ད་ལོར་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་རིག་པའི་ཞིབ་འཇུག་ཚོགས་པ་དབུ་བརྙེས་ནས་ལོ་ངོ་༤༠ འཁོར་བ་དང་བསྟུན། བགྲོ་གླེང་ཚོགས་འདུ་ཐེངས་༡༥ པ་དེ་ཧྥ་རན་སའི་རྒྱལ་ས་པཱེ་རི་སི་ནང་ཁ་སང་ནས་དབུ་འཛུགས་གནང་འདུག ཉིན་བདུན་རིང་འཚོགས་རྒྱུའི་ཚོགས་ཆེན་དེའི་ཐོག་རྒྱལ་སྤྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་༢༠ ལྷག་ནས་བོད་རིག་པའི་ཞིབ་འཇུག་པ་ཁྱོན་༦༠༠ ཙམ་ཚོགས་ཞུགས་གནང་ཡོད་པ་དང་། གོ་སྒྲིག་ཚོགས་ཆུང་ངོས་ནས་ཚེས་ ༧ ཉིན་བོད་ཕྱི་ནང་གཉིས་ཀྱི་ཚོགས་ཞུགས་པའི་མཚོན་པའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྒང་གི་བོད་རིག་པའི་ཞིབ་འཇུག་པ་དག་ལ་སྣེ་ལེན་གཟབ་རྒྱས་ཞུས་གནང་འདུག
རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་རིག་པའི་ཞིབ་འཇུག་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོ། བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་སྨྲ་བ་ཚེ་རིང་ཤཀྱ་ལགས་ཀྱིས་ཐེངས་འདིའི་ཚོགས་ཆེན་གྱི་གླེང་བརྗོད་ཀྱི་ནང་དུ། སྤྱི་ལོ་ ༡༨༤༢ ལོར་ Philippe douard Foucauxཞུ་བའི་བོད་རིག་པའི་མཁས་དབང་ཞིག་གིས་པཱེ་རི་སིའི་ས་ཁུལ་བཅུ་གསུམ་ནང་གནས་པའི་ Inalco ཞེས་པའི་ཤར་ཕྱོགས་སྐད་ཡིག་སློབ་ཆེན་ནང་བོད་ཡིག་གི་དགེ་རྒན་ཆེན་མོར་ཐོག་མར་བསྐོ་བཞག་གནང་བ་ནས་བཟུང་ཧྥ་རན་སི་ནི་བོད་རིག་པའི་ཞིབ་འཇུག་གི་སྐོར་ནས་རོགས་འདེགས་ཆེ་ཤོས་བྱེད་མཁན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཡིན་པར་མངོན་གསལ་གནང་པ་དང་འབྲེལ། ཐེངས་འདིའི་བོད་རིག་པའི་ཞིབ་འཇུག་ཚོགས་པ་བཙུགས་ནས་ལོ་ངོ་བཞི་བཅུ་འཁོར་བའི་མཛད་སྒོ་དེ་ཧྥ་རན་སིར་འཚོགས་ཐུབ་པ་ནི་བཀྲ་ཤིས་པའི་རྟེན་འབྲེལ་བཟང་པོ་ཞིག་ཡིན་པར་མངོན་གསལ་གནང་འདུག
ཁ་སང་བགྲོ་གླེང་ཚོགས་འདུ་ཉིན་དང་པོའི་ཐོག མཁས་དབང་སོ་སོ་ཆ་བགོས་ཀྱིས་བོད་ཀྱི་ནང་བསྟན་ཡིག་བསྒྱུར་དང་། གསང་བསྔགས་རྒྱུད་སྡེའི་བཤད་ཐབས། བོད་ཀྱི་རྒྱུ་སྩལ་ཐད་འཚོལ་ཞིབ་གསར་པ། སྙན་ངག་ལ་བསྐྱར་ཞིབ་དང་། བོད་པའི་ལུགས་ལ་སྒོམ་པའི་ལག་ལེན། ཡིག་ཆ་དང་བརྒྱུད་ལུགས་ཐབས་ཤེས་ལྡན་པ། རྒྱལ་ལུགས་ཀྱི་ལག་ལེན་སོགས་བརྗོད་གཞི་འདྲ་མིན་ཐོག་བགྲོ་གླེང་དང་ཆེད་རྩོམ་སྒྲོག་སྦྱང་སོགས་གནང་ཡོད་པ་རེད།
འདི་ག་རླུང་འཕྲིན་ཁང་གིས་བགྲོ་གླེང་ཚོགས་འདུ་དེའི་ཁོངས་སུ་ཐེངས་དང་པོར་བཅར་བའི་ནོར་གླིང་བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་གཅེས་སྐྱོང་ཁང་གི་ཞིབ་འཇུག་པ་འབྲོག་རུ་ཆོས་དར་ལགས་སུ་ཐེངས་འདིའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་རིག་པའི་ཞིབ་འཇུག་ཁྲོད་ཀྱི་ཁོང་གི་ཆེད་རྩོམ་དང་ཚོགས་འདུའི་རྣམ་པ། དེ་བཞིན་བོད་ནང་གི་ཞིབ་འཇུག་པ་རྣམས་ཀྱི་གནས་བབ་བཅས་ཀྱི་སྐོར་ལ་དྲི་བ་ཁག་ཅིག་དྲིས་བར་ཁོང་གིས། ཁོང་རང་ཉིད་ཀྱི་ཐེངས་འདིའི་ཞིབ་འཇུག་གི་ཆེད་རྩོམ་དེ་ནི་རྟོགས་བརྗོད་ཅེས་པའི་ཐ་སྙད་དེ་བོད་དུ་དར་བའི་ལོ་ཚིགས་དང་གོ་དོན་སོགས་ཀྱི་ཐད་ནས་ངོ་སྤྲོད་གནང་སོང་། སྒྲ།།།།།
རྩ་བའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་རིག་པའི་ཞིབ་འཇུག་ཅེས་པ་དེ་སྤྱི་ལོ་༡༩༧༩ ལོར་དབྱིན་ཡུལ་གྱི་Oxford རུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་ St. John མཐོ་སློབ་ཏུ་གསར་ཏུ་བཙུགས་ཤིང་། དེ་ནས་བཟུང་ལོ་ངོ་བཞི་རེ་ཡི་མཚམས་སུ་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་རིག་པའི་ཞིབ་འཇུག་ཚོགས་པའི་བགྲོ་གླེང་ཚོགས་འདུ་རྒྱུན་མཐུད་ཀྱིས་དུས་ལྟར་སྐོང་འཚོགས་གནང་ནས་བོད་ཀྱི་གནའ་བོའི་ལོ་རྒྱུས་གཞིར་བཞག་གི་ཐོག བོད་ཀྱི་འདས་མ་ད་གསུམ་གྱི་ཆབ་དཔལ་རིག་གསུམ་གྱི་འཕེལ་ཕྱོགས་ཀྱི་བརྗོད་གཞི་ཅི་རིགས་ཀྱི་སྐོར་ནས་ཆེད་རྩོམ་སྒྲོག་སྦྱང་ཞུས་ཏེ་བགྲོ་གླེང་གནང་གི་ཡོད་པ་རེད་འདུག
