བོད།

རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་དེ་རིང་སླར་ཡང་རྒྱབ་ཤ་དཀར་པོའི་ཡིག་ཆ་ཞིག་འདོན་སྤེལ་བརྒྱུད་༡༩༥༡ནས་ད་བར་གྱི་བོད་བཅིངས་གྲོལ་དང་འཛུགས་སྐྲུན། དཔལ་འབྱོར་ཡར་རྒྱས་བཏང་ཡོད་ཚུལ་བཅས་བཤད་པ་མ་ཟད། ༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་༸སྐུའི་ཡང་སྲིད་དེ་རྒྱ་ནག་དབུས་གཞུང་གིས་ངོས་འཛིན་བཀའ་འཁྲོལ་ཐོག་ནས་ཐག་གཅོད་བྱ་རྒྱུ་ཡིན་ཚུལ་གྱི་འཁྱོགས་བཤད་བྱས་འདུགདེ་ཡང་རིང་མིན་ཕྱི་ཟླ་ ༥ ཚེས་ ༢༣ ནི་དེ་སྔ་རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་མིར་བཙན་དབང་གི་འོག་ནས་གྲོས་མཐུན་དོན་ཚན་ ༡༧ ཞེས་པར་མིང་རྟགས་བཀོད་དུ་བཅུག་པའི་ཉིན་མོ་ཞིག་དང་རྒྱ་གཞུང་གིས་ཉིན་མོ་དེ་བོད་ལ་ཞི་བའི་བཅིངས་གྲོལ་བཏང་བར་འགྲེལ་བརྗོད་བྱེད་པའི་ཉིན་མོ་ཞིག་ལ་འཁེལ་གྱི་ཡོད་པ་དང་བསྟུན། དེ་རིང་རྒྱ་ནག་རྒྱལ་སྲིད་སྤྱི་ཁྱབ་ཁང་གི་དྲིལ་བསྒྲགས་ཚན་པས་རྒྱལ་ས་པེ་ཅིང་དུ་བོད་དོན་སྐོར་ལ་སླར་ཡང་རྒྱབ་ཤ་དཀར་པོའི་ཡིག་ཆ་ཞིག་འདོན་སྤེལ་བྱས་པ་དང་ཆབས་ཅིག དེའི་ནང་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་མི་གཙོ་བྱས་པའི་རྒྱ་ནག་མི་མང་ཡོངས་ནས་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་གཅིག་སྒྲིལ་དང་རང་དབང་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་མུས་ཡིན་པ་མ་ཟད། ཁ་བྲལ་རིང་ལུགས་པ་དང་རྒྱ་ནག་ལ་ངོ་རྒོལ་བྱེད་མཁན་ནུབ་ཕྱོགས་དཔུང་ཤུགས་དག་ལ་སྔར་ལྷག་གདོང་ལེན་ནན་པོ་བྱ་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་བརྗོད་འདུག ཐེངས་འདིའི་ཡིག་ཆའི་ནང་རྒྱ་གཞུང་གིས་འདས་པའི་ལོ་ཡུན་ནང་བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་དབུས་པའི་༸གང་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་འཇུག་པ་རྣམས་ཀྱིས་བོད་དེ་ཡར་རྒྱས་གོང་འཕེལ་དང་ཆིག་སྒྲིལ་ཡོང་བར་བཟང་ཕྱོགས་ཀྱི་མཐུན་སྦྱོར་གང་ཡང་གནང་མེད་ལུགས་བཤད་ཡོད་པ་མ་ཟད། གལ་ཏེ་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པས་རྒྱལ་ཁབ་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་དམིགས་ཡུལ་འོག་བོད་ཞི་བའི་བཅིངས་གྲོལ་བཏང་མེད་ཚེ། བོད་མི་རྣམས་ཀྱི་གཞི་རྩའི་མངོན་འདོད་རྣམས་སྲུང་སྐྱོབ་བྱ་ཐབས་བྲལ་ཡོད་པ་དང་དེ་བཞིན་སྤྱི་ཚོགས་དང་ཁོར་ཡུག་སྲ་བརྟན་ཞིག་མེད་ཚེ་ས་ཁུལ་དེའི་དཔལ་འབྱོར་དང་རིག་གཞུང་། སྣོད་བཅུད་གང་ཡང་ཡར་རྒྱས་འགྲོ་ཐབས་མེད་པའི་ཁར། མང་ཚོགས་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་སྲ་བརྟན་དང་དེ་དག་ལ་བདེ་སྐྱིད་ལྡན་པའི་མི་ཚེ་སྤྲོད་རྒྱུར་འགན་ལེན་བྱེད་ཐབས་བྲལ་བ་ཡིན་ཚུལ་སོགས་ཀྱི་ལོག་བཤད་བྱས་ཡོད་པ་རེད། ལྷག་པར་དུ་རྒྱབ་ཤ་དཀར་པོ་དེའི་ནང་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་༸སྐུའི་ཡང་སྲིད་ཀྱི་གནད་དོན་དེ་ནི་རྒྱ་ནག་དབུས་གཞུང་གི་བདག་དབང་འོག་ནས་ཁ་བྲལ་ཐབས་མེད་པའི་བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་དང་རྒྱལ་རབས་ལོ་རྒྱུས་སོགས་དང་འབྲེལ་བའི་གནད་དོན་གལ་ཆེ་ཞིག་ཡིན་སྐོར་བརྗོད་པ་དང་ཆབས་ཅིག ལོ་རྒྱུས་ནང་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་སྐུ་ཕྲེང་ན་རིམ་གྱིས་དབུས་པའི་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་གྱི་ཚད་མཐོའི་བླ་སྤྲུལ་ཡང་སྲིད་རྣམ་པ་གསེར་བུམ་དཀྲུགས་ཏེ་རྒྱ་ནག་དབུས་གཞུང་གིས་ངོས་འཛིན་བཀའ་འཁྲོལ་ཐོག་ནས་ཐག་གཅོད་བྱས་ཡོད་ཚུལ་བརྗོད་པ་མ་ཟད།རྒྱ་གཞུང་གིས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༠ བར་དུ་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་གྱི་བླ་སྤྲུལ་ཡང་སྲིད་ཁྱོན་ ༩༢ ནང་པའི་རྒྱུན་སྲོལ་གྱི་ཆོ་གའི་སྒོ་ནས་ངོས་འཛིན་བཀའ་ཁྲོལ་སྤྲད་ཡོད་ཚུལ་ཡང་བཤད་འདུག འོན་ཀྱང་བཞུགས་སྒར་དུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་བོད་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ཉམས་ཞིབ་ཁང་གི་འགན་འཛིན་བསྟན་འཛིན་ལེགས་བཤད་ལགས་ཀྱིས་སྙན་ཐོ་དེར་དགག་ལན་ནན་པོ་བསྐྱོན་ཏེ། རྒྱ་གཞུང་ནས་རྒྱབ་ཤ་དཀར་པོ་བསྟུད་མར་བཏོན་ནས་བོད་ནང་ཡར་རྒྱས་འཛུགས་སྐྲུན་སོགས་ཀྱི་ལས་གཞི་མང་དག་བརྒྱུད་མང་ཚོགས་རྣམས་བདེ་སྐྱིད་ཀྱི་འཚོ་བ་རོལ་བ་བཞིན་པར་བསྐྱར་བཤད་ཡང་བཤད་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་འདི་ནི་འཁྱོགས་བཤད་དྲིལ་བསྒྲགས་ཙམ་ཞིག་ལས། རང་སྐྱོང་དང་ཡར་རྒྱས་བཤད་བཞིན་པ་དེ་དག་དོན་དངོས་བོད་མི་རྣམས་ལ་ཕན་ཐོགས་གང་ཡང་མེད་པ་མ་ཟད། དེའི་ནང་བོད་མིའི་མངོན་འདོད་གང་དུ་ཡོད་མེད་ཀྱི་དྲི་བ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པར་ནན་བརྗོད་གནང་སོང་།དེ་བཞིན་ཁོང་གིས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ད་བར་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་གཞན་དང་མི་འདྲ་བར་བོད་དོན་སྐོར་འཁྱོགས་བཤད་དྲིལ་བསྒྲགས་ཀྱིས་རྒྱབ་ཤ་དཀར་པོའི་སྙན་ཐོའམ་ཡིག་ཆ་ཐེངས་ ༡༥ འདོན་སྤེལ་བྱེད་དགོས་དོན་གནད་འགག་སྐོར་དང་འབྲེལ་མ་འོངས་པར་རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་བོད་དོན་ཐོག་གི་རྒྱབ་ཤ་དཀར་པོའི་ཡིག་ཆ་འདོན་སྤེལ་བྱས་ཚེ་དེའི་ནང་ངེས་པར་ཕྱོགས་གཅིག་ཁོ་ནའི་གནས་ཚུལ་ཙམ་མིན་པར་བོད་རྒྱ་ཆེའི་མང་ཚོགས་ཀྱི་མངོན་འདོད་སེལ་སྒྲུབ་ཐབས་་གལ་ཆེན་ཡིན་པའི་དགོངས་ཚུལ་བཏོན་སོང་། གཞི་རྩའི་རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་ཕྱི་ལོ་༡༩༩༢ནས་ད་བར་བོད་སྐོར་འཁོད་པའི་རྒྱབ་ཤ་དཀར་པོ་ཐེངས་༡༣འདོན་སྤེལ་དང་དེའི་ནས་གསར་ཤོས་དེ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༩ ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༢༧ ཉིན་རྒྱ་ནག་རྒྱལ་སྲིད་སྤྱི་ཁྱབ་ཁང་གིས་བོད་ནང་གི་དམངས་གཙོ་བཅོས་བསྒྱུར་གྱིས་མི་ལོ་དྲུག་ཅུ་ཞེས་པའི་དོན་ཚན་བཅུ་ཅན་གྱི་རྒྱབ་ཤ་དཀར་པོའི་སྙན་ཐོ་དེ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཕྱི་དྲིལ་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཚན་པས་རྒྱ་ནག་གི་རྒྱབ་ཤ་དཀར་པོའི་འཁྱོགས་བཤད་ལ་དགག་ལན་གནང་བ་དང་འབྲེལ། དོན་ཚན་གསུམ་གྱི་ཐོག་ནས་རྒྱ་ནག་གི་འཁྱོག་བཤད་ལ་ལན་འདེབས་གནང་ཡོད་པ་རེད།

ཡུ་རོབ་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་ལཱི་ཐོ་ནི་ཡཱ་ཡི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གཞུང་ངོས་ནས་བོད་ཁུལ་དུ་རང་དབང་གི་རྟོག་ཞིབ་པ་རྣམས་བཀག་རྒྱ་མེད་པའི་ཐོག་ནས་མངགས་གཏོང་དང་། བོད་མིའི་དབུ་ཁྲིད་༸གོང་ས་སྐྱབས་མགོན་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་དང་ལྷན་དུ་བོད་རྒྱ་གྲོས་མོལ་བྱེད་དགོས་བའི་སྐུལ་མ་གནང་འདུག་པ་མ་ཟད། རྒྱ་ནག་གིས་ཡུ་གུར་མི་མང་རྩ་མེད་གཏོང་བཞིན་ཡོད་པ་མངོན་གསལ་གནང་འདུགདེའང་ལཱི་ཐོ་ནི་ཡཱ་ཡི་གྲོས་ཚོགས་ནང་ཁ་ས་རེས་གཟའ་ཕུར་བུའི་ཉིན་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ལྔ་ཆ་གསུམ་གྱིས་རྒྱབ་སྐྱོར་ཐོག་ནས་གྲོས་ཆོད་གྲོས་འཆར་ཞིག་གཏན་འབེབས་གནང་ཡོད་པ་དང་། གྲོས་ཆོད་དེ་བརྒྱུད་རྒྱ་གཞུང་ལ་༧གོང་ས་མཆོག་དང་ལྷན་གྲོས་མོལ་ཞུ་དགོས་པའི་ཞུ་སྐུལ་དང་ལྷན་དུ།་ཧོང་ཀོང་ནང་གི་བདེ་འཇགས་ཀྱི་ཁྲིམས་གཞི་ཟེར་བ་དེ་ཕྱིར་འཐེན་གནང་དགོས་པ་མ་ཟད། མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ལ་ཞུ་སྐུལ་གྱིས་རྒྱ་ནག་གིས་ཡུ་གུར་མི་མི་མང་བཀག་སྐྱིལ་བྱས་ཡོད་པར་ཞིབ་འཇུག་གནང་དགོས་བ་དང་དེ་བཞིན་ཡུ་རོབ་སྤྱི་མཐུན་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་དང་ལྷན་དུ་འབྲེལ་ལམ་ལ་བསྐྱར་ཞིབ་བྱེད་དགོས་བའི་འབོད་བརྡ་གསལ་བོར་བསྒྲགས་འདུག གཞི་རྩའི་རྒྱ་ནག་གིས་ཡུ་གུར་མི་རིགས་ལ་མནར་གཅོད་དང་བཀག་སྐྱིལ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པའི་གནད་དོན་དང་འབྲེལ་ནས། ཨ་རི་གཞུངདང་དབྱིན་ཡུལ། དེ་བཞིན་ཁ་ན་ཊ་སོགས་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱིས་རྒྱ་གཞུང་གིས་ཤིན་ཅང་ནང་ཡུ་གུར་མི་རིགས་རྩ་མེད་ཀྱི་བྱ་སྤྱོད་སྤེལ་བཞིན་ཡོད་པར་མངོན་གསལ་བྱས་ཡོད་ཀྱང་། རྒྱ་ནག་གིས་ཡུ་གུར་མི་རིགས་རྩ་མེད་གཏོང་བཞིན་ཡོད་པའི་གླེང་གཞི་དེར་ངོས་ལེན་བྱས་མེད་པ་རེད། ཁ་ས ལཱི་ཐོ་ནི་ཡཱ་ཡི་གྲོས་ཚོགས་ནང་གྲོས་ཆོད་དེ་གཏན་འབེབས་གནང་སྐབས་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་དབུས་སུ་སྲིད་བློན་དང་ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་གཉིས་བཞུགས་ཡོད་ཀྱང་། ཁོང་རྣམས་གཉིས་ཀྱིས་གྲོས་ཆོད་དེར་འོས་ཤོག་གི་ལམ་ནས་ཆ་ཤས་བླངས་མེད་པ་རེད་འདུགགྲོས་ཚོགས་སུ་རྒྱ་ནག་དང་འབྲེལ་བའི་གྲོས་ཆོད་བསྣམས་མཁན། གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ལྕམ་ Dovile Sakaliene ལགས་ཀྱིས་ང་ཚོས་མང་གཙོ་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་དགོས། ང་ཚོ་བཙན་འཛུལ་གྱི་འོག་ཏུ་མི་ལོ་ལྔ་བཅུ་ལ་བསྡད་པའི་ཞེ་ནང་གི་མྱོང་བ་དེ་དག་ནམ་ཡང་བརྗེད་ཐབས་མེད་ཅེས་གཏམ་བཤད་གནང་འདུག རྩ་བའི་ ལཱི་ཐོ་ནི་ཡཱ་རྒྱལ་ཁབ་ནི་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༤༠ ནས་ ༡༩༩༡ བར་དུ་ཨུ་རུ་སུ་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་དབང་བསྒྱུར་གྱི་འོག་ཏུ་གནས་མྱོང་མཁན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཡིན་སྟབས། དེང་སྐབས་ནུབ་གླིང་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གི་ཕྱི་འབྲེལ་གྱི་ཁྲོད་དུ་ཨུ་རུ་སུ་དང་རྒྱ་ནག་དམར་གཞུང་ལ་ལངས་ཕྱོགས་མཁྲེགས་འཛིན་བྱེད་མཁན་གྱི་ཡུ་རོབ་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་ཁྱབ་ཁོངས་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཆགས་ཡོད་པ་དང་། འདི་ལོའི་ཟླ་བ་གསུམ་པའི་ནང་དུ་ལཱི་ཐོ་ནི་ཡཱ་ སྲིད་གཞུང་གིས་ཐེ་ཝན་དང་མཉམ་དུ་ཚོང་འབྲེལ་ངོ་ཚབ་ཀྱི་ལས་ཁུངས་ཤིག་འཛུགས་རྒྱུ་ཡིན་པར་བསྒྲགས་ཡོད་པ་དེ་ཡིས་རྒྱ་ནག་སྲིད་གཞུང་ལ་ཁོང་ཁྲོ་བསླངས་ཡོད་པ་རེད། ཨ་རི་དང་དབྱིན་ཡུལ་གཉིས་ཀྱི་གཙོ་བྱས་པའི་ཕྱི་ལོག་གི་རྒྱལ་ཁབ་མང་པོ་ཞིག་གིས་རྒྱ་ནག་གིས་འདས་བའི་ལོ་འགའི་རིང་ལ་ཡུ་གུར་མི་མང་ས་ཡ་གཅིག་ལྷག་བཀག་སྐྱིལ་གྱིས་མི་རིགས་རྩ་མེད་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་གྲོས་ཚོགས་རང་བཞིན་གྱི་བགྲོ་གླེང་རིམ་པའི་ཐོག་ཐག་བཅད་གནང་སྟེ་མངོན་གསལ་གྱིས་དེར་འབྲེལ་གྱི་བསྒྲགས་གཏམ་སྤེལ་ཡོད་ཀྱང་། རྒྱ་ནག་གིས་ད་དུང་ཡང་ཁུལ་དེར་ལས་རིགས་ཆེད་སྦྱོང་གི་ལྟེ་གནས་བཙུགས་ཡོད་པ་ལས་མི་རིགས་རྩ་མེད་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ལག་བསྟར་བྱེད་བཞིན་པ་ཁས་ལེན་བྱེད་ཀྱི་མེད་ནའང་།  ད་ཆ་རྒྱ་ནག་གིས་ཞིན་ཅང་གི་ཁུལ་དུ་མི་མང་བཀག་སྐྱིལ་གྱིས་ཡུ་གུར་མི་མང་གི་ཆོས་དད་རང་མོས་ཀྱི་མཚོན་པའི་སྲོལ་རྒྱུན་གྱི་བསམ་པའི་དཔལ་ཡོན་ལ་བཀག་རྒྱ་རིམ་པ་བཟོས་ནས་མི་མང་གི་བསམ་པའི་འཁྱེར་སོ་ལ་བསྒྱུར་བཅོས་གཏོང་ཐབས་ཀྱི་བཙན་བཀའ་གཏོང་བཞིན་པའི་གནད་དོན་དེ་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་ཡོངས་སུ་ཇེ་གསལ་དུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་པ་རེད།

འཇར་མན་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཚོགས་ཆུང་གིས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་གདུག་རྩུབ་ཅན་གྱི་སྲིད་བྱུས་དང་འདས་པའི་ལོ་ངོ་ ༧༠ གོང་བོད་རང་དབང་རང་བཙན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་ལ་དྲག་པོའི་བཙན་འཛུལ་བྱས་པར་སྐྱོན་བརྗོད་དྲག་པོའི་བསྒྲགས་གཏམ་ཞིག་སྤེལ་བ་དང་འབྲེལ། རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་མིར་དྲག་གནོན་བྱེད་མཚམས་འཇོག་དགོས་པ་མ་ཟད། བོད་མིའི་ཁྲིམས་མཐུན་གྱི་སྐུ་ཚབ་ལྷན་དུ་གྲོས་མོལ་གནང་དགོས་པའི་ཞུ་སྐུལ་གནང་འདུགརྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་གིས་ Brussels ནས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བའི་ནང་། ཡོ་རོབ་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཚོགས་ཆུང་གིས་ཁ་སང་སྤེལ་བའི་སྒྲགས་གཏམ་དེར་འཇར་མན་གཞུང་འཛིན་དང་་ཕྱོགས་འགལ་ཚོགས་པ། དེ་བཞིན་ལྗང་ཁུ་ཚོགས་པ་སོགས་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་རྣམ་གྱིས་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་ཡོད་པ་དང་། དེའང་དེ་སྔ་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༡ ཟླ་ ༥ ཚེས་ ༢༣ ཉིན་རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་མིར་བཙན་དབང་གི་འོག་ནས་གྲོས་མཐུན་དོན་ཚན་ ༡༧ ཞེས་པར་མིང་རྟགས་བཀོད་དུ་བཅུག་བའི་ཉིན་མོ་དྲན་གསོ་ཆེད་འདོན་སྤེལ་གནང་བ་ཞིག་རེད་འདུག རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་གིས་ཡུ་རོབ་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་བསྒྲགས་གཏམ་དེར་དགའ་བསུ་ཞུས་པ་དང་འབྲེལ་བོད་ནང་གི་ཛ་དྲག་གནས་སྟངས་འགྲེལ་བརྗོད་ཀྱིས་བོད་རྒྱའི་དཀའ་རྙོག་སེལ་བར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་བཏོན་གནང་མཛད་པའི་གཉིས་སྨན་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་སྲིད་བྱུས་དེ་ལག་བསྟར་དགོས་པ་བསྐྱར་ནན་གནང་འདུག རྩ་བའི་འཇར་མ་མན་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་རྣམས་ཀྱིས་གྲོས་མཐུན་དོན་ཚན་ ༡༧ དང་འབྲེལ་ནས་སྤེལ་བའི་བསྒྲགས་གཏམ་དེའི་ནང་དུ། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༡ ཟླ་ ༥ ཚེས་ ༢༣ ཉིན་པེ་ཅིང་དུ་བཞག་པའི་ཆིངས་ཡིག་དོན་ཚན་ ༡༧ ཟེར་བ་དེ་ནི་རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་འཐུས་མི་ང་ཕོད་ངག་དབང་འཇིགས་མེད་ཀྱི་གཙོ་བྱས་པའི་སྐུ་འཁོར་རྣམས་ལ་འཇིགས་སྐུལ་བཙན་ཤེད་འོག་ནས་བཞག་པ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། རྒྱ་གཞུང་གིས་ཉིན་མོ་དེ་བོད་ལ་ཞི་བའི་བཅིངས་གྲོལ་བཏང་བའི་ཉིན་མོ་ཞིག་ལ་འགྲེལ་བརྗོད་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་ཀྱང་། དོན་དངོས་གྲོས་མཐུན་དེའི་འབྲུ་དོན་ཡོངས་རྫོགས་རྡོག་རོལ་གྱིས་བོད་མི་རྣམས་རྒྱ་ནག་མི་མང་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ས་ཁུལ་གཞན་ནང་མཉམ་བསྲེས་ཀྱིས་མི་རིགས་རྩ་གཏོར་གཏོང་རྒྱུའི་སྲིད་བྱུས་མུ་ཐུད་སྤེལ་ཡོད་པར་གསལ་འདུག གྲོས་མཐུན་དེའི་ནང་བོད་མིའི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་། སྐད་ཡིག་བཅས་པ་སྲུང་སྐྱོབ་བྱ་རྒྱུ་སོགས་འཁོད་ཡོད་ཀྱང་ད་ལྟའི་ཆར་བོད་མིའི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་། སྐད་ཡིག དེ་བཞིན་ཡུལ་སྲོལ་གོམ་གཤིས་དང་ངོ་བོ་སོགས་རྩ་བརླག་འགྲོ་རྒྱུའི་ཉེན་ཚབས་འོག་ལ་ཡོད་པ་མ་ཟད། བོད་མིའི་ཆབ་སྲིད་ལམ་ལུགས་དེ་མཐའ་གཅིག་ཏུ་རྩ་མེད་བཟོས་ཡོད་པ་གསུངས་འདུག མ་ཟད་གྲོས་མཐུན་དེས་བོད་ནང་ཞི་མཐུན་མཉམ་གནས་ཡོང་ཐབས་བྱ་རྒྱུ་ལས་དོན་དངོས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་དྲག་པོའི་སྟོབས་ཤུགས་རྒྱ་སྐྱེད་གཏོང་ཆེད་ཁོ་ན་ཡིན་པར་སྐྱོན་བརྗོད་ཤུགས་ཆེ་གནང་སྟེ་བོད་མིའི་ཞི་བའི་འཐབ་རྩོད་ལ་འཛམ་གླིང་ཁྱོན་ཡོངས་ནས་ཛ་དྲག་གི་དོ་སྣང་དང་སྔར་ལྷག་རྒྱབ་སྐྱོར་དགོས་པའི་དགོས་འདུན་བཏོན་འདུག བསྒྲགས་གཏམ་དེའི་ནང་གཞན་ཡང་བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་འདས་པའི་ལོ་ངོ་ ༧༠ ནང་རྒྱ་ནག་གི་དྲག་པོའི་སྲིད་བྱུས་དེར་ཞི་བདེའི་ལམ་བུ་གདམ་ཀ་མཛད་ཡོད་པ་དེ་ནི་དབུ་མའི་ལམ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་ཐབས་ལམ་དེ་ནི་མ་འོངས་པར་དཀའ་རྙོག་དེའི་རིགས་མི་ཡོང་བའི་གོ་སྐབས་བཟང་པོ་ཞིག་ཡིན་པར་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་འདུག ད་རེས་ཀྱི་བསྒྲགས་གཏམ་དེ་བརྒྱུད་འཇར་མན་གྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་འགྲོ་བ་མིའི་བདེ་རྩ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་བོད་མིའི་འཚེ་མེད་ཞི་བའི་ཐབས་ལམ་ལ་སྔར་ལྷག་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་རྒྱུ་དང་ལྷག་དོན་གྲོས་མཐུན་དོན་ཚན་ ༡༧ དང་དེ་བཞིན་རྒྱ་ནག་མི་མང་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྩ་ཁྲིམས་ནང་གསལ་ལྟར་རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་བོད་མིའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གཙོས་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་། སྐད་ཡིག་བཅས་ལ་ངེས་པར་བརྩི་སྲུང་དགོས་པ་མ་ཟད། རྒྱ་ནག་ནང་གི་ཆོས་ལུགས་འདྲ་མིན་དང་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས། ལྷག་དོན་བོད་མིའི་གཞི་རྩའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་མི་མང་ལ་རྩིས་མེད་རྡོག་རོལ་ཚབས་ཆེར་གཏོང་བཞིན་པའི་ངན་སྤྱོད་དག་འཕྲལ་དུ་མཚམས་འཇོག་གིས་བོད་རྒྱ་འབྲེལ་མོལ་བསྐྱར་གསོ་དགོས་པའི་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་ཤུགས་དྲག་ཞུས་འདུག ལར་ནས་གོང་ཞུས་ཚོགས་པ་དེས་ད་ལྟའི་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་དྲག་པོའི་སྲིད་བྱུས་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་ནན་མོ་དང་འབྲེལ་ཚོགས་པ་དེའི་ངོས་ནས་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གདལ་བཤིག་གི་གནད་དོན་ཐད་ལ་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་རྒྱ་གཞུང་ལ་ཞུ་འབོད་བྱ་རྒྱུའི་ཁས་ལེན་བརྟན་པོ་ཡོད་པའི་ཐོག་ནས་རྒྱ་ནག་ནང་དོན་དངོས་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་སྟངས་ཡར་རྒྱས་ཡོང་བར་གདུང་ཤུགས་དྲག་པོས་དགོས་འདུན་འདོན་བཞིན་ཡོད་པ་གསུངས་འདུག  

རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཟེར་བའི་ཁྱབ་ཁོངས་ཉིང་ཁྲི་ནས་མེ་ཏོག་རྫོང་བར་དུ་འཛམ་གླིང་གི་ཆེས་ཟབ་ཤོས་སུ་གྱུར་བའི་ཡར་ཀླུང་གཙང་པོའི་རྒྱུད་ལ་གཤོང་ལམ་རིང་མོ་ཞིག་འཛུགས་སྐྲུན་བྱས་འདུག རྒྱ་ནག་གི་གཞུང་འབྲེལ་གྱི་གསར་ལམ་ཁག་ཏུ་གནས་ཚུལ་ཐོན་པ་ལྟར་ན།  བདུན་ཕྲག་སྔོན་མའི་རེས་གཟའ་སྤེན་པའི་ཉིན། རྒྱ་ནག་གིས་ཕྱི་ལོ་༢༠༡༤ ལོ་ནས་བཟུང་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་ཁུལ་དུ་ལས་གཞི་འགོ་འཛུགས་བྱས་ཏེ་མ་དངུལ་རྒྱ་སྒོར་ཐེར་འབུམ་གཉིས་ལྷག་གི་མ་འཛུགས་ཆེད་གཏོང་གིས་རིང་ཚད་ལ་མི་ཊར་ ༦༧།༢༢ ཅན་གྱི་གཤོང་ལམ་རིང་མོ་དེ་ལེགས་འགྲུབ་བྱུང་ཡོད་པར་བརྗོད་ཡོད་པ་མ་ཟད། འཛམ་གླིང་སྟེང་གི་ལྗང་བསྒྱུར་རང་བཞིན་གྱི་ཆེས་ཟབ་ཤོས་ཀྱི་གཞོང་ལམ་ཁྲོད་སྤེལ་བའིའཛུགས་སྐྲུན་གྱི་ལས་གཞི་དེའི་ཁྲོད་དུ་ཕུགས་ལམ་ཡང་གསར་རྒྱག་བྱས་ཡོད་སྟབས། ཉིང་ཁྲི་ནས་མེ་ཏོག་རྫོང་བར་གྱི་ལམ་ཐག་སྤྱི་ལེ་ ༣༤༦ གྱི་རིང་ཚད་དེ་ད་ཆ་སྤྱི་ལེ་ ༡༨༠ ལྷག་ལས་མེད་པར་བཟོས་ཏེ་འགྲུལ་སྐྱོད་ཀྱི་ལམ་ཐག་ཆུ་ཚོད་བརྒྱད་ཀྱིས་ཉུང་འཕྲི་བཏང་ཡོད་པར་བསྒྲགས་འདུགགོང་གི་གནད་དོན་དེ་དང་འབྲེལ་ནས་འདི་གའི་གསར་འགོད་པས་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་འབྲེལ་མཐུད་ལས་ཁང་གི་ཁོར་ཡུག་ཉམས་ཞིབ་པ་བློ་བཟང་དབྱངས་མཚོ་ལགས་སུ་རྒྱ་ནག་གིས་ཐེངས་འདིར་འཛུགས་སྐྲུན་བྱས་པའི་གཤོང་ལམ་དེའི་སྐོར་ལ་བཀའ་འདྲི་ཞུས་པར་ཁོང་གིས།  ཉིང་ཁྲི་ཁུལ་དེ་འཕགས་བོད་གཉིས་ཀྱི་ས་མཚམས་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་སྟབས་ཁུལ་དེར་རྒྱ་ནག་གིས་གཞོང་ལམ་འཛུགས་སྐུན་བྱས་པ་དེ་ནི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ཐོག་ནས་ཚོར་རྣོ་བའི་དོན་རྐྱེན་ཞིག་ཡིན་པ་མ་ཟད། མཐའ་མཚམས་ཁུལ་དུ་འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་ལས་གཞི་དེ་འདྲ་ཞིག་གསར་རྒྱག་བྱས་པ་དེ་ནི་རྒྱ་ནག་གིས་བོད་ཀྱི་མཐའ་མཚམས་ཁུལ་དུ་དམག་སྟོབས་ཀྱི་དཔུང་ཁག་རྒྱ་བསྐྱེད་བྱེད་བཞིན་པར་ངོས་འཛིན་ཞུ་བཞིན་ཡོད་པར་གསུངས་སོང་། དེ་བཞིན་ཁོང་གིས་རྒྱ་ནག་གིས་བོད་ཁུལ་དུ་འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་ལས་གཞི་ཅི་ཞིག་གཉེར་ཡང་ལས་གཞི་དེས་བོད་ཀྱི་རང་བྱུང་ཁོར་ཡུག་ལ་གནོད་སྐྱོན་ཅི་ཞིག་ཐེབས་བཞིན་པར་བརྟག་དཔྱད་བྱེད་ཀྱི་མེད་པར་མ་ཟད། གཞོང་ལམ་གསར་རྒྱག་དེ་ནི་བོད་ཀྱི་རང་བྱུང་གི་གཏེར་ཁ་རིགས་འབོར་འདྲེན་དང་ཡང་ཀླུང་གཙང་བོ་ཁ་བསྒྱུར་ལ་རམ་འདེགས་བྱེད་རྒྱུར་གསར་རྒྱག་བྱས་པ་ཞིག་ཡིན་པ་ལས་ས་གནས་བོད་མིའི་བདེ་དོན་ལ་དམིགས་པ་ཞིག་མིན་སྐོར་གྱི་དགག་གཞག་གནངབ་དང་འབྲེལ།  བོད་མཐོ་སྒང་དུ་འཛུགས་་ཞིབ་འཇུག་མ་བྱས་པར་འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་ལས་གཞི་གཉེར་བ་དེ་ཡིས་བོད་ཁུལ་དུ་རང་བྱུང་གི་གོད་ཆགས་རིགས་མང་པོ་བྱུང་གི་ཡོད་པའི་སྐོར་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་སོང་། གཞི་རྩའི་རྒྱ་ནག་གིས་འདས་བའི་ལོ་འགའི་རིང་ནས་བཟུང་བོད་ཀྱི་མཐའ་མཚམས་ཁག་ཏུ་འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་ལས་གཞི་རྒྱ་བསྐྱེད་ཀྱིས་མཐའ་དམག་གི་སྟོབས་ཤུགས་གོང་སྤེལ་དང་འགྲུལ་སྐྱོད་ཀྱི་སྤུས་ཀ་ཇེ་ལེགས་སུ་གཏོང་བཞིན་པ་མ་ཟད། རྒྱལ་ཁབ་ལ་བདེ་འཇགས་དགོས་ན་མཐའ་མཚམས་ཁག་བརྟན་བརླིང་དགོས་བའི་དྲིལ་བསྒྲགས་རྒྱ་ཆེར་སྤེལ་ཏེ། བོད་ཀྱི་ཡུལ་མི་མང་པོ་དངུལ་དངོས་ཀྱི་བསླུ་བྲིད་ཀྱིས་ས་ཞིང་བཙན་འཕྲོག་གིས་གཞུང་འབྲེལ་གྱི་ལས་གཞི་འདྲ་མིན་སྤེལ་བཞིན་ཡོད་པ་ལྟར།  འདི་ལོར་རྒྱ་ནག་གིས་བོད་དབུས་ཁུལ་གྱི་མཐའ་མཚམས་ཀྱི་ས་ཁུལ་སྟེ། ལྷུན་རྩེ་དང་དིང་རི། དེ་བཞིན་སྤུ་ཧྲེང་རྫོང་གསུམ་དུ་མ་དངུལ་སྒོར་དུང་ཕྱིར་ ༡༣༦ ལྷག་ཆེད་གཏོང་གིས་གནམ་ཐང་ཆེ་ཁག་གསུམ་གསར་རྒྱག་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན་པར་བསྒྲགས་ཡོད་པ་རེད།

ཁ་སང་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་འོག་མའི་ཚོགས་གཙོ་ལྕམ་ Nancy Pelosi མཆོག་གིས་ཉན་ཞིབ་ཀྱི་ཚོགས་འདུ་ཞིག་གི་ཐོག་འཛམ་གླིང་རྒྱལ་ཁབ་ཚང་མས་རང་ཉིད་ཀྱི་ཚད་མཐོའི་གཞུང་འབྲེལ་དཔོན་རིགས་རྣམས་རྒྱ་ནག་ནང་ཆེད་གཏོང་གིས་དམར་ཤོག་སྲིད་གཞུང་ལ་ཆེ་བསྟོད་བྱ་རྒྱུ་མཚམས་འཇོག་དགོས་ཞེས་ནན་བརྗོད་གནང་འདུག ཁ་སང་ཨ་རི་ Tom Lantos འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཚོགས་པ་དང་ཨ་རིའི་འཛིན་སྐྱོང་དང་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་རྒྱ་ནག་ཐོག་གི་ཚོགས་ཆུང་གཉིས་ཟུང་འབྲེལ་ཐོག་ཉན་ཞིབ་ཀྱི་ཚོགས་འདུ་ཞིག་ཚོགས་འདུག་པ་དང་ཚོགས་འདུ་དེའང་རིམ་པ་གཉིས་སུ་ཆ་བགོས་ཀྱིས་རིམ་པ་དང་པོའི་ཐོག་གྲོས་ཚོགས་འོག་མའི་ཚོགས་གཙོ་ལྕམ་ Nancy Pelosi མཆོག་གིས་དགོངས་ཚུལ་གཏམ་བཤད་དང་དྲི་བ་དྲིས་ལན་གནང་བ་མ་ཟད། གྲོས་ཚོགས་ཀྱིི་དམངས་གཙོ་དོན་གཉེར་ཅན་གྱི་འཐུས་མི་ཁག་ཅིག་དང་ལྷག་དོན་མགྲོན་འབོད་གནང་བའི་མང་གཙོ་དང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་ཚོགས་སྡེ་དང་བེུད་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་དོན་གཉེར་བའི་ཚོགས་སྡེ་བཅས་ཀྱི་མི་སྣ་གྲགས་ཅན་སོགས་ནས་ཉན་ཞིབ་ཀྱི་ཚོགས་འདུ་དེའི་ནང་ཞུགས་ཡོད་པ་རེད་འདུགཚོགས་འདུ་དེ་གཙོ་སྐྱོང་ནི་སྤྱི་མཐུན་ཚོགས་པའི་གྲོས་ཚོགས་འོག་མའི་འཐུས་མི་ Christ Smith ལགས་དང་མང་གཙོ་ཚོགས་པའི་གྲོས་ཚོགས་འོག་མའི་འཐུས་མི་ Jim Mcgovern ལགས་རྣམ་གཉིས་ཀྱིས་གནང་ཡོད་པ་དང་ཁོང་གཉིས་ཀས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་གཙོས་པའི་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཀྱི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་། འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལ་རྩིས་མེད་རྡོག་རོལ་ཚབས་ཆེན་བཏང་ཡོད་པ་ཐེར་འདོན་གནང་འདུག སྐབས་དེར་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་འོག་མའི་ཚོགས་གཙོ་ལྕམ་ Pelosi མཆོག་གིས་རྒྱ་ནག་གིས་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་བབ་མཐའ་མ་ཡིན་པ་དང་ད་ཆ་ཨ་རིའི་གཞུང་གིས་ཀྱང་རྒྱ་ནག་གི་མི་མང་ལྡེབ་གསོད་དང་མི་རིགས་རྩ་གཏོར་གཏོང་བཞིན་པའི་ངན་སྤྱོད་སྤེལ་གྱི་ཡོད་པར་ངོས་འཛིན་ཐོབ་ཡོད་པ་མ་ཟད། རྒྱ་ནག་གིས་བོད་དང་ཤིན་ཅང་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལ་རྩིས་མེད་རྡོག་རོལ་བྱེད་བཞིན་པའི་ངན་སྤྱོད་དེ་སྤེལ་ཤུགས་ཇེ་ཆེར་འགྲོ་མུས་བཅས་ལ་བརྟེན་ནས་དགུན་དུས་ Olympic རྩེད་འགྲན་དེ་པེ་ཅིང་ལ་མགྲོན་བདག་བྱེད་རྒྱུར་ངོ་རྒོལ་བྱེད་ཕྱོགས་ཀྱི་ནང་ལ་རྒྱལ་ཁབ་སོ་སོའི་ཕྱི་འབྲེལ་དཔོན་རིགས་ཚོས་རྩེད་འགྲན་སྐབས་སུ་པེ་ཅིང་ལ་མི་བསྐྱོད་པའི་ཐོག་ནས་ངོ་རྒོལ་བྱེད་དགོས་ཀྱི་ཡོད་པའི་དགོངས་ཚུལ་བཏོན་འདུག དེ་བཞིན་ལྕམ་སྐུ་མཆོག་གིས་ང་ཚོས་ངོས་ནས་རྒྱ་ནག་ནང་འཚོགས་རྒྱུའི་ Olympic རྩེད་འགྲན་དེར་སྐྱོན་ཆ་གང་ཡང་མེད་པར་ངོས་འཛིན་གྱིས་མདུན་བསྐྱོད་གནང་ན་འགྲིག་གི་མེད་པ་དང་ལྷག་པར་དུ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཡུ་གུར་ཁ་ཆེའི་ཐོག་ལ་དྲང་བདེན་མིན་པའི་ཁྲིམས་གཏུགས་བྱེད་བཞིན་པར་སྐྱོན་བརྗོད་ཀྱིས་གནོན་ཤུགས་འཕར་མ་སྤྲོད་ཆེད་ཨ་རི་དང་འཛམ་གླིང་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་ཚོས་རང་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཚད་མཐོའི་སྐུ་ཚབ་རྣམ་པ་རྒྱ་ནག་ནང་ཆེད་གཏོང་བྱ་རྒྱུ་མཚམས་འཇོག་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་ཞུས་པ་མ་ཟད། རྒྱ་གཞུང་གིས་འདས་པའི་ལོ་བཅུ་ཕྲག་གསུམ་ནང་སྤེལ་བའི་ངན་སྤྱོད་ལ་འགྱུར་བ་ཕྲན་བུ་གཏོང་རྒྱུའི་རེ་བ་མེད་པར་གསལ་བོ་ཆགས་ཡོད་ཅེས་གསུངས་འདུག ད་དུང་ལྕམ་སྐུ་མཆོག་གིས་ཨ་རིའི་ངོས་ནས་རྒྱ་གཞུང་གིས་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལ་རྩིས་མེད་རྡོག་རོལ་ཚབས་ཆེན་བཏང་དང་གཏོང་བཞིན་པའི་ཐོག་ལ་ཐེར་འདོན་མ་གནང་བ་ཡིན་ན་ང་ཚོས་འཛམ་གླིང་གི་ས་ཕྱོགས་གང་དུའང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཐོག་གཏམ་བཤད་བྱེད་རྒྱུར་འོས་བབ་ལྷག་མེད་ཅེས་གསུངས་བ་མ་ཟད། ལྕམ་སྐུ་མཆོག་གི་དགོངས་ཚུལ་དེར་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྟ་ཞིབ་ཚོགས་པའི་རྒྱ་ནག་སྡེ་ཚན་གྱི་འགན་འཛིན་ལྕམ་ Sophie Richardson ལགས་ཀྱིས་ཁོང་ནི་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་འོག་མའི་ཚོགས་གཙོ་ཡིན་ཞིང་རྒྱ་ནག་དང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནད་དོན་ཐོག་ལོ་བཅུ་ཕྲག་མང་པོའི་རིང་ཕྱག་ལས་གནང་མྱོང་མཁན་ཞིག་ཀྱང་ཡིན་པས་ཁོང་གི་བཀའ་མོལ་འདི་གལ་ཆེན་པོ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་ཅེས་གསུངས་འདུགཉན་ཞིབ་ཀྱི་ཚོགས་འདུ་དེའི་ཐོག་གཞན་ཡང་སྤྱི་མཐུན་ཚོགས་པའི་གྲོས་ཚོགས་འོག་མའི་འཐུས་མི་ Christ Smith ལགས་ཀྱིས་དགུན་དུས་Olympic རྩེད་འགྲན་གྱི་འཚོགས་ཡུལ་དེ་རྒྱ་ནག་ནང་མ་ཡིན་པར་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་ནང་གནང་དགོས་པའི་འདུན་པ་ཡོད་སྟབས་རྩེད་འགྲན་དེར་རོགས་སྐྱོར་གནང་མཁན་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པའི་ Coca Cola སོགས་པའི་ཨ་རིའི་ཚོང་ལས་ཁག་གི་ངོས་ནས་གནད་དོན་དེའི་ཐོག་བདེན་དཔང་བྱེད་དགོས་པའི་ཞུ་སྐུལ་གནང་བ་མ་ཟད། བྱེད་ལས་དེའི་རྐྱེན་པས་གོང་ཞུས་ཚོང་ལས་ཁག་ལ་དངུལ་གྱི་གྱོང་གུད་བྱུང་སྲིད་ཀྱང་ཁོང་རྣམས་ཀྱི་ངོས་ནས་མི་རིགས་ལྡེབ་གསོད་བྱེད་མཁན་སྲིད་དབང་སྒེར་འཛིན་ལམ་ལུགས་ཤིག་ནས་མ་དངུལ་ལེན་རྒྱུ་དེ་ནི་གནོད་འཚེ་ཅན་གྱི་ཁེ་ཕན་ཞིག་ཡིན་པར་ཟུར་ཟ་བྱས་འདུག རྩ་བའི་ Financila Times ཡིས་ཉེ་དུས་གནད་དོན་དེའི་ཐད་དགུན་དུས་ Olympic རྩེད་འགྲན་ལ་རོགས་སྐྱོར་གནང་མཁན་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པའི་ཚོང་ལས་སྡེ་ཁག་ ༢༤ ལྷག་ལ་འབྲེལ་བ་གནང་ཐབས་བྱས་ཀྱང་དེ་དག་ཁོངས་ནས་ཕལ་ཆེ་བས་དགོངས་ཚུལ་གསུང་རྒྱུར་ཁས་ལེན་གནང་མེད་པ་མ་ཟད། ཐེངས་འདིའི་ཉན་ཞིབ་ཚོགས་འདུའི་ཐོག་ཚང་མས་གནད་དོན་གཙོ་བོ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལ་རྩིས་མེད་རྡོག་རོལ་ཚབས་ཆེན་བྱེད་བཞིན་པར་བརྟེན་ནས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༢ ལོའི་དགུན་དུས་ཨོ་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་དེ་རྒྱ་ནག་ནང་འཚོགས་རྒྱུར་དགག་པ་བརྒྱབས་ཏེ་ངོ་རྒོལ་ངེས་པར་དུ་བྱེད་དགོས་པར་ནན་བརྗོད་གནང་འདུག

ཡུ་རོབ་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ཁག་ཅིག་གིས་ཡོ་རོབ་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་ཕྱི་སྲིད་དང་བདེ་སྲུང་བློན་ཆེན་སྐུ་ཞབས Josep Borrell ལགས་ཀྱི་མཚན་ཐོག་ལ་ཟླ་བ་སྔོན་མའི་ནང་དུ་ཡིག་ཐོག་བརྒྱུད་ནས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་ནང་གི་བོད་མི་རྣམས་ལ་མི་སྤྱོད་ལས་འདས་བའི་མནར་གཅོད་གཏོང་བཞིན་པའི་སྐོར་ལ་དྲི་བ་ཁག་ཅིག་ཕུལ་བ་ལྟར། ཁ་སང་སྐུ་ཞབས་ Josep Borrell ལགས་ཀྱིས་དྲི་བ་ཁག་ལ་ལན་འདེབས་ཀྱིས་ཡུ་རོབ་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་ངོས་ནས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ས་ཕྱོགས་གང་དུ་སྡུག་སྦྱོང་མནར་གཅོད་ཀྱི་ལས་ཅི་ཞིག་གཉེར་བཞིན་ཡོད་ནའང་དེར་མཐའ་གཅིག་ཏུ་ངོ་རྒོལ་ཡོད་སྐོར་དང་འབྲེལ། ཡུ་རོབ་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་ངོས་ནས་གོ་སྐབས་ནམ་བྱུང་ལ་རྒྱ་ནག་དང་མཉམ་དུ་བོད་ནང་གི་མི་སྤྱོད་ལས་འདས་བའི་གྱོད་དོན་རེ་རེ་གྲོས་མོལ་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན་པར་གསུངས་འདུགདེ་ཡང་ཡུ་རོབ་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་འཐུས་མི་ཁག་ཅིག་གིས་ཕུལ་བའི་དྲི་བ་ཁག་གི་ནང་དུ། ཉེ་བའི་རིང་ལ་བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་པ་ཨ་མ་ལྷ་མོ་ལགས་དང་གྲྭ་བསྟན་འཛིན་ཉི་མ་ལགས། དེ་བཞིན་ཡུལ་སྐོར་སྣེ་ཤན་པ་དཀོན་མཆོག་སྦྱིན་པ་སོགས་ཀྱི་མཚོན་པའི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་པ་མང་པོ་ཞིག་རྒྱ་ནག་གི་བཀག་སྐྱིལ་ཁང་དུ་མི་སྤྱོད་ལས་འདས་བའི་སྡུག་སྦྱོང་མནར་གཅོད་འོག་ཚེ་སྲོག་ཤོར་ཡོད་པ་ལུང་འདྲེན་གྱིས། ཡུ་རོབ་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་ངོས་ནས་ཡོངས་ཁྱབ་རང་བཞིན་གྱི་ཐོག་ནས་རྒྱ་ནག་གིས་བོད་ནང་དུ་མི་སྤྱོད་ལས་འདས་བའི་མནར་གཅོད་གཏོང་བཞིན་པ་དེར་སྐྱོན་བརྗོད་གནང་ཡོད་མེད་དང་། དེ་བཞིན་ཡུ་རོབ་དང་རྒྱ་ནག་གཉིས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གྲོས་མོལ་སྐབས་སུ་ཡུ་རོབ་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་ངོས་ནས་བོད་གི་འགྲོ་མ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྡོག་རོལ་གྱི་གནས་བབ་དེ་མཚམས་འཇོག་ཡོང་ཐབས་སུ་ཐབས་ལམ་ཅི་ཞིག་སྤྱད་ཡོད་མིན་སོགས་ཀྱི་གནད་དོན་ཁག་ཅིག་འཁོད་འདུག གོང་གི་དོགས་འདྲི་དེ་དག་དང་འབྲེལ་ནས་སྐུ་ཞབས Josep Borrell ལགས་ཀྱིས་ཡུ་རོབ་སྤྱི་མཐུན་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་ཀྱི་ངོ་བོའི་ཐོག་ནས་བཀའ་ལན་གནང་བའི་ནང་དུ། ཡུ་རོབ་མཐུན་ཚོགས་ཀྱིས་གོ་སྐབས་ནམ་བྱུང་ལ་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲིམས་སྒྲིག་གཞིར་བཟུང་གིས་རྒྱ་ནག་གཞུང་དང་གཞུང་འབྲེལ་ཡིན་མིན་ཅི་རིགས་ཀྱིས་བོད་མི་རྣམས་ལ་མནར་གཅོད་ཀྱིས་གཞི་རྩའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྡོག་རོལ་གཏོང་བཞིན་པ་དེར་དགག་ལན་གནང་གི་ཡོད་པར་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་འདུག དེ་བཞིན་ཁོང་གིས། ཡུ་རོབ་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་ངོས་ནས་ཡང་ནས་བསྐྱར་དུ་རྒྱ་ནག་ལ་འབོད་སྐུལ་རིམ་པ་གནང་སྟེ། རྒྱ་ནག་གིས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲིམས་སྒྲིག་ལ་བརྩི་འཇོག་གིས་བོད་དང་ཤིན་ཅང་གི་མཚོན་པའི་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་རྣམས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལ་བརྩི་བཀུར་བྱེད་དགོས་བར་ནན་བརྗོད་ཀྱིས། སྔར་ནས་ཀྱང་ཡུ་རོབ་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་དཔོན་རིགས་དང་རྒྱ་ནག་གི་མཐོ་རིམ་དཔོན་རིགས་བར་འབྲེལ་བ་ནམ་བྱུང་ལ་བོད་དོན་གླེང་སློང་བྱས་ཡོད་པར་ལུང་འདྲེན་གནང་འདུག གཞན་ཡང་ཁོང་གིས། བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་གི་ཐོབ་ཐང་རྩོད་ལེན་པ་ན་གཞོན་བཀྲ་ཤིས་དབང་ཕྱུག་ལགས་རྒྱ་ནག་གིས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༡ ལོའི་ཟླ་བ་ ༡ པོའི་ཚེས་ ༢༩ ཉིན་བཙོན་གྲོལ་བཏང་མཚམས་སུ་ཡང་། ཡུ་རོབ་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་ཆེས་མཐོ་དཔོན་རིགས་ཀྱི་མགྲིན་ཚབ་པས་རྒྱ་ནག་ལ་ཞུ་སྐུལ་གྱི་བསྒྲགས་གཏམ་ཞིག་སྤེལ་བའི་ནང་དུ་ཡང་། རྒྱ་ནག་གིས་བཙན་དབང་གི་འོག་ཏུ་བོད་མི་མང་པོ་ཞིག་བཀག་སྐྱིལ་གྱིས་ཁྲིམས་ཐག་བཅད་པ་དང་། དེ་བཞིན་བཙོན་ཁང་ནས་འདས་གྲོངས་སུ་གྱུར་བ། གཞན་ཡང་གར་སོང་ཆ་མེད་དུ་བསྒྱུར་བཞིན་པ་སོགས་ཀྱི་གནད་དོན་མང་པོ་ཞིག་དང་འབྲེལ་ནས། བོད་མི་རྣམས་ཀྱིས་གཞི་རྩའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལོངས་སུ་སྤྱད་པ་ཙམ་གྱིས་འཛིན་བཟུང་བཙོན་འཇུག་བྱས་པ་རྣམས་འཕྲལ་དུ་ཆ་རྐྱེན་གང་ཡང་མེད་པའི་ཐོག་ནས་གློད་གྲོལ་གཏོང་དགོས་བའི་འབོད་སྐུལ་དང་སྦྲགས། རྒྱ་ནག་གིས་བོད་མི་རྣམས་ཀྱི་ཁྲིམས་གཏུགས་ཀྱི་བྱ་རིམ་ལ་དྲང་བདེན་སྐྱོང་དགོས་བ་དང་། བཀག་སྐྱིལ་བྱས་པ་རྣམས་ལ་མནར་གཅོད་མི་གཏོང་བར་བདག་གཅེས་གང་ལེགས་བྱ་དགོས་བའི་འབོད་སྐུལ་གནང་ཡོད་པ་ཡང་ཡོངས་གྲགས་གནང་འདུག མ་ཟད་སྐུ་ཞབས་ Borrell ལགས་ཀྱིས་ཡུ་རོབ་མཐུན་ཚོགས་ངོས་ནས་བོད་མི་རྣམས་གང་བྱུང་འཛིན་བཟུང་དང་གར་སོང་ཆ་མེད་དུ་བསྒྱུར་བ། གཞན་ཡང་མི་སྤྱོད་ནས་འདས་བའི་མནར་གཅོད་བཏང་བ་སོགས་ཀྱི་གནད་དོན་རྣམས་ཕྱི་འབྲེལ་འཐབ་བྱུས་ཀྱི་ལམ་ནས་སེལ་རྒྱུ་དོན་གནད་དུ་འཛིན་བཞིན་ཡོད་པ་ལྟར། འདི་ལྟ་བུའི་མི་སྒེར་སོ་སོའི་གྱོད་དོན་མཐའ་དག་མུ་མཐུད་དུ་རྒྱ་ནག་གི་དཔོན་རིགས་དང་མཉམ་དུ་གླེང་སློང་བྱ་ངེས་བ་དང་། དེ་བཞིན་མི་མང་རང་བཞིན་དང་ཕྱོགས་ངོས་མང་པོ་ནས་མཚམས་མི་ཆད་པར་གླེང་སློང་རིམ་པ་གནང་རྒྱུ་ཡིན་པར་གསུངས་འདུག གཞི་རྩའི་ཟླ་བ་སྔོན་མའི་ཟླ་མཇུག་ཏུ་ཡོ་རོབ་མཐུན་ཚོགས་ཀྱིས་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྡོག་རོལ་གཏོང་མཁན་གྱི་རྒྱ་ནག་འགོ་ཁྲིད་ཁག་ཅིག་ཐོག་ཉེས་ཆད་བཏང་བར་རྒྱ་གཞུང་གིས་ཡོ་རོབ་མཐུན་ཚོགས་ལ་འཁོན་ལན་སློག་པའི་གནད་དོན་དང་འབྲེལ་ཟླ་བ་བཞི་བའི་ཚེས་ ༢༨ ཉིན་ཡོ་རོབ་གྲོས་ཚོགས་ནང་དུ་རྒྱ་ནག་ཐོག་དམིགས་བསལ་གྱི་བགྲོ་གླེང་ལས་རིམ་སྐོང་ཚོགས་བྱས་ཡོད་པ་དང། སྐབས་དེར་ཡོ་རོབ་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་ཕྱི་སྲིད་དང་བདེ་སྲུང་བློན་ཆེན་ Josep Borrell ལགས་གཙོས་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ ༣༠ ལྷག་ནས་རྒྱ་གཞུང་གི་བྱ་སྤྱོད་དེ་ནི་ཡོ་རོབ་ཀྱི་མང་གཙོ་དང་སྨྲ་བརྗོད་རང་དབང་གི་རིན་ཐང་ལ་མཐོང་ཆུང་ཁྱད་གསོད་བྱས་པ་ཞིག་རེད་ཅེས་སྐྱོན་བརྗོད་ཤུགས་ཆེ་གནང་ཡོད་པ་རེད།

དེ་རིང་ནི་དེ་སྔ་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༥ ལོའི་ཟླ་ ༥ པ་ཕྱི་ཚེས་ ༡༧ ཉིན་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་༸ཀུན་གཟིགས་པཎ་ཆེན་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་གཅིག་པ་དགེ་འདུན་ཆོས་ཀྱི་ཉི་མ་མཆོག་གི་དབུས་པའི་ཡབ་ཡུམ་སྐུ་འཁོར་དང་བཅས་པ་བཙན་ཁྲིད་བྱས་ནས་གར་སོང་ཆ་མེད་དུ་གྱུར་ཏེ་མི་ལོ་ ༢༦ འཁོར་བའི་དུས་དྲན་ཡིན་པ་ལྟར། དུས་ཚིགས་འདི་དང་བསྟུན་དེ་རིང་བཀའ་སྤྱི་གཉིས་ནས་ཡོངས་ཁྱབ་བསྒྲགས་གཏམ་རེ་འདོན་སྤེལ་གནང་འདུག དེ་ཡང་དེ་རིང་བཀའ་ཤག་གི་བསྒྲགས་གཏམ་དེའི་ནང་དུ ། རྒྱ་གཞུང་གིས་༸པཎ་ཆེན་དགེ་འདུན་ཆོས་ཀྱི་ཉི་མ་མཆོག་འཛིན་བཟུང་བྱས་པའི་སྐབས་དེར་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་དགུང་གྲངས་དྲུག་ལས་སོན་མེད་པས། རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་འཛམ་གླིང་ནང་གི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་པ་ལོ་ན་ཆུང་ཤོས་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་སྟབས། རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་བཙན་ཁྲིད་བྱས་པ་ནི་མི་སྤྱོད་ལས་འདས་པའི་བྱ་སྤྱོད་ཡིན་པ་མ་ཟད། རྒྱ་གཞུང་གིས་བྱེད་ཕྱོགས་དེ་ནི་རྒྱལ་སྤྱིའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་ཁྱད་པར་བྱིས་པའི་ཐོབ་ཐང་གི་ཁྲིམས་ལུགས་ཁག་དང་འགལ་བ་ཞིག་ཆགས་ཡོད་པ་གསུངས་འདུག ལྷག་པར་རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་༸སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་དང་༸ཀུན་གཟིགས་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་རྣམ་གཉིས་ཀྱི་ཡང་སྤྲུལ་ངོས་འཛིན་གནང་ཕྱོགས་སོགས་བོད་ཀྱི་ཐུན་མིན་ཆོས་ལུགས་དང་སྲོལ་རྒྱུན་གྱི་གནང་སྒོ་གང་ཅིའི་ཐད་ཐེ་བྱུས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པས་རྒྱ་གཞུང་གིས་བྱེད་ཕྱོགས་དེར་ངོ་རྒོལ་མཐའ་གཅིག་ཏུ་ཡོད་ཅེས་གསུངས་འདུག དེ་བཞིན་༸པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་བཙན་ཁྲིད་བྱས་པ་ནས་བཟུང་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཚོགས་པ་རྣམས་ནས་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གི་གནས་སྟངས་རྒྱུས་ལོན་དང་གློད་བཀྲོལ་སླད་ཞུ་གཏུག་ལན་མང་གནང་བ་དང་ལྷག་པར་རྒྱལ་ཁབ་མང་པོའི་གྲོས་ཚོགས་དང་སྲིད་གཞུང་། རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པ་བཅས་ཀྱིས་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གློད་བཀྲོལ་སླད་གྲོས་ཆོད་དང་སྙན་ཐོ་རིམ་པ་སོགས་བཏོན་གནང་བ་མ་ཟད། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་དང་གཞུང་འབྲེལ་མ་ཡིན་པའི་ཚོགས་སྒེར་རྣམས་ནས་ཀྱང་ལས་འགུལ་རྒྱུན་མི་ཆད་པར་སྤེལ་དང་སྤེལ་མུས་ཡིན་ནའང་། རྒྱ་གཞུང་ནས་ད་བར་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གི་གནད་དོན་ཐད་དངོས་ཡོད་གནས་སྟངས་དང་མཐུན་པའི་འགན་ཁུར་གྱི་ལན་འདེབས་རྩ་བ་ནས་བྱས་མེད་པ་གསུངས་འདུག ཕྱོགས་མཚུངས་ད་རེས་ཀྱི་དུས་ཚིགས་དེ་བསྟུན་ ༸ཀུན་གཟིགས་པཎ་ཆེན་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་པ་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་མཚན་མཆོག་གི་མཛད་པ་རྣམ་ཐར་ལའང་ཚད་མཐོའི་གུས་འདུད་དང་བཀའ་དྲིན་རྗེས་དྲན་ཞུས་གནང་འདུག་པ་མ་ཟད། རྒྱ་གཞུང་ནས་ ༸པཎ་ཆེན་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་གཅིག་དགེ་འདུན་ཆོས་ཀྱི་ཉི་མ་མཆོག་ དབུས་པའི་སྐུ་འཁོར་བཅས་ཆ་རྐྱེན་གང་ཡང་མེད་པའི་ཐོག་གློད་བཀྲོལ་དགོས་པའི་རེ་སྐུལ་ནན་པོ་གནང་འདུག དེ་རིང་གི་དུས་ཚིག་དང་སྟུན། དེ་རིང་རྒྱ་གར་གྱི་དགོང་དྲོའི་ཕྱག་ཚོད་༧ པའི་ཐོག་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཕྱི་དྲིལ་ལས་ཁུངས་ཀྱི་གོ་སྒྲིག་འོག་དྲ་ཐོག་ཐད་བསྲིང་གིས་༸པཎ་ཆེན་དགེ་འདུན་ཆོས་ཀྱི་ཉི་མ་མཆོག་གི་རྗེས་དྲན་ལོ་རྒྱུས། སྐུ་ལ་ཤོར་བའི་བོད་ཀྱི་བྱིས་པ། ༸ཀུན་གཟིགས་པཎ་ཆེན་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་གཅིག་པ་དགེ་འདུན་ཆོས་ཀྱི་ཉི་མ་མཆོག་གི་མཛད་རྣམ་རྗེས་དྲན་ཞེས་པའི་དཔེ་དེབ་དབུ་འབྱེད་གནང་རྒྱུ་ཡིན་འདུག་པ་དང་། ཐད་ཀར་རྒྱང་སྲིང་གི་མཛད་སྒོ་དེའི་ཐོག་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་ དང་རྒྱ་གར་གྱི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་སྐུ་ཞབས་ Anant Kumar Hegde ལགས་དེ་བཞིན་བཀྲིས་ལྷུན་པོའི་དགོན་པའི་མཁན་པོ་གཟིག་རྒྱབ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་བཅས་ནས་གསུང་བཤད་གནང་རྒྱུ་རེད་འདུག ཡང་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་བསྒྲགས་གཏམ་དེའི་ནང་རྒྱལ་སྤྱིའི་གཞུང་དང་གྲོས་ཚོགས། གཞུང་འབྲེལ་མ་ཡིན་པའི་ཚོགས་སྡེ་ཁག་ལ་༸པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ཞལ་བཞུགས་ཡོད་མེད་སྐོར་ཡིད་ཆེས་འཕེར་བའི་རྩད་གཅོད་གནང་ཐབས་ཀྱི་རོགས་མགོན་སྐྱབས་འཇུག་ཡོང་བ་དང་། རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་མི་ལོ་ ༢༦ རིང་གར་སོང་ཆ་མེད་དུ་སོང་བ་འདི་ནི་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་བྱུང་མྱོང་མེད་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་པས་འཛམ་གླིང་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ཟིན་ཐོའི་ནང་འགོད་དགོས་པ་ཞིག་ཆགས་ཡོད་པས་དེ་ལུགས་མཐུན་འགྱུར་གནང་ཐབས་ཡོང་བ། དེ་བཞིན་གཞིས་བྱེས་བོད་མི་ཡོངས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཆེད་དུ་བསྐོ་བཞག་བྱས་པའི་རྒྱལ་མཚན་ནོར་བུར་དད་གུས་དང་བརྩི་བཀུར་བྱེད་ཀྱི་མེད་པས། རྒྱ་ནག་དམར་གཞུང་དང་འབྲེལ་ལམ་གནང་སྐབས་དེ་ལུགས་གོ་བརྡ་འཕྲོད་ངེས་གནང་སྐྱོང་དང་། ལྷག་པར་ཨ་རི་གཙོས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྱོན་ཡོངས་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་མང་དག་ཅིག་གི་དབུ་ཁྲིད་རྣམ་པས། རྒྱ་གཞུང་ལ་ཀུན་གཟིགས་པཎ་ཆེན་ཆུང་སྲིད་རིན་པོ་ཆེ་སྐུ་འཚོ་བཞུགས་ཡོད་མེད་ཀྱི་གནས་ཚུལ་གསལ་སྟོན་དགོས་པའི་དགོས་འདུན་བཏོན་ཡོད་པ་མ་ཟད། འཛམ་གླིང་གི་རྒྱལ་ཁབ་མང་དག་ཅིག་གི་གྲོས་ཚོགས་ནང་ཀུན་གཟིགས་པཎ་ཆེན་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་གཅིག་པ་ཆེན་པོ་མཆོག་འཕྲད་དུ་གློད་བཀྲོལ་དགོས་པའིོ་གྲོས་ཆོད་བཞག་ཡོད་པས་དེ་འབྲེལ་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་མཁན་གཞུང་སྒེར་ཡོངས་ལ་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ནས་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུ་བ་དང་ཆབས་ཅིག སླད་མར་ཡང་༸པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གློད་གྲོལ་མ་བྱུང་གི་བར་དུ་སྔར་བཞིན་རྒྱ་གཞུང་ལ་དགོས་འདུན་དང་སྐུལ་ལྕག་ངེས་གནང་ཡོང་བའི་འབོད་སྐུལ་དང་། བོད་མི་ཡོངས་ཀྱི་རེ་འདུན་ནི་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་རྒྱ་གཞུང་གི་བཙན་གནོན་འོག་ཐར་ཏེ་གདན་ས་བཀྲིས་ལྷུན་པོར་ཞབས་སོར་འཁོད་རྒྱུ་ཡིན་སྟབས། དེ་འབྲེལ་གྱི་སྐལ་བཟང་གི་ཉི་མ་གང་མགྱོགས་འཆར་བའི་ཆེད་རོགས་མགོན་སྐྱབས་འཇུག་ལྷོད་གཡེང་མེད་པར་གནང་རོགས་བཅས་དོན་ཚན་ལྔའི་ཐོག་ནས་ཞུ་སྐུལ་གནང་འདུག དེའི་བར་ན་དེ་རིང་༸ཀུན་གཟིགས་པཎ་ཆེན་ཆུང་སྲིད་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བཙན་ཁྲིད་ཀྱིས་གར་སོང་ཆ་མེད་དུ་གྱུར་བའི་ཉིན་མོ་དང་བསྟུན། ཉི་ཧོང་ནང་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་གསར་འགོད་གླེང་སྟེགས་ཐོག་ཉི་ཧོང་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་ཨརྱ་ཚེ་དབང་རྒྱལ་པོ་ལགས་དང་ཉི་ཧོང་གཙུག་ལག་སློབ་གཉེར་ཁང་གི་སློབ་དཔོན་ Hirano Satoshi ལགས། དེ་བཞིན་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཉེས་ཡངས་ཚོགས་པའི་ཉི་ཧོང་སྡེ་ཚན་གྱི་འབྲེལ་མཐུད་པ་ Kitai Daisuke ལགས་བཅས་ལྷན་བཞུགས་ཀྱིས་ས་གནས་ཀྱི་གསར་འགོད་པའི་མདུན་སར་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཕྱི་དྲིལ་ལས་ཁུངས་ནས་འདོན་སྤེལ་གནང་བའི་ Tibet's Stolen Child ཞེས་པའི་དཔེ་དེབ་ཉི་ཧོང་གི་སྐད་ཡིག་ཐོག་སྒྱུར་བ་དེ་འདོན་སྤེལ་དང་སྦྲགས། གསུང་བཤད་ཀྱི་ལས་རིམ་ཞིག་ཚོགས་འདུག སྐབས་དེར་ཉི་ཧོང་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་མཆོག་གིས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་༸པཎ་ཆེན་ཆུང་སྲིད་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་འཛིན་བཟུང་བྱས་ཏེ་ད་ལྟའི་ཆར་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གི་གནས་སྟངས་གང་ཡིན་གསལ་བཤད་ཙམ་ཡང་མ་བྱས་པར་དེ་མུར་བཞག་པ་དེ་ཡིས། བོད་ནང་ལ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་དམ་དྲག་ཅན་གྱི་སྲིད་བྱུས་གང་འདྲ་ཞིག་ལག་བསྟར་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་མེད་མཚོན་ཐུབ་པ་མ་ཟད། ད་ལྟའི་ཆར་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཆོས་ཁས་ལེན་ཙམ་ཡང་བྱེད་ཀྱི་མེད་པའི་ཁར། རྒྱ་ནག་རང་ཉིད་ཀྱི་པཎ་ཆེན་ཞིག་ངོས་འཛིན་བྱས་ཏེ་ཆབ་སྲིད་དྲིལ་བསྒྲགས་སོགས་ཀྱི་ལས་དོན་ལ་བེད་སྤྱོད་གཏོང་བཞིན་པ་སོགས་འགྲེལ་བརྗོད་དང་སྦྲགས། ད་རེས་ཉི་ཧོང་གི་སྐད་ཡིག་ཐོག་འདོན་སྤེལ་ཞུས་པའི་༸པཎ་ཆེན་ཆུང་སྲིད་རིན་པོ་ཆེའི་སྐུ་ཚེ་ལོ་རྒྱུས་དང་འབྲེལ་བའི་ Tibet's Stolen Child ཞེས་པའི་དཔེ་དེབ་དེ་བརྒྱུད་དེ་ས་གནས་ཀྱི་གསར་འགོད་པ་དང་། རྒྱལ་སྤྱིའི་མང་ཚོགས་རྣམས་ནས་དངོས་ཡོད་གནས་སྟངས་ཤེས་རྟོགས་ཐུབ་རྒྱུའི་རེ་བ་ཡོད་ཅེས་གསུངས་འདུག མ་ཟད་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་མཆོག་ནས་ཐེངས་འདིའི་དུས་ཚིགས་དང་བསྟུན། རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་༸པཎ་ཆེན་ཆུང་སྲིད་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གཙོས་པའི་ནང་མི་རྣམ་པ་དང་། རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བྱ་བྲལ་རིན་པོ་ཆེ་བཅས་ཀྱི་གནས་སྟངས་གང་ཡིན་ཁ་གསལ་བཟོ་དགོས་པ་དང་། དེ་བཞིན་ཁོང་རྣམ་པ་གང་མགྱོགས་གློད་བཀྲོལ་གནང་དགོས་པ། རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་༸གོང་ས་མཆོག་གི་༸སྐུའི་ཡང་སྲིད་ཀྱི་གནད་དོན་གཙོས་པའི་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་གྱི་ལས་དོན་ཐོག་ཐེ་བྱུས་བྱེད་རྒྱུ་མཚམས་འཇོག་དགོས་པ། བོད་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་གཏོར་བཤིག་བཏང་སྟེ་བོད་དེ་བཞིན་དམག་སྒར་ལྟ་བུ་བཟོ་རྒྱུའི་ལས་དོན་རྣམས་མཚམས་འཇོག་དགོས་པ། དེ་བཞིན་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་ལྷན་དུ་གྲོས་མོལ་གནང་དགོས་པ་སོགས་ཀྱི་དགོས་འདུན་དོན་ཚན་ཁག་ཅིག་སྟོན་གནང་འདུག གཞན་ཡང་དེ་རིང་གི་དུས་ཚིགས་འདི་དང་བསྟུན་ཁ་སང་ཁེ་ན་ཊའི་ས་གནས་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གོ་སྒྲིག་འོག་༸པཎ་ཆེན་ཆུང་སྲིད་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གློད་བཀྲོལ་དགོས་པ་སོགས་ཀྱི་དགོས་འདུན་སྟོན་པའི་ཐོག་ས་གནས་རྐང་འཁོར་སྐོར་སྐྱོད་ཀྱི་ལས་འགུལ་སྤེལ་འདུག ད་དུང་ཨོ་སི་ཀྲི་རི་ཡ་ནང་གནས་བཞུགས་བོད་མི་རྣམས་ནས་༸པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གློད་བཀྲོལ་གྱི་ལས་འགུལ་དང་དེ་བཞིན་བོད་མིའི་ཚོགས་སྒེར་ཁག་ནས་ཀྱང་དྲ་ཐོག་བརྒྱུད་རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གི་གནས་སྟངས་ཇི་ཡིན་གསལ་བཟོ་དང་རིན་པོ་ཆེ་དང་སྐུ་འཁོར་བཅས་པ་ཆ་རྐྱེན་མེད་པའི་ཐོག་གློད་བཀྲོལ་དགོས་པའི་ལས་འགུལ་སྤེལ་འདུག མ་ཟད་དེ་རིང་ཨ་རི་ནེའུ་ཡོག་ས་གནས་གཞོན་ནུའི་ངོས་ནས་ཁུལ་དེར་ཡོད་པའི་རྒྱ་ནག་གཞུང་ཚབ་ལས་ཁུངས་མདུན་དུ་ངོ་རྒོལ་སྐད་འབོད་ཀྱི་ལས་འགུལ་ཞིག་ཀྱང་གནང་གི་འདུག

རྒྱ་གཞུང་གིས་དབྱེ་བའི་བོད་མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་གྱི་ཡུལ་ཤུལ་ཁུལ་རྫ་སྟོད་རྫོང་ནས་བོད་མི་ ༦ དང་ཁྲི་འདུ་རྫོང་ནས་བོད་མི་ ༢ དེ་བཞིན་བོད་རྔ་བ་ཁུལ་ནས་བོད་མ་ ༦ འཛིན་བཟུང་བྱས་པའི་གནས་ཚུལ་ཐོན་འདུག དེ་ཡང་ཉེ་ཆར་མཚོ་སྔོན་ཡུལ་ཤུལ་རྫ་སྟོད་རྫོང་གི་བོད་མི་ ༦ འཛིན་བཟུང་བྱས་ཡོད་པ་དང་། རྒྱ་ནག་གཞུང་འབྲེལ་བརྒྱུད་ལམ་གྱིས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བར་གཞིགས་ན། བོད་མི་དེ་དག་གིས་ཐད་གཏོང་ལས་སྟེགས་སྤྱད་ནས་མ་རབས་ཐ་ཤལ་དང་གཡེམ་སྦྱོར་ཆགས་སྲེད། ཚུལ་མིན་གྱི་སྐད་ཆ་སོགས་བཤད་པ་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་སྟེ། ཞིབ་རྩད་བྱས་མཐར་རྫ་སྟོད་རྫོང་དྲ་རྒྱའི་བདེ་འཇགས་རུ་ཆེན་གྱིས་འཕྲལ་དུ་ཉེན་རྟོག་པ་སྒྲིག་འཛུགས་བྱས་ནས་ཆུ་ཚོད་ ༣༢ ནང་དྲ་རྒྱའི་ཐད་གཏོང་བརྒྱུད་དེ་ཆགས་སྲེད་ཆ་འཕྲིན་ཁྱབ་སྤེལ་བྱས་པའི་ཁྲིམས་འགལ་དོགས་ཡོད་ཉེས་ཅན་ ༦ པོ་འཛིན་བྱས་ཡོད་པ་དང་། འཛིན་བཟུང་བྱས་པའི་མི་དྲུག་པོའི་ཁོངས་སུ་སྐྱེད་པ་ ༢ དང་བེུད་ ༤ ཡོད་པ་དེ་དག་གིས་ནག་ཉེས་ངོས་ལེན་བྱས་ཡོད་ཚུལ་བརྗོད་དེ ། ཁོང་རྣམས་ལ་ཉིན་གྲངས་ ༡༠ ནས་ ༡༤ བར་བཀག་ཉར་དང་། ཁོང་རྣམས་ཀྱི་ཐད་གཏོང་ཨང་གྲངས་སོ་སོར་ཟླ་གཅིག་ནས་གསུམ་བར་སྒོ་བརྒྱབ་ཡོད་པ་རེད་འདུག ཡང་དེའི་བར་ན་ཉེ་ཆར་ཡུལ་ཤུལ་ཁྲི་འདུ་རྫོང་སྤྱི་བདེ་ལས་ཁུངས་ནས་ཀྱང་། དྲ་རྒྱའི་ཐད་གཏོང་ལས་སྟེགས་བརྒྱུད་མ་རབས་ཐ་ཤལ་དང་གཡེམ་སྦྱོར་ཆགས་སྲེད། ཚུལ་མིན་གྱི་སྐད་ཆ་སོགས་བཤད་པས་ཉེས་མིང་འོག་བོད་མི་ ༢ འཛིན་བཟུང་བྱས་ཡོད་པ་དང་། བོད་མི་དེ་དག་ཉིན་གྲངས་ ༡༠ རིང་བཀག་ཉར་གྱི་ཆད་པ་བཅད་པ་དང་། འབྲེལ་ཡོད་ཐད་གཏོང་གི་སྒོ་ཡོངས་སུ་བརྒྱབ་ཡོད་པ་བཀོད་འདུག རྩ་བའི་རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་ནང་དྲ་རྒྱ་སོགས་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་དམ་དྲག་ཚད་ལས་བརྒལ་བ་བྱེད་བཞིན་པའི་ཁྲོད། གཞུང་དང་ལྟ་སྤྱོད་མི་མཐུན་མཁན་དང་ཆབ་སྲིད་དང་སྐད་ཡིག དེ་བཞིན་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་ལས་གཞི་སྤེལ་མཁན་མང་དག་ཅིག་ལ་ཉེས་མིང་འདྲ་མིན་གཡོག་སྟེ་འཛིན་བཟུང་བཀག་ཉར་དང་། གར་སོང་ཆ་མེད་དུ་བསྒྱུར་བའི་གནས་ཚུལ་ཡང་ནས་ཡང་དུ་ཐོན་བཞིན་པ་རེད། ཐེངས་འདིར་བོད་མི་འཛིན་བཟུང་གི་གནད་དོན་དེ་དག་ཁྲོད། འདི་གའི་གསར་འགོད་པའི་གནས་ཚུལ་ཁོངས་ལྡན་ཡིན་མིན་དང་བོད་མི་དེ་དག་ལ་ནག་ཉེས་གཡོག་པ་རྣམས་དངོས་ལྡན་ཡིན་མིན་སོགས་ཁ་གསལ་ཤེས་ཐབས་བྱས་ཀྱང་། བོད་ཁུལ་དུ་ཆེས་དམ་དྲག་གི་རྐྱེན་གྱིས་གནས་ཚུལ་གང་ཡང་ཤེས་རྟོགས་ཐུབ་ཀྱི་མི་འདུག ཡང་དེའི་བར་ན། གནས་ཚུལ་མཐོན་ཁག་ལ་གཞིགས་ན། ཟླ་བ་འདིའི་ཚེས་ ༩ ཉིན་བོད་རྔ་བ་ཁུལ། ཟུང་ཆུ་རྫོང་གཙོ་ཚང་དགོན་གྲོང་རྡལ་གྱི་བོད་ལུགས་གསོ་རིག་སྨན་པ་ ༣ དང་སྤྱི་གཉེར་བ་ ༢།  ཁྲིམས་ལུགས་ངོ་ཚབ་པ་ ༡ བཅས་ཁྱོན་བོད་མི་ ༦ ཀྱིས་བོད་སྨན་གྱིས་ཡུལ་སྐོར་བར་མགོ་སྐོར་བཏང་ཡོད་པའི་ཉེས་འཛུགས་འོག་འཛིན་བཟུང་བྱས་ཏེ་འདྲི་རྩད་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་རེད་འདུག

རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་རྒྱ་ནག་སྤྱི་དང་། ལྷག་པར་དུ་བོད་དང་ཤིན་ཅང་། ཧོང་ཀོང་དང་མེ་ཀའོ་སོགས་ཀྱི་ནང་ལ་གསལ་ཁ་མེད་པའི་ཐ་སྙད་དང་ཁྲིམས་སྒྲིག་གཏན་འབེབས་བྱས་ཏེ་ས་གནས་མང་ཚོགས་ཀྱི་གཞི་རྩའི་ཆོས་དད་རང་དབང་ལ་མུ་མཐུད་དམ་དྲག་དང་ཚོད་འཛིན་བྱས་པ་མ་ཟད། ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་ལས་དོན་ནང་ཞུགས་མཁན་ཁག་ཅིག་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བདེ་འཇགས་སོགས་ལ་ཁ་གཡར་ཏེ་འཛིན་བཟུང་བཙན་ཁྲིད་དང་བཙོན་འཇུག་སོགས་ཀྱང་བྱེད་བཞིན་པ་མངོན་གསོལ་གནང་འདུག དེ་ཡང་ཁ་སང་ཕྱི་ཚེས་ ༡༢ ཉིན་ཨ་རིའི་ཕྱི་སྲིད་ལས་ཁུངས་ནས་འདས་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་དང་པོ་ནས་ཕྱི་ཟླ་བཅུ་གཉིས་བར་རྒྱལ་སྤྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་༢༠༠ ཙམ་གྱི་ཆོས་དད་རང་དབང་གི་གནས་བབ་ཐོག་དཔྱད་ཞིབ་གནང་སྟེ་་ཕྱི་ལོ་༢༠༢༠ ལོའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཆོས་དད་རང་དབང་གི་ལོ་འཁོར་སྙན་ཐོ་བཏོན་གནང་འདུག་པ་དང་། སྙན་ཐོ་དེའི་ནང་རྒྱ་ནག་མི་མང་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྩ་ཁྲིམས་ནང་དུ་ས་གནས་ཀྱི་མང་ཚོགས་རྣམས་ལ་ཆོས་དད་རང་དབང་གི་ཐོབ་ཐང་ཡོད་པ་ཁ་གསལ་འཁོད་ཡོད་པ་ལྟར། རྒྱ་ནག་གི་འགོ་ཁྲིད་ཚོས་ཀྱང་ས་གནས་ཀྱི་མང་ཚོགས་རྣམས་ནས་ཆོས་དད་རང་དབང་ལོངས་སུ་སྤྱོད་བཞིན་ཡོད་སྐོར་འགྲེལ་བརྗོད་བྱེད་བཞིན་ཡོད་ཀྱང་། དོན་དངོས་ལག་བསྟར་ཐོག་རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་ཡུལ་དེའི་ཁྲིམས་སྒྲིག་དང་བཀའ་ཁྱབ་ཁག་གི་ནང་ལ་རྒྱུན་ལྡན་གྱི་ཆོས་ཕྱོགས་ལས་དོན་ཞེས། རྒྱུན་ལྡན་ཞེས་པའི་ཐ་སྙད་དེའི་ནང་ལ་བྱེད་སྒོ་གང་ཚུད་ཀྱི་ཡོད་མེད་དང་། དེའི་འགྲེལ་བརྗོད་གང་ཡིན་གསལ་ཁ་མེད་པར་མང་ཚོགས་ཀྱི་ཆོས་དད་རང་དབང་ལ་ཚོད་འཛིན་དམ་དྲག་བྱེད་བཞིན་པ་མ་ཟད། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བདེ་འཇགས་ཞེས་པའི་ཐ་སྙད་དེའི་འོག་རྒྱ་ནག་སྤྱི་དང་། བོད་དང་ཤིན་ཅང་སོགས་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཀྱི་ས་ཁུལ་ཁག་ཏུ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་བཀའ་ཁྲོལ་དང་རྒྱབ་གཉེར་མེད་པར་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་ལས་དོན་གང་ཡང་སྤེལ་མི་ཆོག་པ་སོགས་ཀྱི་དམ་དྲག་ཤུགས་ཆེར་བྱེད་བཞིན་པ་མངོན་གསལ་གནང་འདུགལྷག་པར་དུ་སྙན་ཐོ་དེའི་ནང་གསལ་བའི་བོད་ནང་གི་ཆོས་དད་རང་དབང་གི་ཚན་པའི་ཁོངས་སུ། རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་བོད་ནང་ལ་བོད་ཀྱི་ནང་ཆོས་སློབ་གཉེར་དང་ དེ་འབྲེལ་འདུ་འཛོམས་ཀྱི་བྱ་བཞག དེ་བཞིན་ཆོས་ཕྱོགས་མི་སྣ་ཁག་ལ་དམིགས་བསལ་གྱི་དམ་དྲག་དང་དོགས་ཟོན་བྱས་པ།  ༧གོང་ས་མཆོག་དབུས་པའི་ཕྱི་ཕོགས་སུ་བཞུགས་པའི་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་དབུ་ཁྲིད་དང་། ཚོགས་པ་ཁག་གི་སློབ་གསོ་དང་ཤུགས་རྐྱེན་འོག་མ་ཚུད་པར། དེ་དག་ལ་གདོང་ལེན་བྱེད་དགོས་པ་སོགས་བཤད་པ་མ་ཟད། ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་ལས་དོན་ཁག་ཏུ་ཞུགས་མཁན་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པས་འགྲེལ་བརྗོད་བྱས་པའི་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་རྩ་འཛིན་ཁག་ལ་བརྩི་བཀུར་དང་། རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པ་དང་རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ཁབ་གཉིས་རྒྱལ་ཞེན་གྱི་བསམ་བློ་བཅངས་དགོས་པའི་བཀའ་རྒྱ་གཏོང་བཞིན་པ་གསལ་འདུགམ་ཟད་འདས་ལོ་དེའི་ནང་རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་ཆོས་ཕྱོགས་དང་འབྲེལ་བའི་སྡེ་ཚན་ཁག་གི་འཛིན་སྐྱོང་ལས་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་སྒྲིག་གཞི་ཁག་ལ་བསྐྱར་ཞིབ་བྱས་ཏེ། རྒྱ་གཞུང་གིས་དབྱེ་བའི་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་གཙོས་པའི་བོད་ཀྱི་ས་གནས་ཁག་ཏུ་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་ལས་དོན་ནང་ཞུགས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཉེས་མེད་འཛིན་བཟུང་དང་། མནར་གཅོད་བཏང་བ། དེ་བཞིན་གར་སོང་ཆ་མེད་དུ་བསྒྱུར་་བ་དང་བཀག་ཉར་བྱས་ཡོད་པ་སོགས་ཀྱི་གྲངས་འབོར་ཇེ་མང་དུ་ཕྱིན་ཡོད་པ་མ་ཟད། ས་གནས་མི་མང་ཁག་ཅིག་མནར་གཅོད་དེ་དག་ཁྲོད་ཚེ་སྲོག་ཤོར་བ་དང་། ཁག་ཅིག་གློད་བཀྲོལ་བཏང་ཡོད་ཀྱང་བཀག་ཉར་བྱེད་པའི་སྐབས་སུ་མནར་གཅོད་འདྲ་མིན་བཏང་སྟབས་སྐུ་ཚེ་མ་ཟིན་པའི་གནས་སྟངས་སོགས་བྱུང་ཡོད་པ་དང་། ལྷག་པར་དུ་འདས་ལོ་དེའི་ནང་རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་ལས་རིགས་སྦྱོང་བརྡར་སོགས་ཀྱི་མིང་བྱང་འོག་ས་གནས་མི་མང་རྣམས་དམག་གི་རང་བཞིན་ལྡན་པའི་ངལ་རྩོལ་གྱི་སྦྱོང་བརྡར་དང་རྒྱ་ནག་གི་ལྟ་གྲུབ་དང་མཐུན་པའི་སློབ་གསོའི་རིགས་འདྲ་མིན་སྤེལ་ཏེ་སོ་སོའི་ཕ་མེས་ནས་མཆེད་པའི་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་དད་མོས་དང་བྱེད་སྒོ་ཁག་དང་རྒྱང་ཐག་རིང་དུ་གཏོང་བཞིན་པ་ཡང་གསལ་སྟོན་གནང་འདུག  གཞན་ཡང་སྙན་ཐོ་དེའི་ནང་ལ་རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་བོད་ནང་གི་རྩོམ་པ་པོ་དང་། གཞས་བ་དང་སྒྱུ་་རྩལ་བ། བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་དང་རིག་གཞུང་སློབ་གསོ་བ། དེ་བཞིན་༧གོང་ས་མཆོག་དབུས་པའི་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་དབུ་ཁྲིད་ཁག་གི་བཀའ་ཆོས་དང་བཀའ་སློབ་ཁག་ལ་བརྩི་བཀུར་ཞུ་མཁན་རྣམས་རྒྱལ་ཁབ་ཁ་བྲལ་གྱི་ཉེས་མིང་འོག་མུ་མཐུད་འཛིན་བཟུང་བྱེད་བཞིན་པ་མ་ཟད། བོད་ཀྱོ་དགོན་སྡེ་ཁག་གི་གྲྭ་བཙུན་གྱི་གྲངས་འབོར་ལ་ཚད་བཀག་བཟོས་ཏེ་ད་བར་བོད་ནང་གི་ཆོས་སྡེ་ཆེ་ཁག་བླ་རུང་སྒར་དང་ཡ་ཆེན་སྒར་གཉིས་ནས་གྲ་བཙུན་༡༧༠༠༠ ཙམ་ཕྱིར་ཕུད་བཏང་ཟིན་པ་མ་ཟད། དགོན་སྡེ་ཁག་ཅིག་ཏུ་༧གོང་ས་མཆོག་གི་སྐུ་པར་ཚབ་ཏུ་རྒྱ་ནག་གི་འགོ་ཁྲིད་མའོ་དང་ཞི་ཅིན་ཕིང་གི་པར་འགྲེམ་སྤེལ་བྱེད་དུ་བཅུག་པ་དང་། ལྷག་པར་དུ་ད་ལྟའི་ཏོག་དབྱིབས་རིམས་ནད་ཀྱི་གནས་སྟངས་ཁ་ལ་ཁ ལ་ཁྱེར་ཏེ་དེ་སྔ་ནས་ཆོས་སྡེ་ཁག་ལ་གསང་བའི་ལྟ་སྲུང་གི་ཡོ་ཆས་བཙུགས་ཏེ་གྲྭ་བཙུན་རྣམས་ཀྱི་ཉིན་རེའི་བྱ་བཞག་ལ་ཚོད་འཛིན་བྱེད་མུས་ཐོག ས་གནས་གཅིག་ནས་གཞན་དུ་བསྐྱོད་སྐབས་རྒྱ་གཞུང་གི་ལས་བྱེད་ཀྱིས་བཀའ་འཁྲོལ་དགོས་པ་སོགས་བཟོས་ཏེ་དམ་དྲག་རིགས་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་བཏང་ཡོད་པ་ཐེར་འདོན་གནང་འདུགདེ་བཞིན་རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་འདས་ལོ་དེའི་ནང་བོད་ནང་གི་བོད་ཕྲུག་ལོ་ངོ་༡༨ མན་རྣམས་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་ལས་དོན་ལ་ཞུགས་མི་ཆོག་པ་བཟོས་པ་དང་། སློབ་གྲྭ་ཁག་ཏུ་རྒྱ་ཡིག་གཙོ་བཟུང་ཐོག་སློབ་ཁྲིད་དགོས་པ། དགོན་སྡེ་ཁག་གི་གྲ་བཙུན་རྣམས་ངེས་པར་དུ་ཆབ་སྲིད་སློབ་གསོའི་ནང་ཞུགས་དགོས་པ། ཆོས་སྡེ་ཁག་གི་འཛིན་སྐྱོང་ལས་དོན་ཁྲོད་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་མི་སྣ་བསྐོ་བཞག་ངེས་པར་དུ་བྱེད་དགོས་པ། རྒྱ་ནག་གི་ངོས་འཛིན་བྱས་པའི་༧པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་ལ་བརྩི་བཀུར་བྱེད་དགོས་པ་སོགས་ཆོས་དད་རང་དབང་གཙོས་པའི་གཞི་རྩའི་ཐོབ་ཐང་སྤྱི་ཡོངས་ཐོག་ལ་དམ་དྲག་བྱེད་བཞིན་པ་ཁག་མངོན་གསལ་དང་སྦྲགས། རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་མུ་མཐུད་བོད་ནང་གི་གནས་སྟངས་དེ་དག་ཐོག་ཉམས་ཞིབ་གནང་མཁན་ཕྱིའི་སྲིད་གཞུང་ཁག་གི་སྐུ་ཚབ་དང་། གསར་འགོད་པ་རྣམས་ལ་དམ་དྲག་ཆེན་པོ་བྱེད་བཞིན་ཡོད་ཀྱང་། ཨ་རི་གཞུང་ནས་རྒྱ་ནག་ལ་ཡོད་པའི་ཨ་རི་གཞུང་ཚབ་དང་། ཨ་རིའི་ཆོས་དད་རང་དབང་ལྷན་ཚོགས་སོགས་བརྒྱུད་བོད་ནང་གི་གནས་སྟངས་རྒྱུས་ལོན་བྱེད་བཞིན་པ་མ་ཟད། ཨ་རིའི་ཁྲིམས་སུ་བཅད་པ་ Reciprocal Access to Tibet Act ཞེས་བོད་ནང་ཕར་འགྲོ་ཚུར་འོང་གི་ཁྲིམས་འཆར་འོག་ཆོས་དད་རང་དབང་གཙོས་པའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྩིས་མེད་རྡོག་རིག་གཏོང་མཁན་གྱི་རྒྱ་ནག་འགོ་ཁྲིད་རྣམས་ལ་ཉེས་ཆད་འགེལ་་རྒྱུ་དང་། ལྷག་པར་དུ་ཉེ་ཆར་གཏན་འབེབས་གནང་བའི་ཨ་རིའི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་ཁྲིམས་གཞིའི་དགོངས་དོན་འོག་བོད་ཀྱི་ཆོས་རིག་སྲུང་སྐྱོབ་དང་། ལྷག་པར་དུ་༸གོང་ས་མཆོ་གི་༸སྐུའི་ཡང་སྲིད་ཀྱི་གནད་དོན་དེ་ནི་བོད་མིའི་ཆོས་ཕྱོགས་དང་འབྲེལ་བའི་གནད་དོན་ཞིག་ཡིན་སྟབས་དེར་རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་ཐེ་བྱུས་བྱེད་རྒྱུའི་ཐོབ་ཐང་མེད་པ་ཁ་གསལ་འཁོད་པ་སོགས་གསལ་སྟོན་གནང་འདུགགཞི་རྩའི་ཨ་རི་ཕྱི་སྲིད་ལས་ཁུངས་ནས་ལོ་ལྟར་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་ཆོས་དད་རང་དབང་གི་གནས་བབ་གོང་མཐོར་ཡོང་སླད་རྒྱལ་ཁབ་སོ་སོའི་ནང་གི་ཆོས་དད་རང་དབང་གི་གནས་བབ་ཐོག་སྙན་ཐོ་འདོན་སྤེལ་གནང་སྟེ། ཡུལ་དེའི་གྲོས་ཚོགས་སུ་ཕུལ་གྱི་ཡོད་པ་དང་། ད་རེས་ཡོངས་གྲགས་གནང་བའི་སྙན་ཐོའི་ནང་རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་བོད་ནང་ཙམ་མ་ཟད། རྒྱ་ནག་ཁྱོན་ཡོངས་སུ་ཡོད་པའི་ཡི་ཤུའི་ཆོས་དད་པ་དང་། ཁ་ཆེའི་ཆོས་དད་པ། དེ་བཞིན་རྩ་རླུང་ཆོས་འཁོར་རྒྱུད་འཛིན་མཁན་བཅས་ལ་ཡང་དེ་མཚུངས་ཀྱིས་དམ་དྲག་དང་མནར་གཅོད་གཏོང་བཞིན་པ་སོགས་གསལ་སྟོན་གནང་འདུག   མ་ཟད། སྙན་ཐོ་འདོན་སྤེལ་དང་འབྲེལ་ཨ་རིའི་ཕྱི་སྲིད་དྲུང་ཆེ་སྐུ་ཞབས་ Antony Blinken ལགས་ནས། ཆོས་དད་རང་དབང་ནི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་ཆ་ཤས་གལ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་སྟབས། ཨ་རིའི་ངོས་ནས་དེའི་ཐོག་མུ་མཐུད་ལས་དོན་སྤེལ་རྒྱུ་སོགས་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་འདུག