གཙོས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཨོ་ལམ་པིཀ་རྩེད་འགྲན་ཚོགས་པ་བཅས་ནས་ཁོ་མོའི་བདེ་འཇགས་དང་གར་ཡོད་ཀྱི་གནས་སྟངས་ཇི་ཆགས་སོགས་ཀྱི་ཐད་ཆེས་བློ་འཚབ་གནང་བཞིན་པའི་འཚམས་འདིར་གཟའ་འཁོར་སྔོན་མའི་རེས་གཟའ་ཉི་མའི་ཉིན་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཨོ་ལམ་པིཀ་རྩེད་འགྲན་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་གསལ་བསྒྲགས་ཤིག་སྤེལ་ཏེ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་འགན་འཛིན་སྐུ་ཞབས་ Thomas Bach ལགས་དང་ལྕམ་ Peng shuai དབར་རེས་གཟའ་ཉི་མའི་ཉིན་བརྙན་འཕྲིན་བརྒྱུད་ཚོུད་ཕྱེད་ཀ་ལྷག་གི་རིང་གླེང་མོལ་བྱུང་ཡོད་པ་དང་སྐབས་དེར་ Peng Shuai ལགས་ཀྱིས་ཁོང་བདེ་ཐང་ངང་གནས་ཡོད་པར་འགྲེལ་བརྗོད་དང་འབྲེལ། ཁོ་མོའི་དོན་དུ་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཨོ་ལམ་པིཀ་རྩེད་འགྲན་ཚོགས་ཆུང་གིས་བློ་འཚབ་གནང་བར་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞེས་གསུངས་པ་མ་ཟད། ཁོང་ད་ཆ་རྒྱལ་ས་པེ་ཅིང་གི་རང་ཁྱིམ་དུ་བདེ་ཐང་ངང་གནས་ཡོད་པས་མང་ཚོགས་ཀྱི་ངོས་ནས་ཁོང་སྒེར་གྱི་རང་དབང་ལ་བརྩི་བཀུར་བྱེད་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་བྱས་ཡོད་སྐོར་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་འདུག ད་རེས་ལྕམ་ Peng Shuai ལགས་ཀྱིས་གློ་བུར་དུ་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཨོ་ལམ་པིཀ་རྩེད་འགྲན་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་འགན་འཛིན་ལ་ཁོང་བདེ་ཐང་ངང་རང་ཁྱིམ་དུ་གནས་ཡོད་སྐོར་གསུངས་པའི་བརྙན་འཕྲིན་ཞིག་ཕྱིར་བསྒྲགས་བྱུང་ཡོད་པའི་གནས་ཚུལ་ཐོན་འཕྲལ་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྟ་ཞིབ་ཚོགས་པ་གཙོས་ཚོགས་སྒེར་ཁག་གིས་གནད་དོན་དེར་མུ་མཐུད་དོགས་གཞི་ཆེན་པོ་གནང་བཞིན་པ་མ་ཟད། བོད་མི་དང་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་རྣམས་ཀྱིས་སྤྱི་ཚོགས་དྲ་ལམ་ཁག་ཏུ་ལྕམ་ Peng Shuai ཡི་གནད་དོན་དང་འབྲེལ་རྒྱ་གཞུང་གིས་བཙན་ཁྲིད་བྱས་ནས་གར་སོང་ཆ་མེད་དུ་སོང་སྟེ་མི་ལོ་ ༢༦ ཧྲིལ་པོ་འཁོར་བ་༸ཀུན་གཟིགས་༸པཎ་ཆེན་སྐུ་ཕྲེང་བཅིུག་པ་དགེ་འདུན་ཆོས་ཀྱི་ཉི་མ་མཆོག་གི་གནད་དོན་འབུར་བཏོན་གནང་སྟེ་རྒྱ་གཞུང་ལ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་བདེ་ཐང་ངང་བཞུགས་ཡོད་པའི་དཔང་རྟགས་མཁོ་སྤྲོད་བྱེད་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་ཞུ་བཞིན་འདུག བཞུགས་སྒར་དུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་བོད་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་མང་གཙོ་འཕེལ་རྒྱས་ལྟེ་གནས་ཁང་གིས་གཙོས་པའི་བོད་མི་ཁག་ཅིག་གིས་རང་ཉིད་ཀྱི་ Twitter དྲ་ལམ་ཐོག་ད་རེས་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་ངོས་ནས་གར་སོང་ཆེད་དུ་ཕྱིན་པའི་རྒྱ་ནག་གི་ཊེ་ནི་སི་རྩེད་འགྲན་པ་གྲགས་ཅན་ལྕམ་ Peng Shuai ལགས་ཀྱི་གནད་དོན་བཏང་འཛིན་བྱེད་ཕྱོགས་དེས་རྒྱ་གཞུང་གི་བཙན་གནོན་འོག་ལོ་ངོ་སུམ་ཅུའི་རིང་གར་སོང་ཆ་མེད་དུ་གྱུར་བའི་༸པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གི་གནད་དོན་དང་གཅིག་མཚུངས་ཡིན་པར་མངོན་གསལ་གྱིས་འགྲེལ་བརྗོད་དང་སྦྲགས། རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་དང་ལྕམ་ Peng Shuai གཉིས་ད་ཆ་གང་དུ་ཡོད་མེད་ཀྱི་འདྲི་རྩད་གནང་འདུག ལྷག་དོན་ཨ་རིར་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྟ་ཞིབ་ཚོགས་པས་སྐུ་ཞབས་ Bach ལགས་དང་ལྕམ་ Peng Shuai དབར་བྱུང་བའི་བཀའ་མོལ་དེའི་ནང་ཁོ་མོ་བདེ་ཐང་ཡིན་པ་ཙམ་མ་གཏོགས་བརྙན་འཕྲིན་གྱི་ལས་རིམ་དེ་གོ་སྒྲིག་གང་འདྲ་་གནང་མིན་སྐོར་ལ་གང་ཡང་འཁོད་མེད་ཅེས་གསུངས་ཏེ་རྒྱ་གཞུང་ནས་ཁོ་མོའི་གནད་དོན་ཐད་རང་དབང་དང་ཕྱི་གསལ་ནང་གསལ་གྱི་རྟོག་ཞིབ་གནང་འཇུག་དགོས་ཞེས་གསུངས་འདུག

བཞུགས་སྒར་ཁུལ་དུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་བོད་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་མང་གཙོ་འཕེལ་རྒྱས་ལྟེ་གནས་ཁང་གིས་དེ་རིང་བོད་ནང་གི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་ཟུར་དང་འབྲེལ་བའི་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བའི་ནང་དུ། ཕྱི་ལོ ༢༠༡༤ ལོ་ནས་བཟུང་བོད་མདོ་སྨད་ས་ཕྱོགས་སམ་རྒྱ་ནག་གིས་བཅད་བགོས་བྱས་པའི་མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་ཁུལ་གྱི་བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་པ་གློད་གྲོལ་ཐོབ་པ་རྣམས་ཀྱི་རྐང་པར་ཉིན་ཞག་གཉིས་ཀར་སོ་ལྟ་བྱེད་ཐུབ་པའི་གློག་རྡུལ་ལྕགས་སྒྲོག་བཏགས་ཡོད་པའི་གནས་ཚུལ་ཡོངས་གྲགས་དང་འབྲེལ། རྒྱ་ནག་གིས་བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་ཟུར་རྣམས་ལ་མི་སྤྱོད་ལས་འདས་བའི་བྱ་སྤྱོད་ལག་བསྟར་བྱེད་ཕྱོགས་དེར་དགག་གཞག་གནང་འདུགལྟེ་གནས་ཁང་གིས་སྤྱིར་གློག་རྡུལ་ལྕགས་སྒྲོག་ནི་འཛམ་གླིང་རྒྱལ་ཁབ་མང་པོས་བཙོན་པ་དམིགས་བསལ་བའི་བྱ་སྤྱོད་སྟངས་འཛིན་བྱེད་ཐབས་དང་། གནས་སྐབས་གློད་གྲོལ་བཏང་བའི་བཙོན་པ་དང་སྨན་བཅོས་ཆེད་ཕྱི་ལོགས་སུ་ཁྲིད་དགོས་འཁེལ་བའི་བཙོན་པའི་རིགས་བྲོས་བྱོལ་དུ་མི་འགྲོ་བའི་ཆེད་དུ་བེད་སྤྱོད་བྱེད་སྲོལ་ཡོད་ཀྱང་། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བཙོན་འཇུག་གི་དུས་ཡུན་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ཟིན་པའི་བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་ཟུར་རྣམས་ཀྱི་ལུས་ལ་གློག་རྡུལ་ལྕགས་སྒྲོག་འདོགས་བཞིན་པའི་གནས་ཚུལ་དེ་དངོས་བདེན་ཡིན་ན་དེ་ནི་མི་སྤྱོད་ལས་འདས་པའི་བྱ་སྤྱོད་ཅིག་ཡིན་པས་དེར་ནམ་ཡང་ངོས་ལེན་བྱ་ཐབས་བྲལ་བའི་སྐྱོན་བརྗོད་གནང་འདུག འདི་གའི་གསར་འགོད་པས་བོད་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་མང་གཙོ་འཕེལ་རྒྱས་ལྟེ་གནས་ཁང་གི་བོད་གནས་ཉམས་ཞིབ་པ་ཉི་མ་འོད་ཟེར་ལགས་སུ་དེར་འབྲེལ་གྱི་བཀའ་འདྲི་ཞུས་པར་ཁོང་གིས་ཉེ་བའི་ལོ་འགའི་རིང་ནས་བཟུང་རྒྱ་ནག་གིས་བརྡ་འཕྲིན་དང་འབྲེལ་བའི་སོ་ཉུལ་གྱི་བྱ་སྤྱོད་སྤེལ་ཤུགས་ཆེ་རུ་བཏང་ཡོད་པ་དང་འབྲེལ་ནས། བོད་ནང་གི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་པ་རྣམས་ལ་གློག་རྡུལ་ལྕགས་སྒྲོག་ཅེས་པའི་གསང་སྟབས་ཀྱིས་རྗེས་འདེད་གཏོང་བྱེད་ཀྱི་མ་ལག་གསར་བ་ཞིག་གི་མནར་གཅོད་གཏོང་བཞིན་པའི་གནས་ཚུལ་འབྱོར་ཡོད་པ་དང་། ད་ཆ་བོད་ནང་གི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་པ་རྣམས་ཀྱི་ལུས་པོ་བཙོན་གྲོལ་ཐོབ་ཀྱང་དོན་དུ་ད་དུང་རྒྱ་ནག་གི་བཀག་སྐྱིལ་དང་གསང་ཉུལ་གྱི་གསེབ་ལ་ཚུད་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན་པར་གསུངས་སོང་། གཞི་རྩའི་རྒྱ་ནག་གིས་སྤྱི་ཡོངས་ནས་བོད་མི་དང་ཤིན་ཅང་ཁུལ་གྱི་ཆབ་སྲིད་ཉེས་འདོགས་ཀྱི་བཙོན་པ་རྣམས་ལ་སྡུག་སྦྱོང་མནར་གཅོད་བྱེད་བཞིན་པ་ཡོངས་གྲགས་ཡིན་ཡང་། ཉེ་སྔོན་ནས་གསར་ལམ་ཁག་ཏུ་གནས་ཚུལ་ཐོན་པའི་ནང་དུ། ད་ཆ་རྒྱ་ནག་གིས་བོད་ཁུལ་གྱི་ཉེས་འདོགས་སྣ་མང་འོག་གི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་ཟུར་རྣམས་ལ་སྟངས་འཛིན་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་བཏང་ནས། ཆབ་སྲིད་བཙོན་ཟུར་རྣམས་ཀྱི་ཁྲོད་ནས་རིགས་དབྱེ་བཀར་ཡོད་པའི་ཁོངས་སུ་གཙོ་གནད་མི་སྣ་ཞེས་མིང་འདོགས་བྱས་ཡོད་པ་རྣམས་ལ་དམིགས་སུ་ལྟ་རྟོག་ནན་པོ་བྱེད་བཞིན་པ་ཞིག་ཆགས་ཡོད་འདུགགཙོ་གནད་མི་སྣ་ཞེས་པ་ནི་རྒྱ་གཞུང་གི་སྲིད་ཇུས་དང་ལངས་ཕྱོགས་ལ་དགག་པ་པ་བྱེད་མཁན་ཚོར་མིང་འདོགས་བྱས་པ་ཞིག་ཡིན་ཞིང་། དེའི་ཁྲོད་དུ་ཆབ་སྲིད་དང་སྤྱི་ཚོགས་བརྟན་བརླིང་ལ་གནོད་སྐྱོན་གྱི་ཉེས་འདོགས་བྱས་པ་རྣམས་བཙོན་གྲོལ་ཐོབ་ཀྱང་སྔར་བཞིན་རྒྱ་ནག་གིས་དངོས་ཤུགས་བརྒྱུད་གསུམ་ནས་ལྟ་རྟོག་ནན་པོ་བྱེད་བཞིན་པའི་གནས་ཚུལ་ཐོན་ཁག་ལ་གཞིགས་ན། བོད་ནང་གི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་པ་རྣམས་གློད་གྲོལ་བཏང་བའི་རྗེས་སུ་མུ་མཐུད་ལོ་གཅིག་ནས་ལྔ་བར་དུས་བཀག་ངེས་ཅན་ཞིག་གི་ནང་དུ་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་འཕྲོག་པ་ཡིན་ཟེར་ནས་ས་ཕྱོགས་གང་སར་འགྲོ་ཆོག་གི་མེད་པར་སྤྱི་མང་གི་ཡོངས་གྲགས་ཀྱི་ཁེ་ཕན་ནས་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་ཡོངས་སུ་འཕྲོག་བཞིན་པའི་གནས་ཚུལ་སྔ་རྗེས་སུ་ཐོན་ཡོད་པ་མ་ཟད། ད་ཆ་བོད་ནང་གི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་ཟུར་རྣམས་ལ་སྲིད་གཞུང་གིས་བཙན་དབང་རང་བཞིན་གྱི་སྒོ་ནས་ཉིན་མཚན་མེད་པར་ཁྱེར་དགོས་བའི་སོ་ཉུལ་གྱི་ནུས་བ་ལྡན་པའི་ཁ་པར་ཞིག་ཀྱང་འཁྱེར་དགོས་བ་བཟོས་ཡོད་ཚོད་འདུག བོད་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་མང་གཙོ་ཕེལ་རྒྱས་ལྟེ་གནས་ཁང་གིས་རྒྱ་ནག་གིས་བོད་ནང་གི་བོད་མི་ཚོའི་འགྲོ་འོང་དང་འབྲེལ་གཏུག་བྱེད་པར་ཧ་ཅང་དམ་དྲག་བྱེད་བཞིན་ཡོད་ཅིང་ལྷག་པར་དུ་ཉེ་བའི་ཆར་དྲ་ཐོག་གི་ཁྲིམས་འགལ་བྱ་སྤྱོད་ལ་རྡུང་རྡེག་ཚ་ནན་གཏོང་བའི་ལས་འགུལ་བརྒྱུད་བོད་ནང་དུ་ཁ་པར་དང་གསང་བའི་གློག་མིག་སོགས་གློག་རྡུལ་འཕྲུལ་ཆས་དང་བརྡ་འཕྲིན་སོགས་ལ་བརྟེན་ནས་བོད་མི་ཚོའི་བྱ་སྤྱོད་ལ་རྟོག་ཞིབ་དང་ཚོད་འཛིན་བྱེད་ཤུགས་ཧ་ཅང་ཆེ་རུ་གཏོང་བཞིན་ཡོད་སྐོར་ལུང་འདྲེན་གནང་སྟེ། ཉེ་ལམ་རྫ་ཆུ་ཁ་དང་ནག་ཆུ།  སྐྱེ་དགུ་མདོ་སོགས་སུ་བོད་མི་ཕོན་ཆེན་འཛིན་བཟུང་བྱས་པ་དང་དམ་དྲག་རྒྱ་ཆེར་བྱེད་བཞིན་པའང་གནས་ཚུལ་དེ་དང་འབྲེལ་བ་དམ་ཟབ་ཆགས་ཡོད་ཀྱང་བོད་ནང་དུ་འབྲེལ་གཏུག་བྱ་རྒྱུར་ཧ་ཅང་དཀའ་ཚེགས་ཆེན་པོར་གྱུར་ནས་ད་ལྟའི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་ཟུར་རྣམས་ལ་གློག་རྡུལ་ལྕགས་སྒྲོག་བསྒར་ཡོད་མེད་ཀྱི་གནས་ཚུལ་འབྱོར་བ་དངོས་བདེན་ཡིན་མིན་གྱི་ཐད་ནས་ལྟེ་གནས་ཁང་ལ་ད་བར་དུ་དཔང་རྟགས་གསལ་པོ་ལག་སོན་མ་བྱུང་ཡང་རྒྱ་ནག་གི་དུས་རྒྱུན་གྱི་སྤྱོད་ཚུལ་ལ་གཞིགས་ན་གནས་ཚུལ་འདི་དངོས་བདེན་མིན་པའི་ངེས་པ་རྩ་ནས་མེད་ཅེས་སྡོམ་ཚིག་བཀོད་འདུག

དེ་རིང་སྔ་དྲོ་ཕྱག་ཚོད་བཅུ་བའི་ཐོག   བོད་ཀྱི་དཔེ་མཛོད་ཁང་གི་ཚོགས་ཁང་དུ། རྒྱལ་སྤྱིའི་པེན་བོད་ཀྱི་རྩོམ་པ་པོ་མཐུན་ཚོགས་ཀྱིས་བོད་ཀྱི་བཙོན་འོག་རྩོམ་པ་པོའི་དམིགས་བསལ་སྙན་ཐོ་ཞིག་འདོན་སྤེལ་གནང་བ་བརྒྱུད་ནས་བཙོན་འོག་གི་རྩོམ་པ་པོའི་ཉིན་མོ་སྲུང་བརྩི་གནང་སྟེ། རྒྱ་ནག་གིས་བོད་ཁུལ་དུ་རྩོམ་པ་པོ་རྣམས་ནག་ཉེས་སྣ་མང་གི་འོག་ནས་འཛིན་བཟུང་བཀག་སྐྱིལ་བྱེད་བཞིན་པར་སྐྱོན་བརྗོད་ཚ་ནན་བྱས་སོང་།དེ་རིང་གི་བོད་ཀྱི་བཙོན་འོག་རྩོམ་པ་པོའི་དམིགས་བསལ་སྙན་ཐོ་དབུ་འབྱེད་ཀྱི་མཛད་སྒོའི་སྐུ་མགྲོན་དུ། བོད་ཀྱི་དཔེ་མཛོད་ཁང་གི་ངེས་སྟོན་པ་དགེ་བཤེས་ལྷག་རྡོར་ལགས་དང་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་པདྨ་མཚོ་གཉིས་ཀྱི་མཚོན་པའི་བོད་ཀྱི་རྩོམ་པ་པོ་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་རྒྱུན་ལས་ཡོངས་ཀྱིས་མཉམ་ཞུགས་ཀྱིས་བོད་ཀྱི་རྩོམ་པ་པོ་རྣམས་རྒྱ་ནག་གི་དྲག་ཤུགས་ཀྱི་འོག་ནས་གར་སོང་ཆ་མེད་དུ་བསྒྱུར་བཞིན་པ་དང་འབྲེལ་ནས་གསར་འགོད་བསྒྲགས་གཏམ་སྤེལ་སོང་།བསྒྲགས་གཏམ་ནང་དུ། རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་ནང་གི་རྩོམ་པ་པོའི་ཐོག་སྤེལ་བའི་བྱ་སྤྱོད་མང་པོ་ཞིག་ནི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲིམས་སྒྲིག་དང་འགལ་བ། འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་འགལ་བ། མི་ཆོས་ཀུན་སྤྱོད་དང་འགལ་བ་ཁོ་ནར་གྱུར་ཡོད་པ་མ་ཟད། རྒྱལ་ཁབ་ཁ་བྲལ་དང་སྤྱི་ཚོགས་ཟིང་སློང་གི་ཉེས་འཛུགས་སྣ་མང་དང་ངོས་འཛིན་གང་འདོད་བྱེད་བཞིན་པ་ནི་ཁྲིམས་མེད་ལུགས་མེད་དང་མི་རིགས་དབྱེ་འབྱེད། འཇིགས་སྐུལ་ཐལ་སྤྱོད་ཀྱི་ཚབས་ཆེའི་སྤྱོད་ངན་ཞིག་ཡིན་པ་མངོན་གསལ་གནང་འདུགདེའང་རྒྱལ་སྤྱིའི་པེན་བོད་ཀྱི་རྩོམ་པ་པོ་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཞོན་སྨན་ཤེར་བློ་གྲོས་ལགས་ཀྱིས་པེན་བོད་ཀྱི་རྩོམ་པ་པོ་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་ངོས་ནས་སྙན་ཐོ་དེ་བརྒྱུད་དེ་བོད་ནང་གི་གནས་བབ་སྤྱི་དང་བྱེ་བྲག་ཤེས་ཡོན་ཅན་དང་རྩོམ་པ་པོ་མང་པོ་ཞིག་ལ་དམིགས་བསལ་དམ་དྲག་བྱེད་བཞིན་པའི་གནས་བབ་ལ་ཚད་མེད་པའི་བློ་ཕམ་དང་ངོ་རྒོལ་མཐའ་གཅིག་ཏུ་བྱེད་བཞིན་ཡོད་ལ། འབྲེལ་ཡོད་གཞུང་སྒེར་གྱི་སྡེ་ཁག་ཚང་མས་སྐྱོན་བརྗོད་དྲག་པོ་བྱ་དགོས་བའི་འབོད་སྐུལ་གནང་སོང་།དེ་བཞིན་སྐབས་དེར་དགེ་བཤེས་ལྷག་རྡོར་ལགས་ཀྱིས། འགྲོ་བ་མིའི་རིགས་ལ་སྨྲ་བརྗོད་རང་དབང་དང་རྩོམ་འབྲིའི་རང་དབང་མེད་སོང་ན་དུད་འགྲོ་དང་གཅིག་མཚུངས་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་པར་གསུངས་ཏེ།  རྩོམ་པ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་དུས་རྒྱུན་ནས་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ནང་དུ་དྲང་བདེན་མིན་པའི་གནད་དོན་མང་པོ་ཞིག་རྩོམ་ཡིག་གི་ལམ་ནས་སུན་འབྱིན་གནང་གི་ཡོད་པ་དང་། གནད་དོན་དེ་ནི་རྩོམ་པ་པོ་རྣམས་ཀྱི་ལས་འགན་གལ་ཆེན་ཞིག་ཀྱང་ཆགས་ཡོད་པར་གསུངས་སོང་། གཞན་ཡང་སྐབས་དེར་རྒྱལ་སྤྱིའི་པེན་བོད་ཀྱི་རྩོམ་པ་པོ་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ། ས་ར་བོད་ཀྱི་མཐོ་རིམ་སློབ་གཉེར་ཁང་གི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་དགེ་རྒན་ཆེན་མོ་བསོད་ནམས་རྒྱལ་མཚན་ལགས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གི་ནང་དུ་རྩ་བའི་རྩ་དོན་བཞི་ཡི་སྲིད་བྱུས་ལག་བསྟར་བྱས་པའི་ཁྲོད་ནས་རྩོམ་པ་པོ་རྣམས་ཀྱི་རྩོམ་འབྲིའི་རང་དབང་ཡོངས་སུ་བཀག་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན་པར་གསུང་སོང་། གཞི་རྩའི་དེ་རིང་གི་བཙོན་འོག་གི་རྩོམ་པ་པོའི་དམིགས་བསལ་གྱི་སྙན་ཐོ་ནང་དུ། བོད་ནང་གི་ཚབ་མཚོན་གྱི་རྩོམ་པ་པོ་ཁག་ཅིག་གི་ལོ་རྒྱུས་འཁོད་པའི་ཁྲོད།  རྩོམ་པ་སྒོ་ཤེས་རབ་རྒྱ་མཚོ་དང་གངས་སྐྱེས་སྒྲུབ་པ་སྐྱབས། དྷཱི་ལྷ་ལྡན། རོང་བ་བོ་དགེ་འདུན་ལྷུན་འགྲུབ་སོགས་རྒྱ་ནག་གིས་བཙོན་འཇུག་བྱས་པའི་བརྒྱུད་རིམ་དང་། ཁོང་ཅག་གིས་རྩོམ་བྲིས་གནང་བའི་བརྩམས་ཆོས་ཁག་ཅིག་ཀྱང་དམིགས་བཀར་གྱིས་ཕྱོགས་བསྒྲིགས་གནང་འདུག

ཟླ་འདིའི་ཚེས་ ༨ ཉིན་ནས་ཚེས ༡༡ བར་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་སྐབས་བཅུ་དགུ་པའི་ཀྲུང་དབྱང་ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་གི་ཚང་འཛོམས་གྲོས་ཚོགས་ཐེངས་དྲུག་པ་དེ་པེ་ཅིན་དུ་ཚོགས་ནས་ཁ་སང་མཇུག་སྒྲིལ་ཡོད་པ་དང་། ཐེངས་འདིའི་ཚང་འཛོམས་གྲོས་ཚོགས་ཐོག་སྲིད་འཛིན་ཞི་ཅིན་ཕིང་གིས་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་ལོ་བརྒྱའི་ལོ་རྒྱུས་ལ་བསྐྱར་ཞིབ་དང་མ་འོངས་པའི་ཕུགས་འདུན་དང་འབྲེལ་བའི་ལོ་རྒྱུས་རང་བཞིན་ཅན་གྱི་གྲོས་ཆོད་ཐེངས་གསུམ་པ་གཏན་འབེབས་ཀྱིས་ཁོ་བོ་རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་འཛིན་རིམ་པའི་ཁྲོད་ཀྱི་མའོ་ཙེ་ཏུང་དང་ཏིན་ཞོ་ཕེན་ལྟ་བུའི་དབང་ཤུགས་དང་བྱས་རྗེས་ཆེ་བའི་འགོ་ཁྲིད་ཅིག་གི་གོ་བབ་ཡོད་པར་བཟོས་འདུགརྩ་བའི་ཐེངས་འདིའི་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་སྐབས ༡༩ བའི་ནང་མོལ་ཚང་འཛོམས་གྲོས་ཚོགས་ཐེངས ༦ པའི་ཐོག  རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་ཆེས་མཐོའི་དཔོན་རིགས་ ༤༠༠ ལྷག་གི་གཙོ་བྱས་པའི་། ཀྲུང་དབྱང་སྒྲིག་བཤེར་ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་གི་འབྲེལ་ཡོད་འགན་འཁུར་བ་ཁག་ཅིག་གིས་ཚོགས་ཞུགས་བྱས་ཏེ། དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་གི་ལོ་བརྒྱའི་འབད་འཐབ་ཀྱི་གྲུབ་འབྲས་གལ་ཆེན་དང་ལོ་རྒྱུས་ཉམས་མྱོང་སྐོར་གྱི་གྲོས་ཆོད་བརྒྱུད། སྲིད་འཛིན་ཞི་ཅིན་ཕིང་གི་འགོ་ཁྲིད་གཙོ་འདོན་གྱི་འོག་ནས།  དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་ཚོགས་མི་ཡོངས་ཀྱིས་གཅིག་སྒྲིལ་གྱི་ནུས་པ་མཉམ་སྤུངས་ཀྱིས་ཀྲུང་ཧ་མི་རིགས་བསྐྱར་དར་རླབས་ཆེན་ཡོང་བའི་རྨི་ལམ་མངོན་འགྱུར་བྱེད་རྒྱུར་ཤུགས་སྣོན་གང་ལེགས་རྒྱག་རྒྱུ་ཡིན་པར་གྲོས་འཆམ་བྱུང་ཡོད་པ་དང་། གནད་དོན་དེ་ལས་ལོ་རྗེས་མའི་རྒྱལ་ཡོངས་འཐུས་མི་ཚོགས་ཆེན་སྐབས་སུ་ཞི་ཕིང་ལོ་ལྔ་ཚན་གསུམ་པའི་རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་འཛིན་དུ་འདུག་ཐུབ་རྒྱུའི་ས་བརྟན་གྱི་ལམ་ཁ་ཞིག་བཟོ་སྐྲུན་བྱས་འདུགཨ་རིའི་ནང་དུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་Bloomberg གསར་ཁང་གིས་རྒྱ་ནག་གི་ཐེངས་འདིའི་ཚང་འཛོམས་གྲོས་ཚོགས་དང་འབྲེལ་ནས་དཔྱད་བརྗོད་སྤེལ་བའི་ནང་དུ། སྲིད་འཛིན་ཞི་ཅིན་ཕིང་གིས་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་འགོ་ཁྲིད་འོག་གི་རིག་གནས་གསར་བརྗེ་སོགས་ཀྱི་མཚོན་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་རྨས་སྐྱོན་ཁག་ལ་ལྟོས་མེད་ཀྱིས། རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་བྱ་བཞག་ལེགས་འགྲུབ་ལ་ཆེ་བསྟོད་དང་། སྒོས་སུ་ཁོང་གི་ལས་ཁུར་གྱི་དུས་ཡུན་ཁྲོད་འབྱོར་འབྲིང་གི་སྤྱི་ཚོགས་སྐྲུན་པར་དབུལ་ཕོངས་ལ་རོགས་སྐྱོར་བྱས་པ་སོགས་ཀྱི་གཏམ་བཤད་སྤེལ་བ་མ་ཟད། མ་འོངས་ཀྱི་ལོ་ངོ་སུམ་ཅུའི་ནང་ཚུན་ལ་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་སྲིད་བྱུས་ཀྱི་སྲོག་ཤིང་དུ་འགྱུར་ངེས་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ཁག་ཅིག་གི་སྐོར་ལ་གླེང་མོལ་བྱས་ཡོད་པར་མངོན་གསལ་གནང་འདུགགཞི་རྩའི་ཁ་སང་གི་ཚང་འཛོམས་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་གྲུབ་དོན་ཁག་ཡོངས་སུ་ཕྱིར་བསྒྲགས་བྱས་མེད་ཀྱང་། རྒྱ་ནག་གི་གཞུང་འབྲེལ་གྱི་ཀྲུང་གོའི་བོད་ལྗོངས་དྲ་བའི་ཚང་འཛོམས་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་སྤྱི་བསྒྲགས་ཤིག་སྤེལ་བའི་ནང་། ཞི་ཅིན་ཕིང་གིས་དུས་རབས་གསར་པའི་ཏང་དང་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བྱ་གཞག་གོང་འཕེལ་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པའི་གལ་ཆེའི་རིགས་པའི་གཞུང་ལུགས་དང་ལག་ལེན་གྱི་གནད་དོན་གལ་ཆེན་རབ་དང་རིམ་པར་དགོངས་པ་གཏིང་ཟབ་མོ་བཞེས་པ་དང་ཚན་རིག་དང་མཐུན་པའི་བརྡར་གཅོད་གནང་ནས། དུས་རབས་གསར་པར་ཀྲུང་གོའི་ཁྱད་ཆོས་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་གང་འདྲ་ཞིག་རྒྱུན་འཁྱོངས་དང་གོང་འཕེལ་གཏོང་བ་དང་འབྲེལ་ནས། ཁྱོན་ཡོངས་ནས་ཞི་ཅིན་ཕིང་གི་དུས་རབས་གསར་པའི་ཀྲུང་གོའི་ཁྱད་ཆོས་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་དགོངས་པ་ལག་ལེན་བསྟར་བ་བརྒྱུད་ནས་དམར་ཤོགས་ཚོགས་པའི་རླབས་ཆེའི་སྙིང་སྟོབས་དར་སྤེལ་ལ་ཤུགས་སྣོན་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན་པར་བསྒྲགས་འདུགརྒྱ་གར་གྱི་ Times of India གསར་ཁང་གིས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བའི་ནང་དུ། ཐེངས་འདིའི་རྒྱ་ནག་གི་ཚང་འཛོམས་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་དམིགས་འབེན་གཙོ་བོ་དེ་ནི་སྲིད་ཞི་ཅིན་ཕིང་སྔར་བཞིན་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་གཙོ་འཛིན་དང་མུ་མཐུད་དུ་ལོ་ལྔ་ཚན་གསུམ་པར་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྲིད་འཛིན་དུ་འདུག་ཐུབ་རྒྱུར་དམིགས་པ་ཞིག་དང་། དེ་བཞིན་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཁྲོད་ཀྱི་གྲོས་ཆོད་ཐེངས་གསུམ་པ་ཞིག་འཇོག་ཐབས་ཀྱིས་མ་འོངས་བར་ཞི་ཅིན་ཕིང་གི་ལྟ་གྲུབ་གཞིར་བཞག་གིས་དམར་ཤོག་ཚོགས་པ་མདུན་སྐྱོད་བྱེད་ཐབས་ལ་དམིགས་པ་ཞིག་ཡིན་མངོན་གསལ་གནང་ཡོད་པ་དེ་ལྟར་ཡང་།  རྒྱ་ནག་གི་ལོ་རྒྱུས་ཁྲོད་ཀྱི་གནད་དོན་འགའི་གྲོས་ཆོད་འཇོག་སྐབས་སྲིད་འཛིན་ཞི་ཅིན་ཕིང་ལ་སྲིད་འཛིན་ཟུར་བ་མའོ་ཙེ་ཏུང་དང་ཏིན་ཞོ་ཕེན་གཉིས་ལྟ་བུའི་མངོན་གསལ་དོད་པའི་དཔོན་རིགས་ནང་ཁུལ་གྱི་རྒྱབ་སྐྱོར་མེད་པར་བསྒྲགས་འདུག རྩ་བའི་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༤༥ ལོར་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་སྐབས ༧ བའི་ཚང་འཛོམས་གྲོས་ཚོགས་ཐེངས  ༦ པའི་ཐོག་ལོ་རྒྱུས་ཁྲོད་ཀྱི་གནད་དོན་འགའི་གྲོས་ཆོད་ཐེངས་དང་པོ་དེ་བཞག་ཡོད་པ་དང་། དེ་བཞིན་ཕྱིས་སུ་ཕྱི་ལོ ༡༩༨༡ ལོའི་སྐབས ༧ བའི་ཚང་འཛོམས་གྲོས་ཚོགས་ཐེངས ༡༡ པའི་ཐོག་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་གནད་དོན་འགའི་གྲོས་ཆོད་ཐེངས་གཉིས་བ་བཞག་ཡོད་པ་རེད།

ཁ་སང་སྦེལ་ཇམ་དུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་ ITUC ཞེས་པའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཚོང་ལས་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་མཉམ་འབྲེལ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གིས་འགྲོ་བ་མ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལ་དུས་རྒྱུན་ནས་རྡོག་རོལ་ཚ་ནན་གཏོང་གི་ཡོད་པ་མངོན་གསལ་གྱིས་སང་ལོར་རྒྱ་ནག་དུ་འཚོགས་འཆར་གྱི་དགུན་དུས་ཀྱི་ཨོ་ལིམ་ཕིག་རྩེད་འགྲན་དེར་ངོ་རྒོལ་ཡོད་པའི་བསྒྲགས་གཏམ་སྤེལ་ཏེ། བསྒྲགས་གཏམ་གྱི་ངོ་བཤུས་ཤིག་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཨོ་རྩལ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གཙོ་འཛིན་ Thomas Bach ལགས་ཀྱི་མཚན་ཐོག་ཏུ་བཏང་འདུག ལྷན་ཚོགས་དེའི་བསྒྲགས་གཏམ་གྱི་ནང་དུ། རྒྱ་ནག་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་སྤྱི་ཡོངས་དང་། སྒོས་སུ་རྒྱ་ནག་གིི་དབང་བསྒྱུར་འོག་གི་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ས་ཁུལ་ཁག་ཏུ་རྒྱལ་ཁབ་ཁ་བྲལ་དང་འཇིགས་སྐུལ་གདོང་ལེན་གྱི་བསྙད་འདོགས་བརྒྱུད་མི་རིགས་རྩ་གཏོར་དང་ངལ་རྩོལ་སྒྱུར་བཀོལ། གཞན་ཡང་ཆོས་ལུགས་དད་མོས་ལ་རྡོག་རོལ་སོགས་ཀྱི་མཚོན་པའི་སྲིད་བྱུས་ལག་བསྟར་བྱས་པ་མ་ཟད། རྒྱ་ནག་གི་ནང་དུ་མཚན་མཐུན་དང་མ་ནིང་གི་སྤྱི་ཚོགས་ལ་བརྙས་བཅོས། ད་དུང་། ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་མི་དང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་སྲུང་སྐྱོབ་པ་སོགས་བཙོན་འཇུག་བྱེད་བཞིན་པ་སོགས་ཀྱི་གནད་དོན་མངོན་གསལ་གནང་འདུག ཚོང་ལས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་སྤྱི་ཁྱབ་དྲུང་ཆེ་ལྕམ Sharan Burrow ལགས་ཀྱིས་བསྒྲགས་གཏམ་དང་འབྲེལ་ནས་གསར་ལམ་ཁག་ལ་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་བའི་ནང་དུ། ཚོང་ལས་ལྷན་ཚོགས་དེས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཨོ་རྩལ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་གཞི་རྩའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གཞིར་བཞག་གིས་ལས་གཞི་སྤེལ་རྒྱུར་རེ་བ་བྱེད་བཞིན་པ་དང་། རྒྱལ་སྤྱིའི་སྲིད་གཞུང་ཁག་གིས་ཀྱང་རྒྱལ་ཁོངས་སོ་སོའི་ཨོ་རྩལ་འགྲན་ཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱི་བདེ་འཇགས་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་རྒྱུ། གཞན་ཡང་སང་ལོའི་རྒྱ་ནག་ནང་གི་ཨོ་རྩལ་ལ་སྦྱིན་བདག་གནང་མཁན་གྱི་བཟོ་ཚོང་ཁང་། Coca-Cola, Airbnb, Visa, Toyota, Alibaba སོགས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་དང་འབྲེལ་བའི་ལས་དོན་དེར་བསྐྱར་ཞིབ་བྱེད་དགོས་བ་མ་ཟད། བཟོ་ཚོང་ཁང་དེ་དག་གིས་གཞི་རྩའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་མཚོན་པའི་རིན་ཐང་ལྟ་ཚུལ་ཁག་ལ་གུས་བརྩི་བྱེད་དགོས་བར་སྐུལ་མ་གནང་འདུག དྲུང་ཆེ་ལྕམ Sharan Burrow ལགས་ཀྱིས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཨོ་རྩལ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཞོན་ John Coates ལགས་ལ་ཡང་སྐྱོན་བརྗོད་དང་འབྲེལ་ནས། སྐུ་ཞབས་ John Coates ལགས་ཀྱི་གཙོ་བྱས་པའི་རང་དབང་གི་ངང་གནས་བའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་དེ་རྒྱལ་ཁབ་སྤྱི་ཡོངས་ལྟར་ངོས་འཛིན་བྱེད་ཐབས་མེད་པ་ཤེས་དགོས་བ་དང་། རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲོམ་རའི་ནང་རྒྱ་ནག་གིས་རང་གི་ཉེས་བ་དང་འབྲེལ་བའི་ལན་འདེབས་མ་བྱས་བར་དུ་ལས་གཞི་གང་ཡང་སྤེལ་ཐབས་མེད་པ་ཞིག་ཡིན་ཚུལ་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་འདུག གཞི་རྩའི་རྒྱ་ནག་གི་སང་ལོའི་དགུན་དུས་ཀྱི་ཨོ་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་དང་འབྲེལ་ནས། རྒྱལ་སྤྱིའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་གི་ཚོགས་སྐྱིད་ཁང་མང་དག་ཅིག་གིས་རྒོལ་རྡུང་གི་ལས་འགུལ་སྣ་མང་སྤེལ་དང་སྤེལ་མུས་ཡིན་པ་ལྟར། བདུན་ཕྲག་སྔོན་མའི་ནང་དུ་ཡང་། རྒྱ་ནག་ཏུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་Foreign Correspondents’ Club of Chinaཞེས་པའི་ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གི་གསར་འགོད་པའི་མཐུན་ཚོགས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་དགུན་དུས་ཨོ་རྩལ་འགྲན་བསྡུར་གྱི་སྐོར་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བར་ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་གསར་འགོད་པ་རྣམས་ལ་འགོག་རྐྱེན་སྣ་ཚོགས་བཟོས་པ་དང་། རྩེད་འགྲན་དང་འབྲེལ་བའི་བྱེད་སྒོ་ཁག་ཕྱི་གསལ་ནང་གསལ་བཟོས་མེད་པར་མ་ཟད་ཕྱིའི་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་ནས་རྩེད་འགྲན་སྐོར་གནས་ཚུལ་སྤེལ་ཆོག་མིན་ཡང་ད་བར་གསལ་བཟོ་མེད་པ་སོགས་སྐྱོན་བརྗོད་གནང་ཡོད་པ་དང་། ཨ་རིའི་ཕྱི་སྲིད་ལྷན་ཁང་གི་དྲུང་ཆེ་སྐུ་ཞབས། Ned Price ལགས་ཀྱིས་ཀྱང་ཨ་རིའི་ངོས་ནས་རྒྱ་ནག་གིས་སང་ལོའི་ཨོ་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་དང་འབྲེལ་ནས་གསར་འགོད་པ་རྣམས་ལ་བཀག་སྡོམ་བྱས་མི་ཆོག་པ་དང་། དེ་བཞིན་གསར་འགོད་པ་རྣམས་བདེ་འཇགས་ཀྱི་ངང་ནས་རང་དབང་ལྡན་པའི་ཐོག་གནས་ཚུལ་ཁྱབ་སྤེལ་བྱེད་དུ་འཇུག་དགོས་བར་སྐུལ་མ་གནང་ཡོད་པ་རེད།

རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་འཛིན་ཞི་ཅིན་ཕིང་གིས་རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་ཏང་སྲིད་དམག་གསུམ་གྱི་དབང་ཆ་ཡོངས་རྫོགས་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ཏེ་ནག་སེལ་གཤེད་བཅོམ་གྱི་ཁ་གཡང་འོག་ནས། རྒྱ་ནག་ནང་གི་ཕྱོགས་འགལ་ལམ་གཡོན་ཐད་ཅན་གྱི་དཔོན་རིགས་རྣམས་གཙང་སེལ་བྱས་དང་བྱེད་བཞིན་པའི་སྐབས་དང་བསྟུན་ནས། རྒྱ་ནག་དབུས་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་སྐབས ༡༩ བའི་ཚང་འཛོམས་གྲོས་ཚོགས་ཐེངས་ ༦ པ་དེ་ཁ་སང་ཚེས ༨ འགོ་འཛུགས་བྱས་འདུག དེ་རིང་རྒྱ་གར་གྱི India Today གསར་ཁང་གིས་དེར་འབྲེལ་གྱི་གསར་འགྱུར་སྤེལ་བའི་ནང་དུ། ཐེངས་འདིར་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་སྐབས་༡༩ བའི་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས ༦ པའི་ཐོག་ཏུ། རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པ་ཚུགས་ནས་དུས་རབས་གཅིག་གམ། ལོ་བརྒྱ་འཁོར་བའི་བརྒྱུད་རིམ་ཁྲོད་ཀྱི་དམར་གཞུང་གི་བྱས་རྗེས་དང་ཉམས་མྱོང་ཞེས་པའི་བརྗོད་དོན་ལ་གཙིགས་འཛིན་གྱིས་བསྐྱར་ཞིབ་བྱས་པ་བརྒྱུད་ནས། ལོ་རྒྱུས་རང་བཞིན་གྱི་གྲོས་ཆོད་གསར་བ་ཞིག་འཇོག་རྒྱུར་ཤུགས་སྣོན་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པར་བསྒྲགས་འདུག རྩ་བའི་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༤༥ ལོར་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་སྐབས ༧ བའི་ཚང་འཛོམས་གྲོས་ཚོགས་ཐེངས  ༦ པའི་ཐོག་ལོ་རྒྱུས་ཁྲོད་ཀྱི་གནད་དོན་བྱེ་བྲག་པ་འགའི་གྲོས་ཆོད་ཐེངས་དང་པོ་དེ་བཞག་ཡོད་པ་དང་། དེ་བཞིན་ཕྱིས་སུ་ཕྱི་ལོ ༡༩༨༡ ལོའི་སྐབས ༧ བའི་ཚང་འཛོམས་གྲོས་ཚོགས་ཐེངས ༡༡ པའི་ཐོག་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་གནད་དོན་འགའི་གྲོས་ཆོད་ཐེངས་གཉིས་བ་བཞག་ཡོད་པ་དང་། ཐེངས་འདིར་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པ་ཚུགས་ནས་ལོ་བརྒྱ་ཧྲིལ་བོ་འཁོར་བ་དང་བསྟུན་ནས་ཞི་ཅིན་ཕིང་གི་འགོ་ཁྲིད་ཀྱི་འོག་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཁྲོད་ཀྱི་གནད་དོན་འགའི་གྲོས་ཆོད་ཐེངས་གསུམ་པ་དེ་འཇོག་རྒྱུར་ཧུར་བརྩོན་བྱེད་བཞིན་པ་རེད་འདུགགསར་ཁང་གིས་རྒྱ་ནག་གིས་ཐེངས་འདིའི་ཚོགས་ཆེན་དེ་ནང་ལོལ་གྱི་ཚོགས་འདུའི་ངོ་བོའི་ཐོག་འཚོགས་བཞིན་པར་ལྟོས་མེད་ཀྱིས།  རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱིས་ཐུགས་སྣང་ཟབ་མོ་བྱེད་བཞིན་པ་མ་ཟད། ཕྱི་ལོགས་ཀྱི་དཔྱད་ཞིབ་པ་ཁག་ཅིག་གིས་ཐེངས་འདིའི་ལོ་རྒྱུས་ཁྲོད་ཀྱི་གནད་དོན་འགའི་གྲོས་ཆོད་ཨང་གསུམ་པ་དེ་ཡིས་གཅིག་བྱས་ན་རྒྱ་ནག་གི་ནང་དུ་འཇིགས་སྣང་ལྡན་པའི་ལྟ་གྲུབ་ཀྱི་འགྱུར་འགྲོས་གསར་བ་ཞིག་ལ་བསྒྱུར་སྲིད་པར་ངོས་འཛིན་དང་། ཕྱོགས་ཁག་གཞན་ཞིག་གིས་ཐེངས་འདིའི་ཚོགས་ཆེན་གྱི་རྐྱེན་གྱིས། རྒྱ་ནག་གི་ནང་དུ་ཆབ་སྲིད་དང་དཔལ་འབྱོར། དེ་བཞིན་སྤྱི་ཚོགས་ཁྱོན་ཡོངས་ལ་སྒྱུར་བཅོས་གཏོང་རྒྱུའི་སྲིད་བྱུས་གསར་བ་ཞིག་བསྒྲག་སྲིད་པར་ཚོད་དཔག་གནང་བཞིན་པ་རེད་འདུག འོན་ཀྱང་རྒྱ་ནག་ནང་གི་ཆབ་སྲིད་དཔྱད་བརྗོད་པ་ཁག་ཅིག་གིས།   ཐེངས་འདིའི་ཚོགས་ཆེན་གྱི་ཐོག་ནས་འདས་བའི་ལོ་རྒྱུས་ལ་གཞིར་བཞག་གིས་རྒྱ་ནག་ནང་གི་གཅིག་སྒྲིལ་ལ་ཤུགས་སྣོན་བྱ་རྒྱུུ་དེ་ཨང་དང་པོར་བཞག་སྟེ། རྒྱ་ནག་དམར་གཞུང་གིས་དུས་རབས་གཞན་གཅིག་གི་རྒྱལ་ཁབ་བསྐྱར་དར་གྱི་དམིགས་འདུན་མངོན་འགྱུར་ཡོངས་རྒྱུར་ཧུར་བརྩོན་བྱེད་སྲིད་པར་ཚོད་དཔག་བྱས་འདུགབོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་དྲུང་ཆེ་ཟུར་པ་དང་བོད་དང་རྒྱ་ནག་གི་གནད་དོན་དབྱེ་ཞིབ་པ་ཀུན་དགའ་བཀྲ་ཤིས་ལགས་ཀྱིས་ཐེངས་འདིའི་རྒྱ་ནག་གི་ཚང་འཛོམས་གྲོས་ཚོགས་དང་འབྲེལ་ནས་དཔྱད་བརྗོད་སྤེལ་བའི་ནང་དུ། གྲོས་ཚོགས་འདི་ནི་རྒྱ་ནག་ནང་གི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་འགྱུར་འགྲོས་གལ་ཆེན་ཞིག་ཆགས་ཡོད་པ་དང་འབྲེལ་ནས། ཕྱོགས་གཅིག་ནས་ཐེངས་འདིའི་གྲོས་ཚོགས་བརྒྱུད་ནས་རྒྱ་ནག་གི་ནང་དུ་ཞི་ཅིན་ཕིང་གི་ལོ་བཅུའི་རྗེས་ཀྱིི་དབང་ཆ་གཅིག་སྡུད་ཀྱི་གོ་གནས་དེར་མུ་མཐུད་དུ་བརྟན་བརླིང་ཡོང་མིན་དང་། དེ་བཞིན་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་ཆེས་མཐོའི་འགོ་ཁྲིད་བདུན་དེ་སུ་སུ་ཆགས་ཐུབ་མིན་གྱི་སྐོར་ནས་འགྱུར་བ་གསར་བ་ཞིག་ཐེབས་སྲིད་པར་བསྒྲགས་འདུགIndia Today གསར་ཁང་གིས་མུ་མཐུད་དཔྱད་བརྗོད་སྤེལ་བའི་ནང་དུ། རྒྱ་ནག་གིས་འདས་བའི་ལོ་རྒྱུས་ཁྲོད་ཀྱི་གནད་དོན་འགའི་གྲོས་ཆོད་གཉིས་དེ་རྒྱ་ནག་གི་ཕྱི་ནང་གི་འགལ་རྐྱེན་དུ་མ་དང་ནང་ལོགས་ཀྱི་ལྟ་གྲུབ་གྱི་འགལ་འདུ་ཆེ་བའི་མགོ་རྙོག་གི་དུས་མཚམས་ཤིག་ཏུ་གཏན་འབེབས་བྱས་ཡོད་ཀྱང་། གྲོས་ཆོད་སྔ་མ་གཉིས་ཀྱི་ནང་དུ་ཡང་རྒྱ་ནག་ནང་གི་ཆིག་སྒྲིག་གོང་འཕེལ་གཏོང་ཕྱོགས་ཀྱི་སྐོར་འཁོད་ཡོད་པ་དང་། དེང་སྐབས་ཀྱང་། རྒྱ་ནག་དམར་གཞུང་གི་དཔོན་རིགས་ཁག་ཅིག་གིས་དམར་གཞུང་གི་དཔོན་རིགས་བར་གྱི་གཅིག་སྒྲིལ་གྱི་ནུས་པ་དང་ལྟ་གྲུབ་ལ་ངོས་འཛིན་བྱེད་ཚད་འདང་ངེས་མེད་པར་ལྟ་མཁན་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཨ་རྒྱ་གཉིས་ཀྱི་འགྲན་བསྡུར་གྱི་གནོད་ཤུགས་དང་། གཞན་ཡང་ཤར་ནུབ་ཀྱི་ལྟ་གྲུབ་རང་བཞིན་གྱི་གདོང་ཐུག་རྣོ་བའི་ཁར། རྒྱ་ནག་ནང་གི་དཔལ་འབྱོར་ཉམས་དམས་ཀྱི་ཉེན་ཚབས་ཆེ་བ་སོགས་ཀྱི་གནོན་ཤུགས་ཆེ་རུ་འགྲོ་སྲིད་པར་བརྟེན།  རྒྱ་ནག་དམར་གཞུང་གིས་གནོད་ཤུགས་ཀྱི་འོག་ནས་ནང་ཁུལ་གྱི་གཅིག་སྒྲིལ་སྲ་བརྟན་ཡོང་རྒྱུར་འབད་བརྩོན་བྱེད་རྒྱུའི་དུས་ལ་བབ་པ་ཞིག་ལ་ངོས་འཛིན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པར་བསྒྲགས་འདུག

ད་སྐབས་རྒྱ་ནག་གིས་བོད་ཁུལ་དུ་ལོ་དགུའི་འོས་འགན་སློབ་གསོའི་ཞེས་པའི་ཁ་གཡང་གི་འོག་ནས་དགོན་པ་ཁག་ཏུ་གྲྭ་གཞོན་རྣམས་ཕྱིར་ཕུད་གཏོང་གི་ཡོད་པའི་གནས་ཚུལ་ཐོན་འདུགདེ་རིང་འདི་གའི་གསར་ཁང་ལ་བཞུགས་སྒར་ཁུལ་གྱི་བོད་གནས་ལྟ་ཞིབ་ཁང་གི་ཉམས་ཞིབ་པ་པདྨ་རྒྱལ་ལགས་ཀྱིས་གནས་ཚུལ་མཁོ་སྤྲོད་བྱས་པ་ལྟར་ན། ཟླ་བ་སྔོན་པའི་ཚེས་༢༠ ནས་བཟུང་རྒྱ་གཞུང་གིས་མཚོ་སྔོན་ཁུལ་གྱི་བྱ་ཁྱུང་དགོན་དང་ངྷི་ཚ་དགོན་གཉིས་སུ་གྲ་པ་བརྒྱད་བཅུ་ཕྱིར་ཕུད་བཏང་ཟིན་པ་དང་དེ་མིན་གྱི་དགོན་སྡེ་ཁག་ཡོངས་སུ་རང་ལོ་བཅོ་བརྒྱད་མ་ལོན་པའི་དགེ་འདུན་པ་རྣམས་ཕྱིར་ཕུད་ཀྱི་གནས་ཚུལ་བྱུང་བཞིན་ཡོད་པ་རེད་འདུག ཁོང་གིས་གསན་ཚུལ་རྒྱུས་ལོན་བྱས་པ་ལྟར་ན།  བོད་ནང་གི་མཚོ་སྔོན་མཚོ་ཤར་བ་ཡུན་རྫོང་མངའ་ཁོངས་ཀྱི་བྱ་ཁྱུང་དགོན་པའི་དགེ་འདུན་པ་ ༣༠ དང་ངྷི་ཚ་དགོན་པའི་གྲ་པ ༥༠ བཅས་ཁྱོན་གྲ་པ་༨༠ ལྷག་ཟླ་བ་སྔོན་མའི་ཕྱི་ཚེས་༢༡་དང་༢༢་བར་ལ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་མི་སྣ་སླེབས་ནས་བཙན་གྱི་རང་རང་སོ་སོའི་ཁྱིམ་ནང་དུ་བསྐྱལ་ཡོད་པ་དང་། རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་བཤད་དོན་གཙོ་བོ་རང་ལོ་བཅོ་བརྒྱད་མ་ལོན་ན་གྲྭ་པ་བྱས་མི་ཆོག་ཟེར་བ་དེ་རེད་འདུག    ད་ལྟའི་ཆར་ཡང་བ་ཡུན་རྫོང་མངའ་ཁོངས་ཀྱི་དགོན་པ་ཁག་ཡོངས་སུ་སྲིད་ཇུས་དེ་ལག་བསྟར་བྱེད་བཞིན་པའི་སྒང་ཡིན་པ་དང་དགོན་པ་གཞན་ནས་གྲྭ་པ་ཅི་ཙམ་ཕྱིར་ཕུད་བཏང་བའི་གྲངས་ཀ་གསལ་བོར་ཤེས་རྟོགས་བྱེད་ཐབས་བྲལ་ཡང་མཚོ་སྔོན་ཁུལ་གྱི་དགོ་ཁག་མང་པོ་ཞིག་ལ་དཀའ་ངལ་བཟོ་བཞིན་པའི་སྐབས་ཡིན་པ་རེད་འདུག གཞན་ཡང་ཁོང་གིས།  ངྷི་ཚ་དགོན་ཆེན་དང་བྱ་ཁྱུང་དགོན་པ་གཉིས་སུ་གྲ་པ་བརྒྱད་བཅུ་ཕྱིར་ཕུད་རྗེས་ནས་བཟུང་དགོན་ནང་དུ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་དམག་མི་འགྲེམས་འཇོག་གིས་ཕྱིར་ཕུད་བཏང་ཟིན་པའི་གྲ་བ་དེ་དག་ཕྱིར་དགོན་ནང་དུ་ཡོང་མ་བཅུག་པར་བཀག་འགོག་བྱས་ནས་བསྡད་ཡོད་པ་དང་། ཕྱིར་ཕུད་བཏང་ཟིན་པའི་གྲ་བ་དེ་དག་ཕྱིར་རང་ཁྱིམ་དུ་འབྱོར་བ་ནས་བཟུང་ལུས་ལ་གྲ་ཆས་གྱོན་མི་ཆོག་པའི་བཀའ་རྒྱ་བཏང་ཡོད་པ་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་ཡོད་ཀྱང་།  མ་འོངས་བར་གྲ་གཞོན་དེ་དག་སློབ་གྲ་གཏོང་གི་ཡོད་མེད་གསལ་བཤད་བྱས་མེད་པ་རེད་འདུག པདྨ་རྒྱལ་ལགས་ཀྱིས་ཕྱིར་ཕུད་བཏང་ཟིན་པའི་གྲ་པ་དེ་དག་གི་ཕ་མ་སྤུན་མཆེད་ཚོའི་དགོངས་ཚུལ་ལྟ་ར་ན།  བྱིས་པ་རང་ལོ་བཅོ་བརྒྱད་མ་ལོན་པའི་གོང་ལ་དགོན་པར་བསྐྱལ་ནས་གྲ་པ་བྱས་བ་དེ་ནི་གཅིག་ནས་ང་ཚོ་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་གྱི་རྗེས་འཇུག་པ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་གཉིས་ནས་གྲ་པ་རྒས་གཅོང་གི་རིགས་ལ་ལྟ་རྟོག་ཐུབ་རྒྱུ། གསུམ་ནས་ཆུང་དུས་ནས་ཆོས་སྒོར་ཞུགས་ནས་དགོན་སྡེ་སློབ་གསོ་འོག་འཚར་ལོངས་བྱུང་བ་ཡིན་ན་སྤྱི་ཚོགས་ནང་གི་ཟིང་ཟིང་གི་རིགས་ལ་འགོ་འཁོར་ནས་མི་འདུག་པར་ཕུག་བསམ་འགྲུབ་ཐུབ་པ་ཡིན་ལུགས་བརྗོད་སོང་། གཞན་ཡང་ཁོང་གིས་སྤྱིར་བཏང་རྒྱ་ནག་གིས་བོད་ཀྱི་དགོན་གྲོང་ཁག་ནས་གྲྭ་བཙུན་ཕྱིར་འཕུད་གཏོང་གི་ཡོད་པ་དེ་དམིགས་བསལ་གྱི་གསར་བ་གང་ཡང་མིན་ནའང་། ད་ལོ་ནས་བཟུང་མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་གྱི་ཁུལ་དུ་བོད་ཁུལ་གྱི་སློབ་གྲྭ་ཁག་གི་ནང་དུ་གཙོ་རྒྱུགས་ཀྱི་སྐད་ཡིག་དེ་རྒྱ་སྐད་རྒྱ་ཡིག་གཙོར་བཟུང་བྱེད་དགོས་བ་དང་། དེ་བཞིན་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་གྱི་སློབ་གླིང་གི་གྲྭ་བཙུན་ཚང་མས་རྒྱ་སྐད་རྒྱ་ཡིག་སྦྱོང་དགོས་བ་སོགས་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན་པ་མ་ཟད། རྒྱ་ནག་གིས་འདི་ལོར་བསྒྲགས་པའི་ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་སྲོལ་ཡིག་ཅེས་པའི་ནང་དུ་ཡང་ལོ་ཆུང་བྱིས་པ་གྲྭར་ཞུགས་བྱས་མི་ཆོག་པ་འཁོད་ཡོད་སྟབས། ད་ཆ་དངོས་སུ་དེ་དག་ལག་བསྟར་གནང་གི་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན་པར་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་སོང་།

རྒྱ་གར་གྱི་ཕྱི་སྲིད་དྲུང་ཆེ་ཟུར་པ་དང་རྒྱ་ནག་ནང་ལ་རྒྱ་གར་གྱི་གཞུང་ཚབ་པའི་ཐུགས་འགན་བཞེས་མྱོང་ཡོད་པ་ལྕམ་ Nirupama Rao ལགས་ཀྱིས་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༤༢ ནས་ ༦༢ བར་གྱི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་འཕོ་འགྱུར་ཆེ་ཤོས་དེ་རྒྱ་ནག་བཅིངས་གྲོལ་དམག་མི་བོད་ནང་འཛུལ་འགོ་ཚུགས་པ་དེ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་མ་ཟད། སྐབས་དེའི་རྒྱ་གར་གཞུང་གི་ནོར་འཁྲུལ་ཆེ་ཤོས་དེ་བོད་ནང་ཡོད་པའི་རང་ཉིད་ཀྱི་རང་དབང་དང་ཐོབ་ཐང་ཁག་བློས་བཏང་པ་དེ་རེད་ཅེས་གསུངས་འདུགདེ་ཡང་ཉེ་ཆར་ཕྱེ་ཚེས་ ༢༥ ཉིན་ལྕམ་ Nirupama Rao ལགས་ཀྱིས་ The Fractured Himalaya: India Tibet China 1949-62 ཆག་གྲུམ་ཤོར་བའི་ཧི་མ་ལ་ཡ། རྒྱ་གར། བོད་དང་རྒྱ་ནག ༡༩༤༩ ནས་ ༦༢ ཞེས་འཁོད་པའི་རྒྱལ་རབས་ལོ་རྒྱུས་དང་འབྲེལ་བའི་དཔེ་དེབ་གསར་པ་ཞིག་འདོན་སྤེལ་གནང་ཡོད་པ་དང་། དཔེ་དེབ་དེའི་ནང་དོན་དང་འབྲེལ་བརྒྱུད་ལམ་གྱིས་བཅར་འདྲི་གནང་བའི་ལས་རིམ་ཐོག་ལྕམ་ Nirupama Rao ལགས་ནས། དཔེ་དེབ་དེ་ནི་ད་ཆ་འཚར་ལོངས་བྱུང་བཞིན་པའི་གཞོན་སྐྱེས་ཚོ་ལ་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༤༢ ནས་ ༦༢ བར་གྱི་རྒྱ་གར་དང་བོད། རྒྱ་ནག་བཅས་ཀྱི་རྙོག་འཛིངས་ཅན་གྱི་གནད་དོན་རྣམས་ངོ་སྤྲོད་བྱེད་རྒྱུར་དམིགས་པ་ཞིག་ཡིན་ཞེས་གསུངས་འདུགམ་ཟད་ཁོང་ནས་སྐབས་དེར་རྒྱ་གར་གྱི་སྲིད་བློན་དམ་པ་ Nehru མཆོག་གིས་རྒྱ་ནག་དང་འབྲེལ་བ་འཇོག་སྟངས་ལས་འཕྲོས་ཏེ། དུས་སྐབས་དེར་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ས་ལྷ་སར་ཡོད་པའི་རྒྱ་གར་གཞུང་གི་ལས་བྱེད་ Sumul Sinha ལགས་ནས། རྒྱ་ནག་བོད་ནང་དུ་འཛུལ་སོང་། ཧི་མ་ལ་ཡའི་གནས་བབ་རང་སོར་གནས་མ་སོང་ཞེས་རྒྱ་གར་གཞུང་ལ་བརྡ་ལན་བཏང་ཡོད་པ་དེ་ཡིས་ Nehru མཆོག་གིས་རྒྱ་ནག་བོད་ནང་འཛུལ་བ་དེ་ཡིས་རྒྱ་གར་ལ་ཉེན་ཚབས་དང་གདོང་ལེན་བྱེད་དགོས་པའི་གནས་སྟངས་མི་ཉུང་བ་ཞིག་འཕྲད་ངེས་ཡིན་པ་ཤེས་ཡོད་ཀྱང་། སྐབས་དེར་རྒྱ་གར་གྱིས་རྒྱ་ནག་ཐོག་བཟུང་བའི་སྲིད་བྱུས་གཙོ་བོ་དེ་རྒྱ་ནག་ལ་ཕོག་ཐུགས་མེད་པའི་འབྲེལ་བ་དམ་ཟབ་ཅིག་གི་ཐོག་ནས་རྒྱ་ནག་དང་རྒྱ་གར་གཉིས་ཨེ་ཤ་ཡའི་ནང་གི་རྒྱལ་ཁབ་གཙོ་གྲས་ཤིག་ཏུ་འགྱུར་རྒྱུའི་བསམ་བློ་དེ་ཡིན་པ་དང་། ད་ལྟའི་ཆ་ལ་སྐབས་དེའི་ཐག་གཅོད་ལ་ལྟ་སྐབས་ཐག་གཅོད་དེ་ནི་ནོར་བ་ཙམ་དུ་མ་ཟད། རྒྱ་གར་གྱིས་རྒྱ་ནག་དང་འབྲེལ་བའི་རྩིས་ལོག་ཐེབས་པ་ཞིག་ཀྱང་རེད་ཅེས་གསུངས་འདུག འོན་ཀྱང་སྐབས་དེའི་རྒྱ་གར་གཞུང་གི་ཐག་གཅོད་དེ་དག་རྐང་རྒྱ་གར་རང་ཉིད་ཀྱི་བདེ་དོན་ཐོག་ལ་བསམ་བློ་བཏང་བ་ཞིག་ཡིན་སྟབས། ད་ལྟའི་དཀའ་རྙོག་ཚང་མ་སྲིད་བློན་དམ་པ་ Nehru མཆོག་ལ་ཁག་དཀྲི་བྱས་པ་ཙམ་གྱིས་དཀའ་ངལ་ཁག་སེལ་མི་ཐུབ་ཅེས་ཞེས་གསུངས་འདུགདེ་བཞིན་ལྕམ་ Nirupama Rao ལགས་ཀྱིས་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༤༢ ནས་ ༦༢ བར་གྱི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་འཕོ་འགྱུར་ཆེ་ཤོས་དེ་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༠ ལོ་ལ་རྒྱ་ནག་བཅིངས་གྲོལ་དམག་མི་བོད་ནང་འཛུལ་རྒྱུ་འགོ་ཚུགས་པ་དེ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་། དེའི་གོང་ལ་བོད་ཀྱི་བདག་དབང་རྒྱ་ནག་ལ་མེད་ཀྱང་། ཕྱོགས་གཞན་ཞིག་ནས་སྐབས་དེར་རྒྱལ་ཚོགས་གཙོས་པའི་ཨ་རི་སོགས་རྒྱལ་སྤྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་སུ་ཞིག་ནས་ཀྱང་བོད་འདི་རང་དབང་གཙང་མའི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཡིན་པར་ངོས་འཛིན་ཡང་བྱས་མེད་སྟབས། རྒྱ་གར་གཙོས་པའི་རྒྱལ་ཁབ་སུ་ཞིག་ནས་ཀྱང་རྒྱ་ནག་བོད་ནང་འཛུལ་བའི་གནད་དོན་ཐོག་ལ་དགག་པ་བསྐྱོན་མེད་པ་རེད་ཅེས་གསུངས་པ་དང་ཆབས་ཅིག སྐབས་དེར་རྒྱ་གར་ངོས་ནས་བོད་ལ་དམག་སོགས་ཀྱི་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་ཐུབ་མེད་ནའང་། བོད་མི་ཚོས་རྒྱལ་ཚོགས་ལ་ཞུ་གཏུགས་གནང་པའི་སྐབས་སུ་རྒྱ་གར་གི་ངོས་ནས་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་བཟང་པོ་ཞིག་ཡོད་པ་དེ་ལེན་ཐུབ་མེད་པ་རེད་ཅེས་གསུངས་འདུག གཞན་ཡང་དཔེ་དེབ་དེའི་ནང་ལ་སྐབས་དེའི་རྒྱ་གར་གྱི་འགོ་ཁྲིད་ཚོས་རྒྱ་ནག་ལ་ལྟ་སྟངས་མི་འདྲ་བ་ཇི་བྱུང་སྐོར་དང་འབྲེལ། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༤༧ ནས་ ༡༩༥༠ བར་རྒྱ་གར་གྱི་སྲིད་བློན་གཞོན་པའི་ཐུགས་འགན་བཞེས་མཁན་སྐུ་ཞབས་དམ་པ་ Sardar་ Patel མཆོག་ནས་རྒྱ་ནག་བོད་ནང་འཛུལ་བའི་གནད་དོན་དེས་བོད་ཙམ་མ་ཟད་རྒྱ་གར་ལ་ཡང་ཤུགས་རྐྱེན་ངན་པ་ཞིག་ཐེབས་རྒྱུ་རེད་ཅེས་ཡོངས་གྲགས་སུ་རྒྱ་ནག་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་ཆེན་པོ་བྱེད་མཁན་ཞིག་ཡིན་ཡང་། སྟབས་མ་ལེགས་པ་ཞིག་ལ་ཁོང་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༠ ལོར་དགོངས་པ་རྫོགས་ཏེ་རྒྱ་གར་གཞུང་གིས་རྒྱ་ནག་དང་འབྲེལ་བའི་ཐག་གཅོད་མང་དག་ཅིག་ཁོང་མེད་པའི་སྐབས་སུ་བྱེད་དགོས་བྱུང་ཡོད་པ་སོགས་འགྲེལ་བརྗོད་དང་སྦྲགས། གལ་སྲིད་སྐབས་དེའི་ཐག་གཅོད་ཀྱི་བརྒྱུད་རིམ་སྐབས་སུ་སྐུ་ཞབས་དམ་པ་ Sardar Patel ལགས་ཡོད་པ་ཡིན་ན་གནས་སྟངས་གང་འདྲ་ཞིག་ཆགས་ཡོད་མེད་བཤད་ཚོད་ཁག་པོ་ཡིན་ཡང་། སྐབས་དེའི་སྲིད་བློན་དམ་པ་ Nehru མཆོག་གི་དབུ་ཁྲིད་པའི་རྒྱ་གར་གཞུང་གི་ནོར་འཁྲུལ་ཆེ་ཤོས་དེ་རྒྱ་ནག་ལ་ཕོག་ཐུགས་ཙམ་ཡང་མི་བྱེད་རྒྱུའི་སྲིད་བྱུས་འོག བོད་ནང་ཡོད་པའི་རང་ཉིད་ཀྱི་རང་དབང་དང་ཐོབ་ཐང་ཁག་བློས་བཏང་བྱས་པ་དེ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་མ་ཟད། ད་ཆ་རྒྱ་དཀར་ནག་དབར་འཕྲད་བཞིན་པའི་ས་མཚམས་སོགས་ཀྱི་དཀའ་རྙོག་དེ་དག་ཀྱང་དེ་སྔ་བོད་ནང་ཡོད་པའི་རྒྱ་གར་གྱི་རང་དབང་དང་ཐོབ་ཐང་དེ་དག་སྲུང་སྐྱོབ་ཐུབ་ཡོད་མིན་ཐད་རང་བཞིན་གྱིས་འབྲེལ་བ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡོད་པ་རེད་ཅེས་གསུངས་འདུག དེ་བཞིན་ད་ལྟའི་རྒྱ་དཀར་ནག་གཉིས་ཀྱི་འབྲེལ་ལམ་དང་འབྲེལ། སྲིད་བློན་Modi མཆོག་དང་སྲིད་འཛིན་ཞི་ཅིན་ཕིང་རྣམ་གཉིས་དངོས་སུ་མཇལ་འཕྲད་སོགས་གནང་སྟེ་ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་འབྲེལ་ལམ་འགོ་འཛུགས་ཡག་པོ་ཞིག་བྱུང་ཡོད་ཀྱང་། ཉེ་ལམ་རྒྱ་ནག་ཕྱོགས་ནས་ལ་དྭགས་ Galwan ཡུལ་གཤོང་དུ་བཙན་འཛུལ་གྱི་བྱ་སྤྱོད་སྤེལ་བ་དེ་ནི་བསམ་ཡུལ་ལས་འདས་པ་ཞིག་ཡིན་པ་སོགས་འགྲེལ་བརྗོད་དང་སྦྲགས། རྒྱ་དཀར་ནག་གཉིས་ནས་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ཐབས་ལམ་ཞིག་རྒྱུད་ས་མཚམས་ཀྱི་བདག་དབང་དང་འབྲེལ་བའི་དཀའ་རྙོག་ཁག་སེལ་ཐབས་བྱེད་དགོས་པ་དང་། ས་མཚམས་དང་འབྲེལ་བའི་དཀའ་རྙོག་དེ་སེལ་མ་ཐུབ་བར་དུ་རྒྱལ་ཁབ་ཕྱོགས་གཉིས་དབར་ལ་དོན་ཕན་ལྡན་པའི་འབྲེལ་ལམ་དང་གྲུབ་འབྲས་ཤིག་ཡོང་རྒྱུ་ཁག་པོ་རེད་ཅེས་གསུངས་འདུག གཞན་ཡང་རྒྱ་གར་གྱི་ཕྱི་སྲིད་དྲུང་ཆེ་ཟུར་པ་ལྕམ་ Nirupama Rao ལགས་ཀྱི་དཔེ་དེབ་གསར་པ་ The Fractured Himalaya: India Tibet China 1949-62 ཞེས་པ་དེའི་ནང་ལ་བོད་དང་རྒྱ་གར། རྒྱ་ནག་བཅས་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་འབྲེལ་ལམ་དང་། ཕྱོགས་ཕན་ཚུན་དབར་བྱུང་བའི་བཙན་འཛུལ་དང་དམག་གི་དོན་རྐྱེན། དེ་བཞིན་འབྲུག་ཡུལ་སོགས་ཉེ་འཁོར་ཁྱིམ་མཚེས་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གི་གནས་བབ་སོགས་ཀྱི་སྐོར་འཁོད་ཡོད་པ་རེད་འདུག

རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་མི་རིགས་གཙོས་པའི་ཡུལ་དེའི་དབང་སྒྱུར་འོག་གནས་པའི་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཀྱི་བྱིས་པ་ཚོར་ཆུང་དུས་ནས་རང་གི་ཕ་སྐད་ཀྱི་ཚབ་ཏུ་རྒྱའི་སྐད་ཡིག་སློབ་ཁྲིད་བྱས་ཏེ། གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཀྱི་སྐད་ཡིག་རྩ་མེད་བཟོ་ཐབས་བྱེད་བཞིན་པ་མ་ཟད། ལྷག་པར་འདི་ལོའི་ཟླ་བ་བརྒྱད་པ་ནས་བཟུང་བོད་ཁུལ་གྱི་སྒེར་གཉེར་གྱི་སློབ་གྲ་ཁག་ཅིག་སྒོ་རྒྱག་ཏུ་བཅུག་སྟེ་སློབ་ཁུལ་དེའི་སློབ་མ་རྣམས་རྒྱ་ནག་གཞུང་འབྲེལ་གྱི་སློབ་གྲྭ་ཁག་ཏུ་ཆེད་གཏོང་གི་སྲིད་བྱུས་ལག་བསྟར་བྱེད་བཞིན་པའི་ཁྲོད། ད་ཆ་རྒྱ་ནག་ནང་གི་མཉེན་ཆས་རིགས་ཤིག་གི་ནང་དུ་བོད་ཡིག་དང་ཡུ་གུར་ཁ་ཆེ་མི་རིགས་ཀྱི་སྐད་ཡིག་བཀག་སྡོམ་བྱས་འདུགདེ་ཡང་ཨ་རིར་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་ china digital times ཞེས་པའི་གསར་ཁང་གིས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བའི་ནང་དུ། ཟླ་བ་འདིའི་ཚེས་གཅིག་ནས་བཟུང་། རྒྱ་ནག་ནང་དུ་བཀོལ་སྤྱོད་ཆེ་བའི་སྐད་ཡིག་དང་འབྲེལ་བའི་དེང་དུས་འཕྲུལ་ལས་ཀྱི་མཉེན་ཆས་Talkmate དང་ Bilibili ཞེས་པ་གཉིས་ཀྱི་ནང་ནས་བོད་ཡིག་དང་ཡུ་གུར་ཁ་ཆེ་མི་རིགས་ཀྱི་སྐད་ཡིག་བཀོལ་སྤྱོད་བཀག་སྡོམ་བྱས་ཡོད་ཀྱང་། རྒྱ་ཡིག་གི་མཚོན་པའི་ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་སྐད་ཡིག་ཕལ་ཆེ་བ་བཀོལ་སྤྱོད་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད་བཟོས་ཡོད་པ་དང་། དེ་ནི་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཀྱི་སྐད་ཡིག་དང་ཡུལ་དེའི་མི་རིགས་སྣ་འཛོམས་རང་བཞིན་གྱི་གནས་བབ་ལ་སིམ་འཛུལ་གྱིས་མཁྲེགས་འཛིན་གྱི་ལངས་ཕྱོགས་འཛིན་བཞིན་པ་གསལ་བོར་མངོན་ཡོད་པར་བསྒྲགས་འདུག གནས་ཚུལ་ནང་གསལ་ལྟར་ན། བདུན་ཕྲག་སྔོན་མའི་རེས་གཟའ་པ་སངས་ཀྱི་ཉིན། Talkmate གཉེན་ཆས་ལས་ཁང་གིས་རྒྱ་ནག་ནང་གི་རྒྱུགས་ཆེ་བའི་Weibo ཞེས་པའི་སྤྱི་ཚོགས་དྲ་རྒྱའི་ཐོག    རྒྱ་ནག་དབུས་གཞུང་གི་སྲིད་བྱུས་ཀྱི་འོག་ནས། དེ་གའི་གཉེན་ཆས་ལས་བོད་ཡིག་དང་ཡུ་གུར་ཁ་ཆེ་མི་རིགས་ཀྱི་སྐད་ཡིག་གཉིས་དུས་ཡུན་ངེས་མེད་ལ་བཀག་སྡོམ་བྱས་ཡོད་སྐོར་གསལ་བསྒྲགས་བྱས་པ་དང་། རེས་གཟའ་ཟླ་བ་ཉིན་གསལ་སྒྲགས་དེའང་Weibo དྲ་རྒྱའི་ཐོག་མི་མངོན་པར་གྱུར་བ་མ་ཟད། Bilibili མཉེན་ཆས་ཐོག་བོད་ཡིག་དང་ཡུ་གུར་ཁ་ཆེའི་སྐད་ཡིག་གིས་མཆན་བྲིས་ན།  རྒྱ་ཡིག་གི་ལམ་ནས་མཆན་འདེབས་དེར་ཚོར་རྣོ་བའི་གནས་ཚུལ་ཡོད་པར་བརྗོད་ཡོད་པའི་ལན་འདེབས་ཤིག་ཤར་ཏེ་སྐད་ཡིག་དེ་གཉིས་བཀོལ་སྤྱོད་མི་ཐུབ་པ་བཟོས་ཡོད་པར་བརྗོད་འདུགགཞི་རྩའི་རྒྱ་ནག་གིས་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཀྱི་སྐད་ཡིག་བསྲེས་སྦྱོར་གྱི་སྲིད་བྱུས་སྔར་ལྷག་ལག་བསྟར་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་བཏང་བ་དང་འབྲེལ་ནས། འདི་ལོའི་ཟླ་བ་དང་པོའི་ནང་དུ་རྒྱ་ནག་གི་རྒྱལ་ཡོངས་མི་མང་འཐུས་མི་ཆོགས་ཆེན་གྱི་ཁྲིམས་བཟོའི་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་གི་གཙོ་འཛིན། Shen Chunyao གྱིས་བསྒྲགས་གཏམ་ཞིག་སྤེལ་བའི་ནང་དུ། རྒྱ་ནག་གི་རྩ་ཁྲིམས་ཀྱི་དོན་ཚན་བཞི་བའི་ནང་དུ་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་རྣམས་ལ་རང་ཉིད་ཀྱི་སྐད་དང་ཡི་གེ་ཡར་རྒྱས་གོང་འཕེལ་གཏོང་བའི་རང་དབང་ཡོད་པ་གསལ་བར་ལྟོས་མེད་ཀྱིས། གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཀྱི་སྐད་ཡིག་སློབ་གྲྭ་སོ་སོའི་འཛིན་ཁང་དུ་བཀོལ་སྤྱོད་བྱས་པ་ཡིན་ན་དེ་ནི་རྒྱ་ནག་གི་རྩ་ཁྲིམས་དང་འགལ་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན་སྐོར་བརྗོད་ཡོད་པ་མ་ཟད། འདི་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༩ པ་ནས་བཟུང་རྒྱ་ནག་གི་རྒྱལ་ཡོངས་མི་རིགས་ལས་དོན་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་བྱིས་པའི་སློབ་གསོ་གོང་སྤེལ་གྱི་སྲིད་བྱུས་ལ་འགྱུར་བ་བཏང་སྟེ། གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ས་ཁུལ་གྱི་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐད་ཡིག་ཐོབ་ཐང་གི་ཚབ་ཏུ། རྒྱ་ནག་གི་སྤྱི་སྐད་གཙོར་འཛིན་བྱེད་དགོས་བར་བཟོས་ཡོད་པ་རེད། China digital times གསར་ཁང་གིས་བོད་ཁུལ་དུ་རྒྱ་ནག་གིས་སྐད་གཉིས་སློབ་གསོ་ཞེས་པ་ལག་བསྟར་གྱིས་བོད་སྐད་བོད་ཡིག་གི་ཚབ་ཏུ་རྒྱ་ཡིག་གཙོར་འཛིན་བྱེད་བཞིན་པ་མ་ཟད།  སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་ཀྱི་མང་ཚོགས་རང་བཞིན་གྱི་སྒོ་བྱང་དང་ལས་རྟགས་འདྲ་མིན་གྱི་སྟེང་དུ་ཡང་དང་པོ་རྒྱ་ཡིག་འབྲི་རུ་བཅུག་སྟེ་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་རྒྱ་ཡིག་གི་འོག་ཏུ་འབྲི་དགོས་བའི་སྲིད་བྱུས་སྤེལ་བཞིན་པ་དེ་ནི་རྒྱལ་སྤྱིའི་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱིས་སེམས་འཚབ་བྱེད་བཞིན་པའི་གནད་དོན་ཞིག་ཆགས་ཡོད་པར་བསྒྲགས་པ་མ་ཟད། བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་ལས་འགུལ་བ་བཀྲ་ཤིས་དབང་ཕྱུག་ལགས་ཀྱང་རྒྱ་ནག་གིས་ལོ་ལྔའི་བཙོན་འཇུག་བྱས་ཏེ་ད་ཆ་ཀློད་གྲོལ་ཐོབ་ཡོད་ནའང་རྒྱ་ནག་གི་ལྟ་ཞིབ་ཀྱི་འོག་གནས་ཡོད་པ་སོགས་ཀྱི་གནད་དོན་ཁག་ཅིག་མངོན་གསལ་གནང་འདུགད་ཆ་རྒྱ་ནག་གིས་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་མཁའ་དབུགས་གསར་བའི་ཁྲོད་དུ། རྒྱ་ནག་གིས་ཞིན་ཅང་ནང་དུ་ཡུ་གུར་ཁ་ཆེ་མི་རིགས་ས་ཡ་གཅིག་ལྷག་བཀག་སྐྱིལ་བྱས་ཏེ། བཙན་དབང་གིས་རྒྱ་སྐད་རྒྱ་ཡིག་སློབ་ཁྲིད་བྱེད་བཞིན་པ་དང་། དེའི་ནང་ཡུ་གུར་རྩོམ་པ་པོ་མང་པོ་དང་ལོ་ཙཱ་བ། དེ་བཞིན་སྙན་ངག་པ་མང་པོ་ཞིག་ཚུད་ཡོད་པའི་ཁོངས་ནས་འགའ་ཞིག་བཀག་སྐྱིལ་ཁང་དུ་ཚེ་སྲོག་ཤོར་ཡོད་པར་མ་ཟད། ། ཡུ་གུར་ཁ་ཆེ་བྱིས་པ་གྲངས་འབུམ་ལྔ་ལྷག་རྒྱ་ནག་གི་གཞུང་འབྲེལ་གྱི་སློབ་གྲྭ་ཁག་ཏུ་བཏང་ནས། ཡུ་གུར་གྱི་སྐད་ཡིག་སློབ་ཁྲིད་བྱེད་མཚམས་འཇོག་ཏུ་བཅུག་ཡོད་པ་དང་། དེ་བཞིན་ནང་སོག་གི་ནང་དུའང་སོག་ཡིག་རྩ་གཏོར་གྱིས་རྒྱ་སྐད་ཡིག་བཙན་ཁྲིད་བྱེད་བཞིན་པའི་ཁྲོད། མ་མཐའ་ཡང་སོག་རིགས་མི་མང་ ༢༣ ལྷག་འཛིན་བཟུང་བཀག་སྐྱིལ་བྱས་ཡོད་པར་བསྒྲགས་འདུག