བོད།

ཉེ་ལམ་ཨ་རིའི་སྲིད་འཛིན་ Donald Trump མཆོག་གིས་ Tibet Policy and Support Act  ༢༠༢༠ ཞེས་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལྡན་པའི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་ཁྲིམས་འཆར་ལ་མཚན་རྟགས་བསྐྱོན་ནས་ཁྲིམས་སུ་བཅས་ཡོད་པ་རེད། གཞི་རྩའི་ཨ་རིའི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་ཁྲིམས་འཆར་དེ་དེ་སྔ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༢ ལོར་ཨ་རི་གཞུང་གིས་གཏན་འབེབས་གནང་བའི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་ཁྲིམས་འཆར་ལ་བསྐྱར་བཅོས་གནང་བའི་ཁྲིམས་འཆར་ཞིག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་། ཁྲིམས་འཆར་དེའི་འོག་ཨ་རི་གཞུང་གི་བོད་དོན་དམིགས་བསལ་སྐུ་ཚབ་བསྐོ་བཞག་གནང་རྒྱུ་དང་བོད་རྒྱ་ཞི་མོལ་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་རྒྱུ། དེ་བཞིན་བོད་ནང་ཨ་རིའི་གཞུང་ཚབ་ལས་ཁུངས་གསར་འཛུགས་སོགས་ཀྱི་དེ་སྔའི་འབྲུ་དོན་ཐོག་གལ་ཆེའི་གནད་དོན་ཁག་ཅིག་ཁ་སྣོན་གནང་བའི་ཁོངས་སུ་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་མ་འོངས་ཡང་སྲིད་དང་བོད་མིའི་བླ་སྤྲུལ་ངོས་འཛིན་བོད་མི་ཚོས་ཐག་གཅོད་བྱེད་རྒྱུ་ལས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཐེ་བྱུས་བྱ་མི་ཆོག་པ་དང་། གལ་ཏེ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་ལས་བྱེད་མི་སྣས་བོད་མིའི་བླ་སྤྲུལ་ངོས་འཛིན་ཐད་ཐེ་བྱུས་བྱས་ཚེ་ཨ་རིའི་གཞུང་གིས་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ཉེས་ཆད་ལྕི་མོ་གཅོད་རྒྱུ་ཡིན་པ། ༸གོང་ས་མཆོག་གི་མང་གཙོ་གོང་འཕེལ་ཐད་ཀྱི་མཛད་རྗེས་ལ་ངོས་འཛིན་དང་ཆེ་བསྟོད། དེ་བཞིན་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་འདི་བཞིན་བཙོན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྐུ་ཚབ་དང་མངོན་འདོད་མཚོན་ཐུབ་མཁན་གྱི་སྒྲིག་འཛུགས་ཤིག་དང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་འགོ་ཁྲིད་བཅས་ངོས་འཛིན་གནང་དགོས་པ།བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ས་ལྷ་སར་ཨ་རིའི་གཞུང་ཚབ་ཡན་ལག་གི་ལས་ཁུངས་མ་བཙུག་བར་དུ་ཨ་རིར་རྒྱ་ནག་གཞུང་ཚབ་ཡན་ལག་ལས་ཁུངས་གསར་འཛུགས་མི་ཆོག་པ། བོད་ནང་ཚོང་འབྲེལ་བྱེད་མཁན་རྣམས་ནས་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཁྲིམས་སྒྲིག་ལྟར་ཚོང་འབྲེལ་བྱེད་དགོས་པ། བོད་མཐོ་སྒང་གྱི་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་དགོས་པ། བོད་ཕྱི་ནང་གཉིས་ཀྱི་བོད་མིར་རང་གི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་། སྐད་ཡིག་བཅས་སྲུང་སྐྱོབ་གནང་ཕྱིར་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༥ བར་རོགས་དངུལ་སྔར་བཞིན་གནང་སྐྱོང་ཡོང་བ་སོགས་ཀྱི་འབྲུ་དོན་ཁག་ཆེད་བཀོད་ཀྱིས་ཁ་སྣོན་གནང་ཡོད་པ་རེད།རླུང་འཕྲིན་ཁང་གིས་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་གི་ཚོགས་གཞོན་བུ་ཆུང་ཚེ་རིང་ལགས་སུ་ཁྲིམས་འཆར་གཏན་འབབ་དང་འབྲེལ་ནས་བཀའ་འདྲི་ཁག་ཅིག་ཞུས་ཡོད།

རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་ཆ་འཕྲིན་དང་དྲ་རྒྱ་སྤྱད་དེ་རྒྱལ་ཁབ་ཁ་བྲལ་གཏོང་བ་དང་རྒྱལ་ཁབ་གཅིག་གྱུར་ལ་གཏོར་བཤིག་གཏོང་བའི་བྱེད་སྒོ་སྤེལ་མི་ཆོག་པའི་སྐོར་གྱི་བརྡ་ཁྱབ་ཅེས་པ་ཞིག་ཕྱིར་བསྒྲགས་ཀྱིས་བོད་མི་རྣམས་ཀྱིས་དྲ་རྒྱ་བེད་སྤྱོད་གཏོང་ཕྱོགས་ལ་དམ་དྲག་ཤུགས་ཆེར་གཏོང་རྒྱུའི་གསལ་བསྒྲགས་ཤིག་སྤེལ་འདུག

ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་ནས་ཚད་མཐོའི་རྒྱབ་སྐྱོར་ཐོག་གཏན་འབེབས་གནང་བའི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་ཁྲིམས་འཆར་ལ་ཁ་ཉིན་ཨ་རིའི་སྲིད་འཛིན་སྐུ་ཞབས་ Donald Trump མཆོག་གིས་མཚན་རྟགས་བསྐྱོན་ནས་ཡུལ་དེའི་ཁྲིམས་སུ་བཅས་འདུགཟླ་བ་འདིའི་ཚེས་ ༢༡ ཉིན་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་གོང་འོག་གཉིས་ནས་ཚད་མཐོའི་རྒྱབ་སྐྱོར་ཐོག་ Tibet Policy and Support Act 2020 ཞེས་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལྡན་པའི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་ཁྲིམས་འཆར་གཏན་འབེབས་གནང་བར་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱིས་གཙོས་ས་གནས་བོད་མི་དང་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐོར་བ་ཡོངས་ཀྱིས་དགའ་བསུ་ཞུས་ཏེ་སླད་མར་ཁྲིམས་འཆར་དེ་ཨ་རིའི་ཁྲིམས་སུ་བཅས་པར་སྲིད་འཛིན་ཌམ་མཆོག་གི་མཚན་རྟགས་གནང་སྐྱོང་ཡོང་བའི་འབོད་སྐུལ་ཞུ་མུས་ཁྲོད་ཁ་ཉིན་རེས་གཟའ་ཉི་མའི་ཉིན་ཨ་རིའི་སྲིད་འཛིན་སྐུ་ཞབས་ Donald Trump མཆོག་གིས་ཨ་རིའི་གཞུང་གི་སྔོན་རྩིས་ཁྲིམས་གཞིར་མཚན་རྟགས་བསྐྱོན་ཏེ་ ༢༠༢༠ ལོའི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་ཁྲིམས་འཆར་དེ་བཞིན་ཨ་རིའི་གཞུང་གི་ཁྲིམས་སུ་གཏན་འབེབས་ཀྱིས་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་༸སྐུའི་ཡང་སྲིད་ཀྱི་གནད་དོན་ཐོག་བཞེངས་ཕྱོགས་བརྟན་པོ་དང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ལ་ངོས་འཛིན་གྱི་རྣམ་པ་ཆེས་མངོན་གསལ་གནང་ཡོད།བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་ཁྲིམས་འཆར་གཏན་འབེབས་དང་འབྲེལ་དེ་རིང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་གིས་སྐུ་སྒེར་གྱི་ངོ་དེབ་ཐོག་དེ་འབྲེལ་ཁྲིམས་འཆར་གཏན་འབེབས་གནང་ཐུབ་པ་དེ་ནི་གཙོ་བོ་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་དབུས་གཞིས་བྱེས་བོད་མི་ཡོངས་ཀྱིས་ཐུན་མོང་ཐོག་སྐུ་ལས་སྐྱོན་པའི་གྲུབ་འབྲས་ཤིག་ཡིན་པར་བརྟེན་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞེས་དགྱེས་ཚོར་བྱུང་སྐོར་གསུངས་འདུག བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱིས་དྲ་གནས་ཐོག་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་དང་བོད་མི་ས་ཡ་དྲུག་གི་ཚབ་ཞུས་ཏེ་ཨ་རིའི་སྲིད་འཛིན་མཆོག་ལ་ཁྲིམས་འཆར་དེར་མཚན་རྟགས་བསྐྱོན་པ་དང་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་ནས་དེར་སྤྱི་མོས་ཐོག་གཏན་འབེབས་གནང་བ། དེ་བཞིན་ཡུལ་དེའི་གྲོས་ཚོགས་གོང་འོག་གཉིས་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ཁག་ཅིག་ནས་རྐང་འགན་བཞེས་ཏེ་ཁྲིམས་འཆར་ངོ་སྤྲོད་དང་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་བར་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུས་པ་མ་ཟད། ཁྲིམས་འཆར་དེ་ནི་གཞིས་བྱེས་བོད་མི་དང་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་རྣམས་ལ་མཚོན་ན་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལྡན་པ་ཞིག་དང་དེས་བོད་ནང་གི་བོད་མིར་རེ་བ་གསར་པ་ཞིག་དང་བོད་མིའི་ཆོས་དད་རང་དབང་དང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་། བོད་མིའི་མང་གཙོའི་སྒྲིག་འཛུགས་ལ་སྔར་ལྷག་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་སྲུང་སྐྱོབ་གནང་བ་ཞིག་མཚོན་སྐོར་གསུངས་འདུགརྩ་བའི་ཨ་རིའི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་ཁྲིམས་འཆར་དེ་དེ་སྔ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༢ ལོར་ཨ་རི་གཞུང་གིས་གཏན་འབེབས་གནང་བའི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་ཁྲིམས་འཆར་ལ་བསྐྱར་བཅོས་གནང་བའི་ཁྲིམས་འཆར་ཞིག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་། ཁྲིམས་འཆར་དེའི་འོག་ཨ་རི་གཞུང་གི་བོད་དོན་དམིགས་བསལ་སྐུ་ཚབ་བསྐོ་བཞག་གནང་རྒྱུ་དང་བོད་རྒྱ་ཞི་མོལ་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་རྒྱུ། དེ་བཞིན་བོད་ནང་ཨ་རིའི་གཞུང་ཚབ་ལས་ཁུངས་གསར་འཛུགས་སོགས་ཀྱི་དེ་སྔའི་འབྲུ་དོན་ཐོག གལ་ཆེའི་གནད་དོན་ཁག་ཅིག་ཁ་སྣོན་གནང་བའི་ཁོངས་སུ་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་མ་འོངས་ཡང་སྲིད་དང་བོད་མིའི་བླ་སྤྲུལ་ངོས་འཛིན་བོད་མི་ཚོས་ཐག་གཅོད་བྱེད་རྒྱུ་ལས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཐེ་བྱུས་བྱ་མི་ཆོག་པ་དང་། གལ་ཏེ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་ལས་བྱེད་མི་སྣས་བོད་མིའི་བླ་སྤྲུལ་ངོས་འཛིན་ཐད་ཐེ་བྱུས་བྱས་ཚེ་ཨ་རིའི་གཞུང་གིས་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ཉེས་ཆད་ལྕི་མོ་གཅོད་རྒྱུ་ཡིན་པར་མ་ཟད། ༸གོང་ས་མཆོག་གི་མང་གཙོ་གོང་འཕེལ་ཐད་ཀྱི་མཛད་རྗེས་ལ་ངོས་འཛིན་དང་ཆེ་བསྟོད། དེ་བཞིན་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་འདི་བཞིན་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྐུ་ཚབ་དང་མངོན་འདོད་མཚོན་ཐུབ་མཁན་གྱི་སྒྲིག་འཛུགས་ཤིག་ཡིན་པ་དང་། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་འགོ་ཁྲིད་ངོས་འཛིན། བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ས་ལྷ་སར་ཨ་རིའི་གཞུང་ཚབ་ལས་ཁུངས་མ་བཙུག་བར་དུ་ཨ་རིར་རྒྱ་ནག་གཞུང་ཚབ་ལས་ཁུངས་གསར་འཛུགས་མི་ཆོག་པ། བོད་ནང་ཚོང་འབྲེལ་བྱེད་མཁན་རྣམས་ནས་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཁྲིམས་སྒྲིག་ལྟར་ཚོང་འབྲེལ་བྱེད་དགོས་པ། བོད་མཐོ་སྒང་གྱི་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་དགོས་པ། བོད་ཕྱི་ནང་གཉིས་ཀྱི་བོད་མིར་རང་གི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་། སྐད་ཡིག་བཅས་སྲུང་སྐྱོབ་གནང་ཕྱིར་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༥ བར་རོགས་དངུལ་སྔར་བཞིན་གནང་སྐྱོང་ཡོང་བ་སོགས་ཀྱི་འབྲུ་དོན་ཁག་ཆེད་བཀོད་གནང་ཡོད་པ་རེད།སྤྱིར་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་ཁྲིམས་ཡིག་དེ་གཏན་ལ་ཕབ་རྒྱུར་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་ཨ་རིའི་རྒྱལ་ས་ཝ་ཤིན་ཌོན་དུ་ཐེངས་ཁ་ཤས་ཆེད་ཕེབས་གནང་ཡོད་པར་མ་ཟད་བྱང་ཨ་རིའི་ཁུལ་གྱི་བོད་མི་དང་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་རྣམས་ནས་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་བརྒྱུད་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་རྣམས་ལ་ཞུ་སྙན་དང་དངོས་སུ་མཇལ་འཕྲད་ཀྱིས་ཞུ་གཏུག་གི་ལས་འགུལ་རིམ་པ་སྤེལ་ཡོད་པ་རེད།

མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་མགོ་ལོག་ཁུལ་རྨ་ཆེན་རྫོང་གངས་རི་ཡུལ་ཚོ་ནས་ཡིན་པ། རང་ལོ་༣༠ སོན་པའི་བོད་རིགས་འབྲོག་པ་ལྷུན་འགྲུབ་རྡོ་རྗེ་ལགས་ཀྱིས་སྤྱི་ཚོགས་དྲ་ལམ་སྟེང་༧གོང་ས་མཆོག་གི་བཀའ་སློབ་དང་། བོད་རང་བཙན་གྱི་བརྗོད་དོན་མཚོན་པའི་པར་རིས་དང་ཡི་གེ་སྤེལ་བའི་ཉེས་མིང་གི་འོག་ལོ་གཅིག་གི་བཙོན་འཇུག་ཁྲིམས་ཐག་བཅད་འདུག དེ་ཡང་ཟླ་འདི་ཕྱི་ཚེས་༢༣ ཉིན། རྒྱ་ནག་གི་Weiquan Wang ཞེས་པའི་དྲ་གནས་སུ་གནས་ཚུལ་འཁོད་པ་ལྟར་ན། བོད་མགོ་ལོག་ཁུལ་ནས་ཡིན་པའི་བོད་མི་ལྷུན་འགྲུབ་རྡོ་རྗེ་ལགས་ཀྱིས་ཕྱི་ལོ་་༢༠༡༩ ལོའི་ཟླ་བ་ ༢ པའི་ཚེས་ ༥ ཉིན་ཁོང་མི་སྒེར་གྱི་ Weibo དྲ་གནས་ཀྱི་སྟེང་དུ། བཙན་བྱོལ་ནང་གི་ལས་བྱེད་རྣམས་ལ་ལོ་གསར་ལ་འཚམས་འཕྲིན་དང་པར་རིས་བཞག་ཡོད་པར་འཁོད་འདུག དྲ་གནས་སུ་ད་དུང་ཚེས་ ༦ གི་ཉིན་སླར་ཡང་ཁོང་གིས་སྐད་འཕྲིན་བརྒྱུད་ནས་༸གོང་ས་མཆོག་གིས་བོད་མི་རྣམས་ལ་གནང་བའི་སྐར་ཆ་ ༡༠་ཅན་གྱི་ལོ་གསར་གྱི་བརྙན་ལམ་གྱི་འཚམས་འཕྲིན་མི་བཅུ་ལ་བརྒྱུད་སྐུར་གནང་བ། གཞན་ཡང་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༩ ལོའི་ཟླ་བ་ ༣ པའི་ཚེས་ ༡༡ ཉིན་སླར་ཡང་བོད་རང་བཙན་གྱི་བརྗོད་དོན་འཁོད་པའི་པར་དང་ཡི་གེ་ Weibo དྲ་གནས་སུ་སྤེལ་བ། དེ་བཞིན་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༩ ལོའི་ཟླ་བ་ ༥ བའི་ཚེས་ ༣ གྱི་ཉིན་སླར་ཡང་༸གོང་ས་མཆོག་སྐུ་ན་ཕྲ་དུས་སམ། ཡང་ན་བྱིས་དུས་ཀྱི་སྐུ་པར་ཞིག་དྲ་ལམ་དུ་བཞག་པ་སོགས་ལ་མི་མང་གི་ལྟ་གློག་མང་པོ་བྱས་ཡོད་པ་སོགས་འཁོད་འདུག རྒྱ་ནག་གི་དྲ་གནས་དེར་གནས་ཚུལ་འཁོད་པ་ལྟར་ན། འདི་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༧ ཚེས་ ༡༤ ཉིན་བོད་མི་ལྷུན་འགྲུབ་རྡོ་རྗེ་ལགས་བཀག་སྐྱིལ་བྱས་ཡོད་པ་དང་། ཕྱི་ཚེས་༢༣ ཉིན་གོང་རིམ་གི་ཆོག་མཆན་གྱི་འོག་དངོས་སུ་འཛིན་བཟུང་གིས་ཟླ་བ་ ༡༢ བའི་ཚེས་ ༡༤ ཉིན་མགོ་ལོག་འབྲིང་རིམ་ཁྲིམས་ཁང་ཟེར་བས་ཁོང་གིས་བཙན་བྱོལ་གྱི་བོད་མི་རྣམས་ལ་འཚམས་འཕྲིན་ཕུལ་བ་དང་༸གོང་ས་མཆོག་གི་བརྙན་དང་སྐུ་པར་སོགས་དྲ་ལམ་དུ་བཀྲམས་པའི་གནད་དོན་དེ་ནི་རྒྱལ་ཁབ་ཁ་བྲལ་གྱི་ལས་འགུལ་ཡིན་པར་བསྙལ་བའི་ཉེས་འཛུགས་ཀྱི་འོག་དངོས་སུ་ལོ་གཅིག་གི་རིང་ལ་ཁྲིམས་ཐག་བཅད་ཡོད་སྐོར་འཁོད་འདུག གཞན་ཡང་དྲ་གནས་དེར་འཁོད་པ་ལྟར་ན་བོད་མི་ལྷུན་གྲུབ་རྡོ་རྗེ་ལགས་ནི་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༠ ལོའི་ཟླ་ ༨ ཚེས་ ༧ ཉིན་སྐྱེས་པ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། ཁོང་གིས་ཐེངས་འདིར་ཁྲིམས་ཁང་ནས་རང་གི་ནོར་འཁྲུལ་ངས་ལེན་བྱས་པ་ལྟར་ལོ་གཅིག་གི་རིང་ལ་ཆབ་སྲིད་དང་འབྲེལ་བའི་ཐོབ་ཐང་ཡོད་ཚད་འཕྲོག་སྟེ་ད་ཆ་ཁོང་བཙོན་འཇུག་བྱས་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན་སྐོར་འཁོད་འདུག

ཨ་རིའི་Washington Post གསར་ཤོག་ཐོག་དེ་རིང་བོད་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་དཔྱད་རྩོམ་ཞིག་སྤེལ་བའི་ནང་། རྒྱ་ནག་གིས་བོད་ནང་དུ་རྩུབ་སྤྱོད་ཅི་རིགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་བོད་མིའི་ཆོས་དང་རིག་གནས་རྒྱ་བསྒྱུར་བྱེད་བཞིན་པ་དེ་ཨ་རིའི་གཞུང་གསར་པའི་ངོས་ནས་སྣང་མེད་དུ་གཏོང་ཐབས་མེད་པའི་ཞུ་སྐུལ་གནང་འདུགདེའང་ཨ་རིའི་ཆབ་སྲིད་དཔྱད་བརྗོད་པ་སྐུ་ཞབས་ Josh Rogin ལགས་ཀྱིས་བྲིས་པའི་དཔྱད་རྩོམ་དེའི་ནང་དུ། རྒྱ་ནག་གིས་ཤིན་ཅང་ནང་ཡུ་གུར་མང་ཚོགས་ས་ཡ་བརྒལ་བར་བཙན་དབང་གིས་ངལ་རྩོལ་བསྒྱུར་བཀོལ་བྱེད་བཞིན་པའི་གནད་དོན་ལ་དེང་སྐབས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཚོགས་སྡེ་ཁག་གིས་གཞི་ནས་ཐུགས་ཁུར་བཞེས་འགོ་ཚུགས་ཡོད་པ་དེ་ལྟར་ཡང་། ཐུགས་སྣང་དགོས་པའི་གནད་དོན་གཞན་ཞིག་ནི་ད་ཆ་རྒྱ་ནག་གིས་ལས་གཞི་དེ་བོད་ནང་དུའང་ལག་བསྟར་བྱེད་འགོ་ཚུགས་ཏེ། དབུལ་ཕོང་མཐོར་འདེགས་ཀྱི་མིང་ཐོག་ནས་བོད་མི་སྟོང་ཕྲག་མང་པོ་དམག་གི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ལྟར་བཙན་དབང་གི་ངལ་རྩོལ་བསྒྱུར་བཀོལ་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་མངོན་གསལ་གནང་འདུག ཁོང་གིས་ད་དུང་རྒྱ་གཞུང་གིས་འདས་བའི་ཟླ་བ་དྲུག་གི་ནང་དུ། བོད་མི་ཁྲི་ལྔ་ལྷག་བཀག་སྐྱིལ་གྱིས་རྒྱ་ནག་གི་བཟོ་ལས་ཁང་འདྲ་མིན་གྱི་ནང་དུ་ངལ་རྩོལ་ལས་ཀར་བཀོལ་བཞིན་ཡོད་ལུགས་དང་འབྲེལ། སྤྱིར་རྒྱ་ནག་གིས་དུས་རྒྱུན་ནས་བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་པ་དང་གཞུང་དང་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ལྟ་སྤྱོད་མི་མཐུན་མཁན་རྣམས་ལ་ངལ་རྩོལ་བསྒྱུར་བཀོལ་བྱེད་སྲོལ་ཡོད་ཀྱང་། ད་ཆ་བོད་མི་ཞིང་འབྲོག་སྟོང་ཁྲག་བརྒལ་བར་དམག་མིའི་རང་བཞིན་ལྡན་པའི་སྦྱོང་བརྡར་སྤྲོད་བཞིན་པ་དེ་ནི་འདས་པའི་ལོ་མང་ནས་བོད་མི་ཞིང་འབྲོག་མང་ཚོགས་བཙན་དབང་གི་གཞིས་སྤོར་བྱེད་བཞིན་པའི་འཆར་གཞི་རྒྱ་བསྐྱེད་བྱས་པ་ཞིག་ཡིན་ སྐོར་གསུང་འདུག ཁོང་གིས་ད་དུང་དཔྱད་རྩོམ་དེའི་ཆེད་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་ལ་བཅར་དྲི་ཞུས་ཡོད་པ་ལྟར། སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་ལས་གཞི་དེར་ཕུགས་ཀྱི་དམིགས་ཡུལ་གསུམ་ཡོད་པ་ནི། རྒྱ་ནག་གིས་བོད་མིའི་ས་ཆ་བཙན་འཕྲོག་གིས་རང་བྱུང་གི་གཏེར་ཁ་སྔོག་འདོན་དང་། བོད་མི་རྣམས་ལ་འདི་ལྟ་བུའི་སྦྱོང་བརྡར་བརྒྱུད་བོད་མིའི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་སྐད་ཡིག་བཅས་པ་རྩ་གཏོར་གཏོང་རྒྱུ་མ་ཟད། བོད་མི་རྣམས་གླ་དངུལ་ཉུང་ངུའི་ཐོག་ངལ་རྩོལ་སླད་བེད་སྤྱོད་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན་སྐོར་གསུང་འདུག སྐུ་ཞབས་ Josh Rogin ལགས་ཀྱིས་གཞན་ཡང་ཐེངས་འདིར་ཨ་རིའི་ངོས་ནས་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་ཁྲིམས་འཆར་གསར་བ་ཞིག་གཏན་འབེབས་གནང་བ་དེའི་གལ་གནད་གསལ་སྟོན་གནང་བ་དང་འབྲེལ།  རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཨ་རིའི་གཞུང་ལ་རྒྱ་ནག་གི་གནད་དོན་ཐོག་ཐེ་བྱུས་བྱེད་རྒྱུ་མེད་པའི་ཉེན་བརྡ་བཏང་ཡོད་པ་དེ་ནི། དེ་སྔ་ཨ་རིའི་སྲིད་འཛིན་གོང་མ་Barack Obama སྐབས་སུ་ལོ་གཅིག་གི་རིང་ལ་སྐྱབས་མགོན་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ལ་མཇལ་བཅར་ཞུས་མེད་པ་དང་། ཕྱིས་སུ་༸གོང་ས་མཆོག་ལ་མཇལ་འཕྲད་གནང་བའི་་གནད་དོན་དེ་ཡང་མངོན་གསལ་དོད་པོ་བྱས་ནས་ཡོངས་གྲགས་མ་གནང་བར་རྒྱ་ནག་དང་བསྟུན་མཁས་བྱས་ཡོད་ཀྱང་། རྒྱ་ནག་གིས་སྐབས་དེར་བོད་ནང་དུ་སྲིད་བྱུས་གུ་ཡངས་གཏོང་རྒྱུའི་ཚབ་ཏུ་དྲག་གནོན་ཇེ་ཆེར་བཏང་ཡོད་པ་མངོན་གསལ་གནང་འདུག དེ་བཞིན་ཁོང་གིས་རྒྱ་ནག་གིས་ཐབས་བརྒྱ་ཇུས་སྟོང་གིས་ཨ་རིའི་ངོས་ནས་བོད་དོན་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་མི་བྱེད་རྒྱུའི་ཐབས་ཤེས་སྣ་མང་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་ལུང་འདྲེན་གྱིས། སྲིད་འཛིན་ Biden གྱི་སྣེ་ཁྲིད་པའི་ཨ་རིའི་གཞུང་གསར་བ་རྒྱ་ནག་གི་མགོ་སྐོར་གྱི་འོག་ཏུ་མི་ཚུལ་བ་བྱེད་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན་ལུགས་ངོ་སྤྲོད་གནང་བ་དང་སྦྲགས། ཨ་རྒྱ་གཉིས་ཀྱི་འབྲེལ་ལམ་གྱི་ཁྲོད་ནས། ཨ་རིའི་ངོས་ནས་རྒྱ་ནག་གི་བཙན་གནོན་འོག་གི་བོད་དོན་དེ་སྣང་མེད་དུ་གཏོང་མི་འོས་པ་ཞིག་ཡིན་པར་ནན་བརྗོད་གནང་འདུག  

ཉེ་ཆར་ཟླ་ ༡༢ ཚེས་ ༢༡ ཉིན་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་གོང་འོག་གཉིས་ཀར་ཚད་མཐོའི་རྒྱབ་སྐྱོར་ཐོག་གཏན་འབེབས་གནང་བའི་བོད་དོན་སྲིད་བྱུས་དང་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་ཁྲིམས་འཆར་དེ་སྲིད་འཛིན་གྱི་མཚན་རྟགས་དང་འབྲེལ་ནས་ཁྲིམས་སུ་བཅས་ཚེ་ཁྲིམས་འཆར་གྱི་འབྲུ་དོན་བཞིན་ཨ་རིའི་ཕྱི་སྲིད་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་འབྲེལ་ཡོད་ལས་ཁུངས་གཞན་ཁག་དང་ཞིབ་བསྡུར་གྱིས་བོད་ནང་གི་རྫ་ཆུ་ཁ་འམ་མེ་ཀོང་ཆུ་རྒྱུན་ཆེན་པོའི་ཐོག་ཆུ་མཛོད་སོགས་ཀྱི་འཛུག་སྐྲུན་ལས་གཞི་ཁག་དང་དེའི་གཤམ་འོག་གི་ས་ཁུལ་ཁག་ཏུ་ཤུགས་རྐྱེན་བཅས་ཀྱི་སྐོར་ལ་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་འབྲེལ་ཡོད་ཚོགས་ཆུང་ལ་སྙན་ཐོ་འགོད་འབུལ་ཞུ་དགོས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད་འདུགའདས་པའི་ལོ་མང་རིང་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཨེ་ཤ་ཡའི་གླིང་ཆེན་གྱི་མི་འབོར་ཐེར་འབུམ་གཅིག་ཙམ་ནས་འཐུང་ཆུར་བརྟེན་བཞིན་པའི་བོད་མཐོ་སྒང་གི་ཆུ་རྒྱུན་ཁག་གི་ཐོག་ཆུ་མཛོད་མང་དག་ཅིག་གསར་རྒྱག་བྱས་དང་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་བཅས་ལ་བརྟེན་ནས་ཚན་རིག་པ་རྣམས་ཀྱིས་བོད་མཐོ་སྒང་ཐོག་གོ་ལའི་ས་ཁུལ་གཞན་ལས་ལྡབ་གསུམ་གྱི་ཚ་དྲོད་མྱུར་བ་འཕེལ་བཞིན་ཡོད་པ་མངོན་གསལ་གནང་ཡོད་པ་མ་ཟད། འདི་ལོ་  Eyes on Earth Inc. ཞེས་པའི་གོ་ལའི་ཁོར་ཡུག་ཉམས་ཞིབ་ཚོགས་པས་སྙན་ཐོ་འདོན་སྤེལ་གནང་བར་སྔར་ལོ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་རྫ་ཆུའི་ཐོག་གསར་རྒྱག་བྱས་པའི་ཆུ་མཛོད་ཁག་གི་བརྒྱུད་ནས་གཤམ་འོག་ས་ཁུལ་ཁག་ཏུ་ཆུ་རྒྱུན་སྟངས་འཛིན་བྱས་ཡོད་པ་དང་། དེའི་རྐྱེན་གྱིས་ལྷོ་ཤར་ཨེ་ཤ་ཡའི་ས་ཁུལ་ཁག་ཏུ་ཐན་པའི་དཀའ་ངལ་འཕྲད་དེ་ས་ཁུལ་དེ་དག་གི་ཞིང་པ་དང་ཉ་པ་རྣམས་ཀྱི་འཚོ་གནས་ལ་དོ་ཕོག་ཤུགས་ཆེ་ཐེབས་ཡོད་པ་མངོན་གསལ་གནང་ཡོད་པ་རེད། དེ་བཞིན་ཟླ་བ་སྔོན་མར་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་རྒྱ་གར་ནང་དུ་རྒྱུག་བཞིན་པའི་ཡར་ཀླུངས་གཙང་པོའི་སྟེང་སྔར་ལས་ལྷག་པའི་ཆུ་མཛོད་ཆེན་པོ་ཞིག་གསར་རྒྱག་བྱ་གཏན་ཁེལ་བའི་གནས་ཚུལ་ཡང་ཐོན་ཡོད་པ་རེད།ཁ་སང་ཚེས་ ༢༣ ཉིན་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་གི་དྲ་གནས་ཐོག་ཉེ་ཆར་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱིས་གཏན་འབེབས་གནང་བའི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་ཁྲིམས་འཆར་གྱི་འབྲུ་དོན་བཞིན་བོད་མཐོ་སྒང་གྱི་ཆུ་རྒྱུན་སྲུང་སྐྱོབ་དང་འབྲེལ་བའི་འབྲུ་དོན་ཟུར་འདོན་དང་འབྲེལ་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བའི་ནང་ཁྲིམས་འཆར་དེ་ཁྲིམས་སུ་བཅས་པའི་ཉིན་གྲངས་ ༡༨༠ ནང་ཚུད་ཨ་རིའི་ཕྱི་སྲིད་དྲུང་ཆེའི་ངོས་ནས་ USAID རོགས་ཚོགས་གཙོ་འཛིན་དང་། རྒྱལ་ཡོངས་གསང་བའི་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ངེས་སྟོན་པ། དེ་བཞིན་འབྲེལ་ཡོད་ལས་ཁུངས་གཞན་ཁག་དང་གྲོས་བསྡུར་སྦྱང་བཤད་གནང་ཐོག་བོད་མཐོ་སྒང་སྤྱི་དང་ལྷག་པར་དུ་རྫ་ཆུའི་ཆུ་རྒྱུན་ཐད་རྒྱ་གཞུང་གིས་ཆུ་མཛོད་འཛུག་སྐྲུན་དང་དེའི་རྐྱེན་གྱིས་ཆུ་རྒྱུན་ལ་འགྱུར་ལྡོག་ཐེབས་པར་བརྟེན་གཤམ་འོག་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གི་ཐོག་ལ་ཆབ་སྲིད་དང་དཔལ་འབྱོར་གྱི་ཤུགས་རྐྱེན་གང་འདྲ་ཐེབས་ཀྱི་ཡོད་མེད་སྐོར་ལ་དཔྱད་ཞིབ་གནང་སྟེ་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་འབྲེལ་ཡོད་ཚོགས་ཆུང་ལ་སྙན་ཐོ་འགོད་འབུལ་ཞུ་དགོས་པ་ཐེར་འདོན་དང་འབྲེལ། ད་རེས་བོད་དོན་ཁྲིམས་འཆར་དེའི་ནང་དུ་སྙན་ཐོ་དེ་ལྟར་འགོད་འབུལ་ཞུ་དགོས་པའི་འབྲུ་དོན་འཁོད་པ་དེ་ནི་རྒྱ་གཞུང་གིས་བཙན་བཟུང་བྱས་པའི་བོད་མཐོ་སྒང་གྱི་ཆུའི་བདེ་འཇགས་ཐོག་རྒྱལ་སྤྱིའི་ངོས་ནས་སེམས་འཚབ་ཤུགས་ཆེ་གནང་བཞིན་པའི་རྣམ་པ་ཡིན་པར་གསུངས་འདུགརྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་གི་འགན་འཛིན་གཞོན་པ་བུ་ཆུང་ཚེ་རིང་ལགས་ཀྱིས་དེང་སྐབས་རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་བྱུས་རྐྱེན་གྱིས་རྒྱ་གར་དང་ཞི་བདེ་རྒྱ་མཚོའི་ས་ཁུལ་གྱི་བདེ་འཇགས་དང་བརྟན་ལྷིང་ལ་ཉེན་ཁ་ཆེན་པོ་བཟོ་བཞིན་པའི་དུས་སྐབས་འདིར་བོད་མཐོ་སྒང་དང་དེའི་ཆུ་རྒྱུན་རྣམས་དེ་བས་ཀྱང་གལ་ཆེ་བ་ཆགས་ཡོད་སྐོར་དང་འབྲེལ། མི་ཐེར་འབུམ་གཅིག་ལྷག་འཚོ་བཞིན་པའི་བོད་མཐོ་སྒང་གྱི་ཆུ་རྒྱུན་ཁག་གི་ཐོག་རྒྱ་གཞུང་ནས་མཉམ་ལས་དང་ཕྱི་གསལ་གནང་གསལ་མེད་པར་འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་ལས་གཞི་སྤེལ་བཞིན་ཡོད་སྟབས། ཨ་རིས་གཙོས་པའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་གཞུང་ཚོགས་ཁག་གིས་རྒྱ་གཞུང་ནས་བོད་མཐོ་སྒང་ཐོག་སྲིད་བྱུས་འཛིན་ཕྱོགས་ལ་དོ་སྣང་ཆེན་པོ་གནང་དགོས་པ་གསུངས་འདུག ཁོང་གིས་ད་དུང་བོད་མཐོ་སྒང་གི་ཆུ་རྒྱུན་དང་ Mekong འམ་རྫ་ཆུའི་ཆུ་རྒྱུན་སྐོར་གྱི་སྙན་ཐོ་དེས་གོ་ལའི་ཆུའི་དཀའ་ངལ་ཐོག་དགོས་ངེས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་མཁོ་སྤྲོད་གནང་རྒྱུ་དང་འབྲེལ་གནད་དོན་དེ་མངོན་གསལ་གནང་བ་ཆེས་ཐོག་མ་དེ་ཆགས་རྒྱུ་ཡིན་པར་གསུངས་འདུག

ཁ་ཉིན་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་གོང་འོག་གཉིས་ཀར་ཚད་མཐོའི་རྒྱབ་སྐྱོར་ཐོག་ Tibet Policy and Support Act 2020 ཞེས་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་མ་འོངས་ཡང་སྲིད་དང་བོད་མིའི་བླ་སྤྲུལ་ངོས་འཛིན་བོད་མི་ཚོས་ཐུགས་ཐག་གཅོད་རྒྱུའི་བདག་དབང་ཡོད་པར་ངོས་འཛིན་སོགས་ཀྱི་གལ་ཆེའི་འབྲུ་དོན་འཁོད་པའི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་ཁྲིམས་འཆར་གཏན་འབེབས་གནང་བ་དང་འབྲེལ། བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་ཚོགས་པ་ཁག་གིས་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱིས་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལྡན་པའི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་ཁྲིམས་འཆར་གཏན་འབེབས་གནང་བར་དགའ་བསུ་ཞུས་པ་དང་འབྲེལ། བོད་མི་ཚོས་ནུས་པ་མཉམ་སྤུངས་ཀྱིས་ཕྱག་ལས་གནང་ཚེ་གྲུབ་འབྲས་ངེས་ཅན་ཞིག་སོན་སྐོར་གསུངས་སོང་།ད་ལན་ཨ་རིས་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་ཁྲིམས་འཆར་གཏན་འབེབས་གནང་བ་དེས་འཛམ་གླིང་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་རྣམས་ལ་མིག་དཔེ་བཟང་པོ་ཞིག་ཆགས་ཡོད་པ་དང་། དེས་མ་འོངས་པར་བོད་དོན་གྱི་ལས་འགུལ་སྤེལ་རྒྱུར་ཐུགས་ཕན་སོས་རྒྱུ་ཡིན་པ་གསུངས་ཡོད། རྩ་བའི་ཨ་རིའི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་ཁྲིམས་འཆར་དེ་དེ་སྔ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༢ ལོར་ཨ་རི་གཞུང་གིས་གཏན་འབེབས་གནང་བའི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་ཁྲིམས་འཆར་ལ་བསྐྱར་བཅོས་གནང་བའི་ཁྲིམས་འཆར་ཞིག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་། ཁྲིམས་འཆར་དེའི་འོག་ཨ་རི་གཞུང་གི་བོད་དོན་དམིགས་བསལ་སྐུ་ཚབ་བསྐོ་བཞག་གནང་རྒྱུ་དང་བོད་རྒྱ་ཞི་མོལ་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་རྒྱུ། དེ་བཞིན་བོད་ནང་ཨ་རིའི་གཞུང་ཚབ་ལས་ཁུངས་གསར་འཛུགས་སོགས་ཀྱི་དེ་སྔའི་འབྲུ་དོན་ཐོག གལ་ཆེའི་གནད་དོན་ཁག་ཅིག་ཁ་སྣོན་གནང་བའི་ཁོངས་སུ་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་མ་འོངས་ཡང་སྲིད་དང་བོད་མིའི་བླ་སྤྲུལ་ངོས་འཛིན་བོད་མི་ཚོས་ཐག་གཅོད་བྱེད་རྒྱུ་ལས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཐེ་བྱུས་བྱ་མི་ཆོག་པ་དང་། གལ་ཏེ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་ལས་བྱེད་མི་སྣས་བོད་མིའི་བླ་སྤྲུལ་ངོས་འཛིན་ཐད་ཐེ་བྱུས་བྱས་ཚེ་ཨ་རིའི་གཞུང་གིས་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ཉེས་ཆད་ལྕི་མོ་གཅོད་རྒྱུ་ཡིན་པར་མ་ཟད། ༸གོང་ས་མཆོག་གི་མང་གཙོ་གོང་འཕེལ་ཐད་ཀྱི་མཛད་རྗེས་ལ་ངོས་འཛིན་དང་ཆེ་བསྟོད། དེ་བཞིན་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་འདི་བཞིན་བཙོན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྐུ་ཚབ་དང་མངོན་འདོད་མཚོན་ཐུབ་མཁན་གྱི་སྒྲིག་འཛུགས་ཤིག་ཡིན་པ་དང་། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་འགོ་ཁྲིད་ངོས་འཛིན། བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ས་ལྷ་སར་ཨ་རིའི་གཞུང་ཚབ་ལས་ཁུངས་མ་བཙུག་བར་དུ་ཨ་རིར་རྒྱ་ནག་གཞུང་ཚབ་ལས་ཁུངས་གསར་འཛུགས་མི་ཆོག་པ། བོད་ནང་ཚོང་འབྲེལ་བྱེད་མཁན་རྣམས་ནས་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཁྲིམས་སྒྲིག་ལྟར་ཚོང་འབྲེལ་བྱེད་དགོས་པ། བོད་མཐོ་སྒང་གྱི་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་དགོས་པ། བོད་ཕྱི་ནང་གཉིས་ཀྱི་བོད་མིར་རང་གི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་། སྐད་ཡིག་བཅས་སྲུང་སྐྱོབ་གནང་ཕྱིར་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༥ བར་རོགས་དངུལ་སྔར་བཞིན་གནང་སྐྱོང་ཡོང་བ་སོགས་ཀྱི་འབྲུ་དོན་ཁག་ཆེད་བཀོད་ཀྱིས་ཁ་སྣོན་གནང་ཡོད་པ་རེད།གཞི་རྩའི་ཁྲིམས་འཆར་དེའི་ཆེད་དུ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་ཨ་རིའི་རྒྱལ་སར་ཐེངས་ཁ་ཤས་ཆེད་ཕེབས་གནང་ཡོད་པར་མ་ཟད། བྱང་ཨ་མི་རི་ཀ་ཁུལ་གྱི་བོད་མི་དང་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་རྣམས་ནས་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་བརྒྱུད་ཡུལ་དེའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་རྣམས་ལ་ཞུ་སྙན་ ༢༦༠༠༠ བརྒལ་བ་ཕུལ་བ་དང་ཆབས་ཅིག གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་འཐུས་མི་རྣམས་དང་དངོས་སུ་མཇལ་འཕྲད་ཀྱིས་ཞུ་གཏུགས་ལས་འགུལ་རིམ་པ་སྤེལ་གནང་ཡོད་པ་རེད། སྤྱིར་ཐེངས་འདིའི་བོད་དོན་ཁྲིམས་འཆར་འདི་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་ནས་ཚད་མཐོའི་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་ཐོག་གཏན་འབེབས་ཡོད་པ་དེ་ལྟར་ཡང་། དངོས་སུ་ཨ་རིའི་ཁྲིམས་སུ་དཔྱད་པར་ཨ་རིའི་སྲིད་འཛིན་གྱི་མཚན་རྟགས་གནང་དགོས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། བོད་དོན་ཁྲིམས་འཆར་དེ་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་ཁྱབ་གདལ་གྱི་ཛ་དྲག་དུས་སྐབས་འདིར་ཨ་རིའི་མང་ཚོགས་ལ་ངལ་སེལ་གྱི་སྔོན་རྩིས་ཁྲིམས་འཆར་ཁྱབ་ཆེ་ཤོས་ཤིག་གི་ཁྱབ་ཁོངས་སུ་གཏོགས་ཀྱི་ཡོད་སྟབས། གནས་ཚུལ་ཐོན་ཁག་ལ་གཞིགས་ཚེ་ད་ལྟའི་ཆར་སྲིད་འཛིན་སྐུ་ཞབས་ཌོ་ནལྜ་ཊམ་མཆོག་གི་ངོས་ནས་གྲོས་ཚོགས་ནས་གཏན་འབེབས་གནང་བའི་སྔོན་རྩིས་ཁྲིམས་འཆར་ནང་ཨ་རིའི་མང་ཚོགས་ལ་ངལ་སེལ་གྱི་མ་དངུལ་ཉུང་དྲག་པའི་སྐྱོན་བརྗོད་དང་བཅས་ཏེ་ཁྲིམས་འཆར་དེར་མཚན་རྟགས་སྐྱོན་རྒྱུ་མིན་པའི་ཉེན་བརྡ་བཏང་འདུག

བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་ཐོབ་ཐང་གི་ལས་འགུལ་བ་བཀྲ་ཤིས་དབང་ཕྱུག་ལགས་རྒྱ་ནག་གིས་རྒྱལ་ཁབ་ཁ་བྲལ་གྱི་ཉེས་མིང་འོག་འཛིན་བཟུང་བྱས་ཏེ་མི་ལོ་ལྔ་རིང་ལ་བཙོན་འཇུག་ཁྲིམས་ཐག་བཅད་ཡོད་པ་ལྟར་ལོ་རྗེས་མའི་ཟླ་བ་དང་པོ་ནང་དུ་བཙོན་འཇུག་གི་དུས་ཡུན་རྫོགས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། ཁ་སང་རེས་གཟའ་ཟླ་བའི་ཉིན། ཡུ་རོབ་མཐུན་ཚོགས་ཀྱིས་བསྒྲགས་གཏམ་ཞིག་སྤེལ་ཏེ་བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་པ་བཀྲ་ཤིས་དབང་ཕྱུག་ལགས་ཀྱིས་གཙོས་པའི་རྒྱ་ནག་ནང་གི་ཐོབ་ཐང་རྩོད་ལེན་པའི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་པ་རྣམས་མྱུར་དུ་གློད་གྲོལ་གྱིས་རྒྱ་ནག་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་བབ་ལ་གུས་བརྩི་ཞུ་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་གནང་འདུག བསྒྲགས་གཏམ་དེའི་ནང་དུ་རྒྱ་ནག་གིས་ཐོབ་ཐང་རྩོད་ལེན་པ་རྣམས་བཙོན་འཇུག་གིས་གཅར་རྡུང་རིམ་པ་གཏོང་གི་ཡོད་པ་མ་ཟད་བཙོན་ཁང་གི་ནང་དུ་སྨན་བཅོས་སོགས་ཀྱི་མཐུན་རྐྱེན་གང་ཡང་སྤྲོད་ཀྱི་མེད་པར་ལུང་འདྲེན་གྱིས་རྒྱ་ནག་གི་བཙོན་ཁང་གི་ནང་ཆབ་སྲིད་བཙོན་པ་རྣམས་ཀྱི་གཟུགས་པོའི་འཕྲོད་བསྟེན་གྱི་གནས་བབ་ལ་ཉེན་ཚབས་ཆེན་པོ་འགྱུར་བཞིན་པ་ཡོངས་གྲགས་གནང་འདུག བརྒྱུད་ལམ་ཁག་ཏུ་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བར་ཐེངས་འདིའི་ཡུ་རོབ་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་ཞུ་སྐུལ་དེ་ནི་ཡུ་རོབ་དང་རྒྱ་ནག་གཉིས་ཀྱིས་མི་ལོ་བདུན་གྱི་རིང་ངང་སྒུག་བྱས་པའི་ཚོང་འབྲེལ་གྱི་མ་འཛུགས་ཀྱི་གན་ཡིག་ཅིག་འཇོག་ལ་ཉེ་བ་དང་བསྟུན་མཐུན་ཚོགས་ཀྱིས་ཚོང་འབྲེལ་གན་ཡིག་མ་བཞག་བར་དུ་རྒྱ་ནག་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་བབ་ཡར་རྒྱས་གོང་འཕེལ་གཏོང་དགོས་པའི་ཞུ་སྐུལ་གནང་བ་ཞིག་རེད་ཅེས་སྤེལ་མུས་ཡིན་འདུགརྩ་བའི་ཁམས་ཡུལ་ཤུལ་ནས་ཡིན་པའི་བཀྲ་ཤིས་དབང་ཕྱུག་ལགས་ཀྱིས་བོད་ཡིག་བོད་སྐད་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་དང་འབྲེལ་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་ཞུ་གཏུག་ལན་མང་གནང་བ་མ་ཟད་ New York Times གསར་ཁང་ལ་གནད་དོན་དེའི་སྐོར་གསུངས་པར་བརྟེན་རྒྱ་གཞུང་གིས་ཁོང་ཐོག་མར་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༦ ཟླ་ ༡ པོའི་ནང་འཛིན་བཟུང་དང་དེ་བཞིན་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༨ ཟླ་ ༥ ཚེས་ ༢༢ ཉིན་རྒྱལ་ཁབ་ཁ་བྲལ་གཏོང་རྒྱུའི་ཀུན་སློང་སྤེལ་བའི་ཉེས་མིང་འོག་ལོ་ལྔའི་ཁྲིམས་ཐག་བཅད་ཡོད་པ་རེད། ཁོང་འཛིན་བཟུང་བྱས་པའི་དུས་ཚེས་ནས་རྩིས་ན། ལོ་རྗེས་མའི་ཟླ་བ་དང་པོར་ཁོང་གི་བཙོན་འཇུག་གི་དུས་ཡུན་རྫོགས་ཀྱི་ཡོད་པའི་ཁྲོད་འདིར་རླུང་འཕྲིན་ཁང་གིས་བཞུགས་སྒར་དུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་བོད་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་མང་གཙོ་འཕེལ་རྒྱས་ལྟེ་གནས་ཁང་གི་བོད་གནང་ཉམས་ཞིབ་པ་པདྨ་རྒྱལ་ལགས་སུ་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ཁྲོད་དུ་བཀྲ་ཤིས་དབང་ཕྱུག་ལགས་རྒྱ་ནག་གིས་མ་ཉེས་ཁག་གཡོགས་ཀྱིས་བཙོན་འཇུག་བྱས་པར་གློད་གྲོལ་དགོས་པའི་ཞུ་སྐུལ་རིམ་པ་གནང་ཡོད་ཀྱང་ད་བར་དམིགས་བསལ་གྱི་འབྲས་བུ་མ་ཐོབ་པ་དེར་དགོངས་ཚུལ་གང་ཡོད་དམ་ཞེས་བཅར་འདྲི་ཞུས་པར་ཁོང་གིས་རྒྱ་ནག་གིས་དུས་རྒྱུན་ནས་བོད་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་གནད་དོན་དེ་དག་ཡོད་ཚད་རྒྱ་ནག་གི་ནང་སྲིད་ཡིན་པར་བརྗོད་དེ་ཕྱི་ལོག་ནས་ཐེ་བྱུས་གནང་མི་ཆོག་པར་བརྗོད་བཞིན་ཡོད་པ་དང་། ཕྱོགས་གཞན་ཞིག་ནས་ཕྱི་ལོག་གི་གཞུང་འབྲེལ་དང་གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་ཐོབ་ཐང་གི་རྩོད་ལེན་པ་རྣམས་ཀྱིས་དངོས་སུ་བོད་ནང་གི་དངོས་ཡོད་གནས་སྟངས་ལ་རྒྱུས་ལོན་གནང་ཐབས་མེད་པར་བརྟེན་ལས་འགུལ་གང་དང་གང་སྤེལ་ཡང་དེ་ཙམ་ནུས་པ་ཐོན་ཐབས་མེད་པར་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་སོང་། ཁོང་གིས་རྒྱ་ནག་གི་རྩ་ཁྲིམས་སྤྱི་དང་ས་གནས་རང་སྐྱོང་གི་བཅའ་ཁྲིམས་སོགས་སུ་མི་རིགས་དང་སྐད་ཡིག་གི་ཐོབ་ཐང་ཁག་ཡོངས་སུ་འཁོད་ཡོད་ཀྱང་། རྒྱ་ནག་གིས་བཀྲ་ཤིས་དབང་ཕྱུག་ལགས་འཛིན་བཟུང་བཙོན་འཇུག་བྱས་པ་དེས་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྟེང་ནས་རྒྱ་ནག་གིས་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་དང་རིག་གཞུང་གི་ཐོབ་ཐང་རྡོག་རོལ་རྩ་གཏོར་གཏོང་གི་ཡོད་པ་ཡོངས་གྲགས་ཆགས་ཡོད་སྐོར་ངོ་སྤྲོད་གནང་ཡོད།  གཞི་རྩའི་བཀྲ་ཤིས་དབང་ཕྱུག་ལགས་བོད་ཡིག་དང་བོད་སྐད་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་དང་འབྲེལ་བའི་གནས་ཚུལ་ཞིག་དང་འབྲེལ་ནས་འཛིན་བཟུང་བྱས་ཡོད་པ་རེད། འོན་ཀྱང་རྒྱ་ནག་གིས་ཁོང་ནས་ཁ་བྲལ་གྱི་ཕྱག་ལས་གནང་ཡོད་པའི་ཉེས་འཛུགས་ཀྱིས་བཙོན་འཇུག་བྱས་ཡོད་པ་དང་། ཁོང་གི་ཁྲིམས་རྩོད་པས་དེ་སྔ་ཁོང་ཐུགས་འཕྲད་སླད་མཚོ་སྔོན་གྱི་ཏོང་ཁྲོན་ཁྲིམས་ཁང་དུ་ཞུ་གཏུག་གནང་སྐབས་བཀྲ་ཤིས་དབང་ཕྱུག་ལགས་ཀྱི་གནད་དོན་ནི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཚོར་བ་རྣོ་བའི་དམིགས་བསལ་གནད་དོན་ཞིག་ཡིན་སྐོར་བཤད་པ་དང་འབྲེལ། བཀྲིས་དབང་ཕྱུག་ལགས་ཀྱིས་རང་ཉིད་ཀྱི་ཁྲིམས་ཆད་ལ་དང་ལེན་མ་ཞུས་པར་མ་ཟད་བཙོན་ཁང་ནང་གི་ལས་དོན་ལ་འདོད་བློ་མེད་པའི་རྣམ་འགྱུར་བསྟན་ཡོད་སྐོར་བརྗོད་དེ་ཁོང་ལ་ཐུག་འཕྲད་གནང་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་ཡང་སྤྲད་མེད་པ་རེད།

ཁ་སང་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་ནས་ཚད་མཐོའི་རྒྱབ་སྐྱོར་ཐོག་ Tibet Policy and Support Act  ༢༠༢༠ ཞེས་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལྡན་པའི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་ཁྲིམས་འཆར་གཏན་འབེབས་གནང་ཡོད་པ་དང་། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་གིས་ཨ་རིའི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་ཁྲིམས་འཆར་གཏན་འབེབས་གནང་ཐུབ་པ་འདིས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་འདི་ཁ་བྲལ་རིང་ལུགས་པའི་སྒྲིག་འཛུགས་དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲོད་ངོས་ལེན་མེད་པའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཤིག་རེད་ཟེར་མཁན་རྒྱ་གཞུང་ལ་བརྡ་ལན་གསལ་པོ་ཞིག་བསྟན་ཡོད་པ་གསུངས་འདུགརྩ་བའི་ཨ་རིའི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་ཁྲིམས་འཆར་དེ་དེ་སྔ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༢ ལོར་ཨ་རི་གཞུང་གིས་གཏན་འབེབས་གནང་བའི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་ཁྲིམས་འཆར་ལ་བསྐྱར་བཅོས་གནང་བའི་ཁྲིམས་འཆར་ཞིག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་། ཁྲིམས་འཆར་དེའི་འོག་ཨ་རི་གཞུང་གི་བོད་དོན་དམིགས་བསལ་སྐུ་ཚབ་བསྐོ་བཞག་གནང་རྒྱུ་དང་བོད་རྒྱ་ཞི་མོལ་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་རྒྱུ། དེ་བཞིན་བོད་ནང་ཨ་རིའི་གཞུང་ཚབ་ལས་ཁུངས་གསར་འཛུགས་སོགས་ཀྱི་དེ་སྔའི་འབྲུ་དོན་ཐོག གལ་ཆེའི་གནད་དོན་ཁག་ཅིག་ཁ་སྣོན་གནང་བའི་ཁོངས་སུ་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་མ་འོངས་ཡང་སྲིད་དང་བོད་མིའི་བླ་སྤྲུལ་ངོས་འཛིན་བོད་མི་ཚོས་ཐག་གཅོད་བྱེད་རྒྱུ་ལས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཐེ་བྱུས་བྱ་མི་ཆོག་པ་དང་། གལ་ཏེ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་ལས་བྱེད་མི་སྣས་བོད་མིའི་བླ་སྤྲུལ་ངོས་འཛིན་ཐད་ཐེ་བྱུས་བྱས་ཚེ་ཨ་རིའི་གཞུང་གིས་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ཉེས་ཆད་ལྕི་མོ་གཅོད་རྒྱུ་ཡིན་པར་མ་ཟད། ༸གོང་ས་མཆོག་གི་མང་གཙོ་གོང་འཕེལ་ཐད་ཀྱི་མཛད་རྗེས་ལ་ངོས་འཛིན་དང་ཆེ་བསྟོད། དེ་བཞིན་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་འདི་བཞིན་བཙོན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྐུ་ཚབ་དང་མངོན་འདོད་མཚོན་ཐུབ་མཁན་གྱི་སྒྲིག་འཛུགས་ཤིག་ཡིན་པ་དང་། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་འགོ་ཁྲིད་ངོས་འཛིན། བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ས་ལྷ་སར་ཨ་རིའི་གཞུང་ཚབ་ལས་ཁུངས་མ་བཙུག་བར་དུ་ཨ་རིར་རྒྱ་ནག་གཞུང་ཚབ་ལས་ཁུངས་གསར་འཛུགས་མི་ཆོག་པ། བོད་ནང་ཚོང་འབྲེལ་བྱེད་མཁན་རྣམས་ནས་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཁྲིམས་སྒྲིག་ལྟར་ཚོང་འབྲེལ་བྱེད་དགོས་པ། བོད་མཐོ་སྒང་གྱི་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་དགོས་པ། བོད་ཕྱི་ནང་གཉིས་ཀྱི་བོད་མིར་རང་གི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་། སྐད་ཡིག་བཅས་སྲུང་སྐྱོབ་གནང་ཕྱིར་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༥ བར་རོགས་དངུལ་སྔར་བཞིན་གནང་སྐྱོང་ཡོང་བ་སོགས་ཀྱི་འབྲུ་དོན་ཁག་ཆེད་བཀོད་གནང་ཡོད་པ་རེད།དེ་རིང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་བོད་ཀྱི་བརྙན་འཕྲིན་བརྒྱུད་ལམ་ཐོག་བཅར་འདྲིའི་ལས་རིམ་ཞིག་གི་ནང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་གིས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱིས་གཙོས་པའི་ས་གནས་བོད་མི་དང་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པ་ཡོངས་ཀྱིས་སྐུ་ལས་སྐྱོན་པའི་གྲུབ་འབྲས་དང་ད་ལན་དེ་ལྟར་གཏན་འབེབས་གནང་ཐུབ་པར་དགའ་ཚོར་བྱུང་སྐོར་གསུངས་པ་དང་འབྲེལ། ད་ལན་ཨ་རི་ནང་དུ་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་ཁྲིམས་འཆར་གཏན་འབེབས་གནང་ཐུབ་པ་དེས་ཨ་རི་གཞུང་གིས་གཞིས་བྱེས་གཉིས་ཀྱི་བོད་མི་ཡོངས་ལ་གདུང་སེམས་མཉམ་བསྐྱེད་དང་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་བར་མ་ཟད། ༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་མཛད་རྗེས་ལ་ཆེ་མཐོང་ཕུལ་བ་ཞིག་མཚོན་གྱི་ཡོད་པར་གསུངས་འདུགདེ་བཞིན་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་ཨ་རི་ནང་དུ་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་ཁྲིམས་འཆར་གཏན་འབེབས་གནང་ཐུབ་པ་དེས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་འདི་ཁ་བྲལ་རིང་ལུགས་པའི་སྒྲིག་འཛུགས་དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲོད་ངོས་ལེན་མེད་པའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཤིག་རེད་ཟེར་མཁན་རྒྱ་གཞུང་ལ་བརྡ་ལན་གསལ་པོ་ཞིག་བསྟན་ཡོད་པ་གསུངས་ཡོད། གཞི་རྩའི་ཁྲིམས་འཆར་དེའི་ཆེད་དུ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་ཨ་རིའི་རྒྱལ་སར་ཐེངས་ཁ་ཤས་ཆེད་ཕེབས་གནང་ཡོད་པར་མ་ཟད། བྱང་ཨ་མི་རི་ཀ་ཁུལ་གྱི་བོད་མི་དང་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་རྣམས་ནས་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་བརྒྱུད་ཡུལ་དེའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་རྣམས་ལ་ཞུ་སྙན་ ༢༦༠༠༠ བརྒལ་བ་ཕུལ་བ་དང་ཆབས་ཅིག གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་འཐུས་མི་རྣམས་དང་དངོས་སུ་མཇལ་འཕྲད་ཀྱིས་ཞུ་གཏུགས་ལས་འགུལ་རིམ་པ་སྤེལ་གནང་ཡོད་པ་རེད།ཁ་སང་ཁྲིམས་འཆར་གཏན་འབེབས་ཟིན་པའི་གནས་ཚུལ་ཐོན་པ་དང་འབྲེལ། རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་གིས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ལོ་ངོ་བཅུ་ཕྲག་མང་པོའི་གོང་ནས་མ་འོངས་༸སྐུའི་ཡང་སྲིད་ངོས་འཛིན་རྒྱུ་ཐད་ཐེ་བྱུས་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་དེ་ནི་བོད་ཀྱི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་། དེ་བཞིན་བོད་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་དང་བོད་མིའི་ངོ་བོ་རྩ་མེད་གཏོང་ཐབས་ཀྱི་བྱུས་ངན་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། ད་རེས་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་ཁྲིམས་འཆར་གཏན་འབེབས་གནང་བ་བརྒྱུད་དེ་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱིས་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་ཚད་མཐོ་རུ་ཕྱིན་ཡོད་པར་མ་ཟད། རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲོད་རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་མ་འོངས་ཡང་སྲིད་དང་བོད་མིའི་བླ་སྤྲུལ་ངོས་འཛིན་ཞུ་རྒྱུའི་བདག་དབང་ཡོད་སྐོར་བཤད་པ་ལྟར་མེད་པར་བོད་མི་ཚོས་ཐག་གཅོད་གནང་རྒྱུ་ཡིན་པ་མངོན་གསལ་གནང་ཡོད། གནད་དོན་དེ་དང་རྒྱ་ནག་གིས་བོད་ནང་བོད་མིའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་བརྩི་མེད་རྡོག་རོལ་བཏང་དང་གཏོང་བཞིན་པའི་ཐད་ལ་དགག་པ་མཐའ་གཅིག་ཏུ་ཡོད་པའི་བརྡ་ལན་གསལ་པོ་ཞིག་གནང་བ་ཆགས་ཡོད་སྐོར་གསུངས་པ་དང་སྦྲགས། ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་ལ་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞེས་ཞུས་པ་དང་འདི་བཞིན་འཛམ་གླིང་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་རྣམས་ནས་ཀྱང་དེ་དེ་བཞིན་བོད་དོན་ཁྲིམས་འཆར་གཏན་འབེབས་གནང་བའི་རེ་བ་ཞུ་བཞིན་ཡོད་པ་གསུངས་ཡོད།