དེ་རིང་ཕྱི་ཟླ་ ༩ པའི་ཚེས་ ༢ ཉིན་སྔ་དྲོ་ཚོུད་ ༡༠ ཐོག་བཞུགས་སྒར་ཐེག་ཆེན་ཆོས་གླིང་གཙུག་ལག་ཁང་གི་གསུང་ཆོས་ར་བའི་དབུ་གཡབ་ཏུ་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་ཧི་མཱ་ཅལ་མངའ་སྡེའི་འཕྲོད་བསྟེན་ད
ང་ཁྱིམ་ཚང་བདེ་དོན་ལྷན་ཁང་གི་བློན་ཆེན་སྐུ་ཞབས་ Kaul Singh Thakur མཆོག་དབུ་བཞུགས་ཐོག་དམིགས་བསལ་སྐུ་མགྲོན་ཡོ་རོབ་སུ་ཝེ་ཌན་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་སྐུ་ཞབས་ Carl Schlyter མཆོག བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་མང་གཙོའི་ཀ་བ་གསུམ་གྱི་མཛད་གཙོ་རྣམ་པ་དང་། གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་ཚོགས་ཁག་གི་སྐུ་ཚབ་རྣམ་པ། མི་མང་དང་སློབ་ཕྲུག དེ་བཞིན་སེར་སྐྱ་མང་ཚོགས་བཅས་ལྷན་འཛོམས་ཐོག་བོད་མིའི་མང་གཙོའི་དུས་ཆེན་ཐེངས་ ༥༧ སྲུང་བརྩི་གཟབ་རྒྱས་ཞུས་སོང་།
མཛད་སྒོའི་ཐོག་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་ཚབ་ཆོས་རིག་བཀའ་བློན་གཡུ་ཐོག་ཀརྨ་དགེ་ལེགས་མཆོག་གིས་གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་༸སྐུ་ཚེ་ཧྲིལ་པོའི་རིང་ལ་སྐུ་ངལ་འཛེམས་མེད་ཀྱིས་བོད་མིའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་རང་བཞིན་དང་འཛིན་སྐྱོང་གི་ལས་དོན་གནང་ཕྱོགས་མང་གཙོའི་ལམ་ལུགས་ཀྱི་ཕྱོགས་སུ་བསྒྱུར་གནང་མཛད་པའི་རླབས་ཆེན་གྱི་མཛད་རྗེས་ལ་ཆེ་བསྟོད་དང་སྦྲགས། ད་ཆ་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་མང་གཙོའི་
སྤྱི་ཚོགས་འདིར་ཀུན་ནས་བསྟོད་བསྔགས་བྱ་ཡུལ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་བ་ནི། མགོན་པོ་༸གང་ཉིད་མཆོག་གིས་དབུ་ཁྲིད་ལམ་སྟོན་ཡང་དག་མཛད་པ་ཁོ་ནར་བརྟེན་ནས་བྱུང་བ་ཞིག་ཡིན་སྟབས། ད་ལན་གོ་སྐབས་འདི་བརྒྱུད་ནས་༸གོང་ས་མཆོག་ལ་བཀྲིན་རྗེས་དྲན་ཞུ་བ་དང་ཆབས་ཅིག་སྙིང་ཐག་པ་ནས་ཐུགས་རྗེ་བཀྲིན་ལན་བརྒྱར་ཆེ་ཞེས་ཞུས་སོང་། ལྷག་པར་དུ་མགོན་པ་མཆོག་གི་བཀྲིན་ལ་བརྟེན་ནས་བོད་མིའི་ཆིག་སྒྲིལ་གྱི་ནུས་ཤུགས་གོང་མཐོར་འཕེལ་ཡོད་ནའང། སྐབས་རེ་མང་གཙོའི་རང་དབང་ཐོབ་ཐང་ལ་བསྙད་དེ་ལུང་ཚན་དང་ལྟ་གྲུབ་སོགས་བརྒྱུད་བོད་མིའི་ཆིག་སྒྲིལ་དང་རྩ་དོན་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་ནུས་ཤུགས་གཉིས་ཀར་གནོད་སྐྱོན་ཆེན་པོ་བཟོ་ངེས་ཡིན་སྟབས། དེའི་ཐོག་བོད་མི་ཚོགས་སྒེར་ཚང་མའི་ངོས་ནས་དྲན་ཤེས་བག་ཡོད་གནང་རྒྱུར་ཡིད་གཟབ་དགོས་གལ་ཆེ་བ་མ་ཟད། རང་རིགས་རྒན་གཞོན་ཚང་མས་དགྲ་དགའ་གཉེན་སྡུག་གི་བྱ་སྤྱོད་རིགས་གཟབ་ནན་དགོས་པར་དྲན་སྐུལ་དང་སྐུལ་འདེབས་ནན་པོ་གནང་སོང།
རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་མིའི་ཐོག་འཛིན་པའི་སྲིད་བྱུས་ཤེས་ཐོག་གཞིས་བཞུགས་སྤུན་ཟླ་རྣམས་ནས་བོད་ཀྱི་རྩ་ཆེན་སྐད་ཡིག་དང་ནང་དོན་རིག་པར་སློབ་གཉེར་ངེས་པར་དུ་བྱེད་དགོས་པ་དང་། རྒྱ་ནག་གི་སྐད་ཡིག་ཁྲིམས་ལུགས་བཅས་པར་སློབ་སྦྱོང་གནང་སྟེ། བོད་མི་རིགས་ཀྱི་བདེན་དོན་དང་ཁྲིམས་མཐུན་ཐོབ་ཐང་ཁག
་རྩོད་དགོས་གལ་ཡིན་པ་གསུངས་སོང་། ལྷག་པར་དུ་རྒྱ་གཞུང་གི་དབང་འཛིན་པ་ཚོས་བོད་རྒྱའི་དཀའ་རྙོག་སེལ་འདོད་ཡོད་ཚེ་༸གོང་ས་མཆོག་ལ་ཁ་བྲལ་བའི་མཚན་སྨད་ཞུ་མཚམས་འཕྲལ་དུ་བཞག་དགོས་ཞེས་དང། མགོན་པ་༸གང་ཉིད་མཆོག་ནི་བོད་རྒྱའི་དཀའ་རྙོག་སེལ་བྱེད་ཀྱི་ལྡེ་མིག་ལྟ་བུ་ཡིན་པ་ལས། དགག་རྡོ་ལྟ་བུ་གཏན་ནས་མིན་པས་རྒྱ་གཞུང་ནས་དེ་ལྟར་ངོས་འཛིན་གསལ་པོ་དང་དུས་ཚོད་དམ་འཛིན་གྱིས་བོད་དོན་འགྲིག་འཇགས་གང་མྱུར་དང། རིང་མིན་རྒྱ་ནག་ཏང་གི་ཚོགས་ཆེན་ ༡༩ སྐབས་འགོ་ཁྲིད་འཕོ་འགྱུར་ཟིན་རྗེས་བོད་དོན་ཐོག་གྲོས་མོལ་འགོ་འཛུགས་ཡོང་བར་རེ་བ་གནང་བཞིན་ཡོད་ཅེས་ནན་བརྗོད་གནང་ཡོད།
དེ་བཞིན་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཞོན་ཨཱ་ཙཱརྱ་ཡེ་ཤེས་ཕུན་ཚོགས་མཆོག་གིས་༸གོང་ས་མཆོག་གིས་ཐོག་མར་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་གི་སྒྲིག་འཛུགས་གསར་བཙུགས་དང་ཆབས་ཅིག ཆོས་ལུགས་ཆོལ་གསུམ་དང་བཅས་པའི་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཆེད་འཛུགས་མཛད་ནས་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༦༠ ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༢ ཉིན་བོད་
མི་མང་སྤྱི་འཐུས་སྐབས་དང་པོའི་སྤྱི་འཐུས་རྣམས་ཀྱིས་ལས་འཁུར་དམ་འབུལ་ཞུས་པ་ནས་བཟུང་བོད་མིའི་མང་གཙོའི་ལམ་བཟང་དབུ་བརྙེས་ཏེ་ལོ་རྒྱུས་རང་བཞིན་ལྡན་པའི་ཉིན་མོ་ཞིག་ཆགས་ཡོད་ཅེས་གསུངས་སོང་བ་མ་ཟད། ལྷག་པར་དུ་བོད་མིའི་མང་གཙོ་ནི།་མགོན་པོ་༸གང་ཉིད་མཆོག་གིས་ཐབས་མཁས་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོས་བོད་མི་མང་ལ་གསོལ་བསྩལ་གནང་བའི་མང་གཙོའི་འཕེལ་རིམ་དམིགས་བསལ་ཅན་ཞིག་ཡིན་པ་རེད་ཅེས་གསུངས་སོང།
དེང་སྐབས་རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་མིའི་སྐད་ཡིག་དང་ཆོས། རིག་གཞུང། ཁོར་ཡུག་སོགས་སྒོ་གང་ས་ནས་རྩ་གཏོར་གཏོང་བཞིན་པ་དང། བོད་ཐོག་དྲག་གནོན་གྱི་སྲིད་བྱུས་མུ་མཐུད་ལག་བསྟར་བྱེད་བཞིན་ཡོད་རྐྱེན་བོད་ནང་གི་ཛ་དྲག་གནས་སྟངས་ཁག་ལུང་འདྲེན་དང་འབྲེལ། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༩ ཟླ་ ༢ ཚེས་ ༢༧ ནས་བཟུང་ད་བར་བོད་ནང་ཤེས་རྟོགས་གསལ་པོར་བྱུང་བ་བོད་མི་ ༡༤༩ ཡིས་བོད་རྒྱལ་ཁབ་དང་མི་རིགས་ཆེད་རྒྱ་གཞུང་ལ་ངོ་རྒོལ་གྱིས་རང་བསྲེགས་གནང་ཡོད་པ་དང། རྒྱ་གཞུང་ནས་བོད་མི་རང་མེར་སྲེག་གཏོང་མཁན་གསོན་པོར་གནས་པ་ཡོངས་ཀྱི་འཕྲོད་བསྟེན་ལ་འགན་ཁུར་དགོས་ཞེས་ནན་བརྗོད་གནང་ཡོད།
དེ་བཞིན་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་ཧི་མཱ་ཅལ་མངའ་སྡེའི་འཕྲོད་བསྟེན་དང་ཁྱིམ་ཚང་བདེ་དོན་ལྷན་ཁང་གི་བློན་ཆེན་སྐུ་ཞབས་Kaul Singh Thakur མཆོག་གིས་དབུ་བཞུགས་ཐོག་དམིགས་བསལ་སྐུ་མགྲོན་ཡོ་རོབ་སུ་ཝེ་ཌན་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་སྐུ་ཞབས་ Carl Schlyter མཆོག་རྣམ་གཉིས་ཀྱིས་
བོད་མི་ཚོ་ནི་རང་ཉིད་ཀྱི་མང་གཙོ་ཐོབ་ཐང་རྩོད་ལེན་བྱེད་མི་དགོས་པར་༸གོང་ས་མཆོག་ནས་མང་གཙོའི་ལམ་བཟང་གསོལ་བསྩལ་བཀའ་དྲིན་བསྐྱངས་པ་འདི་ནི་རླབས་ཆེན་ཞིག་རེད་ཅེས་༸གོང་ས་མཆོག་དང་བོད་མིའི་མང་གཙོའི་ལམ་ལུགས་ལ་ཆེ་བསྟོད་དང་ཡི་རང་བསྔགས་བརྗོད་ཞུས་གནང་སོང་། ལྷག་དོན་འཛམ་གླིང་ཐོག་རྒྱ་ནག་མ་གཏོགས་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་རྣམས་ནས་༸གོང་ས་སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ནི་འཛམ་གླིང་འདིའི་ཐོག་སྙན་གྲགས་ཆེ་བའི་མང་གཙོའི་དབུ་ཁྲིད་ཅིག་ལ་ངོས་འཛིན་ཞུ་གྱི་ཡོད་པ་སོགས་གསུངས་ཡོད།
མཛད་སྒོའི་ཐོག་གཏན་ཉིན་སློབ་གྲྭ་ཁག་གི་རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཡོངས་འཛིན་རིམ་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་སྡེ་ཚན་ཁག་གསུམ་ནས་རྒྱུགས་སྤྲོད་ནང་ཨང་རིམ་རྩེ་ཕུད་སོན་མཁན་སློབ་མ་ཁག་ལ་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་སློབ་ཕྲུག་གཟེངས་བསྟོད་བྱ་དགའ་དང། འདི་ལོ་འབུམ་རམས་པ་སློབ་ཐོན་སློབ་མ་ལྔ་ལ་གཟེངས་བསྟོད་བྱ་དགའ། དེ་བཞིན་དཔལ་འབྱོར་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ཚོང་ལས་ཡར་རྒྱས་རམ་འདེགས་ཚན་པའི་ལས་གཞིའི་འོག་ཁྱད་མཁས་ཚོང་པ་གསར་པའི་མ་དངུལ་རོགས་སྐྱོར་གཟེངས་རྟགས་སོགས་གནང་ཡོད་པ་རེད། བོད་ཀྱི་ཟློས་སྒར་ཚོགས་པ་དང་སློབ་གྲྭ་ཁག་གི་སློབ་མ་ཚོས་བོད་ཀྱི་གཞས་སྣ་ཁག་ཅིག་འཁྲབ་སྟོན་གནང་པའི་བརྒྱུད་བོད་མིའི་མང་གཙོ་ཉིན་མོ་སྲུང་བརྩི་གཟབ་རྒྱས་ཞུས་སོང་།
