དེ་རིང་བཞུགས་སྒར་དུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་བོད་ཀྱི་དཔེ་མཛོད་ཁང་གི་ཚོགས་ཁང་དུ་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡའི་གློག་བརྙན་བཟོ་སྐྲུན་པ་ Mark Gould ལགས་དང་ཁོང་གི་གྲོགས་པོ་གསར་འགོད་པ་དང་ལོ་རྒྱུས་སྨྲ་བ་ Charles Dodgson ལགས་གཉིས་ནས་ཉེ་ཆར་བོད་ཀྱི་ས་གནས་ཁག་གཅིག་ཏུ་ཕེབས་ཏེ་ས་གནས་ཀྱི་གནས་སྟངས་ཐོག་གཟིགས་ཚུལ་བྱུང་ཁག་བརྙན་ཐུང་དང་པར་རིས་ལམ་ནས་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་སོང་། 
ཁོང་རྣམ་གཉིས་ཟླ་བ་སྔོན་མའི་ཕྱི་ཚེས་ ༨ ནས་ ༢༨ བར་ཁྱོན་ཟླ་བ་གཅིག་མན་ཙམ་རིང་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ས་ལྷ་སར་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་རྩེ་ཕོ་བྲང་པོ་ཏ་ལ་དང་། དེའི་ཉེ་འཁྲིས་སུ་ཡོད་པའི་ཇོ་ཁང་དང་བསམ་ཡས་དགོན་པ། དེ་བཞིན་གངས་རིན་པོ་ཆེ་བཅས་སུ་ཕེབས་ཡོད་པ་དང་། སྐབས་དེར་ཁོང་རྣམ་པའི་རུ་ཁག་ནང་ལ་ཁྱོན་མི་གྲངས་བརྒྱད་ཡོད་པ་རྣམས་ས་གནས་ཁག་ཏུ་ཕེབས་སྐབས་ལམ་ཁྲིད་པ་ཞིག་དང་མཉམ་དུ་འགྲོ་དགོས་ཀྱི་ཡོད་པ་མ་ཟད། མགྲོན་ཁང་ཁག་ཀྱང་རང་ངོས་ནས་གདམ་རྒྱུའི་ཐོབ་ཐང་མེད་པར་སྔོན་ཚོད་ནས་འབྲེལ་ཡོད་ལས་བྱེད་ཀྱིས་གྲ་སྒྲིག་བྱས་ཡོད་པ་གསུངས་སོང་།
ཁོང་རྣམ་གཉིས་རྒྱལ་ས་ལྷ་ས་དང་དེའི་ཉེ་འཁོར་གྱི་དགོན་པ་ཁག་གཅིག་ཏུ་འགྲོ་སྐབས་དགོན་པའི་ནང་གྲྭ་བ་ཉུང་ཉུང་ཡིན་ཁར། གྲྭ་བ་མང་ཆེ་བ་ལོ་རྒན་པ་དང་། ལོ་ན་གཞོན་པ་ཉུང་ཤས་ལས་མེད་པའི་ཁྲོད་རྒྱ་རིགས་གྲྭ་བ་ཉི་ཉུང་བ་ཞིག་ཡོད་པ། དེ་བཞིན་དགོན་པ་ཁག་གཅིག་ལ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་མ་དངུལ་ཕོན་ཆེ་བཏང་ནས་བསྐྱར་གསོའི་ལས་གཞི་ཚད་མཐོ་པོ་བྱེད་བཞིན་པ་མཐོང་སྐབས། བོད་པའི་ནང་ཆོས་ཀྱི་ལྟེ་གནས་རྣམས་ཡུལ་སྐོར་སྤྲོ་འཆམ་པའི་ལྟེ་གནས་ཤིག་ཏུ་འགྱུར་བཞིན་པའི་ཚོར་བ་བྱུང་ཞེས་གསུངས་སོང་། 
དེ་བཞིན་ཁོང་རྣམ་གཉིས་ལྷ་སའི་ཉེ་འཁྲིས་སུ་ཡོད་པའི་ཇོ་ཁང་དུ་སྐོར་བ་དང་སྦྲགས་ས་གནས་བོད་ཕྲུག་ཁག་གཅིག་དང་ཨིན་སྐད་ཐོག་གླེང་མོལ་ཞུས་པའི་བརྙན་ཐུང་ཞིག་གཟིགས་འབུལ་དང་འབྲེལ། ས་གནས་བོད་པའི་གཞོན་སྐྱེས་ཚོ་ལ་ནང་མིའི་དཀའ་ངལ་དང་། ས་གནས་གཞུང་གི་དམ་དྲག་སོགས་ཀྱི་རྐྱེན་པས་སོ་སོའི་འདོད་མོས་ལྟར་ཤེས་ཡོན་དང་ལས་ཀའི་གོ་སྐབས་སོགས་རག་གི་མེད་པའི་དཀའ་ངལ་འཕྲད་བཞིན་པའི་ཚོར་བ་མངོན་རྒྱུ་འདུག་ཅེས་གསུངས་སོང་།
ཁོང་རྣམ་གཉིས་ཀྱིས་མྱོང་ཚོར་ཁག་གསུངས་གྲུབ་མཚམས་སུ་གསར་འགོད་པས་སྐུ་ཞབས་ Mark Gould ལགས་སུ་དེ་སྔ་ལོ་ངོ་བཅུའི་གོང་ལ་ཁོང་བོད་དུ་ཕྱིན་པའི་དུས་དང་ད་ལྟའི་དབར་ཁྱད་པར་ཆེ་ཤོས་གང་གཟིགས་སྐོར་སོགས་བཅར་འདྲི་ཞུས་པར་ཁོང་གིས་འདས་པའི་ལོ་བཅུ་ནང་ལ་རྒྱལ་ས་ལྷ་སའི་ནང་རྒྱ་ནག་གཞུང་དང་རྒྱ་ནག་གི་ཚོང་པ་ཆེ་ཁག་ཚོས་རྩེ་ཕོ་བྲང་པོ་ཏ་ལ་ལས་ཆེ་བའི་མགྲོན་ཁང་དང་། ཚོང་གི་ལྟེ་གནས། དེ་བཞིན་གཡས་གཡོན་དུ་ཁྲ་ཟིང་ཆེ་བའི་གྱང་སྦྱར་རིགས་འདྲ་མིན་སྦྱར་ཏེ་ལྷ་ས་དེ་བཞིན་ཚོང་དང་དངུལ་གྱིས་ཁ་ལོ་སྒྱུར་བཞིན་པའི་རྒྱ་ནག་གི་རྒྱལ་ས་ཆེ་ཁག་གཞན་ལྟར་ཆགས་འདུག་ཅེས་ནན་བརྗོད་གནང་ཡོད།
འདས་ལོ་དེ་དག་ཁྲོད་དུ་ལྷ་སའི་ནང་གནས་སྡོད་བྱེད་མཁན་གྱི་མིའི་གྲངས་འབོར་དེ་ལྡབ་ལྔ་ཡིས་འཕར་ཡོད་པ་དང་། གཙོ་བོ་རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་རྒྱ་རིགས་ཚོང་པ་ཚོས་བོད་ནང་ཚོང་རིགས་གཉེར་ཚེ་དཔྱ་ཁྲལ་གུ་ཡངས་གཏོང་གི་ཡོད་སྟབས་རྒྱ་རིགས་ཚོང་པ་མང་པོ་ལྷ་སར་གཞིས་སྤོས་བྱས་ཡོད་པ་དང་། ལྷ་སའི་ཕྱོགས་སུ་ཐོན་སྐབས་གཞུང་ལམ་ཁག་ཆེན་པོ་བཟོས་འདུག་ཀྱང་། རྒྱ་ལམ་གྱི་རྒྱང་ཐག་ཀི་ལོ་མི་ཊར་ ༥ ནས་ ༡༠ བར་མཚམས་སུ་ལྟ་སྲུང་པར་ཆས་མང་པོ་སྒྲིག་འཇོག་བྱས་ཡོད་པ་མ་ཟད། ལམ་བར་དུ་ཞིབ་བཤེར་ཁང་མི་ཉུང་བ་ཞིག་ཆེད་འཛུགས་བྱས་ཡོད་པ་མཐོང་ཚེ་སེམས་ལ་ས་གནས་སུ་དོ་དམ་བཏང་འཛིན་ནན་པོ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པའི་ཚོར་བ་བྱུང་ཞེས་གསུངས་སོང་།
ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡའི་གློག་བརྙན་བཟོ་སྐྲུན་པ་སྐུ་ཞབས་ Mark Gould ལགས་དང་ཁོང་གི་གྲོགས་པོ་ཁག་གཅིག་དེ་སྔ་ལོ་ངོ་བཅུ་ཙམ་གྱི་གོང་ལ་བོད་དུ་ཐེངས་དང་པོ་ཕེབས་ཡོད་པ་དང་། སྐུ་ཞབས་ Mark ལགས་ནས་ད་བར་བོད་དང་འབྲེལ་བའི་དངོས་བྱུང་གློག་བརྙན་ ༤ བཟོས་པ་མ་ཟད། ད་རེས་བོད་ཀྱི་ས་གནས་ཁག་ཏུ་བླངས་པའི་པར་དང་བརྙན་ཐུང་རྣམས་ཕྱོགས་སྒྲིག་གིས་བོད་ནང་སྐྱོད་པའི་མྱོང་ཚོར་སྐོར་གྱི་ལས་འཆར་ཞིག་བང་སྒྲིག་བཞིན་འདུག
གཞི་རྩའི་ཁ་སང་ལས་རིམ་དེ་རྐང་བོད་ཀྱི་དཔེ་མཛོད་ཁང་གིས་གོ་སྒྲིག་ཞུས་ཡོད་པ་དང་། ལས་རིམ་དེའི་ཐོག་བོད་ཀྱི་དཔེ་མཛོད་ཁང་གི་འགན་འཛིན་དགེ་བཤེས་ལྷག་རྡོར་ལགས་དང་། བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཁག་གཅིག དེ་བཞིན་བོད་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ཉམས་ཞིབ་ཁག་གི་ཉམས་ཞིབ་པ། དོ་སྣང་ཅན་གྱི་མི་མང་སོགས་ཆེད་ཕེབས་གནང་འདུག
